Astım Krizinde Etkili Doğal Tedavi Yöntemleri

Astım krizinde etkili doğal tedavi yöntemleri nelerdir? Astım, ciddiye alınması gereken ve yaşamı tehdit eden bir problemdir. Solunum yolu rahatsızlıkları bronşit ve astım gibi ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Ortaya çıkan bu hastalıkların sıklığı, evde yapılan doğal ilaçlar ile önemli ölçüde azaltılabilir. Doğal tedavi yöntemleri arasında uçucu yağlar, bal, zerdeçal, kahve, zencefil, sarımsak, soğan, vitaminler ve khella (kürdan otu) bulunur.

Astım Nedir? Astım Türleri Nelerdir?

Solunum yolları iltihaplandığında daralır ve aşırı hassas hale gelerek astım adı verilen uzun süreli bir akciğer hastalığına neden olur. Solunum yolları zaten iltihaplı olduğu için, en küçük tahriş edici durum astımı tetikler. Ayrıca, solunum yollarını daha da daraltabilecek ve nefes alma güçlüğüne, hırıltılı solunuma ve göğüste sıkışmaya neden olabilecek aşırı mukus üretilir. {1*}

Astım farklı nedenlerle ve farklı koşullar altında gelişebilir. Doktorlar tarafından sınıflandırılan çeşitli astım türleri şunlardır;

• Alerjik astım: Çevredeki alerjenler alerjik rinite neden olabilir. Bu durum astıma yol açtığında alerjik astım olarak adlandırılır. {2*}
• Egzersize bağlı astım: Fiziksel efor astıma yol açtığında buna egzersize bağlı astım denir. {3*} Solunum yolları genellikle egzersize başladıktan 5-20 dakika sonra daralmaya başlar.
• Öksürük varyantı astım: Ana semptomu öksürük olan bu astım türü solunum yollarını etkiler ve iltihaplanmaya neden olur. {4*}
• Mesleki astım: Astım yalnızca çalışma ortamında tetiklendiğinde ve tahriş edici bir maddeden kaynaklandığında buna mesleki astım denir. {5*} Hayvan yetiştiriciliği, çiftçilik, kuaförlük ve ahşap işçiliği, bu astım türünün ortaya çıktığı mesleklerden bazılarıdır.
• Gece astımı: Astım ne zaman tehlikelidir? Gece astımında astım semptomları gece şiddetlenir ve çok tehlikeli olabilir. {6*}

Astım Neden Olur? Astım Belirtileri Nelerdir?

Astımı tetikleyebilecek ve astıma neden olabilecek birçok faktör vardır. Bu faktörler;

• Solunum yolu enfeksiyonları
• Kürk, küf, polen, toz vb. alerjenler
• Aspirin veya benzeri ilaçlar
• Kirlilik, ortamdaki kimyasallar, sprey ürünler, sigara dumanı gibi tahriş edici maddeler
• Fiziksel aktivite
• Gıdalardaki bazı kimyasallar (örneğin: sülfitler) {3*}

Astım belirtileri ve semptomları şunlardır:

• Geceleri kötüleşen öksürük
• Hırıltı
• Göğüste sıkışma
• Nefes almada zorluk

Görülen bu semptomların şiddeti kişiden kişiye değişmektedir. {3*}

Ev Yapımı Öksürük Şurubu Nasıl Hazırlanır?

Astım Krizinde Etkili Doğal Tedavi Yöntemleri

Uçucu yağlar, bal, zerdeçal, kahve, zencefil, sarımsak, soğan, vitaminler ve khella (kürdan otu) astım krizleri için evde yapılabilecek kürlerde kullanılmaktadır.

Okaliptüs Yağı

Genellikle burun tıkanıklığını gidermek için kullanılan okaliptüs yağı, solunum problemlerini gidermede oldukça etkilidir. Okaliptüs yağında bulunan okaliptol, mukusun parçalanmasına yardımcı olur ve astım semptomlarını hafifletir. {7*}

Bir mendil ya da kâğıt havluya birkaç damla okaliptüs yağı damlatılır ve uyurken yastığın yanına yerleştirilir. (Gece boyunca solunabilecek bir mesafede durmalıdır). Bu yöntem, astım krizlerine önlem olarak her gece uygulanabilir.

