Kistik Akne Nedir? Doğal Tedavi Yolları Nelerdir?

Kistik akne nedir? Doğal tedavi yolları nelerdir? Kistik akne, etkilenen bölgede ağrılı, iltihap dolu kistlerin oluşmasına neden olan Akne Vulgaris’in en şiddetli tiplerinden biridir. Kistik akne derinin altında bulunur ve nadiren ortaya çıktıklarından genellikle ‘kör sivilce’ olarak adlandırılır. {1*}

Kistler pürüzsüz bir yüzeye sahiptir ve daha parlak görünürler. Kistik akne genellikle yüz, boyun, sırt, göğüs, kollar ve kulakların arkasında ağrılı iltihap dolu beyaz yumrular olarak ortaya çıkar ve ciltte kalıcı izler bırakır. Sıklıkla ergenlik döneminde ortaya çıksa da hamilelik, adet ve menopoz döneminde hormonal dalgalanmalar yaşayan kadınlarda da görülebilir. Son araştırmalarda, kistik aknenin düzenli olarak sigara içen yetişkin erkekler ve kadınlar arasında daha yaygın olduğu görülür. {2*}

Kistik Akne Nedenleri Nelerdir?

Kistik akne genellikle akne vulgarisin neden olduğu  durumlar arasında en önemlisidir. Ciltte büyük, sert, kırmızı, çıban benzeri yumrular gibi görünürler.  Cildin burun, yanaklar, alın ve çene gibi yağlı bölgelerinde oluşur. Sırtta ve göğüste de görülebilir. Kistik akne aşağıdaki belirtilerden  kolayca tanımlanabilir:

• Sert, iltihap dolu yumru
• Ağrı
• Kızarıklık
• İltihaplanma

Kistik akne oluşumuna sebep olabilecek birçok sağlık durumu vardır.

Hormonal Dalgalanma

Kistik aknenin en önemli nedenlerinden biri vücuttaki hormonların dalgalanmasıdır. Ergenlik dönemi boyunca yaşanan hormonal değişiklikler, kistik aknenin oluşumunda önemlidir. Artmış androjen seviyeleri sebum üretimini artırır ve cildin gözeneklerini tıkayarak kiri ve bakterileri derinin içine hapseder. Hamilelik, adet dönemi ve menopoz sırasında hormonal dalgalanmalar akneye neden olabilir.

İlaçlar

Kortikosteroidler, doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar hormon seviyesine müdahale edebilir ve akne oluşumuna neden olabilir. Bu ilaçlar lityum, halojenler, antiepileptikler ve oral kortikosteroidleri içerir. {3*}

Cilt Bakım Ürünleri

Yağ bazlı cilt bakım ve makyaj ürünleri ve içerdikleri kimyasallar, özellikle yağlı ciltlerde sivilce oluşumunu artırabilir.

Genetik

Genlerin akne oluşumunda rol oynayabileceği yönünde araştırmalar mevcuttur.

Nem

Sıcak, nemli hava, vücudun doğal bir soğutma mekanizması olarak aşırı sebum ve ter üretimini artırabilir.

Kistik Akne Doğal Tedavi Yolları Nelerdir?

Kistik aknede tıbbi tedavilerin yanı sıra bitkisel ilaçlar ve ev yapımı uygulamalar da kullanılır.

Kabartma Tozu

Kabartma tozu sivilceye neden olan bakterilerle mücadele eder ve iltihaplanmayı azaltmak için fazla olan sebumu kurutur. {4*}

Bir yemek kaşığı kabartma tozu 1 yemek kaşığı su ile karıştırılarak etkilenen bölgeye uygulanır, bir dakika beklettikten sonra yıkanıp kurulanır. Haftada 1-2 kez uygulanabilir.

Elma Sirkesi

Elma sirkesi cilt pH’ ını dengeler, asit örtüsünün korunmasına yardımcı olur ve iltihabı yatıştırır. 1 yemek kaşığı çiğ elma sirkesi suyla seyreltilir. Oluşan karışım günde iki kez uygulanır.

Elma sirkesi faydaları hakkında bilgi almak için Elma Sirkesinin Faydaları Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Epsom Tuzu

Epsom tuzunun ağrı giderici özellikleri vardır ve genellikle geleneksel ilaçlarda kullanılır. Şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Yağlı ve karma cilt tipleri için iyi sonuç verir. 2 yemek kaşığı epsom tuzu, 1 buçuk yemek kaşığı kabartma tozu ve ılık su karıştırılır. Etkilenen bölgelere leke tedavisi olarak uygulanır ve birkaç dakika kuruması beklenir. Ardından Ilık suyla yıkanır. Ciltte kuruluk yapabilir.

