Giderek daha popüler olan elektronik sigaraların sağlığımıza zarar vermediği düşünülmektedir. İlk olarak 2003 yılında Çin’de piyasaya sürülen elektronik sigaralar bugün milyonlarca kişi tarafından kullanılmaktadır. Ancak yapılan araştırmalar elektronik sigaraların belli zararları olduğunu ve düzenli kullanımda sağlık sorunlarına neden olabileceğini göstermektedir.
Sık Yemek Yemenin Zararları Nelerdir? Polifaji Nedir? Youtube Videomuzu İzleyerek Öğrenebilirsiniz.
Yapılan araştırmalar, elektronik sigara cihazlarının kullanım sürelerine bağlı olarak bazı sağlık risklerine neden olduğunu kanıtlamaktadır. Beyin ve akciğer hasarı, yüksek tansiyon, solunum sıkıntısı ve nikotin/sigara bağımlılığı riskinde artış gibi sonuçların ortaya çıkması, elektronik sigaraların düşünüldüğü kadar sağlıklı olmadığını göstermektedir.
Elektronik sigaralarla ilgili elde edilen bulguların artması Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) devreye girmesine ve ciddi önlemler almasına neden olmuştur. Tütün ürünlerinin satışında, pazarlanmasında ve üretiminde yetki sahibi olan FDA’nın elektronik sigarlarla ilgili kapsamlı bir araştırma başlatmıştır. Elde edilen sonuçların tedirgin edici boyutlara gelmesiyle bazı kararlar alınmıştır.
FDA ilk olarak 2016 yılının Mayıs ayında elektronik sigaraların 18 yaşın altındakilere satışlarını yasaklamıştır. Bunun nedeni lise ve ortaokul çocukları arasında elektronik sigara kullanımının 2017’den 2018’e kadar sırasıyla yüzde 77 ve yüzde 50 artması olarak açıklanmıştır. Bu tarihten sonra Francisco gibi birçok eyalet elektronik sigaraların kullanımını yasaklamış veya bazı sınırlamalar getirmiştir.
ABD Başta olmak üzere birçok ülkede getirilen bu yasaklar, elektronik sigaranın beklenildiği gibi bağımlılığı azaltmaması ve bazı önemli sağlık sorunlarına sebep olması olarak açıklanmaktadır. Bu durum, elektronik sigara kullanımına ve neden olduğu sorunlara dikkat çekmektedir.
Elektronik Sigara (Juul) Nedir?
Juul, bir tür elektronik sigaradır. Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre, sigara, puro veya kalem şeklinde olan ve tütün içermeyen bir cihazdır. Juul cihazları bir pil vasıtasıyla çalışmakta ve bazıları zararlı olabilecek nikotin, tatlandırıcılar ve diğer kimyasallardan oluşan bir çözelti içermektedir. Vaping cihazları nikotin solumak için oluşturulmuş olsa da, bu cihazlar kenevir bazlı yağlar da dahil olmak üzere birçok maddeyi ısıtmak için kullanılmaktadır.
2017 yılında, Schroeder Enstitüsü tarafından Truth Initiative’de yürütülen bir araştırma, 18 ila 24 yaş arasındaki gençlerin yüzde 30’a yakının Juul’u bildiğini ve kullandığını ortaya koymuştur.
Juul Labs ilk olarak 2015 yılında Juuls’u piyasaya sürmüş ve şirketin misyonunun “sigarayı ortadan kaldırmak ve dünya çapında bir milyardan fazla sigara içicisinin daha iyi bir alternatife geçmesine yardımcı olmak” olduğunu belirtmiştir. {1*} Ancak Juuls, nikotin/tütün dahil olmak üzere bağımlılık yapan maddelerin olumsuz etkilerini azaltmayı amaçlayan bir halk sağlığı stratejisini amaçlasa da, bu ürünlerin yarardan çok zarar verdiğine dair kanıtlar bulunmaktadır.
Juuling ve Vaping Farkları Nelerdir?
Elektronik sigaralardaki nikotin miktarının değişmesi, bu cihazlar arasındaki farkların temelini oluşturmaktadır. Juul cihazları, sigaralarda bulunan miktara benzeyen ve yüzde beş nikotin içen elektronik sigaralardır. Bu ürünün web sitesine göre, Juul’a yerleştirilen her nikotin kartuşu yaklaşık 200 nefes vererek bir paket sigara kadar nikotin sağlamaktadır.
