Metabolik Sendrom Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Metabolik sendrom nedir? Doğal tedavi yöntemleri nelerdir? Metabolik sendrom, 60 yaş üstü insanların neredeyse %40’ında görülen bir hastalıktır. Metabolik sendrom, sadece metabolizmanızın yavaşladığı veya bozulduğu anlamına gelmez. Metabolik sendrom, abdominal obezite, yüksek kan şekeri, yüksek trigliserit seviyeleri, yüksek tansiyon veya düşük HDL (“iyi”) kolesterol sağlık sorunlarından üç veya daha fazlasını içeren bir metabolik bozukluk durumudur. {1*}

Metabolik Sendrom Nedir?

Metabolik sendrom, bazen dismetabolik sendrom, metabolik hastalık veya insülin direnci sendromu olarak da adlandırılır. Aslında, abdominal obezite, yüksek trigliserit seviyeleri, yüksek açlık kan şekeri seviyeleri, yüksek tansiyon veya düşük HDL kolesterol dahil olmak üzere bir dizi koşul için kullanılan terimdir. Bir kişide bu metabolik risk faktörlerinden üç veya daha fazlası bir arada olduğunda, o kişiye metabolik sendrom tanısı konur.

Tip 2 diyabetli kişilerin yaklaşık yüzde 85’inde metabolik sendrom da vardır. Bu kişilerin kalp hastalığı riski, metabolik sendromu olmayan tip 2 diyabetli kişilerin yüzde 15’inden çok daha yüksektir. Bu nedenle, metabolik sendromu tedavi etmek için doğal diyabet tedavileri kullanılmaktadır. {2*}

“Metabolik” terimi, vücudun normal işleyişinde yer alan biyokimyasal süreçleri ifade eder. Metabolik sendromunuz olduğunda vücudunuz ciddi bir arıza durumundadır. Metabolik sendrom, kalp hastalığı, felç ve diyabet dahil olmak üzere muhtemelen ölümcül sağlık sorunları için riskinizi artırır.

Ancak bunların yanı sıra vücudunuzu metabolik olarak tekrar düzene sokmanın hatta tüm hayatınız boyunca sağlıklı yaşamanın yolları vardır. Metabolik sendromdan kaçınmanın en iyi yollarından bazıları, sağlıklı bir kiloyu korumak, düzenli egzersiz yapmak ve metabolizmayı öldüren gıdalardan kaçınırken bitki ağırlıklı bir diyet oluşturmaktır.

Aslında, mevcut vücut ağırlığınızın sadece %3 ila %5’i kadar bir kayıp, trigliseritlerinizi, kan şekerinizi ve tip 2 diyabet geliştirme riskinizi azaltır. Daha fazla kilo kaybı, aynı zamanda kan basıncı ölçümlerini iyileştirir, LDL (“kötü”) kolesterolü düşürür ve HDL (iyi) kolesterolü artırır.

Daha sağlıklı bir diyet için Yeşil Yapraklı Bitkiler Nelerdir? Sağlığa Faydaları Nelerdir? yazımızı okuyarak bilgi alabilirsiniz.

Metabolik Sendrom Belirtileri Nelerdir?

Metabolik sendromla ilişkili bozuklukların çoğunun semptomsuz olması korkutucu fakat doğrudur. Bununla birlikte, metabolik sendromun çok yaygın görülen bir belirtisi, geniş bir bel çevresidir: erkekler için en az 100 cm ve kadınlar için 90 cm’dir. Yağınızın çoğu kalçalarınızdan ziyade belinizin çevresindeyse, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet için daha yüksek risk altında olabilirsiniz. Bunun dışında farklı semptomlar da kendini gösterir:

Yüksek Açlık Kan Şekeri

Kan şekeriniz çok yüksekse, artan susuzluk, artan idrara çıkma, yorgunluk ve bulanık görme gibi diyabetin belirti ve semptomlarını yaşayabilirsiniz. Normal bir açlık kan şekeri seviyesi 100 mg/dL’den azdır. 100-125 mg/dL arasında açlık kan şekeri seviyesi prediyabet olarak kabul edilir. 126 mg/dL veya daha yüksek bir açlık kan şekeri seviyesi diyabet olarak kabul edilir. 100 mg/dL veya daha yüksek açlık kan şekeri seviyesi de (veya yüksek kan şekerini tedavi etmek için ilaç kullanıyor olmak) metabolik bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.

