Deride kuru lezyonlara ve şiddetli kaşıntılara neden olan cilt hastalığına egzama adı verilir. Cildin oldukça şiddetli bir şekilde kaşınması, kabaran kırmızı noktalara ve açık yaralara neden olabilir. Bu nedenle çoğu zaman sedef ve gül (Rozasea) hastalıkları ile karıştırılabilir. {1*}
Egzama, her hastada aynı şekilde semptom ve belirtiler göstermeyebilir. Benzerlikleri ve farklılıkları bulunan egzama türleri şunlardır;
- Atopik Dermatit
- Kontakt Dermatit
- Dishidrotik Egzama
- El Egzaması
- Nörodermatit
- Nummular Egzama
- Staz Dermatit
İlk egzama belirtileri çoğunlukla bebek ve çocukluk döneminde ortaya çıkar fakat herhangi bir dönemde de oluşabilir. Egzama türlerinin çoğu kroniktir. Ancak kontakt dermatit ve el egzaması hastalıkları, alerjenlere ya da kimyasal maddelere maruz kalmayla oluştuğu için akut olabilir.
Egzama oluşumu ilk olarak küçük çocuklarda görülür. Yapılan araştırmalar vakaların %65’inin anne karnında egzama belirtileri gösterdiğini keşfetmiştir. Bununla birlikte egzamadan etkilenen %90’lık bir kesimde, egzama belirtilerinin 5 yaşından önce oluştuğu bilinmektedir. {2*}
Cincinatti Çocuk Hastanesi tarafından yapılan bir araştırma, Kafkas çocuklarının %39’luk bir kısmının 3 yaşına kadar egzama hastalığını geliştirebildiğini göstermiştir. Bununla birlikte aynı çalışma, evcil köpekleri bulunan çocuklar üzerinde de yapılmıştır. Evcil köpek sahibi çocukların egzama geliştirme olasılığının %39’dan düşük olduğu görülmüştür. {3*}
Egzamanın neden oluştuğu ve tedavisinin nasıl olduğu hakkında kesin ve net bir cevap bulunmamaktadır. Kişiler kaşıntıyı rahatlatmaya ve şiddetli semptomları gidermeye yönelik geçici tedaviler uygulayabilir.
Kuru Cilt Nasıl Nemlendirilir?
Egzama Belirtileri Nelerdir?
Çoğu egzama belirtileri yaşlandıkça azalır. Ancak bazı belirtiler yetişkinlik dönemi boyunca hafif ya da oldukça şiddetli bir şekilde devam edebilir. Yaygın egzama belirtileri şunlardır;
- Çatlayan, sertleşen, pul pul olan ve kuruyan cilt
- Vücudun belirli bölgelerinde (eller, bilekler, boyun, göz kapağı vs.) kırmızı, kahverengi veya gri leke oluşumu
- Derinin su toplaması
- Kaşınmaktan şişen ve hassaslaşan cilt
- Yoğun kaşıntıya neden olan deri döküntüleri (Gece oluşan şiddetli kaşıntı uyku düzenini etkileyebilir)
- Atopik egzamaya bağlı döküntü
Egzamanın Oluşma Nedenleri
Egzamanın oluşma nedenleri kesin olarak bilinmemektedir. Hastalığa sahip kişilerde yaygın olan ve egzamaya sebep olan belirli durumlar şunlardır;
- Kuru cilt
- Hassas cilt
- Bağışıklık sistemi yetmezliği
- Çevre koşulları
- Cildin etkilenmesine neden olan gen varyasyonu
- Gıdalara, kozmetik ürünlere, çamaşır deterjanlarına ve diğer kimyasal ürünlere karşı oluşan alerjiler
- Kronik stres
- Sıcaklık değişimleri
Egzamaya Neden Olan Risk Faktörleri
Egzamanın oluşması için oldukça fazla risk faktörü bulunmaktadır.
Bu risk faktörlerinden bazıları ise şunlardır;
- Genetik yatkınlığı bulunan kişiler
- Aile geçmişinde egzama, saman nezlesi veya astım öyküsü bulunan kişiler
- Genç yaş grubu
- Sağlık çalışanları
- Kreşe giden çocuklar
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan kişiler
- Kuru iklim
- Beslenme yetersizliği
- Ergen obezitesi
Ayrıca hamilelik döneminde meydana gelen D vitamini eksikliği doğacak bebekte egzama oluşma riskini arttırabilir.
