Termografi, kanseri tespit etmek amacıyla kullanılan termal bir görüntüleme yöntemidir. Termografi çoğu zaman hayat kurtarıcı olabilmektedir. Termogafi özellikle meme kanseri teşhisi için oldukça güvenilir bir yöntemdir. Termografi teknolojisi termogramlardan faydalanmaktadır. Termogramlar, kişilerin meme kanserine yakalanma riskini belirlemekte ve hastalığın teşhis edilmesine yardımcı olmaktadır.
Endometriozis Nedir? Endometriozis Belirtileri Nelerdir? Nasıl Geçer?
İçindekiler
Termografinin Kanser Teşhisindeki Önemi
Meme kanserinin erken teşhis edilmesi, hastaların hayatta kalma oranlarını önemli ölçüde arttırmaktadır. Erken teşhis edilen meme kanseri vakalarının %95’inin iyileşebileceği tahmin edilmektedir.
ABD’de her yıl 15-39 yaşları arasındaki 70.000’den fazla kişiye kanser teşhisi konulmakta ve meme kanseri en sık bu yaş grubundaki kadınlarda görülmektedir. Ölümcüllük oranı da bu yaş grubundaki kadınlarda oldukça yüksektir. {1*} Günümüzde doktorlar genellikle 40 yaşın altındaki kadınlardan mamogram testi istememektedir. Meme kanserine yakalanan kadınların %75’inin ailesinde hastalık öyküsü bulunmamakta ve genellikle bu nedenden hastalık geç teşhis edilmektedir.
Son 20 yılda, termografi teknolojisinde (bazen kızılötesi termografi veya IRT olarak da adlandırılır) oldukça önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu nedenle günümüzde doktorlar termografi testerine oldukça güvenmektedirler. Termografi işlemi esnasında hastaların vücutlarındaki termal değişiklikler izlenmektedir. Bunun için ultra hassas ve yüksek çözünürlüklü, dijital, kızılötesi kameralar kullanılmaktadır. Termografi işlemi yaklaşık 15 dakika sürmekte ve non-invaziv(vücut içerisine alet yerleştirilmeden uygulanan işlem) şekilde gerçekleştirilmektedir.
Thermography Clinic Inc.’den Dr. Alexander Mostovoy termografi işlemi esnasında herhangi bir kompresyonun, radyasyonun ve temasın olmadığını ifade etmektedir.
Ayrıca doktorlar, termografi teknolojisinden yararlanıp tüm vücuda taramalar yaparak vücutta herhangi bir iltihaplanmanın ya da anormalliğin olup olmadığını teşhis edebilmektedirler. İşlem sonrasında elde edilen sonuçlarda anormallik varsa doktor, hastasını kanser hastalığının erken gelişim aşamaları hakkında bilgilendirmektedir.
Elde edilen anormal verilerden dolayı meme kanserinden şüphelenilmekte ve bundan dolayı detaylı tetkikler yapılmaktadır. Eğer diğer tetkiklerle birlikte hastanın meme kanseri olduğu kesinlik kazanırsa bu durumda hastaya uygun bir kanser tedavi planı hazırlanmakta ve en kısa sürede tedaviye başlanmaktadır.
Termografi Nasıl Çalışır?
Termografik kameralar vücuttan yayılan ısıyı algılayarak çalışmaktadır. Termal görüntüleme testlerinin sonuçları termogram olarak adlandırılmaktadır. Kızılötesi termografi işleminde, kızılötesi enerji (radyan ısı) görülebilir hale getirilmekte ve bir görüntüye dönüştürülmektedir.
Evrendeki tüm maddelerin kendine ait bir ısısı vardır. Bu nedenle tüm maddeler, doğal yollarla radyasyon şeklinde ısı yaymaktadır. Yayılan radyasyon miktarı sıcaklıkla birlikte artmaktadır. {2*} Yani bir nesneden yayılan kızılötesi enerji, sıcaklık ile doğru orantılı olacak şekilde artmakta ve azalmaktadır.
Termografi sayesinde, kişinin vücut sıcaklığındaki değişimler izlenebilmekte ve kişinin zaman içerisinde yüzey sıcaklığında yaşadığı değişiklikler takip edilebilmektedir. Ancak burada vücuttan yayılan ısının ve radyasyon tedavisinin aynı şeyler olmadığını ayırt edebilmek gerekmektedir.