Lavanta Yağı

Lavanta yağının solunum yollarının iltihaplanmasını engellediği ve mukus üretimini kontrol ettiği araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır. Lavanta yağı solunum yollarını yatıştırır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. {8*}

Bir kâse sıcak suya 5-6 damla lavanta yağı eklenir ve çıkan buhar 5-10 dakika boyunca solunur. Bu uygulama her gün 1 defa tekrar edilmelidir.

Çay Ağacı Yağı

Çay ağacı yağının balgam söktürücü ve dekonjestan özellikleri, hırıltı ve öksürüğün giderilmesine ve fazla mukusun atılmasına yardımcı olur. Ayrıca çay ağacı yağı, solunum yollarındaki iltihabı azaltmaya ve solunum sisteminde mevcut olan enfeksiyonları tedavi etmeye yardımcı olacak anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özelliklere sahiptir. {9*}

Temiz bir mendil ılık suya batırılır ve fazla su sıkılır. Birkaç damla çay ağacı yağı bezin üzerine damlatılır ve bez soğuyana kadar uçucu yağ solunur. Astım semptomları geçene ve daha iyi hissedilene kadar bu yöntem birkaç kez tekrarlanmalıdır.

Öksürük Tedavisinde Kullanılan 8 Uçucu Yağ

Çörek Otu Yağı (Kalonji Yağı)

Kalonji yağı, çörek otu yağı olarak da adlandırılır. Yağın anti-inflamatuar özellikleri astım ve bronşit tedavisinde oldukça etkilidir. {10*}

Bir bardak ılık suya ½ çay kaşığı çörek otu yağı ve 1 çay kaşığı bal eklenir. Hazırlanan karışım kahvaltıdan önce ve akşam yemeğinden sonra içilir. Etkilerinin görülmesi için işlem 40 gün boyunca tekrar edilmelidir.

Kekik Yağı

Kekik yağı akciğerleri ve solunum yollarını temizler. Akciğer problemlerini hafifletebilecek antibakteriyel, antifungal ve anti-enflamatuar özelliklere sahiptir. {11*} Mukusu incelttiği ve enfeksiyona neden olan bakteri ve virüsleri ortadan kaldırdığı bilinmektedir.

Astım için kekik yağı nasıl kullanılır? Astım semptomlarını ortadan kaldırmak için bir difüzöre birkaç damla kekik yağı damlatılır ve buharı solunur. Bu yöntem her gün düzenli olarak uygulanmalıdır.

Bal

Astıma bal iyi gelir mi? Bal, solunum problemleri için kullanılan en eski ve en doğal gıdalardan biridir. Astım semptomlarını hafifletmeye yardımcı olan pek çok bileşiğe sahiptir. Boğazdaki balgamı gidermeye ve daha rahat bir uyku çekmeye yardımcı olur. {12*}

1 çay kaşığı bal, 1 bardak ılık su ile karıştırılır ve günde üç kez tüketilir. 1 çay kaşığı bal, ½ çay kaşığı tarçın tozu karıştırılır ve her gece yatmadan önce yutulur. Uygulama düzenli olarak yapılmalıdır.

Zerdeçal

Zerdeçalın ana bileşenlerinden biri olan kurkumin, astım için oldukça faydalıdır. Vücudun inflamatuar yanıtını modüle eder ve solunum yollarındaki iltihaplanmayı hafifletir. {13*}

Astım için zerdeçal nasıl kullanılır? 1 bardak suya, ¼ çay kaşığı toz zerdeçal eklenir ve 10-14 gün boyunca günde 3 defa içilir. Semptomlarda herhangi bir iyileşme yoksa, doz iki katına çıkarılmalıdır.

Kahve

Kahve, solunum yollarını rahatlattığı ve nefes almaya yardımcı olduğu için astımı tedavi etmek için kullanılır. Kahve, astım için panzehir olarak görülür ve düzenli olarak kahve içilmesi önerilir. Kahvedeki kafein, bronşları genişleterek oksijen alımını artırır ve daralan solunum yollarının açılmasını sağlar. {14*} Astım semptomlarından kurtulmak için her gün sıcak bir fincan kahve tüketilebilir.

