Sinüzit İçin Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Sinüzit için doğal tedavi yöntemleri nelerdir? Alerji veya enfeksiyon nedeniyle akut ya da kronik sinüzitler görülebilir. Antibiyotikler ve antihistaminikler kolayca sinüziti tedavi edebilse de bazı yan etkileri olduğu için çok tercih edilmez. Bunun yerine bitkiler, çaylar, baharatlar ve uçucu yağlar sinüziti tedavi etmek için alternatif yol olarak tercih edilebilir.

Sinüzit Nedir?

İskelet sistemi, vücudun birçok yerinde mukus zarlarıyla kaplı hava ceplerine veya sinüs boşluklarına sahiptir. Yüz kemiklerinde de üç çift sinüs bulunur. Sinüzit de bu sinüs boşluklarının iltihaplanması demektir. Sinüs boşlukları kuruduğunda hemen fark edilmezler. Herhangi bir nedenle sıvı ve bakteri, virüs veya mantar ile dolarlarsa, basınç artışı sebebi ile ağrı ile kendini gösteren sinüzit atağına neden olabilir. Sinüzit, devam ettiği süreye bağlı olarak akut sinüzit ve kronik sinüzit şeklinde adlandırılır. Akut sinüzit, dört haftadan az sürerken kronik sinüzit dört haftadan daha uzun süre görülür. {1*} Kronikleşen sinüzit hastalarının çoğunda nazal polipler görülür. Bu nedenle hastalık polipli kronik sinüzit olarak adlandırılır. Kronikleşen sinüzit 12 hafta veya daha uzun sürebilir.

Sinüs enfeksiyonu virüs kaynaklı ise bulaşıcıdır. Hastalığa sahip kişiyle temas halinde hastalık yayılır. Virüse yakalanan kişi üşütebilir veya soğuk algınlığı olabilir, ilerleyen aşamada ise virüs sinüs enfeksiyonuna neden olur. Özellikle kış aylarında yaşanılan grip, sinüs enfeksiyonunu tetikler. Bakteriler de sinüs enfeksiyonuna neden olur. Bakteri nedeniyle sinüs enfeksiyonu oluştuğunda hastalık bulaştırıcı özelliğe sahip değildir. Sinüs enfeksiyonu hastalığı yaygın olarak bakteriyel kaynaklı oluşur ve viral sinüs enfeksiyonundan daha uzun sürer.

Sinüs enfeksiyonun neden kaynaklı olduğunu anlamak için hastalık sürecine bakılır. Hastalık enfeksiyon kaynaklı ise beş veya yedi gün sonra iyileşme olur. İyileşme olmazsa ve10 günden daha uzun sürerse bakteriyel bir enfeksiyon olduğu düşünülür. Bakteriyel enfeksiyon daha da şiddetlenebilir.

Tedavisine bakıldığında çoğu doktor sinüzit enfeksiyonunu antibiyotikler, antihistaminikler, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler ile tedavi eder. Ayrıca buhar inhalasyonları ve istirahat önerebilirler. Sinüzitin aşırı hale geldiği nadir durumlarda, doktor sinüslerde biriken sıvıyı cerrahi yöntemlerle boşaltabilir veya gerekli görülürse ameliyat edebilir.

Migren rahatsızlığınız varsa Migrene Ne İyi Gelir? Migren Ağrısına İyi Gelen Doğal ve Bitkisel İçecekler Nelerdir? yazımızı okuyarak bilgi alabilirsiniz.

Sinüs Enfeksiyonu Neden Olur?

