Mide bulantısı, midede oluşan huzursuzluk ve kusma hissidir. Mide bulantısının birçok nedeni bulunmaktadır. Bazı insanlar harekete, ışığa, bazı yiyeceklere veya ilaçlara karşı oldukça hassastır. Aynı zamanda, gebelik, stres, enfeksiyon, ülser, bazı kanser türleri gibi tıbbi durumlar da bulantıya neden olabilmektedir. Mide bulantısı yaz aylarında yaygın olarak görülebilmektedir. Bu durumun asıl nedeni güneşe aşırı maruz kalma nedeni ile vücut ısısının fazla yükselmesidir. Vücut ısısının yükselmesi ile vücutta oluşan su kaybı bulantının şiddetini artırmaktadır.
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ
Yaz Aylarında Mide Bulantısı Nedenleri❗Detaylı Bilgi Almak İçin Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
Mide Bulantısı Nasıl Önlenir?
Çoğu mide bulantısı geçicidir ve ciddi bir durumun habercisi değildir. Bulantıyı tetikleyen unsurlardan kaçınmak, mide bulantısının başlamasını önlemeye yardımcı olabilmektedir. Ancak bulantı nedeniyle 12 saatten uzun bir süredir bir şey yiyip içemiyorsanız veya doğal yöntemleri denedikten sonraki 24 saat içinde mide bulantınız da azalma olmadıysa doktorunuza görünmelisiniz.
Mide bulantısını önlemek için yapmanız gerekenler:
- Migren ataklarını tetikleyebilen hareketli ışıklardan kaçınmak
- Yüksek sıcaklıkta ve nemli ortamlarda bulunmamak
- Deniz yolculuklarından kaçınmak
- Parfüm ve yemek kokuları gibi güçlü kokulardan kaçınmak
- Büyük öğünler yerine küçük ve sık öğünler yapmak
- Yavaş yemek
- Sindirimi zor gıdalardan kaçınmak
- Sıcak yiyeceklerin kokusundan dolayı mide bulanıyorsa, soğuk veya oda sıcaklığındaki yiyecekleri tüketmek.
- Yemek yedikten sonra yarı oturur bir pozisyonda dinlenmek
- Su ve diğer içecekleri yemeklerle birlikte değil, öğün aralarında tüketmek
Otoimmün Hastalıklar ve Stres Arasındaki İlişki: Stresi Yenmenin Yolları
Açlıktan Mide Bulantısı Olur Mu?
Uzun süre aç kalmak mide bulantısına neden olabilmektedir. Yiyecekleri parçalamak için midede hidroklorik asit üretilmektedir. Uzun süre aç kalındığında bu asidin midede birikmesi veya açlık sancılarının neden olduğu mide kasılmaları bulantıya neden olabilmektedir. Bununla birlikte midede fazla asit birikimi reflü hastalığına, reflü hastalığı da mide bulantısına neden olabilmektedir.
Mide Bulantısını Evde Doğal Yollarla Önleme Yolları
Mide bulantısı hamilelik döneminde veya seyahat etme gibi birçok farklı süreçte ortaya çıkabilmektedir. Mide bulantısını gidermek için yaygın olarak bulantı önleyici ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak bu tür ilaçların uyuşukluk gibi yan etkileri olabilmektedir. Evde uygulayacağınız bazı doğal yöntemlerle de mide bulantınızı azaltabilirsiniz:
Zencefil Kullanmak
Her ne kadar zencefilin çalışma şekli tam olarak anlaşılamamış olsa da uzmanlar, zencefilin içerdiği bileşiklerin bulantı önleyici ilaçlara benzer şekilde etki gösterdiğini düşünmektedir. Hamilelik döneminde zencefil tüketmek mide bulantısını azaltabilmektedir. {1*} {2*} {3*} {4*} {5*}
Yapılan araştırmalar, zencefilin bazı reçeteli ilaçlar kadar etkili olduğunu ve bu ilaçlardan daha az yan etkiye sahip olduğunu belirtmektedir. Zencefil kullanımı çoğu insan için güvenlidir ancak düşük tansiyon ve düşük kan şekeri problemi olanlar veya kan sulandırıcı ilaç kullananların zencefil alımını sınırlandırması gerekebilmektedir. Aynı zamanda, zencefilin bulantı tedavisinde kullanılabilecek uygun dozu için de bir öneri bulunmamaktadır. {6*} {7*} {8*}
Nane Yağı Solumak