Juuling ve vaping arasındaki farklar ise şunlardır;
- Juuling, bir tür vapingdir. Juuling’in diğer vaping ürünlerine kıyasla daha yüksek ve daha hızlı bir nikotin dozu sağladığı söylenmektedir.
- Juuls, diğer vaping cihazlarına kıyasla benzersiz bir kimyasal bileşim içermektedir. Piyasadaki çoğu vaping ürünü, nikotin sağlayan çözücüler olarak propilen glikol ve gliserin kullanmaktadır. Ancak Juuls, bir nikotin ve bir organik asit kombinasyonu olan organik nikotin tuzları içermektedir. Nikotin tuzları ise nikotinin vücutta daha hızlı emilmesini sağlamaktadır.
- Juuls’un görünümü ve kullanım kolaylığı bu elektronik sigaraların daha fazla tercih edilmesine neden olmaktadır. Juuls marka elektronik sigaraları küçük, ince ve yüksek teknolojili bir tasarıma sahip olmakla birlikte çeşitleri aromalara sahip nikotin kartuşları (Juul kapsülleri) ile kullanılmaktadır.
- Juuls oldukça küçük bir cihazdır. Juuls, havaya buhar salmamaktadır. Bu nedenle halka açık yerlerde kullanımı kolaydır.
- Juuls’tan gelen nikotinin, sigaradan gelen nikotine kıyasla boğaz ve akciğerlerde daha hafif olduğu söylenmekte ve bu durumun yeni kullanıcılar için önemli bir tercih sebebi olduğu bilinmektedir.
Juuling Neden Daha Fazla Tercih Ediliyor?
2018 yılındaki Wells Fargo Equity raporuna göre, Juuling’in elektronik sigara pazarında yaklaşık olarak yüzde 45,7 oranında hakim olduğu kabul edilmektedir. Bu durum, Juuling’in elektronik sigara piyasasında en çok tercih edilen ürün olduğunu göstermektedir.
2017 yılındaki ilk sürümünün piyasaya sunulmasından iki yıl sonra, Juul kitlerinin satışları yüzde 680 artmıştır. Ayrıca yedek parça satışlarının da yüzde 710 arttığı bildirilmiştir.. Juul’un bu kadar popülerleşmesinin nedeni ise kullanışlı olması ve kolay elde edilebilmesidir. Ayrıca rahat içime sahip olması ve nikotin hissinin boğazda yarattığı rahatsızlığı ortadan kaldırması tercih edilmesinin başka sebeplerinden birisidir.
Elektronik Sigara Aromaları Gerçekten Zararsız mıdır?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), çoğu gençlerden oluşan bir grupta elektronik sigara ile bağlantılı hastalık semptomlarını araştırmıştır. Bu araştırmaya göre elektronik sigara kullanan bu gençlerin arasında hırıltılı solunum, öksürük böbetleri ve solunum sıkıntısı gibi semptomlardan şikayetçi 450 genç tespit edilmiştir. Bu semptomların sebeplerinin ise aromalar olabileceği düşünülmüştür.
Elde edilen verilere göre de elektronik sigara üreticilerinin, aromalarını üretmek için solunum sistemine zarar verebilecek diasetil, asetoin ve 2,3-pentandion gibi tatlandırıcı bileşikler kullandığı tespit edilmiştir. Bu maddelerin içerikleri ve zararları ise şöyledir:
- Diasetil : Diasetil, tereyağlı bir tat elde etmek için kullanılan sarı/yeşil renkte, sıvı bir kimyasaldır. Birçok çalışma, endüstriyel diasetil maruziyetinin, ciddi bir solunum yolu hastalığı olan bronşiyolit obliterans ile ilişkili olduğunu saptamıştır. Ayrıca spirometri anormallikleri (sabit hava akımı tıkanıklığı) ve solunum semptomları da yine bu maddenin kullanımıyla ilişkilendirilmiştir.
