Reklam
Sağlık

Kilo Alımına ve Obeziteye Neden Olan Obezojenler

Reklam

Günümüzün en büyük sorunlarından biri olan obeziteye ve kilo alımına sebep olan maddelere obezojen adı verilmektedir. Obezojenler, genelde plastik maddelerin içerisinde bulunmaktadır. Erken gelişim dönemlerinde insan üzerinde büyük etkiye neden olmaktadır.

Eliminasyon Diyeti! 🍏 En Etkili Örnek Diyet Listesini Öğrenmek İçin Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.

Obezojen Nedir?

Obezojenler, çeşitli gıda kaplarında ve plastiklerde bulunan yapay kimyasallardır. Obezojenler, endokrin bozucu kimyasalların bir alt kümesi olarak bilinmektedir. Bu kimyasalların kilo almaya olan etkisi kanıtlanmıştır. Ayrıca hormon dengelerine etki etmekte, doğurganlık ve ergenlik dönemlerinde sağlık sorunlarına yol açmaktadır. {1*}

Reklam

Obezojen olarak tanımlanan 20’den fazla kimyasal bulunmaktadır. Erken gelişim döneminde bu kimyasallara maruz kalmak, metabolik olayları bozmakta ve kilo alımına duyarlılığı artırmaktadır.

Yapılan araştırmalara göre, obezojenler yağ hücresinin yapısını değiştirmekte ve yağ dokusunda enerji depolanmasını artırmaktadır. Bu durum da açlık ve tokluğun nöroendokrin kontrolüne müdahale ederek obeziteyi desteklediğini göstermektedir. Vücudunuzun açlık ve tokluk duygularını hissetme şeklini değiştirmektedir.

Hızlı Kilo Verme Yolları Nelerdir? Nasıl Kilo Verilir? Detaylı Bilgi İçin Tıklayın.

En Yaygın Obezojenler ve Tehlikeleri

20’den fazla madde kilo alma duyarlılığını artıran ve plastiklerde bulunan obezojen maddeler olarak tanımlanmaktadır. Obezojenlerden bazıları şunlardır;

Ftalatlar

Ftalatlar, plastiklerin esnekliklerini artırmak ve ömürlerini uzatmak için plastiklere eklenen obezojenik kimyasal bileşikler olarak tanımlanmaktadır. Çocuk oyuncakları, kozmetik ürünleri, gıda kapları, güneş kremleri ve deterjanlar gibi çok çeşitli kozmetik ve gıda ürünlerinde kullanılmaktadır.

Reklam

Yapılan araştırmalar, ftalatların yetişkinlerde görülen obeziteyi artırdığını ortaya koymuştur. {2*} Kilo alımı üzerisi etkisi dışında ftalatlar, permde DNA hasarı, testis toksisitesi ve gecikmiş pubertal dönüm noktaları da olmak üzere üreme bozukluklarına neden olmaktadır.

Bisfenol A (BPA)

BPA toksik etkileriyle bilinen bir maddedir. Enflamatuar durumlar, kısırlık ve D vitamini eksikliği gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre, BPA maruziyeti diyabet ve obezite riskini artırmakta ve genelde çocuklarda görülen obeziteye neden olmaktadır. {3*}

BPA, oyuncaklarda, tıbbi cihazlarda, PVC bileşiklerinde ve diş dolgusunda bulunmaktadır.

Gıdaların Raf Ömrünü Uzatmak İçin Kullanılan Yöntemler Tıkla ve Öğren

Poliklorlu Bifeniller (PCB’ler)

PCB’ler, kağıttaki pigmentlerde, plastik boyalarda, kauçuk ürünlerde, elektrikli aletlerde ve yüzlerce endüstriyel üründe bulunmaktadır. Yapraklarda, bitkilerde ve gıda ürünlerinde birikebilmektedir. Ayrıca balıkların ve diğer küçük organizmaların vücutlarına da girebilmektedir. PCB’ler zor bozulan maddelerdir.

