Karabiber, binlerce yıldır hastaları iyileştirmek için kullanılan inanılmaz derecede güçlü küçük bir baharattır. Karabiber ayrıca esansiyel yağı yapmak için de kullanılmaktadır. Bilimsel olarak Piper Nigrum olarak bilinmektedir. Binlerce yıldır Geleneksel Çin Tıbbı (TCM) ve Ayurveda tıbbının bir ilkesi olmuştur. Araştırmalar faydalarını ortaya çıkardıkça, karabiberin kullanım seçenekleri artmaktadır.
BESLENME TÜYOLARI İÇİN TIKLAYIN
Eliminasyon Diyeti! 🍏 En Etkili Örnek Diyet Listesi İçin Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
Bilimsel kanıtlara göre, karabiberin sağlığa faydaları olarak, antioksidan ve anti-inflamatuar etki, kolonda antitoksik özellik, tümör öldürme, tiroid desteği, soğuk algınlığı tedavisi, ateş düşürme ve daha pek çok özellik bulunmaktadır. {1*}
Bu faydalardan sorumlu aktif madde Piperindir. Karabiberin, özellikle oksidatif stresi azaltmak için güçlü bir bitki olmasını sağlayan uçucu bileşikler, oleoresinler ve alkaloidler’dir. Piper Nigrum’un temel alkaloid bileşenleri, yani piperin, bilişsel beyin işleyişine yardımcı olmakta, besin emilimini artırmakta ve gastrointestinal işlevselliği geliştirmektedir. {2*}
İçindekiler
Karabiberin Faydaları Nelerdir?
Karabiber veya Piper Nigrum, geleneksel şifa uygulamalarının yanı sıra dünya mutfaklarında önemli bir baharattır. Hem geleneksel Çin hem de Ayurveda tıbbında, sağlığın birçok bölümüne fayda sağlayan, ısıtıcı bir baharat olarak bilinen zengin bir tarihe sahiptir.
Kanserle Savaşmaya veya Önlemeye Yardımcı Olur
Geleneksel tıp sistemlerinde karabiberin önemli bir kanser önleyici madde olduğu düşünülmektedir. Piper Nigrum, karabiberin kansere karşı potansiyel olarak çok güçlü olmasını sağlayan anti-tümör ve bağışıklık sistemi fonksiyonlarına sahiptir. {3*}
Bir laboratuvar çalışmasında karabiberli zerdeçal karışımı, meme kanseri hücrelerine karşı test edilmiştir. Zerdeçalın etken maddesi olan kurkumin ve karabiber, kötü huylu hücreleri hem birlikte hem de ayrı ayrı öldürmede etkilidir. {4*}
Hem karabiberin hem de kurkuminin yan etkileri, mutasyona uğramış hücreleri öldürme yeteneğine sahip olmalarına rağmen ihmal edilebilir düzeydedir. Onları kemoterapi gibi yaygın kanser tedavilerinden ayıran durum da budur. Karabiber özütü piperinin tümör öldürme aktivitesiyle diğer tüm sağlıklı hücreler güvendedir. {5*} Pek çok zerdeçal/kurkumin takviyesi, aktif bileşenlerin etkinliğini ve emilebilirliğini artırmak için karabiber içermektedir.
Karaciğeri Korur
Karabiberin bir başka Geleneksel Çin Tıbbı (TCM) ve Ayurveda kullanımı da karaciğerin korunmasıyla ilgilidir. 1993’te yapılan bir laboratuvar çalışması, karaciğeri oksidatif maddelerin neden olduğu hasarlardan koruduğunu ve karaciğer hücrelerinin, karaciğer fonksiyonundaki hasar nedeniyle sıklıkla tükenen önemli bir antioksidan olan Glutatyon (GSH) seviyesini korumasına yardımcı olduğunu kanıtlamışlardır. {6*}
Antioksidan, Anti-inflamatuar ve Antibakteriyel Etki
Uzun süreli sağlık sorunlarının en önemli sebeplerinden biri, çoğu hastalığın temelinde yer alan kronik inflamasyondur. {7*} Standart Amerikan diyeti (SAD), iltihabı artıran alışkanlıklar etrafında toplanmıştır. Bu nedenle anti-inflamatuar bir diyet, hastalıkları önlemek için oldukça önemlidir.
Benzer şekilde, vücuttaki oksidatif stres ve bakteri üremesi kontrolden çıkabilmekte ve bir takım sorunlara yol açabilmektedir. Karabiber ve aktif bileşeni olan piperin, iltihabı azaltmaya, oksidatif stresle savaşmaya, vücuttaki antioksidan konsantrasyonlarını artırmaya ve hastalığa yol açabilecek birçok farklı bakteri türünü öldürmeye yardımcı olmaktadır. {8*} {9*} {10*}
Özellikle karabiber, diş eti iltihabı, ağızda pamukçuk ve diş çürükleri gibi durumlara yol açan ağız bakterilerine karşı da etkili olabilmektedir. {11*}
Depresyonla Savaşır
Günümüzde birçok ilaç depresyonla savaşırken, anti depresanların yan etkileri ve bunlarla ilişkili yoksunluk belirtileri, onları doğal sağlık dünyasındaki pek çok kişi için çekici kılmamaktadır. Bununla birlikte depresyonu büyük ölçüde azaltacak birçok diyet ve ek seçenekler mevcuttur.
Bugüne kadar sadece hayvan araştırmalarında kanıtlanmış olmasına rağmen, karabiber doğru şekilde kullanıldığında depresyon için doğal bir çare olabilmektedir. {12*} {13*} Zerdeçal ile birlikte kullanıldığında bu etki daha da artmaktadır. {14*}
Epilepsi Diyetinin Bir Parçasıdır
Geleneksel Çin Tıbbı’na (TCM) göre epilepsinin diyetle doğal olarak tedavi edilmesi mümkündür. Karabiber epilepsi diyetinin önemli bir parçasıdır. TCM’de, epilepsi konvülsiyonlarını güçlü bir şekilde engellemek için turp ve karabiber kullanılmaktadır. {15*}
Bağırsak İçin Etkili Bir Yardımcıdır
Geleneksel Çin Tıbbı’nda belirli sindirim sorunları durumunda karabiber kullanılmaktadır. Biberlerdeki baharatlı bileşik olan kapsaisin, bağırsakları koruyan başka bir bileşendir. Hem kapsaisin hem de piperin, ağrıyı engellemek ve sindirimi kolaylaştırmak için beyin ve vücuttaki kimyasalların üretimini işaret eden bağırsaktaki TRPV1 reseptörünü etkilemektedir.
Kapsaisin, bağırsaklar için mucizevi derecede faydalıdır. Fazla karabiber kullanmak, reseptörleri duyarlı hale getirmeye ve baharatın bağırsaklara etkisini en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olmaktadır. {16*}
Alzheimer ve Genel Beyin Sağlığına Yardımcı Olabilir
Yapılan bir araştırmada, piperin beslenme programına dahil edildikten sonra deneklerin bilişsel işlevleri önemli ölçüde artmıştır. Başka bir çalışma, özellikle Alzheimer için bir model olarak tasarlanmıştır ve önemli ölçüde hafıza bozuluğuna iyi geldiği ve hipokampusta nörodejenerasyonu azalttığı sonucuna varılmıştır. {17*}
Bir diğer genelleştirilmiş bir çalışmada ise, piperin’in bilinci önemli ölçüde iyileştirdiğini (aynı zamanda depresyon belirtilerini azalttığını) keşfetmişlerdir.
2006 yılındaki bir klinikte, yaşlılarda görülen beyin bozukluğuna bağlı felç sonrası refleksif yutma kaybı incelenmiştir. Karabiber esansiyel yağının solunması, diğer tüm faktörlerden bağımsız olarak disfaji semptomlarını (bu durumun klinik adı) azaltmaya yardımcı olmuştur. Araştırmacılar bunun karabiber yağının “insular veya orbitofrontal korteksi aktive etme” özelliğinden kaynaklandığına inanılmaktadır. {18*}
Kan Basıncını Düşürür
Karabiber yüksek tansiyona oldukça iyi gelmektedir. Piperin vücuda alındığında, kan basıncını artırır ve kalp hastalığına yol açabilecek diğer faktörleri önlemeye yardımcı olabilmektedir. {19*}
Sigarayı Bırakmaya Yardımcı Olur
Sigarayı bırakmanın çoğu kullanıcı açısından oldukça zor olduğu bilinmektedir. Klinik bir araştırmada, solunabilir karabiber yağı kartuşlarının kullanılmasının, sigarayı bırakmaya çalışan insanlar için sigara içme isteğini azalttığını ortaya koymuştur. Ek bileşen içermeyen kontrol kartuşu ve mentollü test edilen diğer kartuşun bu çalışmada yoksunluk belirtileri üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. {20*}
Karabiber Besin Değerleri
Küçük bir karabiber parçasında çok fazla besin yoğunluğu bulunmaktadır. Bir çay kaşığı karabiber, yaklaşık 2-3 gram içermektedir. 2-3 gramlık karabiber aşağıdaki besin değerlerini içermektedir. {21*}
- 8 Kalori
- 0,1 gram Yağ
- 0,5 miligram Sodyum
- 5 gram Karbonhidrat
- 6 gram Lif
- 0,2 gram Protein
- 0,3 miligram Manganez (günlük tavsiye edilen miktarın yüzde 15’i)
- 3,8 mikrogram K vitamini (günlük tavsiye edilen miktarın yüzde 5’i)
- 0,03 gram Bakır (günlük tavsiye edilen miktarın yüzde 2’si)
Karabiber Nasıl Kullanılır?