Not: Sanayi kahveleri yerine doğal kahve çekirdeklerinden taze çekilmiş kahve tüketilmelidir.

Vitaminler

D vitamini takviyesi astım semptomlarını hafifletmede etkilidir. Bunun nedeni, anti-inflamatuar etkilere sahip olması ve vücudun antimikrobiyal tepkisini geliştirme yeteneğidir. {15*} C vitamininin bronşiyal astımın tedavisinde etkili olduğu henüz kanıtlanmamış olsa da egzersize bağlı astım semptomlarını hafifletmeye yardımcı olduğu ve akciğer işlevlerini iyileştirdiği gözlemlenmiştir. {16*}

Astım için 1 ay boyunca her gün D vitamini ve C vitamini takviyeleri kullanılmalı, semptomlarda bir iyileşme görülmüyorsa doktora danışılmalıdır.

Zencefil

Onlarca yıldır iltihap önleyici olarak kullanılan zencefil, solunum yolları sağlığı için oldukça önemlidir ve astım için yaygın olarak kullanılan bir besindir. Zencefil, solunum yolu kaslarını gevşetir ve kalsiyum alımını artırır. Bu sayede solunum yollarındaki daralmayı hafifletir ve astım semptomlarından kurtulmaya yardımcı olur. {17*}

Astım için zencefil nasıl kullanılır? 1 çay kaşığı rendelenmiş zencefil, 1 bardak sıcak suya eklenir ve 5-7 dakika demlendikten sonra süzülür. İçerisine ½ çay kaşığı bal eklenir ve sıcakken içilir. Günde 2-3 bardak zencefil çayı astıma iyi gelecektir. Çay tüketilirken gün içerisinde birkaç defa küçük bir parça zencefil çiğnenmelidir.

Sarımsak

Sarımsak, ciğerlerdeki tıkanıklığı gidermeye yardımcı olur, astım semptomlarından hızlı bir şekilde kurtulmayı sağlar ve solunum yollarındaki iltihabı azaltır. {18*}

Astım krizlerini azaltmak için 10-12 diş sarımsak, ½ su bardağı süt içerisinde kaynatılır ve bu karışımdan günde 1 defa içilir.

Sarımsağın Sağlık, Cilt ve Saç İçin Faydaları

Soğan

Soğanın astıma faydaları nelerdir? Soğan, tadı keskin ve tek başına tüketmesi zor olan bir besindir. Anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve solunum yollarının temizlenmesine yardımcı olur. {19*} Astım semptomlarının azaltılması için akşam yemeğinin yanında birkaç parça çiğ soğan tüketilmelidir.

Khella (Kürdan Otu-Piskopos Otu-Bisnaga)

Piskopos otu olarak da bilinen bu bitki genellikle Ayurvedik ve Mısır tıbbında astım, bronşit ve kalp hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Antihistaminik özelliklere sahiptir ve astımı önler. {20*} Antispazmodik özellikleri daralmış bronşiyolleri genişletir.

30-60 damla khella yağı bir bardak suya eklenir ve gün içerisinde iki, yatmadan önce de bir defa içilir. Etkilerinin görülebilmesi için yöntem birkaç hafta boyunca uygulanmalıdır. Khella, astım atağı sırasında kullanılmaz. Astım atakları için önleyici olarak kullanılır.

Doğal ilaçlardan herhangi birini kullanmadan önce, alerjinizin olup olmadığında emin olmalısınız. Eğer kullanılan besinlere alerjiniz varsa ve tüketmeye devam ederseniz, astımı tedavi etmek yerine daha da tetiklenmesine sebep olabilirsiniz. Bu sebeple besinler kullanılmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Astım semptomlarını yönetmek ve hastalığı iyileştirmek için önemli bir diğer faktör de beslenmedir. Astım hastalığı olan kişilerin yemesi ve yememesi gereken belirli gıdalar bulunur.

Astımı Olanlar Ne Yemeli?

Sağlıklı beslenmek astım hastaları için hayati öneme sahiptir. Antioksidanlar, vitaminler ve mineraller açısından zengin besinlerin tüketilmesi, solunum sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar. Astım hastalarına iyi gelen besinler şunlardır;

• Meyveler: Elma, kavun, muz, kivi, ananas ve çilek.
• Sebzeler: Havuç, sarımsak, avokado, brokoli, ıspanak, tatlı patates, zencefil, domates, lahana ve pazı.
• Meyve suları: Listede bulunan meyve ve sebzeler kullanılarak evde meyve suyu yapılmalıdır. Hazır satılan meyve suları tüketilmemelidir.