Yapılan araştırmalar, PCB’lerin obezite, insülin direnci, tip 2 diyabet ve metabolik sendromun gelişimini olumsuz yönde etkilediğini kanıtlamıştır. {4*}

Reklam

Atrazin (ATZ)

Atrazin, dünyada en yaygın kullanılan ikinci herbisit maddedir. Ekinlere, toprağa ve yüzey suyuna yapışmaktadır. İçme sularında yüksek miktarda bulunmakta ve musluk suyu toksisitesine neden olmaktadır.

ATZ’ler, hormonal değişikliklere neden olan ve ciddi gelişimsel, üreme, nörolojik ve bağışıklık sorunlarına yol açabilen bir endokrin bozucu olarak bilinmektedir. Yapılan araştırmalar, atrazinin özellikle yağlı bir diyet yapılırken insülin direnci ve obezite gelişimine katkıda bulunabileceğini ortaya koymuştur. {5*}

Tribütiltin (TBT)

Tribütiltin, teknelerde, gemilerde ve balık ağlarında kullanılan boyalarda zehirli madde olarak bilinen yapay bir kimyasaldır. Birçok gölü ve denizi kirletmekle beraber deniz canlıları için de oldukça tehlikelidir. Bu kimyasalın kullanılması yasak olmasına rağmen hala gemilerde bulunmakta ve denizlere atık olarak atılmaktadır.

Yapılan araştırmalara göre, obezojen tributiltin birçok mekanizma yoluyla toksisite göstermektedir. Ayrıca, yağ metabolizmasında gerçekleşen olayları engellemektedir. Bu kimyasala maruz kalmak, kök hücrelerin yağ hücrelerine dönüşmesi için sinyal vererek kilo alımına ve obeziteye neden olabilmektedir. {6*}

Perflorooktanoik Asit (PFOA)

Perflorooktanoik asit, bozulması zor olan ve içme suyunda bulunan bir kimyasaldır. Yapılan araştırmalara göre, perflorooktanoik asit endüstriyel ve arıtma tesislerinden atık olarak atılmaktadır. Böylece bu kimyasal içme sularına da karışmaktadır.

Sigara Dumanı

Sigara dumanına maruz kalmak, obezite de dahil olmak üzere birçok sağlık sorununa neden olmaktadır. Sigara içen annelerden doğan bebekler genellikle düşük kiloludur, ancak geliştikçe ve büyüdükçe, bebeklik ve çocukluk döneminde daha fazla kilo almaktadır.

20.000’den fazla yetişkin üzerinde yapılan bir anket, içilen sigara sayısı ile obezite arasında yakın bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. {7*} {8*}

Obezojenik Maddelerden Nasıl Kaçınılır?

Obezojene maruz kalınan en tehlikeli dönemler erken gelişim, fetüs ve yaşamın ilk dönemleridir. Bunun nedeni ise genç yaşta vücudun kilo kontrol mekanizmaları gelişiminin devam etmesidir. Obezojenlerden kaçınmanın bazı yolları şunlardır;

  • Plastik içinde saklanan yiyecekleri tüketmemek,
  • Cam kaplar ve şişeler kullanmak,
  • Doğal kozmetik ürünler kullanmak,
  • Plastik kaplar alırken, BPA ve ftalat içermeyen kapları tercih etmek,
  • Kokusuz ürünler kullanmak,
  • Demir veya paslanmaz çelikten yapılmış mutfak malzemeleri kullanmak,
  • Leke tutmaz mobilya kullanmamak,
  • Granül aktif karbon ve ters ozmoz filtre sistemleri gibi bir su temizleme filtresi kullanmak,
  • Taze gıdalar tüketmek.

Kaynaklar

{1*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4851574/

{2*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1892143/

{3*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6678763/

{4*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4292903/

{5*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19365547/

{6*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24388195/

{7*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24388195/

{8*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4805304/

Reklam

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu