Fast Food Patates Kızartmasından Kaçmak İçin 9 Sebep

Fast food patates kızartmasından kaçmak için 9 sebep.  Patates kızartması kolay hazırlanmasıyla ve tok tutmasıyla günümüzde birçok evin temel gıda maddelerinden biridir. Ancak patates kızartmasının sağlıklı olup olmadığı tartışmalı bir konudur. Dünya genelinde hemen hemen herkesin yediği patates kızartması, ayrıca 1-2 yaş arasındaki çocukların yediği ilk fast foodlar gıdalardan biri olarak görülür. {1*}

BESLENME TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ

Kanser Diyeti❗ Kanserle Savaşan Besinler❗Youtube Videomuzu İzleyerek Bilgi Alabilirsiniz.

Patates Kızartması Nedir?

Patates kızartması, tuzlanan ve daha sonra kızartılan dilimlenmiş patateslerdir. Kökeni tartışılmalı bir konudur çoğu ülkede popüler bir yiyecektir ancak genellikle Amerika’da icat edildiği kabul edilir. Amerikaya ait kökeni kuvvetlendiren teorilerden biri, yemek pişirmede yiyecekleri uzunlamasına şeritler halinde kesmeyi ifade eden “frenching” terimine (french fries) dayanır. {2*}

Patates kızartmasının tarifi temelde çok basit olsa da artık çoğu insanın patates kızartması sipariş ederek yediği şey üç bileşenli tariften (patates, yağ ve tuz) fazlasıdır. Örneğin; fast food zincirlerinde hazırlanan patates kızartmaları üç bileşenli bir tarifin ötesine geçerek birkaç kimyasal da dahil olmak üzere 17 bileşenden oluşur. Ayrıca, çoğu fast food zinciri, kızartma yapmak için neredeyse her zaman genetiği değiştirilmiş bir yağ olan kanola yağı kullanır. {3*}

Yaygın bir inanışın aksine, fast food patatesleri ayrıca glüten, süt ve şeker de içerir. Kızartma yapılan bitkisel yağındaki “doğal dana eti aroması” hem buğday hem de süt içerir, bu da çölyak hastalığı, glüten intoleransı veya süt alerjisi olan kişilerin patateslere karşı tepki verebileceği anlamına gelir. Kızartmalar ayrıca dekstroz olarak bilinen ve kimyasal olarak kan şekerine (glikoz) özdeş olan bir tür mısır şekeri içerir. Dekstrozu hamilelerin/emziren kadınların, karaciğer veya diyabetik sorunları olan kişilerin tüketmesi önerilmez. Dekstroz, kan şekerinin hızla yükeselmesine neden olur ve yağ sindirimini engeller.

Diğer bileşenler arasında hidrojenize soya fasulyesi yağı (soya fasulyesi de hemen hemen her zaman GDO’ludur, hormon dengesini bozan fitoöstrojenler açısından zengindir), sodyum asit pirofosfat (kimya endüstrisinin güvenlik veri sayfalarında “yutulması tehlikeli” olarak tanımlanır) ve dimetilpolisiloksan (genellikle kalafatlama ve sızdırmazlık maddelerinde bulunan köpürme maddesi) vardır.

Patates Kızartması Besin Değerleri Nelerdir?

Orta boy fast food patates kızartması (yaklaşık 117 gram) besin değerleri:

• 370 kalori
• 45.7 gram karbonhidrat
• 4.5 gram protein
• 18.9 gram yağ
• 4.9 gram lif
• 266 miligram sodyum
• 415 miligram omega-3
• 4.961 miligram omega-6
• 0,6 miligram B6 vitamini (günlük değerin %30’u)
• 0,4 miligram tiamin/B1 vitamini (günlük değerin %26’sı)
• 655 miligram potasyum (günlük değerin %19’u)
• 70,2 mikrogram folat (günlük değerin %18’i)
• 3,2 miligram niasin (günlük değerin %16’sı)
• 154 miligram fosfor (günlük değerin %15’i)
• 8,5 miligram C Vitamini (günlük değerin %14’ü)
• 0,3 miligram manganez (günlük değerin %13’ü)
• 37,4 miligram magnezyum (günlük değerin %9’u)
• 0,8 miligram pantotenik asit (günlük değerin %8’i)
• 0,1 miligram bakır (günlük değerin %7’si)
• 1 miligram demir (günlük değerin %6’sı)

Besin değerleri besleyici gibi görünse de besinlerin hemen hemen hepsi genetiği değiştirilmiş kaynaklardan elde edilir ve çok sayıda kimyasal madde içerir.

Bir çorba kaşığı hindistancevizi yağıyla kızartılmış bir porsiyon (yaklaşık 114 gram) ev yapımı patates kızartması besin değerleri:

• 202 kalori
• 20.1 gram karbonhidrat
• 1.6 gram protein
• 13.6 gram yağ
• 3 gram lif
• 55 miligram sodyum
• 4.1 gram şeker
• 1 miligram omega-3
• 256 miligram omega 6
• 14.185 IU A vitamini (günlük değerin %284’ü)
• 0,3 miligram manganez (günlük değerin %13’ü)
• 0,2 miligram B6 vitamini (günlük değerin %10’u)
• 337 miligram potasyum (günlük değerin %10’u)
• 0,2 miligram bakır (günlük değerin %8’i)
• 0,8 miligram pantotenik asit/Vitamin B5 (günlük değerin %8’i)
• 25 miligram magnezyum (günlük değerin %6’sı)
• 47 miligram fosfor (günlük değerin %5’i)
• 0,1 miligram tiamin/B1 vitamini (günlük değerin %5’i)
• 0,1 miligram riboflavin/B2 vitamini (günlük değerin %4’ü)
• 2,4 miligram C vitamini (günlük değerin %4’ü)

Fast Food Patates Kızartmasından Kaçmak İçin 9 Sebep

Fast food patates kızartmaları besleyici olmayan hatta vücuda zararlı olabilecek birçok mineral ve kimyasal madde içerir.

Kanser Riskini Artırır

Kağıt yapımı ve atık su arıtma gibi birçok endüstriyel süreçte bulunan akrilamid adlı bir kimyasal, yüksek sıcaklıkta pişirme sırasında bazı nişastalı gıdalarda oluşur. Beyaz patates gibi nişastalı yiyecekleri pişirmenin en kötü yöntemleri sırayla kızartma, fırınlama, haşlama ve kavurmadır. Patates gibi nişastalı yiyecekleri pişirirken, akrilamid oluşumunu önlemek için sıcaklığı 120 °C derecenin altında tutmak veya patatesleri kaynatmak/haşlamak gerekir.

Akrilamidin kanser riski üzerindeki etkisine ilişkin uzun vadeli insan çalışmaları yapılmamış olsa da Ulusal Kanser Enstitüsü hayvan çalışmalarına dayanarak, akrilamidi kanser riskini artıran bir madde olarak niteler. {4*}, {5*}, {6*}

Avrupa’da gerçekleştirilen birçok çalışma, yüksek akrilamid belirteçleri olan insan deneklerini gözlemlendiğinde meme kanseri, endometrial, yumurtalık ve renal hücre kanseri için potansiyel bir risk tespit etmiştir. {7*}, {8*}, {9*}

Tayvan’da yapılan başka bir çalışma ise çok fazla patates kızartması tüketen 13-18 yaş arası ergenlerin, gıdalardan ve diğer kaynaklardan aldıkları olası kanserojenleri göz önünde bulundurarak yaşam boyu kanser riskinin (ELCR)” daha yüksek olabileceğini bulmuştur. {10*}

Akrilamide maruz kalmayı sınırlamak için, pişirmeden önce patatesleri kesin ve ardından ıslatın. Kızartmadan önce patatesleri 2 saat kadar suda bekleterek akrilamid oranını yarıya kadar azaltmak mümkündür. Sadece 30 saniye durulamak bile akrilamid miktarını %20’nin üzerinde azaltabilir. Ayrıca akrilamid tüketimini azaltmak için çiğ patatesler asla buzdolabında saklanmamalıdır. Bunun yerine, patatesler serin ve karanlık bir yerde saklanmalıdır.

2008 yılında Danimarka’da yapılan bir araştırma, biberiye özü eklenmesinin akrilamid içeriğini %67’ye kadar azaltabileceğini bulmuştur. Ev yapımı kızartma tarifinde biberiye kullanmak akrilamide maruz kalma riskini sınırlandırmaya yardımcı olabilir. {11*}

Obeziteye Sebep Olur

Fast food patates kızartmasında ilave bir şeker olan dekstroz (mısır şekeri) bulunur . Ortalama bir Amerikalının günlük önerilen ilave şeker değerinin yaklaşık 3-4 katını tükettiği tahmin edilir. Kızartmaların ıslatıldığı dekstroz, standart Amerikan diyetinin insanları genetiği değiştirilmiş mısıra maruz bırakmasının bir yoludur. Mısır ürünlerinin fazla tüketilmesi obezite ile bağlantılıdır. {12*}