Astım krizini tetikleyebilecek abur cubur ve yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.

Astımı Olanlar Ne Yememeli?

Alerjen olduğu bilinen tüm gıdalar astım krizlerini tetikleyebilir. Tüketilmemesi gereken alerjen gıdalar şunlardır;

• Soya ve soya ürünleri
• Süt ve süt ürünleri
• Fıstık ve diğer kuruyemişler
• Balık, karides ve diğer kabuklu deniz ürünleri
• Buğday
• Glüten
• Yumurta

MSG (Monosodyum glutamat) gibi gıda katkı maddeleri de astımı tetikleyebilir.

Astım Hastaları Spor Yapabilir mi?

Astım hastaları egzersiz yapmalı mı? Astım hastası olmak aktif bir yaşam sürdürülmeyeceği anlamına gelmez. Günlük egzersiz yapmak, yoga yapmak veya yürüyüşe ve yüzmeye gitmek astım ataklarını azaltmaya yardımcı olacaktır. Yürüme, bisiklete binme veya hafif koşu gibi kardiyo egzersizleri, fazla vücut sıvılarının atılmasını sağlar ve solunum yollarında aşırı mukus birikmesini önler. Astımı kontrol altında tutmak için nefes egzersizleri de yapılmalıdır;

• Basit nefes tekniği: Diyafram nefesi olarak da bilinir. Sırt düz olacak şekilde uzanılır, dizler havaya kaldırılır. Yavaşça nefes alıp verilir. Nefes alırken göğüs değil, karın şişmelidir. Nefes verirken mide kasılmalıdır.
• Buteyko nefes tekniği: Göğüs ve karın kasları gevşetilerek dik bir pozisyonda oturulur. Derin bir nefes alınır ve yavaşça verilir. Nefes alıp verilirken burun tutulur ve tekrar nefes alma ihtiyacı hissedilene kadar geçen süre ölçülür. Ardından, yavaşça nefes almaya devam edilir. Nefesi tutma süresinin 40 saniyenin üzerinde olması daha sağlıklıdır. Ancak kişi nefesini 40 saniye tutmak için kendini zorlamamalı, tutabildiği noktaya kadar tutup egzersize devam etmelidir.
• Büzük dudak solunum egzersizi: Normal şekilde burundan derin nefes alınır ve ıslık çalıyormuş gibi dudaklar büzülerek nefes ağızdan verilir. Nefes verme süresi nefes alma süresinin iki katı olmalıdır.

Bu egzersizler göğüs kaslarını çalıştırdığı için göğüs egzersizleri olarak da adlandırılabilir. Her türlü egzersiz yapılırken kişi kendini ve ciğerlerini fazla zorlamamalıdır.

Pranayama Tekniği (Nefesi) Nasıl Uygulanır? Sağlığımız İçin Faydaları Nelerdir?

Astım Hastaları İçin Alternatif Tedavi Yöntemleri

Astım krizinde etkili doğal tedavi yöntemleri nelerdir? Astım için kişinin kendisini yormadan ve zorlamadan yapabileceği belirli yöntemler ve uygulamalar bulunur. Bu uygulamalar sayesinde astım semptomları ve astım alevlenmeleri yönetilebilir.

Yoga

Astım için yoga yapılmalı mı? Araştırmalar, yoganın astım semptomlarını iyileştirdiğini göstermektedir. Yoga terapisi astım ataklarının şiddetini ve süresini önemli ölçüde azaltır. Hatha yoga, zihni vücudun çeşitli bölümlerine bağlamak için nefes tekniklerini kullanır ve onları birleşik bir işlevsel birim haline getirir. Bu yoga tekniği astım semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur.
Avustralya’da 9 ay boyunca yoga eğitimi alan bazı hastalarda, eğitim sonunda önemli derecede iyileşmeler görülmüştür. {21*}