Termografi, meme kanseri teşhisi açısından oldukça önemli bir role sahiptir. Bu nedenle meme kanseri teşhisindeki önemiyle ün kazanmıştır. Pek bilinmiyor olsa da termografi, vücudun farklı alanlarında farklı faydalar sağlayabilmektedir. Termografi çeşitli görüntüleme işlemleri için tercih edilebilmekte, fibrokistik durumları, enfeksiyonları, alerjileri ve hatta arterleri etkileyen kardiyovasküler hastalıkları teşhis etmek için bile kullanılabilmektedir. {3*}
Tüm bunların yanı sıra termal görüntüleme kameraları havaalanlarında hastalıkları (domuz gribi gibi) ve gizli silahları tespit etmek amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca termal görüntüleme kameralarının, itfaiyeciler tarafından dumanı tespit etmek ve mahsur kalan sivilleri bulmak amacıyla da kullanıldığı bilinmektedir. Aynı zamanda orduda gözetim protokolünün bir parçası olarak kullanılmaktadır.
Termografi testlerinin bu kadar faydalı olmasının başlıca nedeni, kişisel muayeneden daha kapsamlı taramalar yapması ve hastane ortamında yapılan diğer testleri doğrulamak amacıyla kullanılmasıdır. Termografi işlemi sayesinde, anormal hücresel aktiviteler ve şüpheli tümör büyümeleri daha kısa sürede ve daha güvenilir şekilde teşhis edilmektedir. Termografi, vücutta gizlenen bir sorunu ortaya çıkarabilecek, küçük ve ince değişiklikleri bile yakalayabilmektedir.
Termografi işleminin en önemli avantajlarından biri de ucuz olması ve kişinin invaziv prosedürlere maruz kalmasına engel olmasıdır. Bu durum testin önünde engel oluşturabilecek bir sorun kalmamasına neden olmaktadır.
Termogramlar Hakkında Temel Bilgiler:
- Bu testler, hızlı büyüyen, aktif tümörleri tespit etmek amacıyla tasarlanmıştır. Testler, vücuttaki anormalliklerin güçlü göstergeleri olan ısı değişimlerini göstermektedir. Bu durum meme kanseri başta olmak üzere çeşitli hastalıkların teşhisini kolaylaştırmaktadır. Duyusal sinir tahrişi veya önemli yumuşak doku yaralanmaları termografi sayesinde kolayca teşhis edilebilen hastalıklar arasında yer almaktadır. {4*}
- Termal görüntüleme sistemi sayesinde kan akışındaki sıcaklık değişimleri tespit edilebilmekte ve tümörlerin ilerlemesiyle ilgili anormal paternler gözlemlenebilmektedir. Termal kameralar ile vücut incelendiğinde sıcak alanlar soğuk alanlara kıyasen daha ön plana çıkmakta ve termal kameralar sayesinde vücuttaki ısı değişimleri ekrandaki desen değişiklikleriyle takip edilebilmektedir. Kanser hücreleri çok hızlı şekilde büyümekte ve çoğalmaktadır. Bu sebepten dolayı kanser hücrelerinin bulunduğu bölgelerde kan akışı hızı ve metabolizma hızı artmaktadır. Bu da bu bölgelerdeki sıcaklığın artış göstermesine neden olmaktadır. {5*}
- Termografi hastanın invaziv prosedürlere maruz kalmasına engel olmaktadır.
- Termografi düşük maliyetlidir ve kişinin radyasyona maruz kalmasını engellemektedir
- Bu testler, belirli aralıklarda diğer tarama türleriyle birlikte yapıldığında, hastalığın seyrinin takip edilebilmesine yardımcı olmaktadır. {6*}
- Meme kanseri vakalarının, yaklaşık %15’i 45 yaşın altındaki kadınlarda görülmektedir. Bu durum bu yaş grubundaki hastaların, erken teşhis edilmesinin hayati öneme sahip olduğunu göstermektedir. Tüm bunların yanı sıra meme kanserinin bu yaş grubundaki kadınlarda agresif olma eğilimi yani hızlıca büyüyüp vücuda zarar verme eğilimi daha yüksektir. Tüm bu nedenlerden dolayı, bu testler hayati açıdan büyük önem taşır hale gelmektedir.
- Termogram sonuçları kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu nedenle kişinin termal görüntüsü kaydedilmekte ve gelecekteki değerlendirmelerle karşılaştırmak için saklanmaktadır. Bazı uzmanlar termogram sonuçlarını termal parmak izleri olarak da tanımlamaktadır. Bunun nedeni termogram sonuçlarının, tıpkı parmak izi gibi kişiye özel olması ve yalnızca hastalık durumunda değişmesidir.
- Doktorlar, termogram görüntülerinin birkaç yıl boyunca art arda tutarlı ve sabit kaldığını gözlemek amacıyla, termal görüntü kayıtlarını takip etmektedir. Bu durum anormal değişiklikler yaşandığında durumun kolayca teşhis edilmesini sağlamaktadır.