Dekstroz gibi aşırı şekerler, hemen sindirilemediklerinde yağ dokularda depolanır, bu da obeziteye ve bazen insülin direncine yol açar. Porto Riko’da yapılan bir araştırma, patates kızartması kalorisi, et ve işlenmiş et açısından yüksek bir diyetin, kronik stresle ilişkili yıpranmayı ifade eden yüksek bir “allostatik yüke” katkıda bulunduğunu bulmuştur. Aynı diyet ayrıca daha geniş bel bölgesi ve yüksek tansiyon ile bağlantılıydı. {13*}

Beyaz patateslerden elde edilen geleneksel patates kızartmasıyla ilgili bir başka sorun da içerdikleri karbonhidratların karmaşıklığıdır. Beyaz patatesler daha hızlı parçalanarak kan şekerini hızla yükseltirken, tatlı patatesler vücutta daha yavaş parçalanır.

Osteoporoz Oluşumunu Destekler

Fast food patates kızartmaları çizburgerlerde, süt ürünlerinde ve kutulu kek karışımlarında da yaygın olarak bulunan bir mayalama maddesi olan sodyum asit pirofosfat içerir. Sodyum asit pirofosfat vücutta fosfor olarak emilir. fosfor/kalsiyum oranı yaklaşık 1:1 olması gerektiği için tüketim miktarına dikkat etmek gerekir

Patates kızartması gibi fosfor ve sodyum asit pirofosfat içeriği yüksek yiyecekler yemek, potansiyel olarak yüksek kan fosfor seviyelerine yol açar. Çok fazla fosfor vücudun çeşitli fonksiyonlarını bozar ve sonunda osteoporoz ile sonuçlanan kemik erimesine katkıda bulunur. {14*}

Osteoporoz hakkında daha fazla bilgi almak için Osteoporoz Nedir? Osteoporoz Belirtileri Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Kanserojendir

Birçok fast food markası genetiği değiştirilmemiş patatesler kullanır. Buna ek olarak, patateslerde kullanılan böcek ilaçları da büyük endişe kaynağıdır. Patates yetiştirme aşamasında kullanılan böcek ilaçlarının sadece patatesleri tüketenlere değil çevrede bulunan kişilere de zarar verdiği düşünülür. EPA’ya göre tarımsal böcek ilaçlarının %10’a kadarıpüskürtülmek istenen hedeften uzaklaşır. {15*}

Patates yetiştiriciliği yapılan Minnesota’da 2006–2009 yılları arasında gerçekleştirilen hava kalitesi testleri, klorathalonil, pendimetalin, klorpirifos, PCNB ve 2,4-D dahil olmak üzere birçok böcek ilacının havaya salındığını tespit etmiştir. Böcek ilaçlarında bulunan kimyasallar nörolojik bozulma, böbrek hasarı ve tümörlerle ilişkilidir. {16*}

Patates yetiştiriciliğinde kullanılan en tehlikeli böcek ilaçlarından biri metamidophos’tur. Cornell Üniversitesi ve diğer üç büyük ABD üniversitesinin ortak projesi olan Extension Toxicology Network’e göre, metamidophos oral, dermal ve inhalasyon yollarıyla toksik etkilere sebep olabilir. Metamidophos maruziyetinin yaygın etkileri arasında mide bulantısı, kusma, ishal, kramp, konfüzyon, kalp atış hızı değişiklikleri, konvülsiyonlar, koma, nefes kesilmesi, sperm sayısında azalma, düşük doğum ağırlıkları, genotoksisite (kromozom yapısını değiştirme yeteneği) ve karaciğer hasarı vardır.

Gıdalarda bulunan kimyasallar hakkında daha fazla bilgi almak için En Tehlikeli Katkı Maddeleri Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Diyabete Sebep Olabilir

Potansiyel olarak beyaz patateslerdeki karbonhidratlar sebebiyle patates kızartması Tip II diyabet oluşumu ile ilişkilidir.

Tam tahıllar gibi karbonhidratlar yerine patates kızartması tüketmenin diyabete olan etkisini analiz eden iki çalışma, patates kızartması ve diğer geleneksel patates yemeklerini yiyenler için diyabet riskinin daha fazla olduğunu bulmuştur. {17*}, {18*}

Hamile anneler için, patates kızartmasını ortadan kaldırmak, gestasyonel diyabetten (gebelik diyabeti) kaçınmaya yardımcı olabilir. Özellikle zaten fazla kilolu veya obez olan kadınlar için, 2016 yılında yapılan bir araştırma, düzenli olarak meşrubat ve patates kızartması tüketen kadınlarda gebelik diyabeti riskinin daha fazla olduğunu bulmuştur. {19*}

