Limon Kabuğu Yağı Faydaları Nelerdir? Limon Kabuğu Yağı Nasıl Kullanılır?
Limon kabuğu yağının faydaları nelerdir? Limon ve limon kabuğu yağı, ayurveda tıbbında en az 1.000 yıldır sağlık sorunlarını tedavi etmek için kullanılır. Limon kabuğu yağı, çok yönlülüğü ve güçlü antioksidan özellikleri nedeniyle en popüler narenciye yağlarından biridir. Doğal diş beyazlatıcısı olmasından ev temizleyicisi olmasına kadar birçok farklı alanda kullanılabilir ve özellikle sağlık için kullanılabileceği birçok alan vardır.
Limon kabuğu yağının, sağlığa olan faydalarını araştıran birçok bilimsel çalışma vardır ve bu çalışmalarda birçok problem için etkili olduğu görülür. Limonun vücuttaki toksinleri temizlemesi, lenfatik drenajı uyarması, enerjiyi artırarak bireyi canlandırması, cildi arındırması, bakteri ve mantarlarla savaşması gibi çeşitli sağlık yararı vardır.
Limon Kabuğu Yağı Nedir?
Limon, bilimsel adı Citrus limon olan, Rutaceae familyasına ait çiçekli bir bitkidir. Limon kabuğu yağı ise limonun kabuğundan soğuk sıkım yöntemiyle elde edilen yağdır. Limon kabuğu, yağda çözünen vitamin içeriklerinden dolayı limonun en besleyici kısmıdır. Limon, ferahlatıcı kokusu, canlandırıcı, arındırıcı, temizleyici özellikleriyle popülerdir. Araştırmalar limon kabuğu yağının ise güçlü antioksidanlar içerdiğini, iltihabı azaltmaya, bakteri ve mantarlarla savaşmaya, enerji seviyelerini yükseltmeye ve sindirimi kolaylaştırmaya yardımcı olduğunu gösterir. Limon kabuğu yağı terpenler, seskiterpenler, aldehitler, alkoller, esterler ve steroller gibi birçok doğal bileşikten oluşur.
Limon Kabuğu Yağının Faydaları
Limon içerdiği antioksidanlar ve diğer faydalı kimyasal bileşikler ile sağlığa çeşitli faydalar sağlar. Cilt, sindirim ve ağız sağlığına iyi gelir, kilo kaybını teşvik eder, antimikrobiyal etkiler gösterir, rahatlama sağlar ve anti-kanser özellikler gösterir.
Cildi Besler
Limon esansiyel yağı sivilceleri azaltır, hasarlı cildi besler ve cildi nemlendirir. Yapılan çalışmalar, limon kabuğu yağının güçlü antioksidan aktivitesi ve yaşlanma karşıtı etkileri ile ciltte serbest radikallerin neden olduğu hücre ve doku hasarını azaltabildiğini destekler.
Bilimsel bir incelemede, limon kabuğu yağının ciltte oluşan kabarcıklar, böcek ısırıkları, aşırı yağ üretimi, kesikler, yaralar, siğiller, selülit, gül hastalığı ve viral enfeksiyonlar gibi cilt sorunlarına karşı da etkili olduğunu bildirilmiştir. Bu etkilerinin nedeni limon kabuğu yağının antimikrobiyal bileşiklerinin dermatolojik problemleri doğal olarak tedavi edebilmesidir. {1*}, {2*}
Yapılan bir çalışma, limon esansiyel yağının Staphylococcus aureus ve E. coli gibi bakteri suşlarına karşı etkili olduğunu ve bu yüzden küçük yaraların topikal olarak temizlenmesinde kullanılabileceğini göstermiştir. 2017’de gerçekleştirilen bir laboratuvar çalışması ile 2018’deki araştırmalar da dahil olmak üzere birçok diğer araştırma, limon kabuğu yağının enfeksiyona neden olan bakterilere karşı etkisini doğrulamış ve cilt iltihaplarını önlemede kullanılabileceğini belirtilmiştir. {3*}, {4*}, {5*}
Limon kabuğu yağı, genel olarak cilt tonunu aydınlatabilecek ve koruyabilecek antioksidanlara sahiptir. Ancak çoğu narenciye yağı gibi güneşte cilt hassasiyetine neden olabilir.