Yüksek Tansiyon

Yüksek tansiyon, kan basıncını düzenli olarak kontrol edilmediği sürece fark edilemeyen bir hastalıktır. Bu da metabolik sendrom için başka bir semptom ve risk faktörüdür. 130/85 mmHg veya daha yüksek bir kan basıncı metabolik bir risk faktörü olarak kabul edilir.

Yüksek tansiyon hastasıysanız Yüksek Tansiyona İyi Gelen Gıdalar Nelerdir? yazımızı okuyarak bilgi alabilirsiniz.

Yüksek Trigliseritler

Metabolik sendromun bir başka belirtisi, yüksek trigliserit seviyesidir. Trigliseritler, kanda bulunan bir tür yağ veya lipittir. Yemek yediğinizde, vücudunuz hemen kullanması gerekmeyen kalorileri trigliseritlere dönüştürür. 150 mg/dL veya daha yüksek bir trigliserit seviyesi metabolik sendrom için metabolik bir risk faktörüdür.

Düşük HDL Kolesterol

HDL kolesterol, atardamarlardan kolesterolün atılmasına yardımcı olduğu için genellikle “iyi” kolesterol olarak adlandırılır. Kadınlarda 50 mg/dL’den düşük ve erkeklerde 40 mg/dL’den düşük HDL kolesterol düzeyi metabolik sendrom için risk faktörüdür. Doktorlar, fizik muayene ve kan testlerinin sonuçlarına dayanarak metabolik sendromu teşhis edebilmektedir.

Metabolik Sendrom Neden Olur?

Metabolik sendromun iki ana nedeni aşırı kilolu veya obez olmak ve fiziksel aktivite eksikliğidir. 2017 yılında yapılan bir araştırma, haftalık bir saatlik direnç egzersizinin, hiç direnç egzersizi yapmamaya kıyasla metabolik sendrom geliştirme riskinin %29 daha düşük olduğuyla ilişkili olduğunu kanıtlamıştır.

Aerobik egzersizi direnç egzersizleriyle birleştiren katılımcılar, %25 daha düşük risk grubundadır. Metabolik sendrom, obez ve hareketsiz kişilerde daha sık görülen, insülin direnciyle doğrudan bağlantılı metabolik bir hastalıktır. {3*}

Sağlıklı bir sindirim sistemi, yiyecekleri glikoza ayırır. Ardından, pankreas tarafından üretilen bir hormon olan insülin, glikozun yakıt olarak kullanılmak üzere hücrelere girmesine yardımcı olur. Bununla birlikte insülin direnci yaşarsanız, hücreleriniz insüline tipik bir şekilde yanıt vermez ve bu nedenle glikoz, hücrelere o kadar kolay giremez. Ancak vücudun daha fazla insülin üreterek glikozu yönetme çabalarına rağmen, kan dolaşımındaki glikoz seviyelerinin artmasına neden olur.

Bu yeterince uzun sürerse, vücudunuz normal kan şekeri seviyelerini korumak için yeterli insülin yapamaz ve diyabet geliştirirsiniz. Tip 2 diyabetli kişilerin yaklaşık yüzde 85’inde metabolik sendrom da olduğundan, metabolik sendrom olma olasılığı çok büyük oranda artar.

Çoğu kontrol dışında olan ve metabolik sendroma sahip olma şansını artıran bazı risk faktörleri vardır: {4*}

• Yaş: Metabolik sendrom riskiniz yaşla birlikte artar ve 60 yaşın üzerindeki kişilerin %40’ını etkiler.
• Irk: Hispanikler ve Asyalılar, diğer ırklardan insanlara göre daha fazla metabolik sendrom riski altındadırlar.
• Aile bireylerinde diyabet öyküsü: Ailenizde tip 2 diyabet varsa veya hamilelik sırasında diyabetiniz varsa (gestasyonel diyabet) metabolik sendroma sahip olma olasılığınız daha yüksektir.
• Diğer hastalıklar: Daha önce kardiyovasküler hastalık, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı veya polikistik over sendromu geçirdiyseniz, metabolik sendrom riskiniz daha yüksektir.

Sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olmak için Sağlıklı Sindirim Sistemi Nasıl Olur? yazımızı okuyarak bilgi alabilirsiniz.

Metabolik Sendrom Diyeti Nedir?

Metabolik fonksiyonunuzu düzgün çalışma düzenine geri döndürmek için kanıtlanmış bir metabolik sendrom diyeti ve doğal tedavi planları bulunmaktadır.

Metabolik Sendromu Kötüleştiren Gıdalar Nelerdir?

Metabolik sendromu olan kişilerin ya da risk altında olan kişilerin uzak durması gereken bazı gıdalar vardır.

