Zerdeçal Faydaları Nelerdir?

Zerdeçal faydaları nelerdir? Zerdeçal, sayısız faydası sebebiyle en güçlü bitkilerden biri olarak bilinir. Geleneksel bir Hint baharatı olan zerdeçal, hastalıklardan korunmayı sağlayan güçlü bir baharat olarak kabul edilir.  Özellikle Ayurveda ve Geleneksel Çin Tıbbında faydalarından yararlanabilmek adına sıklıkla kullanılan bir baharat çeşididir. İçerdiği curcumin adlı bileşik güçlü iyileştirici özelliklere sahiptir. Curcumin ile alakalı 12.500’den fazla makale bulunur. Çünkü curcumin maddesi, iyileştirici bileşiklerle dolu olması sebebiyle insan sağlığı için oldukça faydalıdır.

Zerdeçal Nedir?

Zerdeçal, Hindistan ve diğer Güneydoğu Asya ülkelerinde yetişen Curcuma Longa bitkisinin kökünden elde edilir. Zerdeçal elde etmek için bitkinin kökü kurutulur ve toz haline gelecek şekilde öğütülür. Aynı zamanda zencefil ailesinin bir üyesidir. Zerdeçal tozunun rengi altın rengine benzediği için zerdeçala altın baharat denir.

Zerdeçalın, beslenme öğesi olmasının dışında sağlık için faydalı olmasına sebep olan şey, içeriğindeki curcuminoidler olarak bilinen birkaç kimyasal bileşiktir. {1*}

Zerdeçal Besin Değerleri Nelerdir?

Bir yemek kaşığı (yaklaşık yedi gram) öğütülmüş zerdeçal yaklaşık olarak şunları içermektedir.

• 9 kalori
• 4 gram karbonhidrat
• 5 gram protein
• 7 gram yağ
• 4 gram lif
• 5 miligram manganez (yüzde 26 günlük değer)
• 8 miligram demir (yüzde 16 günlük değer)
• 1 miligram B6 vitamini (yüzde 6 günlük değer)
• 170 miligram potasyum (yüzde 5 günlük değer)
• 7 miligram C vitamini (yüzde 3 günlük değer)
• 13 miligram magnezyum (yüzde 3 günlük değer)

Zerdeçal Faydaları Nelerdir?

Geleneksel Çin Tıbbı ve Ayurveda uygulayıcıları, binlerce yıldır bütünsel protokollerin bir parçası olarak zerdeçal ve özlerini reçete eder. Zerdeçalda bulunan ve curcuminoidler olarak bilinen polifenol türlerinin birçok faydalı özelliği bulunur. Curcuminoidler antioksidan, anti-inflamatuar, antibakteriyel ve antikanser etki gösterir.

Kan Pıhtılaşmasını Engeller

Yapılan çalışmalarda, zerdeçalın trombosit agregasyonu ve potansiyel olarak kan pıhtılaşması riskini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. {2*} {3*} {4*}

1986’da yapılan bir kombinasyon laboratuvarı ve hayvan deneyinde, curcuminin “vasküler tromboza eğilimli ve antiartritik tedavi gerektiren” insanlar için tercih edilen bir tedavi yöntemi olabileceği tespit edilmiştir.

Depresyon Belirtilerini Azaltır

Zerdeçalın depresyona etkisi ile ilgili insanlar üzerinde çok az çalışma yapılmış olmasına rağmen, laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan araştırmalarda, zerdeçalın depresyon semptomlarını azaltmada etkili olduğu kanıtlanmıştır. Bu sonuçlar, curcuminin beyin kaynaklı nörotrofik faktör yoluyla nörotransmitter işlevini etkilemesiyle bağlantılı olduğunu göstermektedir. {5*}

Phytotherapy Research dergisinde yayımlanan bir çalışmada, majör depresif bozukluk tanısı konan ve zerdeçal ile tedavi edilen 60 gönüllünün depresyon belirtilerinde azalmalar görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. {6*}

Depresyon hakkında daha fazla bilgi almak ve doğal tedavi yollarını öğrenmek için Doğal Depresyon Tedavisi | İlaçsız Depresyon Tedavisi yazımızı okuyabilirsiniz.

Enflamasyonu Azaltır

Zerdeçalın içeriğinde yer alan curcuminin en güçlü yönünün, iltihabı kontrol etme yeteneği olduğu bilinir. Oncogene dergisinde yayımlanmış olan çeşitli iltihap önleyici bileşikleri değerlendiren bir çalışmada, curcuminin dünyadaki en etkili iltihap önleyici bileşikler arasında olduğu tespit edilmiştir. {7*}

Curcumin ve Alzheimer hastalığı arasındaki ilişkiyi araştıran birkaç hayvan çalışmasında, curcuminin “mevcut amiloid patolojisini ve buna bağlı nörotoksisiteyi tersine çevirdiği” görülmüştür. Bu çalışma, zerdeçal curcuminin kronik iltihaplanma sonucunda gelişen Alzheimer semptomlarına yardımcı olabileceğini gösterir. {8*}