- Asetoin : Asetoin, tereyağı aroması vermek için kullanılan başka bir kimyasaldır. Sigarada kullanılan 599 katkı maddesinden biridir ve elektronik sigara sıvılarının içerisinde de bulunmaktadır. Asetoin gözleri, cildi, mukoza zarını ve akciğerleri tahriş etmektedir. Ayrıca az miktarda solunması dahi zehirlidir.
- 2,3-Pentanedion : Elektronik sigara sıvılarında kullanılan bir kimyasaldır. Ulusal Mesleki Güvenlik ve Sağlık Enstitüsü, hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, bu bileşiğin solunmasının solunum yolundaki epitel hasarına ve akciğerlerde fibrozise neden olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, hayvan beyninde genetik değişikliklere yol açtığı tespit edilmiştir.
Yapılan diğer çalışmalarda ise eskiden gıda endüstrisinde çalışan bazı işçilerde diasetil ve asetoinin sebep olduğu akciğer kanseri görülmüştür. CDC’ye göre, gıda ve aroma endüstrisinde kullanılan 1.000’den fazla aroma bileşeninin solunması, tahriş edici özellikleri nedeniyle insanlar için büyük bir tehlike oluşturmaktadır.
Elektronik Sigara Kullanmanın Zararları
Birçok insan elektronik sigara kullanımının daha sağlıklı olduğuna inanmaktadır. Bununla birlikte elektronik sigaraların uzun süreli kullanımın sağlığa etkileri hala bilinmemektedir.
Bazı araştırma bulgularına göre, elektronik sigara kullanımının, geleneksel sigaralar kadar veya daha fazla zarar verdiğini kanıtlamaktadır. Juuling/vaping ile ilgili bazı endişeler şunlardır:
Gençler ve Yetişkinler Arasında Tüketim ve Bağımlılık
Mayıs 2016’da FDA, 18 yaşın altındaki çocuklara elektronik sigara ürünlerinin satışını yasaklamıştır. Ancak gençler arasında elektronik sigara kullanımın artığına dair veriler, yetkilileri endişelendirmektedir. Bu ürünlerin benzin istasyonlarından, marketlerden ve sigara dükkanlarından satın alınabilmesi ise diğer bir bağımlılık nedeni olarak gösterilmektedir.
Kardiyovasküler Hastalık Riski
Juuls, kalp atışını hızlandırmaya sebep olan nikotin maddesini içermektedir. Ayrıca nikotin kalp hastalıkları için büyük bir risk faktörüdür.
Yapılan bir araştırmaya göre, elektronik sigaraya maruz kalma, arterleri yüzde 30 oranında daraltmakta ve kan damarlarının genişleme yeteneğini büyük oranda azaltmaktadır. Ayrıca elektronik sigara, dolaşım sistemine oksijenli kan sağlayan ve vücuttaki ana arter olan aort damarını sertleştirmektedir. Aort sertliği ise uzun vadede damar sertliği, felç ve anevrizma gibi kalp ve damarla ilgili hastalıkların habercisi olarak bilinmektedir.
Ağustos 2019’da Radiology’de yayınlanan bir araştırma, elektronik sigara sıvılarının (nikotin içermeyenler dahil) sadece bir kez kullanılmasının bile kardiyovasküler fonksiyonlarda değişikliklere neden olabileceğini göstermiştir. Mayıs 2019’da yapılan başka bir araştırmada ise elektronik sigara aromalarının solunmasının, hücrelerin ölümüne ve vücuttaki iltihabın artmasına sebep olduğunu ortaya koymuştur.
DNA Hasarı
Elektronik sigara içen insanların ağız içerisindeki genetik materyallerinin değiştiği görülmektedir. Elektronik sigara içildikten sonra ağız içerisinde DNA’ya zarar veren formaldehit, akrolein ve metilglioksal gibi bileşenlerin seviyesi artmaktadır. Sigara kullanmayan insanlara kıyasla elektronik sigara kullanan insanlarda DNA hasarı belirtileri görülmüştür. Bu durum, bu hasarın kansere dönüşme riskini artırmaktadır.