Sahte ve İşlenmiş Gıdalar

Sahte ve işlenmiş gıdalardan mümkün olduğunca kaçınmak gerekir. Donmuş, torbalanmış ve kutulanmış ürünler tipik olarak besinlerden yoksundur ve sağlık açısından hiçbir faydası olmayan sağlıksız katkı maddeleri ve koruyucuları içerir. {5*}

2015 yılında yapılan bir araştırma, gezegendeki en sağlıksız işlenmiş gıdalardan biri olan fast food tüketiminin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde metabolik sendrom seviyesini artırdığını göstermiştir. Ek olarak, Brezilya’daki araştırmacılar, aşırı işlenmiş gıdaların yüksek tüketiminin ergenlerde metabolik sendrom ile ilişkili olduğunu bulmuştur. {6*}

Yapay Tatlandırıcılar

Splenda gibi yapay tatlandırıcılar, diyabet ve metabolik sendrom oluşumu ile doğrudan bağlantılıdır. Elde edilen verilere göre, aspartam, sukraloz ve sakarin, metabolik sendrom, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık gelişimine benzer olarak aşırı kilo alma riskinin de yüksek olabileceğini göstermektedir. {7*}

Diyet Sodalar

Şekersiz ve diyet gazlı içecekler, diğer sağlıksız içeceklerin yanı sıra yapay tatlandırıcılar içerdiğinden, sağlık açısından oldukça zararlıdır. Araştırmalar, diyet soda tüketiminin, seçilmiş metabolik sendrom bileşenleri ve tip 2 diyabet açısından önemli ölçüde risklerle ilişkili olduğunu göstermektedir. 2009’da yapılan bir araştırmaya göre, günlük diyet soda tüketimi, %36 daha fazla metabolik sendrom riski ve %67 daha fazla tip 2 diyabet riski ile ilişkilendirilmiştir. {8*}

Trans Yağlar (Trans Yağ Asitleri)

Trans yağlar, margarin gibi gıdalarda bulunmaktadır. Kurabiye, kek ve turta gibi unlu mamuller, kraker ve kahve kremaları trans yağ ile yapılan gıdalara örnek olarak verilebilir. Bel, kalp sağlığı ve metabolik bozukluklar için kötü haber olan LDL, kolesterol ve trigliserit düzeylerini yükseltmektedir. {9*}

Rafine Karbonhidrat ve Şeker

Bu iki maddenin tüketimi, yüksek kan şekeri seviyeleri, insülin direnci, diyabet ve metabolik sendromun gelişimi söz konusu olduğunda vücudu olumsuz etkilemektedir. Şeker, özellikle içecekleri tatlandırmak için kullanıldığında, rafine karbonhidratlara benzer olarak, oldukça zararlıdır. {10*}

Metabolik sendrom hastalığının yüksek olduğu Kore’de yakın zamanda yapılan bir araştırma, rafine karbonhidratların bu metabolik bozukluk üzerindeki etkilerini incelemiştir. Araştırmacıların bulduğu sonuçlara bakarak, erkeklerde karbonhidratlardan gelen enerji yüzdesi ve kadınlarda beyaz pirinç de dahil olmak üzere rafine tahıl alımının metabolik sendromla ilişkili olduğunu kanıtlamıştır. {11*}

Rafine şeker hakkında daha fazla bilgi almak için Şekerli İçeceklerin Zararları Nelerdir? Şekerli İçecekler Yerine Ne İçilmelidir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Alkol

Alkol alımını sınırlamak, metabolik sendromun ve genel olarak sağlığın anahtarıdır. Çok fazla alkol kan basıncınızı ve trigliserit seviyenizi yükseltebilir. Alkol ayrıca diyetinize fazladan kalori ekler ve bu da kilo almanıza neden olur.

Bununla birlikte, Clinical Nutrition’da yayınlanan bir meta-analizde, ağır alkol tüketiminin metabolik sendrom riskini artırdığını, ancak çok hafif alkol tüketiminin düşük risk ile ilişkili göründüğü için dengeli şekilde alkol kullanımının sorun oluşturmayacağını kanıtlamıştır. {12*}

Metabolik Sendroma İyi Gelen Gıdalar Nelerdir?

Metabolik sendrom ve genel olarak sağlık söz konusu olduğunda, yüksek kaliteli yiyecek ve içecekleri tüketmeye odaklanmak gerekir.