Egzama İçin Doğal Tedaviler
Egzama bitkisel yollarla tedavi edilebilmektedir. Egzama tedavisinde elma sirkesi kullanmak çok faydalı ve en doğal yöntemdir.
Işık Terapisi (Fototerapi)
Ulusal Egzama Derneği’ne göre ışık terapisi, kaşıntıyı azaltmaya, oluşan iltihabı önlemeye, ciltteki bakterilerle savaşmaya ve vücuttaki D vitamini üretimini artırmaya yardımcı olur. Şiddetli egzama semptomlarının oluştuğu zamanlarda günde 10-15 dakika güneşlenmek, egzamalı bölgeyi rahatlatarak iyileşme hızını artırmaktadır. {4*}
D Vitamini
Güneşlenmeye ek olarak D vitamini oranı yüksek yiyecekler tüketmek, özellikle çocuk veya ergenlerde egzamayı önlemeye yardımcı olur. Gün içinde çok fazla güneş ışığı almayan kişiler vücutlarındaki D vitamini seviyelerini sardalya, somon, yumurta ve süt gibi gıdaları tüketerek artırabilir. Bununla birlikte yapılan araştırmalar hamilelik veya çocukluk dönemindeki D vitamini eksikliğinin, egzama oluşumu riskini artırdığını göstermiştir. {5*}
E Vitamini
Günlük 400 IU E vitamini takviyesi, iltihabı azaltarak egzamanın iyileşmesini hızlandırabilir. Bununla birlikte E vitamininin egzamalı bölgeye direk olarak uygulanması kaşıntıyı hafifleterek yara izi oluşumunu önler.
Nemlendirme
Kuruyan bir cilt, egzama hastalığının en ciddi semptomlarından biridir. Bu yüzden egzama olan bölgeyi nemli tutmak oldukça önemlidir. Hindistan cevizi yağı gibi doğal yağlar egzamayı yatıştırarak cildin rahatlamasını sağlar. Bununla birlikte Hindistan cevizi yağı, antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Egzama olan bölgenin günde en az 2 kere Hindistan cevizi yağı ile nemlendirilmesi önerilmektedir.
Kuru Cilt Nasıl Nemlendirilir?
Zihin ve Beden Tedavisi
Harvard Tıp Okulu tarafından yapılan bir araştırmaya göre, egzama da dahil olmak üzere bazı cilt hastalıklarının psikoloji ile bir bağlantısı bulunmaktadır. Buna psikodermatoloji denir. Yapılan araştırmalar; hipnoz, progresif kas gevşetme egzersizi, nefes tekniği, farkındalık meditasyonu, bilişsel davranışçı terapi ve konuşma terapisinin şiddetli egzama semptomlarını yatıştırdığını ve iyileşmeyi hızlandırdığını göstermiştir. Aynı zamanda uygulanan zihin ve beden tedavilerinin, gelecekteki semptomların şiddetini de büyük ölçü de azalttığı düşünülmektedir. {6*}
Gua Sha Terapisi Nedir? Gua Sha Masajı Nasıl Uygulanır?
Ölü Deniz Tuzu Banyosu
Ölü deniz tuzu, iyileştirici özellikleriyle bilinen tuzlardandır. Yapılan araştırmalar ölü deniz suyundan elde edilen tuzla banyo yapmanın cildi nemlendirdiğini, cildin bariyer fonksiyonunu iyileştirdiğini ve iltihabı azaltarak kızarıklık gibi cilt problemlerini giderdiğini göstermiştir. Egzama semptomlarının şiddeti, cildin yüksek ya da düşük sıcaklıklara maruz kalması sonucu kötüleşebilir. Bu yüzden banyo yaparken kullanılan su ılık olmalıdır. {7*}
Soğuk ve Islak Kompresler
Egzama olan bölgeye soğuk ve ıslak bir kompres uygulamak bazı kişilerde oluşan şiddetli kaşıntının giderilmesine yardımcı olur. Ancak egzama olan bölge su topladıysa soğuk kompres uygulaması enfeksiyon riskini artırabilir. Enfeksiyon oluşmaması için su toplamış egzamalı bölgeye soğuk kompres yapılmamalıdır. Ayrıca uykudan önce bol bir pijama giymek, gece meydana gelen şiddetli kaşıntıyı önleyerek, kişinin rahat uyumasına yardımcı olur.