Sinüsleri kaplayan tüyler (küçük tüylü hücreler) sinüs boşluklarından yeterince mukusu temizleyemediğinde tıkanıklık oluşur. Bu tıkanıklık da sinüzite neden olabilir. Sinüzitin birçok farklı sebebi olabilir:

• Soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonları
• Saman nezlesi, sigara dumanı, kuru hava ve kirleticiler gibi alerjenlere maruz kalmak
• Nazal polipler, septum deviasyonu veya nazal kemik çıkıntısı dahil olmak üzere nazal veya sinüs boşluklarındaki tıkanıklıklar
• Alerjik olmayan rinit (bilinen bir nedeni olmayan alerji benzeri semptomlar)
• Hava basıncındaki değişiklikler (örneğin, yüzmekten veya yüksek rakımlı noktalarda bulunmak)
• Diş problemlerinden kaynaklanan enfeksiyonlar
• Sinüslerde fiziksel yaralanma
• Bakteriler, virüsler ve mantarlar
• Sigara kullanımı
• Gebelik
• Astım hastalığı

Sinüs enfeksiyonlarına neden olan en yaygın beş bakteri şunlardır: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus ve Streptococcus pyogenes.

Sinüzit Belirtileri Nedir?

Sinüzit belirtileri hem akut hem de kronik sinüzit vakalarında benzerdir:

• Burunda kalın, sarı, kötü kokulu akıntı
• Tıkanıklık
• Yüzde ve göz çevresinde sinüs basıncı veya ağrı
• Baş ağrısı (genellikle alın bölgesindedir ve “sinüs baş ağrısı” olarak bilinir)
• Geçmeyen veya gittikçe kötüleşen soğuk algınlığı
• Halsizlik
• Öksürük
• Ateş
• Kulak ağrısı

Bu semptomlar soğuk algınlığı ile ortaya çıkar. Semptomlar 10 günden uzun sürdüğünde sinüs enfeksiyonundan şüphelenilir. Belirtiler arasında iki veya daha fazlasına sahip olan kişiler akut sinüzite sahip olmaktadır. Özellikle burunda kalın, sarı veya yeşil akıntı akut sinüzitin habercisidir. Kronik sinüzitte semptomlar 12 hafta veya daha uzun süre gözlemlenir. Kronik sinüzitte ek olarak görülebilecek bazı semptomlar vardır:

• Yüzde oluşan tıkanıklık veya dolgunluk hissi
• Burun boşluğunda irin
• Burundan boğaza doğru akıntı
• Ağız kokusu
• Diş ağrısı
• Çok sık yorgun hissetmek

Kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız Kronik Yorgunluk Tedavisi yazımızı okuyabilirsiniz.

Sinüzit İçin Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Sinüzit için genellikle medikal tedaviler uygulansa da evde yapılacak bazı basit yöntemler ile de sinüs enfeksiyonları tedavi edilebilir. Hatta bu yöntemler kullanılacak kimyasal ilaçlardan daha az yan etkiye sahip olduğu için daha çok tercih edilir. Eğer evde yapılan bu doğal yöntemler işe yaramaz ve semptomlar görülmeye devam ederse mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Uçucu Yağlar

Okaliptüs, lavanta ve limon yağları, baş ağrılarını azaltmaya yardımcı olur ve doğal dekonjestan ajanlar olarak etki ederler. Okaliptüs yağı iltihap önleyici ve antimikrobiyal etki gösterirken lavanta yağı, zihin ve beden için yatıştırıcı görevi görür. Limon yağı ise antifungal bir ajandır ve aynı zamanda bir analjezik olarak etki edebilir. {2*} {3*}

Malzemeler

• 3-4 damla okaliptüs yağı
• 3-4 damla lavanta yağı
• 3-4 damla limon yağı

Uygulama yöntemi

1. Tüm yağlar karıştırılır ve hazırlanan karışımdan 1-2 damla parmak uçlarına damlatılır.
2. Yüz, alın, şakak ve enseye hafifçe masaj yapılarak uygulanır.
3. Masaj yapılırken yağların derin nefesler alınarak koklanması gerekir.
4. Etkilerin görülebilmesi için birkaç saatte bir tekrarlanmalıdır.

Sebzeli Tavuk Suyu

Şifa kaynağı olan sebzeli tavuk suyu geleneksel olarak ilk akla gelen yöntemdir. Önemli mineraller barındırdığı için solunum sistemini yatıştırmaya yardımcı olur.

