Reflü (mide ekşimesi) nedenleri ve belirtileri nelerdir? Tedavi yöntemleri nelerdir? Üç kişiden biri, tekrarlayan ve ağrılı bir sindirim sistemi hastalığından şikayetçidir. Bu rahatsızlıklardan biri olan mide ekşimesinin (reflü) en önemli nedeni zayıf sindirim sistemidir. Reflü asit, safra ve mukustan oluşan mide salgılarının yemek borusuna veya ağıza kadar gelmesiyle oluşan bir tür sağlık sorunudur. Reflü ya da mide ekşimesinin en yaygın belirtileri göğüs ağrıları, geceleri ortaya çıkan ve uykusuzluk yaratan yanma hissi ve yemek sırasında hissedilen rahatsızlıklar olarak sıralanmaktadır. {1*}
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ.
Sizi Gün İçinde Daha Enerjik ve İyi Hissettirecek Doğal Detoks Tarifi. Doğal Detoks Kürü Tarifi Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
Reflü (Mide Ekşimesi) Nedir?
Rahatsızlık, mideden geçen ve yemek borusuna geri dönen sindirim sularından kaynaklanır. Belirtiler farklı şiddetlerde görülebir. Reflünün daha şiddetli belirtilerini gösteren bir diğer hastalığın adı ise “Gastroözofagea Reflü” (GÖRH) olarak geçer.. Reflü, mide, göğüs ve boğazda yanma hissine neden olmaktadır. Çoğu insan asit oranı yüksek yiyecekleri tüketmenin mide ekşimesi belirtilerine neden olduğunu düşünmektedir. Ancak, düşük mide asidi ve zayıf sindirim sistemi reflü rahatsızlığının gerçek nedenleri olarak bilinmektedir.
Reflü (Mide Ekşimesi) Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?
Yetişkinlerin yüzde 4-10’u günlük ya da haftalık olarak reflü ya da GÖRH tipi belirtiler yaşamaktadır. {2*} Her bünye birbirinden farklı olduğundan, kişi için en iyi tedavi yolunun bulunması oldukça önemlidir. Araştırmalara göre ilaç kullanımı yerine, diyet yapmak, akupunktur, yoga, egzersiz ve kilo verme uygulamaları gibi tedaviler gerekmektedir.
Reflü (mide ekşimesi), genellikle şu belirtileri içermektedir;
- Göğüs ağrıları ve yanma hissi
- Ağızda acı tat
- Uykudan boğuluyormuş veya öksürüyormuş gibi uyanmak da dahil olmak üzere uyku sorunları
- Ağız kuruluğu
- Diş eti kanaması ve hassasiyeti
- Ağız kokusu
- Yemeklerden sonra gaz, geğirme ve mide şişkinliği
- Mide bulantısı ve iştahsızlık
- Yemek borusu iltihabı yada hasarın şiddetine göre bir dizi başka semptom
Reflü belirtileri, bazen çok şiddetli bazen de hafif olarak hissedilmektedir. Ancak bu rahatsızlığın gelişmesinde en önemli neden LES denilen sindirim sistemi bölümünün iyi çalışmamasıdır. LES, asidin yemek borusuna geri akmasını önleyen bir duvar görevindedir. {3*}
Mide, asit varlığı nedeniyle mideyi yanma hissinden koruyan bir astara sahiptir. Ancak yemek borusunda böyle bir astar bulunmamaktadır. Bu sebeple yemek borusu korumasızdır. Reflü tedavi edilmediğinde yemek borusu aşınmaya ve zamanla rahatsızlık hissettirmeye başlamaktadır. Bazı ciddi durumlarda doku hasarı ya da yemek borusu kanseri gibi hayati tehlikesi olan hastalıklar oluşabilmektedir.