Kaşıntı Kremi
Şiddetli bir kaşıntı egzama hastalığından muzdarip kişiler için oldukça sıkıntı oluşturabilir. Egzamalı bölgeyi rahatlatmak için Hindistan cevizi yağı, shea yağı, bal ve diğer uçucu yağları da içeren ev yapımı doğal bir egzama kremi hazırlanabilir.
Zerdeçallı Antiseptik Uyuz Kremi
Meyan Kökü
Meyan kökü özütü, egzama tedavisinde kaşıntıyı azaltmak için direk olarak cilt üzerinde kullanılabilir. Meyan kökünden maksimum sonuç elde etmek için Hindistan cevizi yağına veya ev yapımı kaşıntı kremlerine meyan kökü özütünden birkaç damla eklenebilir. Bu sayede elde edilen çifte etki ile kaşıntının giderilmesi sağlanır. {8*}
Omega-3 Yağ Asitleri
Beslenme programlarında omega-3 oranı yüksek gıdalara yer vermek, bağışıklık sisteminin işlevini artırarak egzama olan bölgenin iyileşmesini hızlandıran doğal bir tedavi yöntemidir. Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nde görev alan araştırmacılar 9 aylık bebeklerin, haftada bir balık tükettiklerinde egzama oluşma risklerinin büyük ölçüde azaldığını bulmuşlardır. {9*}
Omega 3-6-9 Yağ Asitleri Nasıl Dengelenir?
Probiyotikler
Probiyotikler, bağırsakta yer alan yararlı bakterilerdir. Araştırmalar probiyotiklerin bebeklerde egzamayı ve egzamanın şiddetli semptomlarını önlemeye yardımcı olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda probiyotiklerin bu etkisi anne karnındaki bebekleri de olumlu yönde etkilemektedir. {9*, 10*}
Uzmanlar egzama hastalığı süresince günde 24-100 milyar organizmadan oluşan kaliteli bir probiyotik takviyesinin alınmasını önermektedir.
Sağlıklı Vajina İçin Probiyotik Kullanımı
Lavanta Yağı
Yoğun kaşıntıya neden olan egzama, kişinin uyku düzenini kötü yönde etkileyebilir. Kötü bir uyku düzeni ise kişide depresyon ve kaygı bozukluklarını oluşturabilir. Lavanta yağı bu semptomları azaltmaya yardımcı olur. Bunun için Hindistan cevizi ya da badem yağı içerisine 10 damla lavanta yağı karıştırılır ve egzama olan bölgeye uygulanır. Lavanta, kaşıntının en şiddetli olduğu uyku anında bile kaşıntının şiddetini azaltarak uyumayı kolaylaştırabilir.
Cadı Fındığı
Cadı fındığı, anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir. Şiddetli semptomlar sebebiyle deride döküntüler meydana geldiğinde cadı fındığı özütü kullanmak, egzama olan bölgenin iyileşmesine yardımcı olur. Cadı fındığı özütü, pamuk yardımıyla kızarıklığın ya da deri döküntüsünün bulunduğu bölgeye yavaşça sürülür. Deri üzerinde daha fazla kuruluk olmaması için alkolsüz bir cadı fındığı özütü kullanılması tavsiye edilir.
Yapılan araştırmalar cadı fındığı özütü ve fosfatidilkolin içeren bir kaşıntı kreminin hidrokortizon kadar etkili olduğunu göstermiştir. {12*}
Fındık Yağı Nerelerde Kullanılır? Fındık Yağı Faydaları Nelerdir?
Egzama ve Gıda İlişkisi
Hazır katkılı yiyecek ve içeceklerin tümü, sosis, sucuk gibi karışık et mamulleri, bayat yumurta ve yumurta tozu, pastörize edilmiş, uzun ömürlü süt ve süt tozu, tuzlu, acı, ekşi, aşırı tatlı yiyecekler, baklava türü şerbetli tatlılar, parfümler, sentetik ilaçlar, vitaminler, genetiği değiştirilmiş ürünler ve deterjan, egzama rahatsızlığını tetikleyen faktörler arasında yer almaktadır. Egzama tedavisi kesin çözümü için anlatılanları harfiyen uygulamalı, bu zararlı gıdalardan uzak durmalısınız.
Egzama semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bu semptomlar bazı kişilerde belirli yiyecek ve içeceklerin tüketilmesiyle daha şiddetli hale gelebilir.
Besin Değeri Yüksek Gıdalar Nelerdir?