Yüksek Tansiyon Riskini Artırır

Bir çalışma, çok fazla patates kızartması ve diğer beyaz patates ürünleri tüketmek ile hipertansiyon riski arasında güçlü bir ilişki bulmuştur. {20*}

Yiyecek Bağımlılığına Sebep Olur

2015 yılında fazla kilolu ve obez çocuklarda gıda bağımlılığı yaygınlığını araştırmak için yeni bir proje yürütüldü. Çalışmadaki çocukların %71’ine yiyecek bağımlılığı teşhisi kondu. Çalışma sonucunda, patates kızartması en sık karşılaşılan ve bağımlılık yapan dördüncü yiyecek olarak sınıflandırıldı. Haftada 1-2 kez patates kızartması yemenin, katılımcılarda yiyecek bağımlılığı riskini iki kattan fazla artırdığı gözlemlenmiştir. {21*}

Sperm Hareketini Yavaşlatır

Patates kızartması ve diğer fast foodlara dayanan beslenme alışkanlıkları, yavaş hareket eden spermi de içeren bir durum olan astenozoospermiye sebep olabilir. {22*}

Kötü Omega-3 ve Omega-6 Dengesizliğine Sebep Olur

Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri çok sayıda sağlık faydasına sebep olur ancak bu asitlerin oranı faydaların sağlanabilmesi açısından son derece önemlidir. Diyetlerinin büyük bir kısmını fast foodlardan oluşturan kişiler,  vücutlarına yeterli miktarda omega-3 yağ asidi almadan çok fazla omega-6 yağ asidi alırlar ki bu da kronik iltihaplanmaya ve kronik hastalıklara yol açar. Dengelenmiş yağ asitleri ise dejeneratif ve kronik hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur ve bazen ölüm riskinde %70’e varan bir azalmaya yol açar. {23*}, {24*}

Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri, aktive olmak için aynı dönüşüm enzimlerini kullanırlar, yani bu enzimleri almak için birbirleriyle rekabet halindedirler. Tarihsel normlar omega-3 ve omega-6 oranı için 1:1 oranını sağlıklı bulur. Modern diyetler ortalama 10:1 ile 20:1 arasındadır ve bazı kişilerde bu oran 25:1’e kadar çıkar.

Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri tüketiminde en sağlıklı seviyeye ulaşmak için omega-6 alımınızı günlük kalorinizin yaklaşık %3’üne (2.000 kalorilik bir diyetle) denk getirmeye çalışın ve her gün yaklaşık 0,65 gram omega- 3 alın. Bu oran, en uygun oranın en üst sınırını temsil eden 2,3:1 oranına yakın bir başarı sağlar.

Muhtemelen bir günde patates kızartmasından daha fazlasını yiyeceğiniz için, yağ asitleri açısından dengesiz orana sahip yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Oranınızı 1:1 ile 2,3:1 arasında tutarak, iltihaplanmayı önlemeye yardımcı olabilir ve genel hastalık riskini azaltabilirsiniz.

Omega-3 ve omega-6 alımı hakkında daha fazla bilgi almak için Omega 3-6-9 Yağ Asitleri Nasıl Dengelenir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Patates Kızartmasının Faydaları Nelerdir?

Beyaz patatesler, karbonhidrat içeriklerinden dolayı diğer patates seçenekleri kadar besleyici değildir. Bununla birlikte, bazı araştırmalar beyaz patatesleri uygun maliyetli bir besin kaynağı olarak niteler ve nispeten düşük kalorili önemli vitaminler ve mineraller içerdiklerini belirtir. {25*}

Diğer bir yandan tatlı ve mor patatesler çok sayısa sağlık yararına sebep olur. Tatlı ve mor patatesler yüksek tansiyon, kalp hastalığı, kanser ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklar gibi kronik veya akut hastalıklara yakalanma riskini düşürmeye yardımcı olan antioksidan açısından zengin vitamin ve minerallerden oluşur. {26*}

Patates Yan Etkileri Nelerdir?

Nadir olsa da, bazı insanlar için patates alerjisi mümkündür. Patates, Solanaceae familyasının bir üyesi olduğu için domates, kiraz, patlıcan, kavun, armut ve bu besin ailesinin diğer üyelerini yerken görebileceğiniz benzer alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Patates alerjisinin tipik semptomları mide bulantısı, kusma, ishal, ağızda kaşıntı, boğazda şişlik, egzama, atopik dermatit, burun akıntısı, gözlerde yaşarma, hapşırma, astım ve göğüs sıkışmasıdır. {27*}