Balık ve Omega-3 Gıdaları

Araştırmalara göre, soğuk su balıklarında bulunan omega-3‘ün kalp atışını düzenlemeye, kan basıncını düşürmeye, kanda pıhtı oluşumunu azaltmaya ve genel iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu ve bunların hepsinin kalp krizi ve felç riskini azalttığı bulunmuştur. Omega-3 gıdaları ayrıca, trigliseritleri ve LDL kolesterolü düşürmeye yardımcı olan gıdalardır. Diğer omega-3 takviyeleri arasında ceviz, keten tohumu, natto ve sığır eti bulunmaktadır. {13*}

Sebzeler

Lahana ve ıspanak, avokado, brokoli, lahana ve havuç gibi koyu yapraklı yeşillikler, hastalıklarla mücadele etmekte ve anti-inflamatuar antioksidanlar ve bitkisel besinlerle dolu günlük sebze alımı söz konusu olduğunda birçok seçenekten sadece birkaçıdır. Özellikle avokado yemenin ABD’li yetişkinlerde klinik olarak daha düşük metabolik sendromla ilişkili olduğu bulunmuştur, çünkü avokado bağırsaklara oldukça büyük faydalar sağlar. {14*}

Meyveler

Sebzelere benzer şekilde, sadece tadı güzel olmakla kalmayıp metabolik sendromdan korunmanıza yardımcı olan yiyecekler de vardır. Hızlı şekilde veya hareket halindeyken tüketilmesi kolay yiyeceklere ihtiyacınız varsa, elma, muz, portakal, armut veya kuru erik bu tarz yiyeceklere örnektir. Aşırıya kaçmadan ölçülü şekilde, günlük olarak meyve tüketmek, tedavi edici ve önemli bir alışkanlıktır.

Özellikle nar ve nar tohumlarının metabolik sendromu iyileştirmeye yardımcıdır. Food & Nutrition’da yayınlanan araştırma, narın “artmış insülin duyarlılığı, a-glukozidaz inhibisyonu ve glikoz taşıyıcı tip 4 işlevi üzerindeki etkisi dahil olmak üzere hipoglisemik etkiler gösterdiği, ancak aynı zamanda toplam kolesterolün düşürülmesinden ve kanın iyileştirilmesinden de sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Bu etkiler ayrıca, nar türevi bileşiklerin metabolik sendromun neden olduğu olumsuz sağlık etkilerinin iyileştirilmesinde nasıl işlev gördüğünü de açıklar. {15*}

Nar çekirdeği hakkında daha fazla bilgi almak için Nar Çekirdeği Yağı Faydaları Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Baklagiller

Bazı lezzetli ve faydalı baklagiller arasında barbunya, mercimek, nohut, börülce ve lima fasulyesi bulunur. Lif ve protein açısından zengin olan baklagiller, kan şekerini sabit tutmak ve bel sorunlarını düzeltmek için doğru bir seçimdir ve özellikle metabolik sendromun önlenmesinde fayda sağlarlar.

2014 yılında yapılan bir araştırma, baklagillerin metabolik sendrom üzerindeki etkilerini incelemiştir. İsfahan Sağlıklı Kalp Programı’ndan alınan 2.027 kişinin diyet davranışlarını değerlendirmek için onaylanmış 48 maddelik bir gıda sıklığı anketine göre, araştırmacılar, “düzenli baklagil tüketen denekler arasında tüm MetS bileşenlerinin daha az yaygın olduğunu” kanıtlamıştır. {16*}

Tam Tahıllar

Yulaf ezmesi, kahverengi pirinç gibi kaliteli tahıllar ve yüksek lifli gıdalar sadece diyabet ve kalp sağlığı için kanıtlanmış faydalara sahip olmanın yanı sıra aynı zamanda bel problemlerini kontrol altında tutmaya da yardımcı olur. Bu nedenle, tam tahıllar dengeli, sağlıklı bir metabolik sendrom tedavisinin bir parçasıdır. {17*}

Metabolik Sendroma İyi Gelen Takviyeler

Metabolik sendromu olan kişilerin kullanabileceği birçok semptom azaltıcı takviye vardır.

Ginseng, Berberin ve Acı Kavun

2009 yılında yayınlanan araştırmalara göre, Çin tıbbında yaygın olarak kullanılan ginseng, berberin ve acı kavun, metabolik sendroma iyi gelmektedir. Kilo yönetimini doğrudan ve olumlu yönde etkileyen glikoz ve lipit, metabolizmayı düzenlemeye yardımcı olmaktadırlar. {18*}

Tulsi (Kutsal Fesleğen)

Hindistan’daki Azad Tarım ve Teknoloji Üniversitesi Ev Bilimleri Bölümü’nden araştırmacılar, fesleğen yapraklarının insanlarda kan şekeri ve serum kolesterol seviyeleri üzerindeki etkilerini çift kör klinik deneylerle araştırmışlardır.