Egzama tedavisi sırasında tüketilmesi ve uzak durulması gereken gıdalar şunlardır:
Egzama Tedavisi Sırasında Yenilebilecek Gıdalar
Egzama tedavisi sırasında semptomları şiddetlendirmek yerine azaltan, oluşan yaraların iyileşmesini hızlandıran gıdalar şunlardır;
Faydalı Yağ Asitleri
Yabani balıklardan elde edilen yağlar ve keten tohumu yağı egzama semptomlarını azaltır.
Kabak veya Chia Tohumları
Tohumlar yara iyileşmesini hızlandırır. Aynı zamanda yağ asitlerinin metabolize edilmesi için gerekli olan çinkoyu içerir.
Probiyotik Açısından Zengin Yiyecekler
Kefir ve yoğurt gibi gıdalar probiyotik açısından zengindir. Egzama semptomlarını giderir ve bağırsak sağlığını destekleyerek bağışıklık sistemini güçlendirir.
Yüksek Lif İçeren Gıdalar
Kabızlık meydana geldiğinde vücuttaki toksinler cilt vasıtasıyla dışarı atılmak zorunda kalabilir. Bu da egzamalı bölgede oluşan semptomların şiddetlenmesine neden olur. Sebze, meyve, kabuklu yemiş ve tohumlar yüksek lifli gıdalara örnek olarak verilebilir. Uzmanlar tarafından günde en az 30 gram lif tüketilmesi önerilir.
A Vitamini Açısından Zengin Gıdalar
A vitamini cilt sağlığı için büyük ölçüde önem taşır. Cilt sağlığını iyileştirmek için yüksek oranda A vitamini içeren turunçgillerin tüketilmesi önerilir.
Vücut Enerjisini Artıran Gıdalar Nelerdir? 🥚🥦🐟
Egzama Tedavisi Sırasında Kaçınılması Gereken Gıdalar
Egzama tedavisi sırasında meydana gelen semptomların şiddetini artıran gıdalar şunlardır;
Katkı Maddesi İçeren Gıdalar
Egzamanın semptomlarının şiddetlenmesine neden olarak iyileşme hızını azaltır.
Gıda Alerjenleri
Bazı yaygın alerjen gıdalar arasında glüten, süt ve yer fıstığı bulunur. Çoğu insan için sağlıklı gıdalar sınıfında yer alsa da egzamadan muzdarip ve gıda alerjisi olan kişilerin bu gıdaları tüketmesi semptomlarının artmasına neden olabilir.
Margarin
Margarin gibi yağlar iyileşmede etkili olan uçucu yağların emilimini engelleyebilirler.
Şeker
Bağışıklık fonksiyonunu azaltarak inflamasyonun artmasına neden olur.
Kızarmış Yiyecekler
İnflamasyonu artırır. Egzama semptomlarını şiddetlendirir.
Yara İzlerine İyi Gelen Uçucu Yağlar Hangileridir?
Dr. Aidin Salih’in Egzama Tedavisi Önerileri
Her tür egzama tedavisi, beslenmeyi düzeltmekten, karaciğeri, böbrekleri ve kanı temizlemekten geçer. Beslenme alışkanlıklarını düzelttikten ve karaciğeri temizledikten sonra bölgesel tedavilere başlanabilir.
Egzamada bölgesel tedaviye, kuruyan ve egzama olan bölgeleri sıcak suyla yıkadıktan sonra bu bölgeler keselenerek başlanır. Daha sonra kuruyan ya da iltihaplanan egzamanın etrafına kavanoz kapatılır, sülük koyulur veya hacamat yapılır. Bu işlemler yapılamadığı takdirde egzamayı kaşımak, kazımak ve kanatmak gerekmektedir. Daha sonra yapılacak uygulamalar şunlardır:
- Yarım litre elma sirkesi kaynatılır, biraz soğuduktan sonra 1 çorba kaşığı kaya tuzu sirkenin içinde eritilir. Ilık tuzlu sirke kısa aralıklarla birkaç defa egzama olan bölgeye sürülür. Bu işlemden sonra egzama olan bölgeler kabuk bağlar, kabuğun altında ise yeni, temiz, sağlıklı cilt oluşur ve egzama tamamen yok olur.
- Soğan suyu + elma sirkesi veya soğan suyu + kekik suyu eşit miktarlarda karıştırılır ve egzama olan bölgelere sürülür.