Reflü rahatsızlığının birçok farklı nedeni vardır: {4*}
- Gün içinde yemekleri hızlı hızlı ve kısa sürede yemeye çalışmak (en yaygın neden)
- Sindirim sistemini zorlayan ve mideye baskı yapan aşırı yeme durumu
- Ara öğünler yerine günde sadece 1-2 kere büyük porsiyonlu öğün yemek
- Obezite ve fazla kilolu olmak
- Asit üretimini etkileyen ileri yaş
- Gebelik
- İşlenmiş gıdalar, şekerli atıştırmalıklar, rafine yağlar, kızarmış gıdalar ve işlenmiş etler dahil olmak üzere sindirim sistemini kötüleştirme eğiliminde olan belirli gıdaları tüketmek.
- Tekrarlanan antibiyotik kullanımı veya yüksek tansiyon, astım, kalp sorunları ve osteoporoz tedavisinde kullanılan bazı reçeteli ilaçları içmek
- Yüksek miktarda kronik stres
- Bazı besin eksiklikleri
- Sigara, alkol ve yüksek kafein kullanımı
- Bazı reçeteli ilaçları sıkça kullanmak
Reflü Tedavi Yolları Nelerdir?
Reflü, mide ekşimesi ya da GÖRH genellikle ağrıyı azaltmak için verilen reçeteli ve reçetesiz ilaçlarla tedavi edilmektedir. Bu ilaçlar bazen belirtiler başladığında, bazen de başlamadan önce alınmaktadır. Reflü ilaçlarının kullanımının zayıf sindirim sistemi, huzursuz bağırsak sendromu (IBS), depresyon, anemi (kansızlık) ve yorgunluk gibi belirtilere neden olduğu çalışmalarla kanıtlanmıştır. Hatta, gelişebilecek ciddi hasarlar arasında ishal, iltihaplı bağırsak ve kanamalı ülserler bulunmaktadır. {5*}
Kullanılan ilaçlar yerine tercih edilebilecek bazı yaşam ve beslenme değişiklikleri bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar, işlenmiş gıdaları fazla tüketmenin ve dengesiz beslenmenin sağlık için zararlı olduğunu göstermektedir. Her kişinin bağırsak sistemi farklı olsa da herkes için yaygın gıda hassasiyetleri bulunmaktadır. Öncelikle bu besinleri yemek düzeninizden çıkartmanız gerekmektedir. {6*}
Reflü Diyeti Nedir?
Her insanın bağırsak sistemi farklı olsa da birçok insanda reflüyü tetikleyen yaygın gıda hassasiyetleri bulunmaktadır.
Sağlıklı bir sindirime sahip olmak ve ağrılardan kurtulmak için, mümkün olduğunca GDO içermeyen organik gıdalar tüketilmelidir. Lif alımını artırmak, vücudumuzda bulunan sağlıklı bakterileri probiyotik yönünden zengin gıdalarla desteklemek, tahılları azaltmak ve kaliteli şekilde protein tüketmek, sindirim sisteminin korunmasına yardımcı olur. Ek olarak, uygulanan diyetteki bu değişiklikler, iltihaplanma, obezite ve ciddi kronik sıkıntılara neden olacak risk faktörlerini azaltır.
Reflüyü iyileştirmeye ve GÖRH tedavisine yardımcı olan yiyecekler:
- Kefir ve yoğurt midedeki sağlıklı bakterileri dengelemeye yardımcı olur ve sindirim sistemini rahatlatır.
- Kolajen, glutamin, prolin ve glisin gibi temel bileşenleri almak için kemik suyu tüketmek mideye iyi gelir.
- Lahana turşusu gibi fermente sebzeler.
- Kombucha, içeriğindeki sağlıklı bakteri ve probiyotikler sayesinde mideyi reflüye karşı korur.
- Elma sirkesi, mide asidini dengelemeye ve asit reflü semptomlarını azaltmaya yardımcı olur. Yemekten beş dakika önce bir yemek kaşığı elma sirkesini bir bardak su ile karıştırıp içmek, önerilen kullanımıdır.