Sonuç olarak, Tulsi’nin insanlarda önemli gelişmelere neden olduğunu göstermiştir. Kan şekeri kontrolü ve kolesterol seviyelerinde iyileşmeler görülmüştür. Bu, Tulsi çayı ve takviyesinin diyabetin ve metabolik sendrom gibi hastalıklardan kaynaklanan komplikasyonların kontrolüne yardımcı olmak için yararlı ve güvenli bir yol olabileceğini kanıtlar niteliktedir. {19*}

Spirulina

Spirulina, bilim adamlarının antihipertansif etkilere sahip olduğunu keşfettiği bir pigment olan phycocyanin içermektedir, yani kan basıncını düşürür. Japon araştırmacılar, bunun nedeninin, mavi-yeşil algleri tüketmenin metabolik sendromdaki fonksiyonları tersine çevirmesi olduğunu söylemektedirler. {20*}

Maca Kökü

Maca kökü, vücuttaki glutatyon seviyelerini artırır ve sadece bağışıklık sistemini ya da hastalık direncini iyileştirmenin yanı sıra, aynı zamanda vücuttaki uygun kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. Ek olarak, kandaki glikoz seviyelerini düşürerek glikoz toleransını önemli ölçüde iyileştirir, bu da kalp sağlığını ve diyabet veya metabolik sendrom gibi sorunları düzeltmekte fayda sağlar. {21*}

Metabolik Sendrom Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir? 

Yaşam tarzında yapılan değişikliklerle de metabolik sendromu engellemek ya da semptomları hafifletmek mümkündür.

Uçucu Yağlar Kullanmak

Kilo kaybı için en iyi üç uçucu yağ, greyfurt, tarçın ve zencefildir. Greyfurt esansiyel yağı aslında vücudumuzun kahverengi vücut yağını parçalamasına yardımcı olan enzimleri aktive etmede vücutla birlikte çalışmaktadır. Tarçın yağının kan şekeri düzeylerini ve vücuttaki GTF (glikoz tolerans faktörü) adı verilen şekeri düzenlemeye yardımcı olduğu defalarca kanıtlanmıştır. Bu nedenle tarçın yağı, şeker hastalığı olan herkes için oldukça yararlıdır. {22*}

Zencefil yağı, şeker isteğini azaltır ve vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Kilo vermek isteyen kişiler için tavsiye edilir. Aynı zamanda iltihabı azaltır ve besinlerin sindirimini ve emilimine yardımcı olur. {23*}

Yağ Yakma Egzersizleri Yapmak

Metabolik sendromun tedavisi söz konusu olduğunda göbek yağından kurtulmak oldukça önemlidir. Vücudun, yağ yakan bir makine olmasına yardımcı olur. Yağ yakma egzersizlerinde, 30 ila 60 saniye boyunca maksimum çabayı göstererek çalışmak gerekir. Dinlenme anında ise sadece 30 ila 60 saniyelik bir dinlenme süresi uygulanır ve ardından tekrar hızlı şekilde egzersize devam edilir.

Koşu bandında saatlerce sonuç alamıyorsanız, bunun nedeni uzun mesafeli kardiyovasküler egzersizin testosteronu azaltması ve stres hormonu olan kortizolü yükseltmesidir. Artan kortizol seviyeleri iştahı uyarır, yağ depolamayı artırır ve egzersiz iyileşmesini yavaşlatır ya da engeller. Ani antrenmanlar sizin için uygun değilse, günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş gibi orta yoğunlukta egzersiz yapmak daha uygun olur. {24*}

Kilo vermeyi ve daha sağlıklı bir vücuda sahip olmayı düşünüyorsanız Hastalıklarla Savaşan ve Kilo Kaybını Kolaylaştıran En Etkili Bitkisel Kaynaklı Proteinli Gıdalar yazımızı okuyabilirsiniz.

Kilo Vermek

Diyet ve egzersiz yoluyla kilo vermek, insülin direncini ve kan basıncını düşürerek metabolik sendromunuzu kontrol altına almanıza yardımcı olur. {25*}

Sigarayı Bırakmak

Sigara, metabolik sendromun sağlık sonuçlarına yol açar ve bunları kötüleştirir, ayrıca sigara içmek, diğer önemli sağlık sorunlarının yanı sıra kalp sorunları ve felç olasılığını artırır. {26*}