Neem Yağı

Neem yağı, kistik aknenin neden olduğu iltihaplanma ve kızarıklığın azaltılmasına yardımcı olur. 2-3 damla saf neem yağı pamuklu bir bezle sivilcelere sürülebilir. {5*}

Cadı Fındığı

Cadı fındığının antiseptik özellikleri sivilceyi yatıştırır ve iltihabı azaltır. 1 çay kaşığı cadı fındığına batırılmış pamuk etkilenen bölgelere hafifçe uygulanır. {6*}

Yeşil Çay

Yeşil çay anti-enflamatuar özellikleri ile harika bir kistik akne ilacıdır. Yeşil çaydaki flavonoidler iyileşme sürecini hızlandırır. Yeşil çay ayrıca sebum salgılarını azaltır ve aknenin yayılmasını önler. Bir yeşil çay poşeti alın ve sıcak suya batırdıktan sonra akne üzerine uygulayın. Günde iki kez tekrarlayabilirsiniz.

Bitkisel Buharlama

Buharlama, akneli ciltler için harika bir temizleme işlemidir. Ilık buhar cildin gözeneklerini açar ve sertleşmiş tıkacı gevşetir. Kaynayan suya neem, tulsi, yeşil çay veya triphaladan biri eklenir. Baş bir havluyla örtülür ve su kabının üzerine eğilinir. Cilt 10 dakika boyunca bitkisel buhara maruz bırakılır.

Ananas 

Ananas, kistik aknenin pul pul dökülmesine yardımcı olan doğal bromelain enzimini içerir. Bromelain ayrıca şişmeyi azaltır ve iyileşme sürecini hızlandırır, anti-inflamatuar özellikler gösterir. Akne etrafındaki enfeksiyonu azaltmak için balla kullanılır. Bir ananasın üzerine  bal eklenir ve akne üzerine uygulanır. 10 ila 15 dakika bekletildikten sonra ılık su ile yıkanır.

Ananas faydaları hakkında bilgi almak için Ananasın Faydaları Nelerdir? Ananas Nasıl Kullanılır? yazımızı okuyabilirsiniz.

Aloe Vera

Aloe vera, kistik akne tedavisinde sıklıkla kullanılır. Salisilik asit ve doğal enzimler içerir. Antioksidanlar açısından zengin olan aloe vera, kistik sivilcelerin iyileşmesine yardımcı olur ve sivilce izlerinin oluşmasını engeller . Aloe vera ayrıca aşırı sebum üretimini de önler. Taze aloe vera jeli doğrudan bitkiden çıkarılarak akne üzerine uygulanabilir.

Zerdeçal

Zerdeçal, doğal anti-enflamatuar özelliği olan kurkumin içerir. Çiğ zerdeçal macununun akneye düzenli olarak uygulamak hızlı iyileşmesini kolaylaştırır.

Ebegümeci

Ebegümeci, doğal sebum üretimini düzenlemeye yardımcı olur. Cildin akneyi iyileştirmesine yardımcı olan ve yara izi ve hiperpigmentasyon riskini azaltan kollajen üretimini artırır.

Kişniş

Kişnişin antibakteriyel  özellikleri  enfeksiyonu gidermeye ve kistik akneyi tedavi etmeye yardımcı olur. Kişnişte bulunan antioksidanlar ayrıca akne izlerini de engelleyebilir.

Manjistha

Eski bir Ayurveda bitkisi olan manjistha iyi bir kan temizleyicidir ve genellikle akneden sorumlu olan zararlı toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Manjistha tüketmek veya kistik akne üzerine uygulamak bakteriyel  enfeksiyonu iyileştirebilir ve fazla sebum salgısını azaltmak için hormonları dengeleyebilir. {7*}

Triphala

Triphala olarak bilinen bibhitaki ve amlaki bitkileri, çeşitli cilt hastalıklarını iyileştirmek için kullanılır. Triphalanın antibakteriyel ve antioksidan özellikleri vardır. Bakteri çoğalmasını önler ve vücudun doğal iyileşme sürecine yardımcı olur.

Güve otu

Güve otu, iltihabı, kızarıklığı, ağrıyı ve enfeksiyonu azaltmaya yardımcı olur. Aşırı sebum üretimini engeller ve aknenin hızla iyileşmesine yardımcı olur.

Hint Cevizi

Jatiphala veya muskat olarak da bilinen Hint cevizi, meşhur bir Hint baharatıdır, vitaminler, çinko, magnezyum ve cilde faydalı diğer besinlerle dolu olan Hint cevizi, enfeksiyonu önler ve iltihaplanmayı azaltır. Etkilenen bölgedeki hasarı iyileştirme konusunda faydalıdır ve akne sonrası yara izini en aza indirir.