- Taze ısırgan otu ezmesi veya suyu, sirke ile karıştırılarak egzama ve sedef olan bölgelere sürülür.
Ev Yapımı Egzama Kremi Nasıl Hazırlanır?
Kullanılan sirke ne kadar keskin olursa o kadar iyidir ve egzama için keskin sirkeden daha iyi deva yoktur.
- Yeterli miktarda defne yemişi, kabuğu ve yaprağı bir tencereye konur. Üzerini iki parmak geçecek kadar su eklenir ve kısık ateşte 15 dakika kaynatılır. Temiz bir bez, sıcak defne suyuna batırılır ve egzama olan bölgelere pansuman yapılır. Bez soğumadan yeniden sıcak defne suyuna batırılıp egzama olan bölgeye koyulur ve böylece hasta dayanılabildiği sürece tekrarlanır. Bu işlemin amacı cilt üzerinde defne suyu ile hafif düzeyde yanık oluşturmaktadır. Yanıktan sonra egzama olan bölgeler kabuk bağlamakta ve kabuğun altında yeni, temiz ve sağlıklı cilt oluşmaktadır. Defne yaprağı yerine zakkum yaprağı, ceviz yaprağı, cevizin iç kabukları ve ceviz kabuğu (olmamış cevizin yeşil kabuğu daha iyidir.), aynısefa çiçeği ve yaprağı veya papatya aynı şekilde kullanılabilir. Yalnız aynısefa ve papatyayı kaynatarak değil, demleyerek kullanmak gerekir.
- Küçük bir kurşun levha, sirke içinde 2-3 gün bekletildikten sonra çıkarılır ve kurutulup dış tabakası kazınarak küçük parçacıklar elde edilir. Bir miktar gümüş ve acı badem, badem kül oluncaya kadar fırında yakılır. Bu şekilde hazırlanan malzemelerden, 3 gr. kurşun kazıntısı + 3 gr. yakılmış gümüş + 3 gr. acı badem külü + 3 gr. kuru kırlangıç otu yaprağı havanda iyice dövülür. Sonra elekten geçirilir, 5-7 damla gül yağı ve yeterli miktarda keskin sirke ile kaymak kıvamına getirilir. Önceden sirke sürülüp kaşıyarak kanatılan ve egzama olan bölgelere sürülür ve bekletilir.
- Temiz deniz kıyısından veya hızlı akan bir nehir kenarından alınarak kurutulmuş 5 gr. beyaz çamur, 5 gr. kükürt ile iyice dövülür ve 5 gr. balkabağı külü eklenip karıştırılır. Sonra 1 çorba kaşığı acı kavun suyu ve yeterli miktarda keskin sirke ile karıştırılır ve egzama olan bölgelere sürülüp bekletilir.
- 6 tane yumurta 12 dakika kaynatıldıktan sonra yumurta sarıları tek tek bir çatala geçirilir ve ateş üzerine tutulur. Yumurta sarısından akan madde toplanır ve egzamalı bölgelere uygulanır.
- Tohumluk (kabuklu) arpa 3-4 saat ıslatıldıktan sonra aynı suda 1,5-2 saat kaynatılır ve süzülür. Arpa suyu bal ile karıştırılarak tüketildiğinde egzama problemlerini ortadan kaldırır.
- Biberiye, ağız, boğaz, mide enfeksiyonlarına ve hatta helikobakter pilori enfeksiyonuna ve egzamaya iyi gelen kuvvetli bir ilaçtır.
- 1-3 limonun suyu sıkılıp su ile karıştırılarak her sabah aç karnına içilir. Limon kandaki pH dengesini sağlar ve alerji, egzama, mantar gibi rahatsızlıklara çok iyi gelir.
- Kafa arkasına hacamat yaptırmak egzama, sedefi uçuk hastalıklarına iyi gelir. (Hacamat, yanık, egzama, varis yarası ve diğer yaraların, benlerin ve vitiligo olan bölgelerin üzerine yapılmaz)
- Egzama tedavisinde sülükler de kullanılabilmektedir.
Egzama hastalığını kesin olarak sonlandırabilen bir tedavi henüz yoktur. Ancak başlamasını önleyen ve şiddetli semptomların giderilmesine yardımcı olan çeşitli tedavi seçenekleri bulunur.