Karabiber çok yönlü kullanılabilecek bir baharattır. Çaylara, yemeklere katılması ve esansiyel yağının direkt kullanımı gibi pek çok seçenek bulunmaktadır.
Yiyeceklere Eklenerek Lezzet Katar
Karabiberden daha fazla yararlanmanın bir numaralı yolu, onu yemekte kullanmaktır. Kullanabileceğiniz en çok yönlü baharatlardan biridir ve vücut için inanılmaz derecede faydalıdır.
Yemeklere eklemek aynı zamanda besin emilimine de yardımcı olacaktır, böylece üzerine karabiber öğütüldüğünde tüketilen besin maddelerinin daha fazlası emilebilmekte ve metabolize edilebilmektedir. {22*}
Takviye Gıdaların Emilebilirliğini Artırır
Bazı yüksek kaliteli besin takviyeleri, içerdikleri bileşenlerin emilebilirliğini artırmak için trikatu olarak bilinen bir formülasyon kullanmaktadır. Trikatu, vücudun daha fazla besin almasına yardımcı olmak için karabiber, uzun biber ve zencefili birleştirmenin bir Ayurvedik yöntemidir. Özellikle Aslan yelesi mantarı, Ashwagandha ve zerdeçal gibi hazırlanmış bitkisel ve mantar takviyeleri için, bu unsurları içeren bir karışım aranması önerilmektedir.
Karabiber, zerdeçaldaki aktif bileşik olan kurkuminin biyoyararlanımını büyük ölçüde artırmaktadır. {23*} {24*} Bu bitkiler birlikte kansere, iltihaplanmaya ve oksidasyona karşı savaşan bir güç merkezi oluşturmaktadır. Karabiber kullanmak ayrıca CoQ10 emilimini artırmaya yardımcı olmaktadır. {25*} Aynı durumun diğer birçok ek bileşen için de geçerli olması muhtemeldir.
Esansiyel Yağı Ortama Yayılabilir ve Bölgesel Uygulanabilir
Karabiber yağı, ağrıyan eklem bölgelerine uygulanarak kronik ağrıları azaltabilmektedir. Ayrıca kolesterol seviyelerini düzenlediği ve vücudu detoksifiye ettiğine inanılan popüler bir esansiyel yağdır. Karabiber esansiyel yağının harici olarak solunması ve ortama yayılması da bir başka rahatlatıcı etkilerinden biridir.
Karabiberin Ayurveda ve Geleneksel Çin Tıbbındaki Rolü
Karabiber hem Ayurveda’da hem de Geleneksel Çin Tıbbında (TCM) popüler bir içeriktir. Aslında, Ayurvedik diyetin ayrılmaz bir parçası ve her eski şifacının reçetesinde bulunan bir kaynaktır.
Geleneksel Çin Tıbbı’nda Karabiber (TCM)
TCM, çeşitli meridyenler aracılığıyla vücutta dolaşan Qi (“hayati enerji” veya “yaşam gücü”) kavramına dayanan bir şifa sistemidir. Zıt ama birbirini tamamlayan enerjiler olan Yin ve Yang, her birinin olumlu sağlık sonuçları için denge gerektirdiği söylendiğinden TCM’de de büyük bir rol oynamaktadır.
Karabiber, mide ve kalın bağırsak meridyenlerinde çalışmaktadır. Kabul edilemez seviyelere yükselen “Asi qi’yi sakinleştirdiği” düşünülmektedir.
Geleneksel Çin Tıbbı uygulayıcıları karabiberi şu amaçlarla kullanmaktadır:
- Mideyi ısıtır: Mideyi ısıtmak için, karabiberin hazımsızlık, karın ağrısı, iştahsızlık ve ishali tedavi ettiği düşünülmektedir.
- Soğuğu uzaklaştırır: Karabiber, soğuk algınlığı ve buna bağlı ateşi vücuttan atmak için önemli bir baharattır.
- Ağrıyı azaltır: Karabiber kontrol dışı Qi’yi azalttığında, kabızlığı, gıda durgunluğunu (şişkinlikle sonuçlanan), mide bulantısını ve krampları tedavi ettiği düşünülmektedir.