Hindistan’da yapılan çalışmalar, bronşiyal astım tedavisinde yoganın birçok faydası olduğunu kanıtlamıştır. Yoga tekniklerinin incelendiği başka bir çalışmada, hastaların 13 günlük kısa bir süre içinde astım semptomlarında önemli iyileşmeler gözlemlenmiştir. {22*}

Etiyopya’da yapılan bir araştırma, yoganın astım semptomlarını iyileştirdiğini kanıtlamıştır. {21*} Çalışmaya 24 hasta katılmış ve hastalara 4 hafta boyunca her gün 50 dakika yoga yaptırılmıştır. Hastaların araştırma sonrası astım atağı geçirme sürelerinde düşüş görülmüş ve ilaca olan gereksinimleri büyük ölçüde azalmıştır. Araştırmada hastaların uyguladığı teknikler şunlardır;

• 5 dakikalık rahat nefes alma teknikleri ve esneme egzersizleri ile ısınma.
• Eklemleri gevşetmek için 5 dakikalık gevşeme egzersizleri
• Yavaş nefes alma teknikleri kullanılarak ayakta ve otururken on dakika boyunca yoga egzersizlerinin yapılması
• Zihni sakinleştirmek ve kasları gevşetmek için yapılan derin gevşeme egzersizleri.
• 10 dakika boyunca, nefesi tutmadan yavaş nefes alma tekniğinin uygulanması.

Her oturum, mutluluk ve olumlu bakış açısının korunması, rahat ve özgür hissetme üzerine yapılan 10 dakikalık konuşma ile sona ermiştir.

Stres Yönetimi

Astım stresten olur mu? Stres ve astımın bağlantılı olduğu bilinmektedir. {23*} Stres sadece astımın bir belirtisi değil, aynı zamanda sorunun kaynağıdır. Astımlı kişiler stres, kaygı, depresyon ve olumsuz duygularla mücadele edebilmelidir. Kore’de yapılan bir araştırma astımlı gençlerin daha yüksek stres düzeylerine sahip olduğunu göstermiştir. {24*}

Astımı yönetmek için stresi azaltmaya yardımcı yöntemler uygulanmalıdır. Bir terapistle konuşmak, stresli ortamlardan uzak durmak, nefes ve esneme egzersizleri yapmak, stres yönetimi için bir danışman ile konuşmak, dans etmek, yürüyüş yapmak gibi rahatlatıcı etkinlikler yapılmalıdır. Stresi azaltmak ve astım ataklarını yönetmek için son derece yararlı bir başka yol da egzersiz yapmaktır.

Fiziksel Aktiviteler

Astım benzeri semptomlara yol açtığı için astımı olan kişilerin egzersiz yapmaması gerektiği yaygın bir yanılgıdır. Ancak araştırmalar, fiziksel aktivitenin kardiyorespiratuar zindeliği iyileştirebileceğini ve stresi yönetebileceğini göstermektedir. {24*} Fiziksel aktivitelerin artırılması astımı kontrol etmeye yardımcı olur. {25*} Ancak hangi egzersizlerin uygulanacağını bilmek çok önemlidir. Kardiyorespiratuar zindeliği artırmak için Dünya Sağlık Örgütü, 1 haftada 150 dakika (2 buçuk saat) orta yoğunlukta aerobik egzersizi veya 75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik egzersizi önermektedir. Ancak, aşırı yorulmamalı ve ağır egzersizler yapılmamalıdır. Direnç ve kuvvet antrenmanı gibi yapılabilecek sağlıklı egzersizler vardır. Hangi egzersizlerin yapılması gerektiği ve egzersizlerin yoğunluğu hakkında bir uzman ile görüşülmelidir.

Akupunktur Tedavisi

Akupunktur uzun zamandır geleneksel Çin tıbbının bir parçası olmuştur. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve balgamın neden olduğu tıkanıklığı giderdiği söylenir. Akupunktur, alerjik reaksiyonları engeller ve semptomları hafifletmek için anti-astmatik aktivite sergiler. {26*}

Astım için akupunktur noktaları nerelerdir? Akupunktur, vücuttaki organ meridyenlerini birbirine bağlayan basınç noktaları üzerine uygulanır. Enerji, çeşitli organları birbirine bağlayan bu meridyenlerin her birinden geçer. Akupunktur uygulamasında, bu basınç noktalarını etkinleştirmek için iğneler kullanılır. Astım için bilinmesi gereken iki akupunktur noktası vardır: akciğer meridyeni ve kalp meridyeni. {27*} Akciğer meridyeni doğrudan akciğerlere, kalp meridyeni ise dolaylı olarak akciğerlere bağlıdır. Bu iki akupunktur noktası, akupunkturda astım tedavisinin odak noktasıdır.