Elma Sirkesi

Elma sirkesinde bulunan vitamin ve mineraller alerji semptomlarını en aza indirebilecek özelliklere sahiptir. İçerdiği bileşikler sayesinde nazal sinüslerdeki pH dengelenir ve biriken fazla mukus temizlenir. Antibakteriyel ve antifungal özellikleri sayesinde de sinüzite neden olan enfeksiyonun tedavisi sağlanır. {4*} {5*}

Malzemeler

• 2 çay kaşığı elma sirkesi
• 1 su bardağı ılık su

Uygulama yöntemi

1. Elma sirkesi suyla karıştırılır ve içilir.
2. Hazırlanan karışım gargara yapılarak da kullanılabilir.
3. Etkilerin görülebilmesi için günde iki defa içilmelidir.

Elma sirkesinin faydalarını öğrenmek isterseniz Elma Sirkesinin Faydaları Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Acı Biber Çayı

Acı biber etkili bir dekonjestandır ve bu sayede sinüsleri hızla temizler. Acı bibere limon ve bal eklenmesi ile hem biberin acısı dengelenmiş olur hem de tüketiminin kolaylaşır. {6*}

Malzemeler

• 1/2 çay kaşığı Arnavut biberi veya 1 çay kaşığı acı pul biber
• 2 çay kaşığı bal
• 1 küçük limon dilimi
• Bir bardak kaynar su

Uygulama yöntemi

1. Tüm malzemeler sıcak suya eklenir ve iyice karıştırılır.
2. Sinüzit semptomlarından anında kurtulmak için çay sıcakken tüketilmelidir.
3. Etkilerin görülebilmesi için günde 2-3 defa içilmelidir.

Sarımsak

Sarımsak, vücuttaki virüsler ile savaşan, bağışıklık sistemini güçlendirmekte yüzyıllardır bilinirliği kanıtlanan en etkili doğal antibiyotiktir. Düzenli olarak sarımsak tüketen kişilerin sinüzit vb. hastalıklara yakalanma olasılığı oldukça düşüktür. Yapılan bir çalışmada, insanlar kış aylarında 12 hafta boyunca sarımsak ve plasebo almıştır. Sarımsak tüketen insanlar, üşütme ve soğuk algınlığı yaşama olasılığı daha düşük olarak gözlemlenmiştir. Plasebo grubu ise 12 haftalık tedavi süreci boyunca birden fazla soğuk algınlığına yakalanma olasılığı yüksek olan grup olmuştur. Bu deney sonucunda sarımsağın soğuk algınlığı virüsünü önleme yeteneği kanıtlanmıştır.

Yetişkinler için, Dünya Sağlık Örgütü günde bir diş sarımsak, 0,4 ile 1,2 gr kuru sarımsak tozu ve iki ile beş mg sarımsak yağı kullanılmasını uygun görmektedir. Günlük olarak 300 ile 1000 mg arasında bir doz tüketilmesi önerilmektedir.

Ekinezya

Ekinezya bitkisi, vücutta hafif bir kırgınlık veya halsizlik görüldüğü taktirde vakit kaybetmeden kullanıldığında hastalığa yakalanma olasılığını en aza indirir ve vücudun virüs ve bakterilerle savaşmasına yardımcı olur. Bu nedenle sinüzit tedavisinde önerilen bitkiler arasında yer alır. Bilimsel çalışmalar, ekinezyanın antiviral özelliği olduğunu, bağışıklık sistemini güçlendirdiğini, ağrıyı ve iltihabı azaltan bileşenler içerdiğini kanıtlamıştır. Ekinezya gün içerisinde iki bardağı geçmeyecek şekilde çay olarak demlenip tüketilmesi uygundur.