Meme Kanseri Hakkındaki Araştırma Sonuçları
Amerikan Kanser Derneği, yalnızca ABD’li kadınlardan 230.480 kişinin her yıl meme kanserine yakalandığını ve bu vakalardan 40 yaşın altındaki yaklaşık 1.200 kadının her yıl meme kanserinden öldüğünü ifade etmektedir. {7*}
Kanseri tedavi etmeye yönelik bir uygulama olmasa da hastalığın erken teşhis edilebilmesi için her yıl pek çok yetişkin kadına termografi testi uygulanmaktadır. Mamogramların en yüksek hata payına sahip olduğu yaş grubu 50 yaş altındaki kadınlardır. Buna rağmen 50 yaş altındaki pek çok kadının da bu testi yaptırmaları tavsiye edilmektedir. Bu testler risk faktörlerini erkenden belirleme fırsatı sunmakta ve her yaştan kadının meme kanserine karşı mümkün olduğunca korunmasını sağlamaktadır. Termografi, yüksek risk grubundaki kişilerin hastalığının teşhis edilmesini kolaylaştırmakta ve mamogram testleri sonucunda elde edilen verilerin doğruluğunu arttırmaktadır.
Termografinin en önemli avantajlarından biri mamogram testlerinden çok daha önce ortaya çıkmış olmasıdır. Bu durum, o dönemde kanser teşhisini kolaylaştırmış ve risk grubundaki hastaların kolayca takip edilebilmesini sağlamıştır.
Termografi testi, memede herhangi bir sorun olup olmadığını teşhis etmek amacıyla yapılmaktadır. Termografi testinden sonra, lezyon, büyüme veya tümör oluşumu olup olmadığını teşhis edebilmek için kişilere mamografi ve ultrason gibi farklı testler yapılmaktadır. Buradan da anlaşılabileceği gibi termografi, mamografiye karşı rakip bir yöntem olmaktan ziyade hastalık tanısını koymaya yardımcı bir araç olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde Amerikan Kanser Derneği, termografiyi mamogramların yerine kullanmayı tavsiye etmemektedir. Amerikan Kanser Derneği, termografinin mamogramdan alınan bilgileri destekleyerek kanser tanısı koymaya yardımcı olabileceğini belirtmektedir. Termografi testleri, memedeki sıcaklık değişimlerini incelemekte ve bu sayede kanser dışında çeşitli meme hastalıklarının teşhis edilmesine yardımcı olabilmektedir. Bu hastalıklara fibrokistik sendrom formları ve Paget hastalığı örnek olarak verilebilir.
Termografi sayesinde, vücuttaki anormal ısı değişimleri takip edilebilmekte ve bu sayede hastalıkların erken teşhis edilmesi sağlanabilmektedir. Termografi testlerinin sonucunda bir anormallik görülürse farklı tetkikler yapılmakta ve buna göre hastalığın ismi netleştirilmektedir.
Termografi Her Zaman İçin Güvenli ve Etkili Bir Yöntem Midir?
Termogram yaptırmadan önce bilmeniz gereken bazı durumlar bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilmektedir:
Şubat 2019’da ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), hastaları bilinçlendirmek amacıyla bir güvenlik bildirimi yayınlamıştır. Bu bildiride, termografinin meme kanseri teşhisinde mamografiye alternatif olarak kullanılabileceğinden ve asla mamografinin yerini almaması gerektiğinden bahsedilmektedir.
FDA, Kaliforniya’da meme kanseri ve diğer hastalıkların teşhisi için onaylanmamış termografi cihazı satan bir kliniğe, cihazları yasadışı şekilde pazarladığı için uyarı mektubu göndermiştir. FDA, onaylanmamış termografi cihazlarını pazarlamanın ve halka termografi işlemi hakkında yalan yanlış bilgiler vermenin oldukça önemli bir sorun olduğunu açıklamak adına tam 6 kez üreticilere uyarı mektubu göndermiştir. FDA, termografi testini mamografi testine tercih eden kişilerin, meme kanserini erken teşhis etme şansını kaçırdıklarını ifade etmektedir.
FDA, termografinin kanser taramasında yardımcı bir araç olarak kullanılmasının güvenli olacağını ifade etmiş ve bu görüş doğrultusunda 1982 yılında termografi testlerini onaylamıştır. FDA günümüzde de termografi testlerini kanser teşhisi için alternatif bir tarama seçeneği olarak kabul etmektedir. Bu sebeple termografinin diğer tarama yöntemlerinin yerini alması onaylanmamaktadır.
Amerikan Kanser Derneği’nin Meme Kanseri Tarama Kılavuzu’nun en son versiyonunda, termografinin tek başına etkili bir kanser tarama yöntemi olmadığından bahsedilmektedir. {8*} FDA, termografi testlerinin mamogramların yerini tamamen alabileceğini düşünmekte ve bu durumdan endişe duymaktadır. FDA tüm hastalara, doktorlarının önerisi doğrultusunda düzenli şekilde mamogram testi yaptırmalarını tavsiye etmektedir. {9*}
Termografi ağrısız bir işlemdir. Termografi esnasında kişi invaziv prosedürlere ve radyasyona maruz kalmamaktadır. İşlem esnasında temas yoktur. Termografi %100 doğru sonuç (hiçbir test ve tarama yöntemi vermemektedir) vermesi garanti değildir. Bu nedenle diğer tarama testleriyle birlikte kullanılmaktadır.