- Sıtmayla mücadele: TCM uygulayıcıları sıtmayı tedavi etmek için karabiber kullanmaktadır.
Bileşenlerin kombinasyonları da TCM’de hayati öneme sahiptir. Karabiber, vücudun orta bölgesine ısı getiren keskin veya sıcak bir element olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, örneğin epilepside bazen turp ile birleştirilmektedir. Genel olarak, karabiber tozu (bazen domuz midesiyle kızartılmış) yemeniz tavsiye edilmektedir. {26*} {27*}
Ayurveda Tıbbı’nda Karabiber
Ayurveda veya Ayurveda tıbbı Hindistan’da yaygın olarak uygulanmaktadır. Yine, bu gelenek bir denge teorisine dayanmaktadır. Ayurveda’nın üç doshası (enerji türü) vata, pitta ve kapha’yı içermektedir. Her insanın baskın doshaları olduğu düşünülmekte ve bu uygulamada reçeteler, dengeyi sağlamak için doshaları dengelemenin yollarını içermektedir.
Hintçe Piper Nigrum veya Karabiber, काली मिर्च (kaalee mirch) anlamına gelmektedir ve farklı şifa türleri için çok önemli bir baharattır. Sonuçta, trikatu’nun birleşik güçlerini oluşturmaktadır. Ayurveda’daki diğer bitkilerden farklı olarak, bu ısıtıcı baharatın, diğer birçok baharat ve şifalı bitki ile zayıf etkileşimler olmadan kolayca konulduğu kabul edilmektedir. Bu uygulama açısından karabiber, “sindirim ateşi olan agni’yi tutuşturmaya” yardımcı olmaktadır. {28*}
Doshalarla ilgili olarak, karabiber “kapha’yı yatıştırmak için mükemmeldir, vata’yı sakinleştirmeye yardımcı olur ve pideyi artırır.” {29*} Hafif ve kuru (“guna” veya kalite), keskin ve acı (“rasa” veya tat) ve sıcak (“virya” veya enerji) olarak tanımlanır. {30*}
Ayurvedik bir formülasyonda örnek bir karabiber reçetesi:
- Detoksifiye etki: Karabiberin kandaki toksinleri atmak için fazla terleme ve idrara çıkmaya neden olduğuna inanılmaktadır.
- Sindirimi iyileştirir: Sindirim salgılarının salgılanmasını teşvik etmeye yardımcı olduğundan, karabiber sindirimi iyileştirebilmekte, iştahı artırabilmekte ve bağırsakları temizleyebilmektedir.
- Besinleri taşıma: Ayurveda’daki karabiber, besin emilimini/biyoyararlanımını artırmaya yardımcı olarak, bitkisel faydaları tüm vücuda taşımaktadır.
- Beyne giden oksijen akışını artırma: Karabiber vücudu detoksifiye ederken oksijenin beyne daha verimli ulaşmasını sağlamaktadır.
- Solunum sağlığını destekler: Karabiber, tıkanıklığı ve kuru mukoza zarlarını temizlemek için solunum sistemini uyaran bir ısı elementidir.
- Eklem sağlığını onarır ve korur: Bazı Ayurvedik kaynaklar karabiberin eklemleri destekleyen bir baharat olduğunu iddia etmektedir.
- Parazitleri öldürür: Karabiber gibi ısıtan baharatlar, midedeki parazitlere karşı anti-parazit olarak kabul edilmektedir. Ayrıca sıtma ile savaşmaktadır.
Karabiber Hangi Şartlarda Yetiştirilmektedir?
Karabiber satın alınırken, her zaman organik satın alma eğiliminde olunmalıdır çünkü organik olmayan biber bitkilerinin sahip olabileceği toksine maruz kalma riskinin, çok daha düşüktür.
Kendi karabiber bitkinizi yetiştirmeniz mümkün ama çok zordur. Çünkü Karabiber bitkisi Hindistan’ın güney bölgesine özgüdür ve yalnızca sıcaklığın asla yaklaşık 60 Fahrenheit’in yani 15℃’nin altına düşmediği yüksek nemli tropik ortamlarda yetiştirilebilmektedir. Nemi tutabilen bir miktar kil içeren verimli topraklarda büyümektedir. Bu bitki, kalp şeklinde yapraklarla büyümekte ve meyveyi vermeden önce diken benzeri beyaz çiçekler üretmektedir.