Zencefil Çayı

Zencefilin yüksek düzeyde antioksidan aktivitesi enfeksiyonların doğal yoldan tedavi edilmesini sağlar. Anti-inflamatuar özellikleriyle de burun boşluklarındaki şişlik ve tahrişi azaltacaktır. Ayrıca doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir ve sinüs enfeksiyonunun temizlenmesinde etkilidir. {7*}

Malzemeler

• 1-2 çay kaşığı rendelenmiş zencefil veya 2 çay kaşığı toz zencefil
• Bir bardak kaynar su

Uygulama yöntemi

1. Sıcak suya zencefil eklenir ve 10 dakika kadar demlenir.
2. Demlenen çay süzülür ve tüketime hazır hale gelir.
3. Tatlandırmak için bir tutam bal eklenebilir.
4. Etkilerin görülmesi için günde 3 bardak zencefil çayı içilebilir.

C Vitamini

C vitamini vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan ve aynı zamanda bir kez enfeksiyon kaptıktan sonra vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gereklidir. C vitamini burun tıkanıklığı, soğuk algınlığı veya sinüzit gibi hastalıklarda ilk olarak kullanılması tavsiye edilen takviyedir. C vitamini takviyesi hücrelerde oluşabilecek hasarlara karşı da koruma sağlar. Günde üç kez 1000mg C vitamini kullanılması önerilir.

Yeşil Çay

Yeşil çay, yüksek antioksidan içeriği ve iyileştirici etkileri ile birçok rahatsızlıkta sıklıkla tercih edilen bitki çaylarından biridir. Sinüzit tedavisinde yeşil çay sıklıkla kullanılır. {8*}

Malzemeler

• 2 çay kaşığı yeşil çay
• 1 bardak sıcak su

Uygulama yöntemi

1. Yeşil çay üç dakika kadar sıcak suda demlenir.
2. Demlenen çay süzülür ve sıcak olarak tüketilir.
3. Tatlandırmak için bal ve limon eklenebilir.
4. Etkilerin görülmesi için günde 3-4 bardak içilebilir.

Yeşil çay normal çayın 2-3 katı kadar kafein içermektedir. Bu yüzden aşırı tüketilmesi önerilmez.

Yeşil çay hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir? Yeşil Çay Nasıl Demlenir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Hidrojen Peroksit

Hidrojen peroksit, antiseptik özelliğe sahiptir. Bu özelliği ile sinüs boşluklarında büyüyen ve boşlukların tıkanmasına sebep olan mikropları öldürür. Bu etkilerinden dolayı sinüs enfeksiyonlarında kullanımı sıklıkla tercih edilir. {9*}

Malzemeler

• %3 hidrojen peroksit
• Küçük boy sprey şişesi

Uygulama yöntemi

1. Hidrojen peroksit sprey şişesine konur.
2. Baş yatar şekilde yan çevrilir ve burun deliğine hidrojen peroksit püskürtülür. Ardından aynı işlem diğer burun deliği için de tekrar edilir.
3. Hazırlanan hidrojen peroksit solüsyonunun nazal sinüslere ulaşması için derin nefes alınmalıdır.
4. Gün içerisinde 1-2 defa tekrarlanabilir.

Greyfurt Yağı

Greyfurt çekirdeği özü antibakteriyel ve antifungal etkilerinden dolayı enfeksiyonları iyileştirmeye yardımcı olur. Bu yüzden sinüs enfeksiyonlarının tedavisinde sıklıkla tercih edilir. {10*}

Malzemeler

• Birkaç damla greyfurt çekirdeği yağı
• 1/2 su bardağı sıcak su

Uygulama yöntemi

1. Greyfurt çekirdeği yağı sıcak suya eklenir.
2. Hazırlanan karışım burna çekilerek sinüsler temizlenir.
3. Etkilerin görülmesi için günde 2 defa tekrarlanabilir.

Aynı işlem başka bir mantar önleyici yağ olan çay ağacı yağı ile de yapılabilir.

