Shea yağı, kozmetik ve doğal cilt bakım ürünlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Shea yağı, tamamen doğal A vitaminleri ile doludur. Bu sebeple, cilt ve saç sağlığı başta olmak üzere genel beden sağlığı üstünde de oldukça etkilidir. Saf ve rafine edilmemiş halde olduğunda bu yağ, lekelerin, kırışıklıkların ve hamilelik sebebiyle oluşan çatlakların tedavisinde kullanılmaktadır. Kas yorgunluğu ve radyasyon tedavileri gibi birçok sağlık sorununda faydalıdır.
Nane Yağının İnanılmaz 15 Faydası İçin YouTube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
İçindekiler
Shea Yağı Nedir?
Shea yağı, nemlendirici özellikleri ile cilde uygulandığında anında yumuşaklık ve pürüzsüzlük sağlamaktadır. Shea yağı, Shea ağacında bulunan fındıkların dış kabuğu çıkarılarak elde edilmektedir. Fındıklar, elle ezilmekte ve yavaş yavaş tereyağında kavrulmaktadır. Bu işlemden sonra, fındıklar yağ asitleri olarak bilinen yağları ayırmak için tereyağı ile birlikte büyük bir kabın içinde elle yoğrulmaktadır. Bu yağ asitleri, cilt ve saç onarıcı özellikleri sağlayan etkili bileşikler içermektedir.
Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi tarafından yayınlanan çalışma, shea fıstığı ve shea yağının önemli bir kanser önleyici ve bakteri karşıtı olduğunu kanıtlamıştır. {1*} Amerikan Journal of Life Science tarafından yayınlanan başka bir çalışma ise shea yağının kolajen üretimini arttırdığını ve bu sayede yaşlanma karşıtı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
Shea yağı, yüzyıllardır cilt üstüne uygulama olarak kullanılmıştır. Bazı kaynaklara göre Kleopatra ve Sheba Kraliçesi tarafından bu yağın kullanıldığına inanılmaktadır. Günümüzde ise hala oldukça popüler bir yağ olarak tanınmaktadır. Shea yağının tamamen saf üretildiğinden emin olunduğunda yenmesi mümkündür. Bazı etnik gruplarda, kakao yağı yerine shea yağı kullanılarak bazı yemekler hazırlanmaktadır.
Shea yağının bileşiminde oldukça önemli maddeler bulunmaktadır.
- Stearik ve oleik asitler (faydalı asitler)
- Cilt yağlarını dengeleyen bileşenler
- Zengin E Vitamini ve A Vitamini
- F vitamini (hücrelerin sağlıklı olmasını sağlar)
- Soğuk pres yöntemi ile çıkarılır.
- İlave kimyasal ya da koruyucular bulunmaz.
- Doymuş yağ asitleri
Gıda ve ilaç idaresinin güvenli onayını taşıyan gıda maddeleri arasında shea yağı da bulunmaktadır. {2*} Güzellik ürünlerinde daha yaygın olmasına rağmen, shea yağı çeşitli şekerlemelerde ve çikolatada kakao yağı yerine kullanılmaktadır.
Shea Yağının Faydaları Nelerdir?
Shea yağının birçok faydası bulunmaktadır. Bu sebeple kullanımı önerilmektedir.
Cilt Nemlendiricisi Olarak Kullanılabilir
Shea yağı, yüz ve vücudu nemlendirmek için kullanılabilen en iyi doğal bileşenlerden biri olarak bilinmektedir. Cilt tarafından hızlıca emilmektedir ve deri üstünde nem yaratmaktadır. Bu durum, cilt ve dış ortam arasında bir bariyer oluşturarak nemi içerde tutmaktadır.
Çok fazla cilt bakım ürünü sağlıksız sentetik bileşenden üretilmektedir. Buna karşılık, shea yağı, cilt bakım maddesi olarak işlev gören doğal bileşenler içermektedir. Çalışmalara göre, shea fındık ve shea yağı içerdiği esterler ile tümörleri engellemektedir. {3*}
Yaşlanma Karşıtı Özellikleri Bulunur
Cildin doğal nem dengesini korumak, yaşlanmayı önlemek için oldukça önemlidir. Shea yağı, mükemmel bir nemlendirici olarak öne çıkmaktadır. İnce çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü azaltan bu yağ, doku hücrelerini yenileyerek cildin yumuşamasını sağlamaktadır.
Amerikan Yaşam Bilimleri dergisinde yayınlanan bir çalışma, 30 gönüllünün düzenli shea yağını kullandığını ve yaşlanma belirtilerinin azaldığını kanıtlamıştır. {4*} Kuru, hassas ve yaşlı ciltler için yapılan başka bir klinik çalışmada ise 49 gönüllü günde iki kez shea yağı kullanmıştır. Çalışma sonucunda, yaşlılık belirtilerinin azaldığı bulunmuştur. Ayrıca bu yağ, donuk ve mat görünen ciltleri önlemekte ve sağlıklı ten rengine destek olmaktadır.
Cilt Hastalıkları, Mantar ve Bakterileri Önler
Shea yağı esterlerinin, kuru hava sebebiyle oluşan cilt rahatsızlıklarını ve egzama gibi iltihaplı cilt koşullarının neden olduğu tahrişi azalttığı bulunmuştur. {5*} Cilt üstünde oluşan sivilce ve akneleri önleyen özellikleri ile bilinmektedir. Çünkü shea yağı, cildin yağ dengesini düzenlemektedir.
2012 yılında yapılan bir çalışma, bu yağın bakterilerin oluşumunu engellediğini ve var olan bakterileri de öldürdüğünü kanıtlamıştır. {6*} Mantarların neden olduğu cilt enfeksiyonlarıyla savaşmak için güçlü bileşenler içeren yağ, atlet ayağı ve saçkıran gibi mantar oluşumlarını engellemektedir. Shea yağının, özellikle egzama ya da sedef hastalığı durumlarında, kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Hatta bazı uzmanlara göre, tedavi için de kullanılabilmektedir.
Saç Sağlığını Destekler
Cilt üzerine uygulandığında nemi hapsederek saç derisini yumuşatan ve kepeği hafifletmeye yarayan bu yağ sert iklimlere karşı da saçın korunmasını sağlamaktadır. Shea yağını cilt, saç ve saç derisi üstünde kullanarak sağlığınızı ve görünümünüzü iyileştirmeniz mümkündür.
Kullanım sırasında yağı hafifçe ısıtmak, saç ve deriye sürerek 20-30 dakika beklemek önerilmektedir. Ardından yağı duruladığınızda saçınızda doğal bir nem seviyesi elde etmeniz beklenmektedir. Ayrıca, saç şekillendirmesi için köklere uygulandığında bu yağ, saçlara hacim de sağlayabilmektedir.
2017’de yapılan bir çalışma, shea yağının saç kırılmasını önemli ölçüde azalttığını ve saçları güçlendirdiğini bulmuştur. Ayrıca yağın, kepekleri tedavi etmek ve kepek oluşumunu engelleyerek saç derisinin kuru ve tahriş olmuş görünüşünü yok ettiği bilinmektedir. Deriyi tekrar nemlendirdiği için başka saç hastalıklarını da önlemektedir.
Rüzgâr ve Güneş Yanıklarını, Kuru Cilt Oluşumunu Önler
Ham shea yağı, yanıkların ve kuru ciltlerin kaşıntısını ortadan kaldırmaktadır. Nemlendirici özellikleri ile cildin derinliklerine inerek nem seviyesini arttırmaktadır. Rüzgâr ve güneş yanıkları, çatlak ve kuru topuklar, eller, sertleşmiş dirsekler ve dizler için kullanımı oldukça etkilidir. Shea yağı, güneş kremine göre çok daha sağlıklıdır. Çünkü çoğu güneş kremi zararlı kimyasallarla üretilmektedir. Shea yağı ise, nemlendirici ve güneş koruyucu olarak kullanılan doğal bir üründür.
Çatlakları ve Kırışıklıkları Azaltır
Shea yağı, içerdiği yüksek oranda A vitamini ile çatlakların azaltılmasına yardımcı olmaktadır. İyileştirici ve nemlendirici özellikleri sebebiyle, çatlak ve diğer yara izlerini yok edebilmektedir. Bazı kişiler, cilt yumuşaklığını sağlamak ve selülit görüntüsünü gidermek için bu yağı kullanmaktadır. Shea yağının, yara dokusunun yenilenmesine katkı sağlayarak sağlıklı hücrelerin çalışmasına destek olduğu bilinmektedir.