Dr. Aidin Salih’in Egzama Uygulamaları
Egzamaya iyi gelenler bazı besinler ve uygulamalar bulunmaktadır. Bu uygulamalar:
- Propolis kullanmak,
- Yoğurt suyu
- Kırmızı pancar suyu
- Havuç suyu
- Elma suyu
- İngiliz tuzu içmek,
- Isırgan otu
- Papatya
- Hindiba kullanmak,
- Deniz veya kaplıca suyu ile, bilhassa kükürtlü su ile yıkanmak,
- Egzamayı kaşımak ve kanatmak,
- Egzama olan bölgelere kaya tuzu ve sirke sürmek,
- Egzama olan bölgelerin etrafında bardak çekmek, hacamat ve sülüklerle kan aldırmaktır.
Karahindiba Kansere İyi Gelir Mi?🌻
Aspirin ile Egzama Tedavisi Mümkün mü? Aspirin Egzamaya İyi Gelir mi?
Sağlık konusunda bilgisi olmayan bir çok site Aspirin ile egzama tedavisinin mümkün olabileceğini söylemektedir. Aspirin ile egzama tedavisi mümkün değildir. Bu tarz kimyasal ilaçlarla egzama tedavi edilemez. Size anlık fayda sağlıyor gibi görünse de uzun vadede daha büyük sorunlar yaşamanıza sebep olacaktır. Aspirin ile egzama tedavisi olabileceğini yazan sitelerden uzak durunuz. Aspirin sentetik bir kimyasaldır, kan sulandırıcı olarak uzun zaman önce kullanılmaya başlanmıştır fakat ilk bulunduğu dönemde söğüt ağacından yapılırken, fiyatları ucuzlatmak için söğüt ağacından değil kimyasal karışımlardan üretilmeye başlanmıştır.
Egzama Oluşumuna Karşı Alınabilecek Önlemler
Mayo Clinic’e göre egzama hastalığına sahip kişilerin çoğunun cildinde Staphylococcus Aureus (Stafilokok aureus) bakterisi bulunmaktadır. Egzama olan bölgede meydana gelen deri döküntülerinde ya da kaşınma sonucu meydana gelen cilt bozukluğunda bakteri ve virüs kaynaklı ciddi enfeksiyonlar görülebilir. Bir enfeksiyon meydana geldiğinde uygulanan doğal tedaviler ve antibiyotik tedavileri, enfeksiyonun başkalarına geçmesini önler ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olur. {13*} Ancak kullanılan bazı ilaçlar ve antibiyotikler semptomların kötüleşmesine sebep olabilir. Bu sebeple doğal tedavilerin de denenmesi önerilmektedir.
Egzama, kişileri felçlere ve kalp hastalıklarına daha yatkın bir hale getirir. Harvard Tıp Okulu tarafından yapılan bir araştırma, egzaması olan kişilerin daha fazla sigara ya da alkol tükettiğini ve egzaması olmayan kişilere göre daha az fiziksel aktiviteye sahip olduklarını göstermiştir. Bu üç faktör kalp hastalıkları ve diğer kronik hastalıklar için risk faktörleri olarak kabul edilir. {14*}
Depresyon, anksiyete ve uyku bozuklukları egzama hastalığına sahip kişiler için oldukça rahatsız edici durumlardır. Egzama tedavisi için uçucu yağları losyon ve kremlere eklemek oluşan semptomları azaltır ve kişilerdeki duygusal sorunları hafifletmeye yardımcı olur.
Okul çağındaki çocukların yüzünde oluşan egzamalar okulda alay konusu olmalarına neden olabilir. Bunun için çocukları okuldan soyutlamak yerine onlara destek olmak ve anlayış göstermek oldukça önemlidir ve iyileşme süreçlerinde de yardımcı olmaktadır.
Kaynaklar
- https://nationaleczema.org/eczema/types-of-eczema/
- https://www.umms.org/ummc/hl?__cf_chl_jschl_tk__=t1VxIpZ1mO_WpiZy260.Vfdi1IM9df5hXkRyCZjbSLI-1639750333-0-gaNycGzNCJE
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19759553/
- https://nationaleczema.org/eczema/treatment/phototherapy/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23751100/
- https://www.health.harvard.edu/blog/adult-acne-understanding-underlying-causes-and-banishing-breakouts-2019092117816
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15689218/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14522625
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19666630/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279400/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4828648/
- https://www.uofmhealth.org/health-library/hn-2186007
- https://www.uofmhealth.org/health-library/hn-2186007
- https://www.health.harvard.edu/heart-health/heart-disease-risks-common-in-people-with-eczema