Bal

Bal, birçok bakteri, mantar ve virüse karşı antimikrobiyal etkilere sahiptir. Sinüs enfeksiyonu sırasında iltihaplanan burun ceplerinin ve boğazın yatışması için tüketilebilecek besinlerden biridir. {11*}

Malzemeler

• 1 yemek kaşığı doğal bal
• 1-2 çay kaşığı taze limon suyu

Uygulama yöntemi

1. Malzemeler karıştırılır ve karışım birkaç saniye ısıtılır.
2. Yenilebilecek sıcaklığa geldiğinde tüketilir.
3. Etkilerin görülmesi için karışım günde 2 kez tüketilmelidir.

Yaban Turpu

Yaban turpu, sinüs enfeksiyonuna neden olan bakteri veya mantarı ortadan kaldırabilecek antimikrobiyal bir ajan görevi görür. Bu yüzden sinüzit şikayeti olan bireyler tercih edebilir. {12*}

Malzemeler

• ½ – 1 çay kaşığı rendelenmiş yaban turpu

Uygulama yöntemi

1. Yaban turpu tazeyken rendelenir ve günde 3 kez tüketilir.

Aşırı miktarda tüketilen yaban turpu mide ağrısına ve kusmaya neden olabileceğinden önerilen miktardan fazlası tavsiye edilmemektedir.

Detoks Banyosu

Epsom tuzu (magnezyum sülfat) yani diğer adıyla “İngiliz Tuzu” vücuttaki tüm toksinlerin temizlenmesini ve kasların gevşemesini sağlar. Karışımda kullanılan karbonat da antibakteriyel bir ajandır ve ciltte enfeksiyona neden olan mikropları öldürür. Detox banyosunda kullanılan okaliptüs yağı, portakal yağı, kekik yağı, limon otu yağı, limon kabuğu yağı veya çay ağacı yağlarının antimikrobiyal etkileri ile solunan hava sinüs enfeksiyonlarını temizler. {13*} {14*} {15*}

Malzemeler

• 1 su bardağı Epsom tuzu (Magnezyum sülfat/İngiliz tuzu)
• 1/2 bardak karbonat
• Yağlardan 1 tanesi 6-8 damla (okaliptüs yağı, portakal yağı, kekik yağı, limon otu yağı, limon yağı veya çay ağacı yağı)
• Ilık su

Uygulama yöntemi

1. Tüm malzemeler küvetteki ılık suya eklenir ve karıştırılır.
2. Hazırlanan su içerisinde 15-20 dakika boyunca beklenir.
3. Etkilerin görülmesi için her gün 1 defa uygulanmalıdır.

Buhar Soluma

Çok ağır seyretmeyen hafif sinüzit problemlerine sıcak hava buharının iyi geldiği ve sinüs boşluklarını açtığı bilinmektedir. Bu buhar yöntemi sinüs nezlesi, ağrı, baş ağrısı ve diğer tüm sinüzit semptomları için evde uygulanabilecek en basit yöntemlerden biri olması nedeniyle sıklıkla tercih edilmektedir. {16*}

Malzemeler

• Büyük bir kase/leğen
• Sıcak su
• Birkaç damla uçucu yağ (isteğe bağlı)
• Büyük bir havlu

Uygulama yöntemi

1. Büyük bir kap içine kaynar su doldurulur ve isteğe bağlı olarak sevilen uçucu yağlar eklenir. (Okaliptüs, limon, çay ağacı, sardunya ve lavanta sinüs tıkanıklığı için tercih edilen uçucu yağlardandır.)
2. Başın üzerine bir örtü örtülür ve buharın dışarıya çıkması engellenir.
3. Gözler kapatılır ve çıkan buhar derin derin solunur. (Burun tıkalıyken bunu yapmak zor olabilir. Ancak bu yöntemle tıkanıklıklar yavaş yavaş açılacaktır).
4. Yaklaşık 5-10 dakika boyunca buhar solunmalıdır. Burun akıntısı başladığında burun çekilmemeli, akıntı temizlenmeli ve buhar solunmaya devam edilmelidir.
5. İşlem bittiğinde yüz ve göğüs hemen açılmamalıdır. Kullanılan havlu baş ve göğsün etrafına şal gibi sarılarak yaklaşık 10 dakika dinlenilmelidir.
6. Etkilerin görülmesi için bu işlem günde 2 defa tekrarlanmalıdır.