Speleoterapi Uygulaması

Speleoterapi, tuz terapisi, tuzlu hava terapisi veya haloterapi olarak da bilinir. Tuz madenleri ve mağaralarda yapılan bu terapi, sıklıkla astım ve bronşit gibi solunum problemlerini tedavi etmek için uygulanır. Tuz mağaraları, hastanın çok hızlı ve uzun süreli rahatlamasını sağlayan bir atmosfere sahiptir. Mağaralardaki hava, alerjisi olan kişilerin semptomlarını azaltabilecek yoğunlukta bir toz hacmine sahiptir. Mağarada bulunan bu tuzun astım krizlerine iyi geldiğine ve balgam söktürdüğüne inanılmaktadır. Terapinin iyileştirici özellikleri, bu mağara ve madenlerin hava kalitesine ve yer altı iklimine bağlıdır. {28*}

Orta veya yüksek nem seviyesine sahip olan bu mağaralarda solunan hava temizdir. Solunum problemlerine neden olabilecek kirlilik, toz, gaz, bakteri ve polen çok düşük seviyelerdedir veya hiç yoktur. İklim sabittir ve havada, sodyum, magnezyum, kalsiyum, potasyum gibi mineraller bulunur. Astım tedavisinde uygulanacak olan speleoterapi ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Hipnoterapi Uygulaması

Astım hipnoz ile tedavi edilebilir mi? Hipnoz, kişinin bilinç altına ulaşmayı hedefleyen bir tekniktir. Hipnoterapi ise, hipnoz tekniği uygulandığı sırada uygulanan tedavi yöntemidir. 20 hasta üzerinde yapılan hipnoterapi uygulamasında, 11 hasta astım krizi yönetiminde mükemmel bir başarı elde etmiş, 5 hasta da tedaviye olumlu yanıt vermiştir. {29*}

Benzer şekilde yapılan başka bir çalışma hipnoterapinin, hastalarda uygulanan nefes egzersizlerinden daha etkili olabileceğini öne sürmüştür. Araştırma sonucunda hipnoterapinin ergen bireylerde astım tedavisine yardımcı olabileceği de belirtilmiştir. Hipnoterapinin solunum yollarındaki iltihabı ve alerjik tepkileri engellediği söylenir. Ancak, astım ataklarını azaltmak için tam olarak nasıl uygulanması gerektiği bilinmemektedir. {30*} {31*} {32*}

Astım Hastaları İçin Tavsiyeler

Astım hastalığı ortaya çıktığı andan itibaren kişi, doktor gözetiminde ve kontrolünde olmalı, düzenli ilaç kullanmalı ve yaşam tarzını değiştirmelidir.

• Astım semptomlarını daha iyi yönetmek için semptomları gözlemlemek gerekir. Belirtileri ve tetikleyici unsurları takip etmek, hangi tedavilerin işe yarayıp yaramayacağı hakkında bilgi sahibi olunmasını sağlar.
• Astımın iyileştiği düşünüldüğünde bile reçete edilen ilaçlar kullanılmaya devam edilmeli ve doktora danışılmadan tedavi süreci sonlandırılmamalıdır.
• Astım için kullanılan solunum cihazları, ilaçlar ve spreyler vardır. Doktora danışılmadan herhangi biri ile tedaviye başlanmamalıdır.
• Doktorunuz sizin için bir tedavi planı hazırlayacaktır. Bu planda ilaçların doğru şekilde kullanımı ve astım krizi ile karşılaştığınızda alabileceğiniz önlemler yer alır.
• Astım problemleri için doktora danışılmadan herhangi bir ilaç veya farklı tedavi yöntemleri uygulanmamalıdır.

Sağlıklı Olmak İçin Hangi Yiyecekler Yenmelidir? Hastalığı Yenmek İçin Önerilen Yiyecekler Nelerdir?