Cilt Sağlığını Korur

Zerdeçal, birçok cilt rahatsızlığının tedavisinde olumlu etki sağlayan anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir. Cilt parlaklığını arttırmaya, yara izlerini iyileştirmeye, akne ve akne izlerini azaltmaya, gözenekleri sıkılaştırmaya ve sedef hastalığını kontrol etmeye yardımcı olur. {9*}

Yapılan bir çalışmada, zerdeçal tozu kullanımı sonrasında uyuz vakalarının %97’sinin 3 ila 15 gün arasında iyileştirme gösterdiği tespit edilmiştir. {10*}

Artrit Ağrılarını Azaltır

Artrit hastaları üzerinde yapılan bir çalışmada, zerdeçalın içeriğinde bulunan curcumin maddesinin geçirgen bağırsak sendromu ve kalp hastalıklarına neden olabilen artrit ilaçlarından daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. {11*}

Artrit hakkında daha fazla bilgi almak için Artrit İçin Faydalı Uçucu Yağlar Hangileridir? Artrit Tedavisinde Uçucu Yağlar Nasıl Kullanılır? yazımızı okuyabilirsiniz.

Kanseri Tedavi Eder ve Önler

Bilim insanlarının curcumin maddesi kullanımında hastalıkların tedavi edilmesi ile ilgili yaptığı çalışmalar arasında, kanser türleri en kapsamlı araştırılan konulardan biridir. Zerdeçalın prostat, pankreas ve diğer kanser türlerinin tedavisinde etkili olabileceği düşünülmektedir.

Yapılan çalışmalar, zerdeçalın anti-kanser etkilere sahip olduğu ve kanser hücrelerini öldürmeye ve hücrelerin gelişimini durdurmaya destek olabileceğini göstermiştir. {12*} {13*}

Diyabeti Kontrol Altına Alır

2009 yılında Auburn Üniversitesi’nde curcumin maddesinin glikoz seviyeleri üzerindeki etkisinin araştırıldığı bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda curcuminin AMPK enzimini aktive etmede yaygın olarak kullanılan diyabet ilaçlardan 400 kat daha güçlü olduğu tespit edilmiştir. {14*}

Zerdeçal ile AMPK enziminin aktive edilmesi, insülin direncini azaltmak, diyabeti tersine çevirmek ve daha etkili tedaviler geliştirmek için büyük bir potansiyele sahip olduğu anlamına gelir. Ayrıca araştırmalar doğrultusunda, zerdeçalın diyabet sonucunda gelişen ağrıları azalttığı ve böbrek hasarını önlediği bilinir.

Obezite ile Mücadele Eder

Biofactors dergisinde yayınlanan bir araştırmada, curcuminin yağ hücrelerinin çoğalmasını azaltmaya yardımcı olabileceği söylenmiştir. Araştırmacılar, curcumin maddesindeki anti-inflamatuar özelliklerin, obezitenin inflamatuar süreçlerini baskılamada etkili olduğunu ve bu nedenle obeziteyi ve sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olduğunu tespit etmiştir. {15*}

Bağırsak Hastalıklarını Tedavi Eder

Zerdeçalın bağırsak hastalıkları üzerindeki etkisiyle ilgili yapılan çalışmalar yeterli seviyede olmasa da, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı tedavilerinde iyileşmeyi hızlandırdığı bilinmektedir. Bu durumda irritabl bağırsak sendromu ve diğer inflamatuar bağırsak hastalığı semptomları için umut vericidir.

Crohn hastalığı hakkında daha fazla bilgi almak için Crohn Hastalığı Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Kolesterol Seviyelerini Düzenler

Drugs in R&D tarafından yayımlanan bir araştırmada, insanlarda yüksek kolesterol tedavisinde oksidatif stresi ve iltihabı azaltmada curcuminin etkili olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. {16*} Ancak bu noktada daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.

Ağrıyı Azaltır

Curcuminin bilimsel topluluklarda daha yaygın olarak kabul gören özelliklerinden biri, ağrıyı yönetme yeteneğidir. Çığır açan çalışmalar ve incelemeler, birçok durum için curcuminin faydalı bir doğal ağrı kesici olabileceğini göstermektedir.

• Yara iyileşmesi ve yanık ağrısı
• Ameliyat sonrası ağrı
• Enflamasyona bağlı ağrı
• Konstriksiyon yaralanmasının neden olduğu nöropatik ağrı
• Orofasiyal ağrı (ağız, çene ve yüzle ilgili, çoğunlukla diş sorunlarıyla ilgili)
• Kronik konstriktif yaralanmadan kaynaklanan siyatik sinir ağrısı {17*}
• Artrit/eklem ağrısı

Detoksifikasyon Sağlar

Zerdeçalın önemli bir diğer yararı da vücudu detoksifiye etme yeteneğidir. Zerdeçalın aktif bileşiği olan curcumin tüketimi, karaciğeri ve vücudu etkili bir şekilde detoksifiye etmede ve tehlikeli kanserojenlerin bazı etkileriyle savaşmada desteklemeye yardımcı olabilir. Bu süreç, zerdeçalın antioksidan ve anti-inflamatuar özellikleriyle de desteklenir.