Sandal ağacı

Sandal ağacı aknede anti-inflamatuar bir etkiye sahiptir. Ayrıca yağ bezlerinin hiperaktivitesini azaltmak için kullanılır. Sandal ağacının serinletici doğası, kistik akne ile ilgili ağrı ve kızarıklığın giderilmesine yardımcı olur.

Uçucu Yağlar

Ayurvedik Tıbbında, kistik akne gibi derine gömülü akne durumları için yağ tedavileri önerilir. Yağlı bölgelere yağ uygulamak etkili bir çözüm gibi görünmese de, aşağıda belirtilen esansiyel yağlar büzücüdür ve sertleşmiş tıkacı yumuşatmak için ölü deri katmanlarına kolayca etki eder.

• Çay ağacı yağı: Antiinflamatuar, antibakteriyel ve büzücü özelliklere sahiptir.
• Karanfil Yağı: P.acnes bakterisine karşı etkili, antiinflamatuvar, sebum üretimini düzenleyen Eugenol içerir.
• Tarçın Yağı: Antioksidan ve antibakteriyel etkilidir.
• Kekik yağı: Bakteriyel enfeksiyonu önler, iltihap gidericidir, kan dolaşımını artırır, cilt bağışıklığını artırır.
• Lavanta yağı: Anti-bakteriyel ve antiinflamatuar etkilidir. Cilt hasarını iyileştirir, cilt gözeneklerini açar.
• Biberiye yağı: Akneyi önler. İltihaplanmayı azaltır, büzücüdür, cilt gözeneklerini açar.

Sivilce ve yara izleri tedavisi hakkında bilgi almak için Yara İzlerine İyi Gelen Uçucu Yağlar Hangileridir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Kistik Akne Nasıl Önlenir?

Kistik akne, normal sivilcelerden farklıdır. Tıbbi tedavi gerektirebilen ciddi bir akne türüdür. Aksi takdirde yüzde kalıcı izler bırakabilir. Hormonal değişiklikler, ilaçlar, bazı cilt bakım ürünleri, genetik ve PKOS (Polikistik Over Sendromu) akneye neden olabilir. Kistik aknelerin önlenmesi için yapılabilecek bazı yaşam tarzı değişiklikleri bulunur:

• Şekerli maddelerden ve glisemik indeksi yüksek yiyeceklerden uzak durmak
• Yağlı yiyeceklerden, işlenmiş, kızartılmış yiyeceklerden kaçınmak
• Çilek, zencefil, sarımsak, omega 3 yağ asitleri, yeşil yapraklı sebzeler gibi iltihap önleyici gıda maddelerini tüketmek
• İstiridye, kümes hayvanları gibi çinko yönünden zengin besinler tüketmek
• Zerdeçal, kimyon, çörek otu gibi baharatları günlük beslenmeye dahil etmek
• C ve E vitaminleri yüksek gıdalar tüketmek
• Yüz günde iki kez temizlemek. Sert fırçalar, güçlü temizleyiciler ve sabunlardan kaçınmak
• Güneş yanıklarından ve zararlı ışınlardan korunmak için güneş koruyucu kullanmak
• Akne lezyonlarına dokunmaktan ve ovmaktan kaçınmak
• Saç derisi yağlıysa, saçı düzenli olarak yıkamak
• Komedojenik olmayan yağsız cilt bakım ürünleri kullanmak

Kistik Akne Patlatılır Mı?

Patlayan kistik akne, gözeneğe daha fazla bakteri sokarak  enfeksiyonun kötüleşmesine neden olabilir. Bu nedenle sadece kistik akne değil, herhangi bir sivilcenin patlatılması tavsiye edilmez.

Kistik Akne Kendiliğinden Geçer mi?

Kistik sivilce kendiliğinden iyileşebilir ama uzun sürer. Bununla birlikte, kistik aknenin tedavi edilmemesi, iyileşmesi zor olan sivilce izlerine neden olabilir. Ayrıca, kistik akne bölgesinde inflamasyonun neden olduğu hiperpigmentasyon riski vardır.

Kistik Akne Ne Kadar Sürede İyileşir?

Uygun tedavi ile kistik akne 8-12 haftada iyileşir. Ancak iyileşme lezyonun şiddetine bağlıdır ve iz kalabilir.

Stres Kistik Akne Yapar Mı?

Stres, yağ bezlerini tetikler ve sivilce alevlenmesine neden olabilir. {8*}