Ciltte oluşan yaşlılık belirtilerini yok etmek istiyorsanız Yaşlanma Karşıtı Uçucu Yağlar Nelerdir?yazımızı okuyarak bilgi alabilirsiniz.
Bulantıyı Giderir
Limon kabuğu yağı, mide bulantısı yaşayan bireylerde ve özellikle de sabah bulantısı yaşayan hamile kadınlarda tercih edilebilecek çözümlerden biridir.
2014 yılında çift kör, randomize ve kontrollü bir kritik çalışma, limon inhalasyonunun hamilelik sırasında mide bulantısı ve kusma üzerindeki etkisini araştırmıştır. Bulantı ve kusma şikayeti olan 100 hamile kadınla yapılan bu çalışmada, mide bulantısı sırasında limon kabuğu yağı soluyan grubun önemli derecede fayda gördükleri bildirilmiştir. {6*}
Aromaterapinin hamilelik sırasında bulantı ve kusma üzerindeki etkilerini değerlendiren 2020 tarihli bir araştırma, limon kabuğu yağı ve nane yağının birlikte kullanılması ile özellikle 2-4 günlük kullanımdan sonra hafif ila orta dereceli semptomları azaltmada etkili olduğunu göstermiştir. {7*}
Sindirim Sistemini Destekler
Limon kabuğu yağı, gastrit ve kabızlık gibi sorunlar da dahil olmak üzere sindirim sorunlarını yatıştırmaya yardımcı olabilecek ürünlerden biridir. Limon kabuğu yağı, gaz giderici özelliğiyle hazımsızlık, şişkinlik, mide krampları gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkilidir. Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalar da bu durumu destekler niteliktedir.
Chemical and Biological Interactions’da yayınlanan 2009 tarihli bir hayvan araştırmasında, farelere limon kabuğu yağı verilmesinin mide mukozasının (midenizin astarı) aşınmasını azaltarak ve mide lezyonlarına karşı mide koruyucu bir ajan olarak çalışarak gastrit semptomlarını azalttığını göstermiştir. {8*}
10 günlük başka bir randomize kontrol çalışmasında, limon, biberiye ve nane yağlarının yaşlılarda kabızlık üzerindeki etkinliği araştırılmıştır. Araştırma sonunda, aromaterapi grubundaki uçucu yağları kullanarak karın masajı yapılan bireylerin, kontrol grubundakilere göre kabızlık şikayetlerinin önemli ölçüde daha düşük olduğu görülmüştür. Bu olumlu etkinin tedaviden iki hafta sonraya kadar da devam ettiği bildirilmiştir. {9*}
Zayıflamaya Yardımcı Olur
Limon kabuğu yağı zayıflatır mı? Limon kabuğu yağının vücut yağını parçalamaya yardımcı olduğunu biliyor muydunuz? Limon kabuğu yağı, içeriğindeki d-limonen ile kilo vermeye yardımcı olabilecek lenf bezlerinizi temizler. Bunun yanında, metabolizmanızı da hızlandırır ve bu zorlu kilo verme sürecinizde destekçiniz olur.
Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Limon kabuğu yağı, vücutta depolanan fazla yağı parçalayarak kilo kaybını teşvik eder. Limon kabuğu yağı, kilo kaybı için sıklıkla tercih edilen greyfurt yağında olduğu gibi d-limonen içerir. D-limonen’in metabolizmayı destekler ve lenf bezlerini temizler. Bu etkileri ile kilo kaybına yardımcı olur. Ayrıca limon kabuğu yağı, iştahı baskılayarak günlük kalori alımının azalmasını sağlar.
Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition’da yayınlanan bir hayvan araştırmasında, farelere 12 haftalık bir süre boyunca limon kabuğundan elde edilen limon polifenollerinin verilmiştir. Araştırma sonucunda hayvanların vücut ağırlığında ve yağ birikiminde azalma; hiperlipidemi, hiperglisemi ve insülin direncinde önemli derecede baskılanma görülmüştür. {10*}
Vücudu Temizler
Limon kabuğu yağının vücudu arındırıcı, temizleyici ve koruyucu etkisi vardır. Vücudu zararlı patojenlere karşı savunmaya yardımcı olur ve karaciğer detoksifikasyonunu destekler. Ayrıca limon kabuğu yağı, lenfatik drenajı uyararak vücudun atıklardan ve toksinlerden temizlenmesine yardımcı olur.
2016 yılında yapılan bir hayvan araştırması, aspirin kaynaklı akut karaciğer ve böbrek hasarı geliştiren sıçanlara limon kabuğu yağı verildiğinde, oksidatif stresin ve organlardaki hasarın azaldığını bulmuştur. {11*}
Başka bir hayvan çalışması ise limon kabuğu yağı ve diğer uçucu yağların farelerde organların antioksidan durumu üzerindeki etkilerini altı ay boyunca farelere çok düşük dozlarda uçucu yağlar vererek test etmiştir. Çalışma sonucunda uçucu yağlar ile tedavi edilen farelerde oksidatif stresin azaldığı, organların yapısal bütünlüğü ve fonksiyonel aktivitesinin korunduğu görülmüştür. Uygulanan uçucu yağlar arasında ise en yüksek antioksidan aktiviteyi gösteren yağlar limon kabuğu yağı ve zencefil yağı olmuştur. {12*}
Zencefil yağı hakkında daha fazla bilgi almak için Zencefil Yağı Neye İyi Gelir? Zencefil Yağı Nasıl Kullanılır? yazımızı okuyabilirsiniz.
Ağız Sağlığını Destekler
Limon yağının bilimsel olarak kanıtlanmış antibakteriyel ve antifungal özellikleri vardır. Bu özellikler ağızda görülen pamukçuk ve ağız kokusu dahil olmak üzere birçok ağız rahatsızlığı için doğal bir çözüm sunar. Ayrıca doğal olarak diş beyazlatmak ve diş çürüklerinin önlenmesi için de kullanılabilir. {13*}
90 HIV/AIDS hastasını içeren randomize kontrollü bir çalışmada, oral pamukçuk tedavisinde limon suyunun etkinliği araştırılmıştır. Araştırmacılar, HIV pozitif bir popülasyonda pamukçuk için limon suyunun kullanılabileceğini doğrulamıştır. {14*}
Narenciye suları asidik yapıları nedeniyle uzun süreli kullanımda diş erozyonuna neden olmalarıyla bilinmesine rağmen uçucu yağlar aynı hasara neden olmaz. Bununla birlikte, yapılan çalışmaların sonuçları, yine de narenciye esansiyel yağlarının ağız gargaralarında uzun süre veya fırçalama öncesi durulamalarda kullanılmaması gerektiğini gösterir. {15*}
Öksürüğü Giderir ve Lenfatik Drenajı Uyarır
Limon kabuğu yağı; antibakteriyel, antioksidan ve antienflamatuar özelliklere sahiptir. Bu nedenle bağışıklık sistemini güçlendirmeye ve solunum rahatsızlıklarıyla savaşmaya yardımcı olur. Ayrıca alerjik durumlar için de etkilidir.
Lenfatik sistem üzerinde faydalı olması ve zararlı patojenlerle savaşmasından kaynaklı öksürükle mücadele için tercih edilebilecek yağların başında gelir. Ayrıca limon kabuğu yağı, proinflamatuar aracıları inhibe eder ve böylece var olan iltihabı azaltır, akciğerlerde öksürüğe neden olabilecek problemleri giderir. {16*}
Boğaz Ağrısını Azaltır
Limon kabuğu yağının soğuk algınlığı semptomlarını hafiflettiğine dair bilimsel veriler olmasa da nefes almayı kolaylaştırdığı söylenebilir. Ayrıca içerdiği C vitamini ve antioksidan özellikleri ile de soğuk algınlığına iyi gelebilir. Ancak C vitamini çok hassas bir vitamin olduğu için limondan yağın elde edilmesi sürecinde kayba uğrayabilir. Bu yüzden limon kabuğu yağının bu faydalarından kesin olarak bahsetmek mümkün değildir.