- Hindistan cevizi suyu, vücudun nemli kalmasına yardımcı olan potasyum ve elektrolitler içeren zengin bir besindir. Gün boyu belirli aralıklarla tüketmek ve yatmadan önce bir bardak hindistan cevizi suyu içmek reflüyü rahatlatır.
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Enginar
- Salatalık
- Kuşkonmaz
- Kabak
- Ton balığı ve somon balığı
- İnek sütü peyniri
- Badem
- Bal
Bu yiyecekelerin çoğu, sindirim sorunları olan kişiler için hazırlanmış bir diyet olan GAPS diyeti içinde yer alır. GAPS diyeti, reflü dışında IBS, huzursuz bağırsak, DEHB ve diğer birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır. GAPS diyeti, organik sebzeler, organik tavuk, sağlıklı dana eti ve kemik suyu bakımından zengin besinleri bulunduran bir diyet türüdür. Bunlara dahil olarak, sindirim sistemini rahatlatan aloe vera, maydanoz, zencefil ve rezene gibi sağlıklı bitkileri de içermektedir. {7*}
GAPS diyeti hakkında daha fazla bilgi almak için Gaps Diyeti Nedir? Gaps Diyeti Nasıl Yapılır? yazımızı okuyabilirsiniz.
Reflü Hastası Ne Yememelidir?
Bazı gıdaların, reflü belirtilerine diğer gıdalardan daha fazla neden olduğunu bilinmektedir. Reflü belirtilerini arttıran gıdalar arasında etli yiyecekler, fast food ürünler, işlenmiş peynirler, çikolata, alkol ve kafein bulunmaktadır. Reflü belirtilerini şiddetlendirdiği için tüketiminden kaçınılması gereken gıdalar şu şekilde sıralanmaktadır;
- Alkol tüketiminizi sınırlandırın ya da tamamen bırakın.
- Bol su tüketmek ve yatma saatine yakın saatlerde alkolden uzak durmak önerilmektedir.
- Kafein: Kahve, çay ve enerji içecekleri gibi içecekler iltihaplı yemek borusunu tahriş edebilmekte ve çalışma şeklini değiştirebilmektedir.
- Gazlı içecekler: Buna alkolsüz içecekler, alkol, enerji içecekleri ve hatta maden suyu dahildir.
- Şeker ve yapay tatlandırıcılar: Her ikisi de birçok durumda iltihaplanma nedenidir. Ayrıca, aşırı ve hızlı yemeye, kilo almaya neden olabilmektedir.
- Kızarmış yiyecekler: Yağlı yiyecekler midede uzun süre kalır ve sindirimi zordur. Bu durum, daha fazla asit üretimini tetikleyebilmektedir.
- Bol tuz, mısır ve patatesle yapılan işlenmiş gıdalar: Bunlara cipsler, krakerler, tahıllar dahildir. Paketlenmiş ürünlerin çok yüksek bir yüzdesi bir tür işlenmiş mısır içeriği ile yapılmaktadır. Bu nedenle etiketlerini dikkatli okumak gereklidir.
- Organik üretilen gıdaları tüketmek: Çok fazla sodyum içeren, paketli ürünlerin reflü ve mide ekşimesine neden olduğu İsveç’te yapılan bir araştırmayla kanıtlanmıştır. {8*}
- Çikolata: Birçok insan diyetlerinden kakao/çikolata çıkarmanın semptomları iyileştirmeye yardımcı olduğunu fark etmektedir. Çikolata ürünleri işlenmiş yağ, kafein ve şeker (üç yasaklı gıda) içerdiğinden oldukça zararlıdır.
- Süt ürünleri: Süt ürünleri, mideden daha fazla asit salınımını tetikleyebilen kalsiyum, şeker ve genellikle yağ içermektedir.
- İşlenmiş bitkisel yağlar: Kızartılmış ve yağlı yiyecekler gibi işlenmiş yağlar, iltihaplanmayı tetikleyebilecek birçok paketlenmiş atıştırmalıkta bulunur.
- Baharatlı yiyecekler: Baharatlar sağlık için oldukça faydalıdır ancak reflü sahibi kişilerin yanma belirtilerini arttırmaktadır. Baharatlar herkesi farklı şekilde etkilediğinden, onları tüketirken nasıl hissettiğinizi görmek için kendi belirtilerinizi test etmeniz gereklidir.
- Domates ve soğan: Genel olarak sağlıklı olmalarına rağmen, bu sebzeler, özellikle çok miktarda yenildiğinde (çok fazla domates sosu gibi) bazı kişilerde semptomları tetikleyebilmektedir
- Meyve suları: Bu içecekler asit bakımından yüksektir ve semptomları daha da kötüleştirmektedir.
- Kremalı ya da yağlı hazırlanmış salata sosları.
- Nane: Nane ve naneli ürünler, midede basıncını düşürerek asidin yükselmesine izin verdiği için semptomları daha da kötüleştirmektedir.
- İşlenmiş tahıllar
Reflü Doğal Tedavi Yolları Nelerdir?
Reflü ya da GÖRH belirtilerini sakinleştirmeye yardımcı olan sağlıklı yiyecekler yemek oldukça önemlidir. Bunun yanında bazı doğal ilaçlar kullanmak gereklidir.
Bitki Çayları Tüketin
Yatmadan önce bal ile karıştırılmış bir fincan papatya çayı, sindirim sisteminde oluşan iltihapları azaltmaktadır. Ayrıca papatya çayı tüketmek, sindirim sisteminin daha sağlıklı çalışmasına da yardımcı olmaktadır.
Zencefil çayını bal ile karıştırarak yemeklerden sonra ya da yatmadan önce tüketmek önerilmektedir. Zencefil, sindirim desteği için dünya çapında tanınan bir besin olarak bilinmektedir.
Papaya yaprağının çayı da aynı zencefil ve papatya çayı gibi, sindirime yardımcı olmaktadır. Taze, doğal bir yapraktan yapılan çay, reflü başlangıcında kullanıldığında oldukça etkilidir. Bu sebeple, yatmadan önce bir fincan tüketmek önerilmektedir.
Uçucu Yağları Kullanın
Limon ve limon yağı, bazı hastalarda reflü kontrolüne yardımcı olmaktadır. Ancak bu ürünlere herkes aynı şekilde tepki vermemektedir. Her gün 1 bardak suya bir dilim taze zencefil kullanabilir ya da az miktarda limon suyu ekleyebilirsiniz. Ayrıca suya 1-2 damla limon yağı ekleyerek ya da saf yağı dil üstünde gargara yaparak uygulayabilirsiniz.
Sindirim Enzimleri Kullanın
Her öğünün başında bir veya iki kapsül yüksek kaliteli sindirim takviyesi almak, gıdaların tamamen sindirilmesine ve besinlerin uygun şekilde emilmesine yardımcı olur.
Probiyotik Alın
Günlük 25-50 miligram probiyotik almak, sağlıklı bakterilerin artmasına, sindirim yollarının dengelenmesine, hazımsızlığa ve zararlı bakterilerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.
Magnezyum Takviyesi Alın
Günde iki defa 400 miligram yüksek kaliteli magnezyum takviyesi almak, vücuttaki magnezyum eksikliğini gidermeye ve sindirimi rahatlatmaya yardımcı olur. {9*}
Magnezyum takviyesi hakkında daha fazla bilgi almak için Magnezyum Takviyesi Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Glutamin Alın
Yemeklerle birlikte günde iki 2 defa 5 gram olacak şekilde kullanılmalıdır. Birçok araştırmaya göre, glutamin kullanmak, genel bağırsak hastalıklarına ve IBS’ye iyi geldiğini kanıtlamaktadır. {10*}
Yeme ve Çiğneme Şeklinizi Değiştirin
Öncelikle aşırı yememek, besinlerin düzgün şekilde sindirilmesi için oldukça önemlidir. Büyük öğünler ve aşırı yemek, mide üstünde baskı oluşturmakta ve bu durum sindirilmemiş gıda ve asitlerin yanma hissi oluşturmasına neden olmaktadır.