Eklem Sağlığını Destekler

Yapılan çalışmalar sonucunda, zerdeçalın eklem hassasiyeti ve artrit semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceği düşünülmektedir. {18*}

Kas İyileşmesini Hızlandırır

Gıda Bilimi ve Beslenmede Eleştirel İnceleme’de yayınlanan bir çalışmada, araştırmacılar curcuminin egzersiz sonrası iyileşme üzerine etkilerini incelemiştir. Çalışma sonucunda, curcumin bazlı müdahalelerin; ağrı, hassasiyet ve kas hasarını azalttığı, inflamatuar belirteçleri iyileştirdiği ve oksidatif stresi azalttığı kanıtlanmıştır. {19*}

Yapılan bir başka çalışmada, curcuminin egzersize bağlı kas hasarında nasıl bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Çalışma sonuçlarında, egzersiz öncesi ve sonrası curcumin ve piperin takviyesinin kas hasarını önlemeye ve hafifletmeye yardımcı olduğu görülmüştür. {20*}

Zerdeçal Nasıl Kullanılır?

Zerdeçal, Hint yemeklerinde sıklıkla kullanılan köri baharatının önemli bir kısmını oluşturur. Baharat şeklinde yemeklerde kullanımının yanı sıra çay olarak da hazırlanabilir. Hindistan cevizi sütü ile hazırlanan ve altın süt de denilen zerdeçal çayı, yağlı bir besin olan süt ile tüketildiğinde zerdeçalın emilimi artırır.

Takviyeler: Curcumin takviyeleri olarak da bilinen zerdeçal takviyeleri, toz baharat olarak zerdeçal kullanmaktan daha etkilidir. Baharat olarak kullanılan zerdeçalda, curcumin yalnızca %3 oranında emilebilir. {21*} Takviyelerde ise %95’e yakın curcuminoid bulunur ve vücut tarafından emilebilir.

Zerdeçal takviyesi satın alınırken, dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Zerdeçal, karabiberle birlikte alındığında vücutta maksimum emilim gerçekleşir. Bu nedenle alınacak takviyenin karabiber içermesi, daha faydalı olacaktır. Fermente edilmiş formda bir zerdeçal takviyesi kullanmak, sindirim fonksiyonlarını destekler. {22*}

İdeal zerdeçal takviyesi kombinasyonu, fermente edilmiş ve karabiber içeren zerdeçal tabletleridir. Bu şekilde zerdeçaldan tam verim alınabilir. Karabiberde bulunan piperin bileşiği, biyoyararlılığı artırmaya yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, karabiberin curcumin biyoyararlılığını %2000’e kadar artırdığını göstermektedir. {23*}

Takviye kullanımında doz, kişiye göre değişiklik gösterir. Bu nedenle takviye kullanmaya başlamadan önce bir doktor ile görüşülmesi önerilir.

Doz: Çalışmalar, 4-7 hafta boyunca günde 6 gram ağızdan zerdeçal takviyesi alımını güvenli olduğunu göstermektedir. {24*} Takviyenin, uykudan hemen önce, antioksidan aktivitenin en yüksek olduğu sırada alınması önerilir. {25*}

Nadiren de olsa, zerdeçal takviyesi kullanımında bazı sindirim problemleri görülebilmektedir. Bir yan etki görüldüğünde takviyenin bırakılması gerekir.

Zerdeçal Yağı: Zerdeçal, baharat ve takviye formu dışında esansiyel yağ olarak da kullanılabilmektedir. Esansiyel yağı alırken, kaliteli ve güvenilir olması büyük önem taşır. Yağ, kullanılmadan önce mutlaka su veya bir sıvı ile seyreltilmelidir.

Zerdeçalın Yan Etkileri Nelerdir?

Zerdeçalın dengeli bir şekilde tüketildiği takdirde herhangi bir yan etki oluşturmadığı bilinmektedir. Ancak bazı kişilerin zerdeçala karşı alerjisi bulunabilmektedir. Bu sebeple zerdeçala alerjiniz olup olmadığınız bilmiyorsanız öncelikli olarak çok az miktarda kullanmalı ve alerjik reaksiyon gösterdiğiniz takdirde kullanmayı hemen bırakmalısınız.

Yüksek dozda zerdeçal kullanımının ise bazı yan etkilere neden olduğu gözlemlenmiştir. Zerdeçalın yan etkileri şunlardır;

• Mide bulantısı
• İshal
• Artan kanama riski
• Artan karaciğer fonksiyonu
• Hiperaktif safra kesesi kasılmaları
• Hipotansiyon (düşük kan basıncı)
• Hamile kadınlarda rahim kasılmaları
• Artan adet kanaması

Olası semptomlardan herhangi birini yaşarsanız, zerdeçal kullanmayı bırakın ve doktorunuza danışın.

Hamile ve emziren kadınların ve düzenli olarak ilaç kullanan kişilerin zerdeçal tüketmeden önce doktoruna danışması önemlidir.