Grip ve soğuk algınlığı için doğal tedavi yöntemleri arıyorsanız Grip ve Soğuk Algınlığı Belirtileri Nelerdir? Doğal Yollarla Tedavisi Nasıl Yapılır? yazımızı okuyabilirsiniz.
Kanseri Önler ve Kanser Tedavisine Destek Olur
Limon yağının önemli bir bileşeni olan limonen, anti-tümör ve kemoterapötik etkilere sahiptir. Limon kabuğu yağının dahili kullanımının, herhangi bir sistemik toksisite olmaksızın, meme kanserinde önemli ölçüde gerileme ile sonuçlandığı görülmüştür.
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, genel olarak limonen içeren narenciye yağlarının topikal olarak kullanılmasının, kadınların meme kanserini önlemesine yardımcı olmak için güvenli ve uygulanabilir bir seçenek olabileceğini gösterir. Ancak bu konuda daha fazla ileri araştırmaya ihtiyaç vardır. {17*}, {18*}
Depresyon Belirtilerini Azaltır
Limon kabuğu yağı, doğal bir sakinleştiricidir. Zihinsel yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, kaygı, sinirlilik gibi depresyon belirtilerinin giderilmesine yardımcı olur. Olumlu bir düşünce yapısı oluşturur ve olumsuz duyguları ortadan kaldırarak zihni tazeler. Bu konuda yapılan çalışmalar, limon ve limon kabuğu yağının anksiyete ve depresyon gibi psikolojik sorunların belirtilerini azalttığını ve genel olarak stresi önlediğini gösterir. {19*}
Fareler üzerinde yapılan üç stres testi deneyi sırasında limon kabuğu yağının güçlü bir sakinleştirici olduğu görülmüştür. Aynı çalışma, limon kabuğu yağının stresi azaltma konusunda lavanta ve gül gibi diğer yağlardan daha etkili olduğu sonucuna varmıştır. 2016 yılında yapılan küçük çaplı bir araştırmada da limon kabuğu yağının ortopedik cerrahi geçiren bireylerde operasyon sonrası yaşanan kaygıyı azalttığı görülmüştür. {20*}, {21*}
Konsantrasyonu Artırır
Limon kabuğu yağı, ruh halini iyileştirmede etkili olduğu gibi beyin gücünü artırıp konsantrasyonu artırmada da etkilidir. 2004 yılında 4. sınıf öğrencileri üzerinde yapılan küçük bir araştırmada, limon kabuğu yağının dağıtıldığı bir sınıfta dil derslerine katılan öğrenciler sınavlarında çok daha iyi performans göstermişlerdir.
2008 yılında yapılan başka bir araştırma, limon gibi esansiyel yağlarla aromaterapinin Alzheimer hastalığı olan kişilerin bilişsel işlevini iyileştirebileceği sonucuna varmıştır. Genel olarak limon kabuğu yağının beyin işlevini ve konsantrasyonu artırma gibi özellikleri olduğu ve bu yüzden de okul, ofis gibi ortamlarda kullanılmasının faydalı olabileceği düşünülmektedir. {22*}, {23*}
Konsantrasyon problemi yaşıyorsanız Odaklanmayı ve Hafızayı Güçlendiren 15 Gıda yazımızı okuyabilirsiniz.