Yatmadan önce yemek yememek gereklidir. Yatmadan en az üç saat önce gıda alımını kesmek ve sindirime zaman tanımak önemlidir. Ayrıca sindirimi desteklemek için ballı bitki çayları önerilmektedir.
Yiyecekleri uzun süre çiğnemek önemlidir. Günümüzde çoğu insan hızlı yemek yediğinden, besinleri çiğnemeden yutmaktadır. Sindirimin ağızda başladığı unutulmamalı ve küçük parçaların mideye gönderilmesi için uğraşılmalıdır.
Yemek yedikten sonra rahat giysiler giymek önemlidir. Yemek sırasında da kemer ve dar giysilerden kaçınmak önerilmektedir. Bu durum, belirtileri, basıncı ya da ağrıyı arttırabilmektedir.
Reflüyü Hafifleten Yaşam Tarzı Değişiklikleri Nelerdir?
Reflü tedavisinde, sağlıklı bir diyete uymak, gıda tetikleyicilerinden kaçınmak ve doğru gıdaları tüketmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri oldukça önemlidir. Çalışmalar, hastaların nasıl ve ne zaman yediklerini, vücutlarını ne kadar hareket ettirdiklerini ve dinlendirdiklerini dikkatle incelemesi gerektiğini göstermiştir. Çünkü, bu uygulamalar da reflü belirtilerini etkilemektedir.
- Yatakta tamamen düz bir şekilde yatmak belirtileri kötüleştirmektedir. Bu sebeple yan yatmak ya da başınızı yükseğe koymak önerilmektedir. Boyun sorunlarına neden olmamak için aşırı yüksek yastıklardan kaçınılması önemlidir.
- Araştırmaya göre, uyku pozisyonları ve dinlenme süresine dikkat etmek reflü belirtilerini etkilemektedir. {11*}
- Eğilmemek gerekmektedir. Eğilme durumu mideyi sıkarak belirtilerin artmasına neden olmaktadır.
- Stres yönetimi önemlidir. Stres, midede asit üretimini artırarak asit reflü semptomlarını daha da kötüleştirmektedir.
- Gevşeme tekniklerini günlük rutininize dahil etmeye başlamak önemlidir. Örneğin, yoga, meditasyon, sanat terapisi denemek etkili olabilmektedir.
- Göğüs kafesinin belirli noktaları sindirimle ilişkilidir ve bu noktalara masaj yapmak belirtileri hafifletebilmektedir.
- Reçeteli ilaçların geçici çözümler sağladığını unutmayın. Uzun süreli tedavi için yaşam tarzını değiştirmek önemlidir.
- Egzersiz yapmaya özen gösterin. Araştırmalar, sıkı egzersiz ve koşmanın sindirim sistemini harekete geçirerek asitlerin geri akmasına neden olduğunu belirtmektedir. Bu sebeple günün erken saatlerinde orta düzeyde egzersiz önerilmektedir.
- Sigara içmemek önemlidir. Sigara, sindirim sistemine zarar vererek asit seviyesinin yükselmesine neden olmaktadır. Bu nedenle sigarayı bırakmanız önerilmektedir.
Reflü, günlük yaşamınızı etkiliyor ve 2 haftadan fazla sürüyorsa doktora gitmek oldukça önemlidir. Ayrıca reflü yanında, ses kısılması, astım, geceleri meydana gelen nefes almada zorluk, ishal ya da yutma güçlüğü durumları iki günden fazla sürüyorsa, acilen uzman yardımı almanız gerekmektedir.