Bebeklerde Döküntüleri ve Pişiği Önler
Shea yağı, mayayla savaşmaya yardımcı olan iltihap ve mantar önleyici özelliklere sahiptir. Bu nedenle bebekler için doğal pişik kremi olarak kullanılabilmektedir. {7*} Ham shea yağı, kolajen üretimi sağlamakta, hücre yenilenmesine yardımcı olmakta ve kan dolaşımını iyileştirmektedir. Bu özellikleri ile, bebek bezinden oluşan deri döküntülerini iyileştirmektedir. Çocuklar için üretilen pişik kremleri kimyasallar içerdiğinden, bu doğal yağ, rahatlık ve hızlı iyileşme sağlamak için sıklıkla önerilmektedir. {8*}
Kas ve İltihap Ağrılarını Azaltmaktadır
2016 yılında yapılan bir çalışma, shea yağının eklemleri hasardan koruduğu ve iltihapları azalttığı sonucuna ulaşmıştır. {9*} Aşırı gerilmiş kaslar iltihaplanma ve sertlikten etkilenmektedir. Shea yağı, iltihabı azaltarak ağrılı kaslara yardımcı olabilmektedir. Böcek ya da arı ısırığı gibi durumlarda, shea yağı, şişliği azaltarak ağrıları önlemektedir.
Tüm Cilt Tiplerine Uygundur ve Alerjiye Karşı Kullanılır
Shea yağı, alerji oluşumuna neden olmamaktadır. Araştırmalara göre, belirlenen bir alerjik belirtisi bulunmadığı görülmüştür. Gözenekleri tıkamayan ve tahriş etmeyen bu yağ, her cilt tipi için kullanıma uygundur. Ayrıca cildin yağlı görünmesini engelleyerek, cildin yağ oranında denge sağlamaktadır. Çalışmalara göre, shea yağı burun tıkanıklığını engelleyerek burun kanallarındaki iltihabı önlemektedir. Bu özellik, alerji ve sinüzit gibi rahatsızlıklarla uğraşırken oldukça önemlidir.
Hücre Yenilenmesi Sağlar
Cildin sağlıklı hücrelerini arttıran ve ölü hücreleri temizleyen bu yağ, cildin üst tabakasında yeni deriler oluşturmaktadır. Böylece daha sağlıklı bir cilt sahibi olmanız mümkündür.
Shea Yağı Nasıl Kullanılır? Nasıl Saklanılır?
Shea yağını yüz ve saçınızda kullanmanın yanında, tariflerinize eklemeniz ve tüketmeniz mümkündür. Yemeklerinizde tereyağı ya da zeytinyağı yerine kullanabilirsiniz. Ham shea yağı, yüz kremi ve vücut losyonu olarak kullanıma uygundur. Dudak balsamı ya da tıraş kremi gibi birçok ürünün özelliklerini taşıdığı için bu ürünler yerine de kullanılabilmektedir.
Shea yağını doğrudan cilde uygulamanızda bir sakınca bulunmamaktadır. Ancak bu yağın, kaliteli ve saf olması gereklidir. Gece yatmadan önce kullanımı önerilmektedir. Çünkü cilt üstünde kayganlık yaratmaktadır ve yağ tamamen emilene kadar üstüne makyaj yapmamak oldukça önemlidir.
Shea yağının saçta kullanımı da doğrudan uygulama şeklindedir. Özellikle kıvırcık saçlarda şekillendirmek için bu yağın kullanımı önerilmektedir. Az miktarda shea yağını saç kremi olarak kullanmak mümkündür. En iyi kaliteyi elde etmek için ham halde, saç ve ciltte kullanılması oldukça önemlidir. Shea yağı, katı kalması ve kolay kullanılması için oda sıcaklığının biraz altında saklanmalıdır. Isı ve Işıktan uzak tutulması önerilmektedir.
Shea Yağı Zararları Nelerdir?
Shea yağı, genellikle güvenli ve etkili bir doğal nemlendirici olarak kabul edilmektedir. Ancak shea fındığına alerjisi olan kişiler için bu yağ tehlikeli olabilmektedir. Shea yağını kullandıktan sonra tahriş ya da iltihaplanma yaşarsanız yağı kullanmayı bırakmanız önemlidir. Ayrıca, şiddetli ağrı, şişme ya da nefes almada zorluk gibi belirtiler yaşarsanız acil olarak bir doktor yardımı almayı unutmayın.
Kaynaklar
{1*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20484832/
{2*} https://www.fda.gov/food/food-ingredients-packaging/generally-recognized-safe-gras
{3*} https://www.jstage.jst.go.jp/article/jos/59/6/59_6_273/_article
{4*} https://www.sheainstitute.com/asbi-library/21reasons/
{5*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29368843/
{6*} https://scialert.net/fulltext/?doi=jpt.2012.298.304
{7*} https://core.ac.uk/download/pdf/60543526.pdf
{8*} https://www.sheainstitute.com/
{9*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5008785/