Burun Yıkama

Sinüs enfeksiyonlarının oluşum sebepleri arasında burnun çok kuruması ya da yeterli mukus sıvısının olmaması da yer alır. Kullanılan burun spreyleri veya burnun yıkanması, burun boşluklarındaki ve sinüslerdeki nemin geri kazanılmasını ve mukus zarı iltihaplanmasının önlenmesini sağlayabilir.

Malzemeler

• Burun spreyi veya su

Uygulama yöntemi

1. Bir burun deliği kapatılır ve sprey şişesi burun içerisine hafifçe yerleştirilir. Sprey sıkıldığında burundan hafifçe nefes alınmalıdır.
2. Aynı işlem diğer burun deliği için de tekrarlanır.
3. Yapılan bu uygulama burun kuru hissedildiğinde tekrarlanabilir.

Hindistan Cevizi Yağı

Birçok yağın sinüzit için kullanıldığı sıklıkla görülmektedir. Hindistan cevizi yağının sinüzit için kullanılmasıyla da sinüslerdeki lenf akışı hızlanır, var olan tıkanıklığın ve mukus birikiminin temizlenmesi sağlanır. {17*}

Malzemeler

• 1 yemek kaşığı Hindistan cevizi yağı

Uygulama yöntemi

1. Hindistan cevizi yağı eritilir ve gargara yapar gibi ağzın içinde 5 dakika boyunca çalkalanır.
2. Yağ tükürülür ve ağız ılık suyla çalkalanır.
3. Sinüsler temizlenene kadar her gün tekrar edilebilir.

Çay Ağacı Yağı ve Neti Pot

Burun yıkama aparatı olarak bilinen neti pot ile burnun yıkanması mukus tabakasının incelmesine ve burun yolundan dışarı atılmasına yardımcı olur. Çay ağacı yağının da eklenmesiyle sinüsler açılır ve burun tıkanıklığı giderilir.

Malzemeler

• 4-5 damla çay ağacı yağı
• 1 su bardağı ılık su
• 1/2 çay kaşığı deniz tuzu
• Bir adet neti pot (burun yıkama kabı)

Uygulama yöntemi

1. Ilık su, deniz tuzu ve çay ağacı yağı iyice karıştırılır.
2. Hazırlanan karışım bir neti kabına aktarılır.
3. Baş, lavabonun üzerine 45 derecelik bir açıyla eğilir. Neti kabının ağzı üst burun deliğine yerleştirilir ve karışım o burun deliğine doğru dökülür. Dökülen sıvının diğer burun deliğinden dışarı çıkması gerekir. Ardından burun sümkürülür ve sıvının dışarı atılması sağlanır.
4. Neti pot, tekrar doldurulur ve aynı işlemler diğer burun deliği için de tekrarlanır.
5. Etkilerin görülmesi için her gün tekrar edilmelidir.

Evde uygulanacak doğal yöntemler ve önleyici tedbirler, sinüzitin tamamen iyileşmesini elbette garanti etmez. Ancak mevcut enfeksiyonun iyileşmesini ya da semptomlarının azalmasını sağlayabilir. Bu yöntemler uygulanırken bol sıvı tüketilmesi ve istirahat edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Ayrıca evde uygulanacak bu yöntemlerin olumsuz etkileri de olabileceği için dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır. Örneğin buharla çok fazla doğrudan temas olması ciddi yanıklara neden olabileceğinden, buhar inhalasyonu yaparken yanıklardan korunmak için uygun önlemler alınmalıdır. Bazı alerjiler, polip gibi burun büyümeleri ve mantar enfeksiyonları tekrarlayan sinüs enfeksiyonlarına yol açabilir ve komplikasyonları önlemek için tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulur. Böyle durumlarda gerekli tedavi ihmal edilmemeli ve mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.