Sık sık topraklarının sulanmasına rağmen, karabiber bitkileri su dolu toprakta hayatta kalamamaktadır. Toprak pH’ı 5,5 ile 7 arasında kalmalıdır. Küçük yeşil biber meyveleri olgunlaşmadan (ki bu onları kırmızıya çevirmektedir. hasat edilmeli ve güneşte kurumaya bırakılmalıdır. Buruşuk ve siyah olduklarında karabiberler tam olarak hazırdır. {31*}
Karabiberin Tarihi
Karabiberin ortaya çıkış hikayesi MÖ 1000’de başlamaktadır. Arap tüccarlar bu baharatı tekellerine aldıkları Yunan ve Roma tarihi belgelerindeki referanslardan anlaşılmaktadır. O günlerde karabiber ekimi Hindistan’ın güneybatısındaki Kerala yerli bölgesiyle sınırlı kalmıştır.
Karabiber, Orta Çağ Avrupa’sında 4.000 millik İpek Yolu güzergâhında sevk edilen lüks bir baharattır. Tüccarlar genellikle karabiber fiyatlarını o kadar yüksek ayarlamışlardır ki, “biber pahalı” ifadesi, Hollanda dilinde, imkansız derecede yüksek fiyatlı bir ürünü tanımlamak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kâşifler çağında, Kristof Kolomb, gemisine karabiber olduğunu düşündüğü şeyleri doldurduktan sonra zengin olduğuna inanmıştır, ancak İspanya’ya döndükten sonra yalnızca esasen değersiz olan biberleri taşıdığını öğrenmiştir.
Ancak ilerleyen yüzyıllarda ticaret yolları genişlemiştir ve karabiber yaygın olarak kullanılabilir hale gelmiştir. Bazı raporlar, yalnızca karabiberin bir zamanlar dünya çapındaki baharat ticaretinin yüzde 70’ini oluşturduğunu tespit etmiştir. {32*}
Karabiber Kullanımının Olası Riskleri ve Yan Etkileri
Kapsaisin gibi diğer baharatlı bileşenlerin aksine, Piper Nigrum‘un önemli bir soruna neden olduğu bilinmemektedir yani karabiber yan etkileri ihmal edilebilir düzeydedir. Karabiber hakkında bilinmesi gereken tek şey, ilaçların emilme ve metabolize edilme şeklini etkilemesidir. İlaç kullanılırken aynı zamanda biber de bol miktarda tüketiliyorsa, biber kullanımını doktora danışmak iyi bir fikirdir. {33*}
Karabiber, bir tansiyon ilacı olan Digoksin ve nakil sonrası organ reddini önlemek için reçete edilen bir immünosupresan olan Siklosporini inhibe etmektedir. {34*} Bununla birlikte, bir anti-histamin olan feksofenadin emilimini artırmaktadır. {35*}
Kaynaklar
{1*} https://www.semanticscholar.org/paper/Biological-role-of-Piper-nigrum-L-.-%28-Black-pepper-Wayanad-Kannur/6535e14c1d708a547aa9816bc8440f3829f35cca?p2df
{2*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23768180/
{3*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15013199/
{4*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3039120/
{5*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17987447/
{6*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8255933/
{7*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3492709/
{8*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2283727/
{9*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16503560/
{10*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15231065/
{11*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16935829/
{12*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15997146/
{13*} https://www.researchgate.net/profile/Pennapa-Chonpathompikunlert/publication/51413766_Piperine_the_potential_functional_food_for_mood_and_cognitive_disorders/links/59f07404aca272cdc7ca2bdc/Piperine-the-potential-functional-food-for-mood-and-cognitive-disorders.pdf
{14*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19000708/
{15*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8767343/
{16*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1576058/
{17*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20034530/
{18*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16970649/
{19*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21033621/
{20*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8033760/
{21*} https://www.nutritionvalue.org/Spices%2C_black%2C_pepper_nutritional_value.html
{22*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17524539/
{23*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9619120/
{24*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19491009/
{25*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10715596/
{26*} https://www.whiterabbitinstituteofhealing.com/herbs/black-pepper/
{27*} https://tcmwiki.com/wiki/pepper
{28*} https://theherbalacademy.com/medicinal-uses-of-black-pepper/
{29*} https://mapi.com/blogs/articles/black-pepper
{30*} http://www.wholesomeayurveda.com/2017/08/23/black-pepper-ayurvedic-benefits-healthy-digestion-doshas/
{31*} https://www.cooksillustrated.com/how_tos/9291-substituting-black-pepper-for-white-pepper
{32*} http://balconygardenweb.com/how-to-grow-black-pepper-plant-growing-peppercorn/
{33*} https://www.history.com/tag/food
{34*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21434835/
{35*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12130727/