Solunum ve Akciğer Sorunları
Elektronik sigara aromalarının içerisinde diasetil, asetoin ve 2,3-pentandion gibi aroma verici bileşikler kullanılmaktadır. Bu kimyasallar, solunum sistemine zarar vermektedir. Ayrıca bu maddeler; bronşiolit, şiddetli solunum yolu hastalıkları ile gözlerde, ciltte, mukus zarlarında ve akciğerlerde tahriş gibi sağlık sorunlarına da yol açmaktadır.
Doğurganlık Sorunları ve Gebelik
Fareler üzerinde yapılan 2019 tarihli bir araştırmaya göre, elektronik sigara kullanımının doğurganlığı ve hamileliği kötü etkilediğine dair sonuçlar bulunmuştur. Yapılan araştırmada, dişi farelerin elektronik sigara buharına maruz kaldıktan sonra embriyo implantasyonunda azalma ve hamilelik başlangıcında önemli bir gecikme yaşadıkları saptanmıştır.
Nikotini Bırakma Yolları
Sigarayı bırakmak için elektronik sigara kullanmak etkili bir yöntem değildir. Özellikle elektronik sigara sıvıları sıklıkla benzen ve formaldehit gibi kanserojen maddeler içermektedir. Nikotin bağımlılığından kurtulmak için öncelikli olarak bir doktora danışılmalıdır. Yardımcı ilaçlar ve yöntemler için doktor tavsiyesi alınmalıdır. Ayrıca, meditasyon uygulamalarının sigarayı bırakma konusundaki faydaları kanıtlanmıştır.
Elektronik sigara kullanan veya sigara içen biriyseniz şu yöntemlerle de sigarayı bırakabilirsiniz;
- Farkındalık meditasyonu dahil olmak üzere zihin-beden uygulamaları sigarayı bırakma konusunda yardımcı olmaktadır. Yoga, meditasyon, tai chi, hipnoterapi, biofeedback ve rehberli imgeleme gibi zihin-beden uygulamalarının sigarayı bırakmaya yardımcı olduğuna dair güçlü kanıtlar vardır.
- Sigarayı bırakmak amacıyla bir araya gelen bir gruba ya da topluluğa katılabilirsiniz. Zihin-beden uygulamalarını öğrenmenin bir diğer yolu, bir grup ortamında veya bir koç/terapist tarafından yönetilen seanslara katılmaktır.
- Nikotin sakızı ya da diğer alternatif ürünleri kullanabilirsiniz.
FDA Aromalı Eelekronik Sigaraları Yasaklıyor mu?
E-sigara giderek daha popüler hale gelmekte ve bu popülerlik, sağlığa zarar vermediği fikirlerine dayanmaktadır. Ancak bilim, bu artan trendin aksine elektronik sigaraların risksiz olmadığını ortaya çıkarmıştır.
Daha fazla çalışma e-sigaraları, solunum sıkıntısı, MRSA ve kanserojen ve astımlı aerosoller gibi sorunlarla ilişkilendirdiğinden, FDA devreye girmeye ve büyük önlemler almaya karar vermiştir. En son alınan karar FDA’ya tüm tütün ürünlerinin satışı, pazarlaması ve üretimi konusunda yetki vermektedir. Bu yetki ise elektronik sigara üreticilerinin kanıtlanmamış iddialarda bulunmalarının ve çocuklara pazarlama yapılmasının engelleyebileceği anlamına gelmektedir.
Elektronik Sigarada Son Yasaklar
Mayıs 2016’da FDA, vaping endüstrisini çökertmek için benzeri görülmemiş bir hamle yapmış ve ürünlerin 18 yaşın altındaki çocuklara satışını yasaklamıştır. Ayrıca, elektronik sigara ve diğer tüm tütün ürünlerinin ücretsiz numunelerinin dağıtımını da durdurmuştur.
Eylül 2019’da FDA’nın aldığı başka bir karar ise aromalı olmayan elektronik sigaraların piyasa sunulmasına öncelik verecek yeni bir uyum politikasını devreye sokmaktır. Bu politikanın amacı özellikle gençler arasında kullanımı artan elektronik sigaraların tercih edilmesini engellemek ve aromalı ürünlerin piyasadan kaldırılmasını sağlamaktır.
Kaynaklar
{1*} https://www.phillyvoice.com/juul-why-trendy-e-cig-causing-social-and-public-health-commotion/