Ağrıyı Azaltır
Limon kabuğu yağının aromaterapide zaman zaman doğal bir analjezik olarak kullanıldığı bilinir. Bu yağ, vücutta yaşanan ağrı durumlarında stresi azaltarak rahatlama sağlar. Fareler üzerinde yapılan bir araştırma, limon kabuğu yağı aromaterapisinin hayvanların beyinlerinin ağrılı uyaranlara tepki verme şeklini değiştirdiğini göstermiştir. Limon kabuğu yağının acı çeken insanlar üzerindeki etkilerini görmek için ise daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. {24*}
Antimikrobiyal Ajan Olarak Çalışır
Limon kabuğu yağı ile ilgili yapılan araştırmalar, yağda bulunan iki baskın bileşik olan limonen ve b-pinen nedeniyle doğal bir antimikrobiyal ajan olarak çalıştığını gösterir. Bu da limon kabuğu yağını temizlik ve gıda korumasında güçlü bir araç yapar.
Limon kabuğu yağı, vücuda olan etkilerinin yanı sıra yaşam alanlarını bakteri, mantar ve diğer zararlı patojenlerden temizlemek için kullanılabilir. Limonu doğal bir temizlik ürünü olarak kullanmak, tehlikeli kimyasallarla yapılan geleneksel ürünlerden daha sağlıklıdır. Temizlikte etkili bir şekilde kullanılabileceği gibi gıda sistemini korumak için de kullanılabilir.
Limon kabuğu yağının koruyucu etkilerini test eden bir çalışmada, limonun kıyma etinde bakteri üremesini engellediği bulunmuştur. Listeria monocytogenes, Salmonella, Staphylococcus aureus ve Escherichia coli gibi bakterilerin gıdaları kontamine etmesi limon kabuğu yağı kullanımıyla önlenebilir. {25*}
Yaşam alanlarında oluşan patojenler hakkında daha fazla bilgi almak için Toksik Küf Maruziyeti ve Küf Zehirlenmesi yazımızı okuyabilirsiniz.
Limon Kabuğu Yağı Nasıl Kullanılır?
Sağlığa olan etkilerinin yanı sıra limon kabuğu yağının günlük hayatta da bir çok kullanım alanı vardır.
Doğal Dezenfektandır
Limon kabuğu yağı, mutfak tezgahlarını temizlemek, paslı/kireçli banyoları temizlemek için kullanılan kimyasal temizleyicilere doğal bir alternatiftir. Su ve beyaz sirke ile doldurulmuş yarım litrelik bir sprey şişesine 40 damla limon kabuğu yağı ve 20 damla çay ağacı yağı damlatılarak bu karışımla temizlik yapılabilir.
Çamaşırların Kokmasını Önler
Çamaşır makinesinde yıkanan çamaşırlara birkaç damla limon kabuğu yağı ilave etmek çamaşırların hoş kokmasını sağlar.
Kararmış Takıları Parlatır
Limon kabuğu yağına batırılmış bir bez (yaklaşık 10 damla yağ ile), kararmış gümüşleri ve mücevherleri parlatmaya yardımcı olur. Ayrıca ahşap temizliği için de limon kabuğu yağı kullanılabilir.
Bulaşıkları Parlatır
Bulaşıkların daha parlak görünmesi için bulaşık makinesine birkaç damla limon kabuğu yağı eklenebilir.
Sakız Kalıntılarını Temizler
Çocuklardan geriye kalan sakız yapışkanları, nemli bir beze 3-5 damla limon kabuğu yağı eklenmesi ile kolayca çıkarılabilir.
Elleri Temizler
Ellerin sadece sabunla temizlenemediği, çok yağlı vb. olduğu durumlarda sabuna birkaç damla limon kabuğu yağı eklenmesi ile eller kolayca temizlenir.
Dişleri Beyazlatır
Limon esansiyel yağı, kabartma tozu ve hindistan cevizi yağı karışımının 2 dakika boyunca dişlere sürülmesi ve ardından yıkanması ile dişlerin beyazlaması sağlanabilir.
Ojeleri Çıkarır
Limon, greyfurt ve tatlı portakal gibi asidik yağlarla yapılan doğal oje çıkarıcılar hem ojenin temizlenmesini sağlar hem de tırnak bakımı sağlar.
Ruh Halini İyileştirir
Evde veya işte yaklaşık 5 damla limon esansiyel yağını difüzere koyup solumak ruh halini yükseltir.