Mide bulantınız başlarken nane yağı koklamak bulantıyı azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Yapılan bir çalışmada, nane yağı koklayan katılımcıların %57’sinde bulantının azaldığı tespit edilmiştir. Bir diğer çalışmada ise nane yağı içeren bir inhaler kullanmak, iki dakika içinde katılımcıların %44’ünde bulantıyı azaltmıştır. Bununla birlikte nane yemenin veya nane çayı içmenin benzer etkilere sahip olup olmadığı ile ilgili yapılan bir çalışma bulunmamaktadır. {9*} {10*}
Akupunktur veya Akupresür Uygulamaları Yapmak
Yapılan araştırmalar, akupunktur ve akupresürün (vücutta belirli noktalara basınç uygulanması yolu ile bölgede toplanan enerji yoğunluğunun dağıtılması ve bu noktalarla bağlantılı organların rahatlatılmasını sağlayan masaj tekniği) bulantı önleyici ilaçlar kadar etkili olduğunu ve hiçbir olumsuz yan etkisi olmadığını bildirmektedir. Başparmağınızı, bileğinizin iç kısmının 2-3 parmak kadar aşağısına, iki belirgin tendonun arasına yerleştirerek yaklaşık 1 dakika bastırın. Ardından aynı işlemi diğer kolunuz için uygulayın. Bu akupresür tekniği bulantıyı önlemede oldukça etkilidir. {11*}
Limon Koklamak
Limon gibi narenciye kokuları hamile kadınlarda mide bulantısını azaltmaya yardımcı olabilmektedir. 100 hamile kadın üzerinde yapılan bir çalışmada, mide bulantısı hissettikleri anda limon yağı koklayan hamile kadınların bulantı şiddetlerinin azaldığı tespit edilmiştir. Bir limonu dilimlemek veya kabuğunu tırnak ile kazımak, koklamak ile benzer şekilde işe yarayabilmektedir. Çünkü bu işlem, uçucu yağların havaya salınmasına yardımcı olmaktadır. {12*}
Nefes Egzersizleri Yapmak
Yavaş ve derin nefes almak mide bulantısını azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Yapılan bir çalışmada, katılımcılara, üçe kadar sayılarak burundan nefes alma, nefesi üçe kadar sayarak tutma ve ardından üçe kadar sayarak nefes verme şeklinde uygulanan bir nefes alma tekniği gösterildi. Bu çalışmanın sonucunda, kontrollü nefes almanın mide bulantısını azalttığı bildirildi. {13*}
Pranayama Tekniği (Nefesi) Nasıl Uygulanır? Sağlığımız İçin Faydaları Nelerdir?
Baharat Kullanmak
Bazı baharatlar mide bulantısını önlemek için sıklıkla önerilmektedir:
- Rezene tozu: Mide bulantısı ve adet semptomlarını azaltabilmektedir. {14*}
- Tarçın: Kadınların adet döneminde yaşadıkları mide bulantısının şiddetini azaltabilmektedir. {15*}
- Kimyon özü: Huzursuz bağırsak sendromuna (IBS) sahip bireylerde karın ağrısı, mide bulantısı, kabızlık ve ishal gibi semptomları iyileştirmeye yardımcı olabilmektedir. {16*}
Bununla birlikte, bu üç baharat, bazı kişilerde mide bulantısını hafifletmeye yardımcı olsa da bu konuda yapılacak olan daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu araştırmalarda kullanılan baharat dozları çok yüksektir ve günlük kullanım ile bu dozlara ulaşmak çok zordur.
Kasları Gevşetmek
Kasları gevşetmek mide bulantısını hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. Bulantıyı azaltmak için kullanılan teknik, progresif kas gevşemesi (PKG) olarak bilinmektedir. Bu teknik, sıra ile her bir kas grubunu belirli bir süre kasıp gevşetme ile yapılmaktadır. {17*} Yapılan bir incelemede, PKG’nin kemoterapiden kaynaklanan mide bulantısının şiddetini azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. {18*}
Beslenmeyi Düzenlemek
Baharatlı veya yağlı yiyecekler bulantı şiddetini artırabilmektedir. Bulantı yaşadığınız dönemlerde elma, muz, pirinç, haşlanmış patates, gibi hafif besinleri tüketmeniz mide bulantınızı hafifletmeye yardımcı olacaktır. Bununla birlikte, protein içeriği yüksek yiyecekler, yağ veya karbonhidrat oranı yüksek yiyeceklere göre mide bulantısına daha iyi gelmektedir. {19*}