Öksürüğü Rahatlatır
5 damla limon kabuğu yağı, yarım çay kaşığı hindistan cevizi yağı ile karıştırılıp karışım boyna sürüldüğünde öksürüğü rahatlatabilir.
Öksürüğü doğal yollarla tedavi etmek için Öksürük Tedavisinde Kullanılan 8 Uçucu Yağ yazımızı okuyabilirsiniz.
Balgamı Söktürücüdür
Mukusun ve tıkanıklığın giderilmesi için limon kabuğu yağı, doğrudan şişeden solunur veya 2-3 damla hindistan cevizi yağı ile karıştırılıp topikal olarak göğse ve buruna uygulanır.
Alerji Semptomlarını Hafifletir
Alerji semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olmak için çamaşır deterjanına 5 damla eklenir veya bir sprey şişesinde 5-10 damla su ile karıştırılarak halılara, perdelere, koltuklara ve nevresimlere püskürtülür.
Bulantıyı Azaltır
Mide bulantısını gidermek ve kusmayı azaltmak için limon kabuğu yağı doğrudan şişeden solunabilir. Alternatif olarak, 5 damla limon kabuğu yağı, yarım çay kaşığı hindistan cevizi yağı ile karıştırılıp karışım boyna sürülebilir.
Sindirimi İyileştirir
Gaz veya kabızlık gibi sindirim şikayetlerini hafifletmek için, bir bardak soğuk suya veya ballı ılık suya 1-2 damla limon kabuğu yağı eklenir ve günde iki kez içilir.
Detoksifikasyon Sağlar
Vücudu arındırmaya yardımcı olmak, detoksifikasyonu desteklemek ve hastalığa yol açabilecek zararlı toksinleri atmak için bir bardak suya 1-2 damla limon kabuğu yağı eklenir ve günde iki kez içilir.
Limon Kabuğu Yağı Yan Etkileri Nelerdir?
Narenciye ailesindeki diğer esansiyel yağlar gibi, limon esansiyel yağı da topikal ve aromaterapi kullanımı için genellikle güvenlidir. Hamile kadınlarda ve 3 aylıktan büyük bebeklerde de güvenlidir.
Limon esansiyel yağının en sık görülen yan etkisi, cildi güneşe karşı daha hassas hale getirmesidir. Bu durum sonucu olan tahrişe fototoksisite denir ve orta dereceli güneş yanığına benzeyen geçici bir kızarıklığa neden olur. Limon kabuğu yağı sürülen bölgede ciltte yanma hissi de oluşabilir. Bu nedenle herhangi bir narenciye esansiyel yağı kullanırken doğrudan güneş ışığından kaçınmak en iyisidir. {26*}
Limon kabuğu yağı gibi kullanılan uçucu yağlara karşı bir hassasiyet veya alerji durumunun varlığı bilinmiyorsa yağ, uygun şekilde seyreltilerek ve ciltte küçük bir yama testi yapıldıktan sonra kullanılmalıdır. Ayrıca limon kabuğu yağı gibi uçucu yağlar, hindistan cevizi veya jojoba yağı gibi taşıyıcı yağlar ile seyreltilerek kullanılmalıdır.
Limon kabuğu yağının hayvanlar üzerinde kullanımı güvenli değildir. Bazı uçucu yağlar, evcil hayvanlar tarafından yutulduğunda veya solunduğunda toksik bir etkiye sahip olabilir. Bu yüzden uçucu yağlar buhar yoluyla uygulanacaksa etrafta hayvan olmamasına dikkat edilmelidir.
Kaynaklar
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10568210/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5435909/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6471180/
- https://dora.dmu.ac.uk/handle/2086/14122
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874117300120?via%3Dihub
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24829772/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33344211/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19410566/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15778557/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2581754/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27571876/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25272759/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4606594/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19109001/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11314887/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3671226/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3692564/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3824622/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14972656/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16780969/
- https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?ID=599457
- http://www.erc.ie/documents/vol36chp5.pdf
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20377818/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3936890/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5543433/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6073409/