Termografi uzmanlarının bu işin eğitimini almaları ve yeterlilikleri hakkında donanımlı bir sertifikaya sahip olmaları gerekmektedir. Termografi testi yaptırdığınız kliniğin etik kurallara ve kalite kontrol yönergelerine uyduğundan emin olmak için oradaki yetkililerle konuşabilir ve tesisin kalite standartları hakkında sorular sorabilirsiniz.
Termografi İşlemi Öncesinde Yapılması Gerekenler
Termal görüntüleme testi yaptırmadan önce aşağıdaki yönergeleri takip etmeniz ve bu yönergeleri uygulamanız gerekmektedir:
- Termografi işleminin uygulandığı gün fizik tedaviye girmemeli, masaj yaptırmamalı ve aynı gün içerisinde kesinlikle elektromiyografi testi yaptırmamalısınız.
- Termografi testi yaptıracağınız gün bol giysiler giymelisiniz
- Test öncesinde ve sonrasında 4 saat boyunca egzersiz yapmamanız gerekmektedir. Çünkü egzersiz iç vücut ısınızda değişikliklere neden olabilmektedir.
- Termografi testinden en az 2 saat önce sıcak ve soğuk içecekler tüketmemeniz gerekmektedir. Normal sıcaklıkta olan besinleri tüketmenizin bir sakıncası yoktur.
- Termografi testinden en az 2 saat önce sigara içmeyi bırakmanız gerekmektedir.
- Test öncesinde cildinize losyon, deodorant, parfüm ve pudra gibi ürünler sürmemeniz gerekmektedir.
- Cildinizde güneş yanıkları varsa termal görüntüleme testi yaptırmaktan kaçınmanız gerekmektedir. Ancak buna rağmen yine de yaptırmanız gerekirse testten sonraki birkaç gün boyunca güneşten uzak durmanız önerilmektedir.
Termografi İşleminden Sonra Yapılması Gerekenler
Termografi testinin sonucu gerektiği gibi çıkmadığında kişinin sağlık durumu yakın takibe alınmaktadır. Ayrıca test sonucuna göre bir tedavi planı hazırlanmaktadır. Bu işlemler esnasında, alanında yeterli eğitim ve donanıma sahip olan bir doktorla çalışmak her zaman için kişiye büyük avantajlar sağlamaktadır.
Termografi testlerinden sonra, teşhis edilen hastalığın ilerlemesini azaltmak (hatta tamamen üstesinden gelmek) için hangi tedavi programını uygularsanız uygulayın, tedavi sürecinizi daha kolay hale getirebilmek için yapabileceğiniz birkaç şey bulunmaktadır:
- Besin değeri yüksek gıdalar tüketmeli ve işlenmiş ve paketlenmiş gıdaların tüketimini sınırlandırmalısınız.
- Yeşil yapraklı sebzeler, probiyotik gıdalar ve çilek gibi kanserle savaşan besinleri bol miktarda tüketmeniz tavsiye edilmektedir.
- Vücudunuza bol miktarda besin ve antioksidan alabilmek için Gersen Terapisini, Budwig Protokollerini ve düzenli sebze suyu tüketmeyi denemeniz önerilmektedir.
- Tedavi süreci içerisinde düzenli egzersiz yapmanız, stresli işlerden uzak durmanız ve bol bol dinlenmeniz tavsiye edilmektedir.
- Alkollü içecekler tüketmekten kaçınmanız gerekmektedir. Alkol meme kanseri riskini arttırmaktadır.
- Zerdeçal, tıbbi mantarlar, pankreatik proteolitik enzimler, potasyum, omega-3 balık yağları ve B12 vitamini gibi çeşitli takviyeler kullanabilirsiniz. Bu gıdalar vücudun zararlı maddelerden ve toksinlerden arınmasına yardımcı olmaktadır. Bunun yanı sıra güvenilirliği kanıtlanmış olan kahve lavmanlarını kullanmayı da deneyebilirsiniz.
- Yeterli miktarda D vitaminine sahip olabilmek için her gün yaklaşık 20 dakika dışarıda vakit geçirmeniz önerilmektedir.
- Bu süreçte psikolojik sağlamlık oldukça önemlidir. Bundan dolayı dua edebilir, bir destek grubuna katılabilir ya da yoga ve meditasyon yapmaya başlayabilirsiniz.
- Oksijen tedavisi, C vitamini şelasyon tedavisi ve buhur yağı takviyesi gibi çeşitli alternatif kanser tedavilerini araştırabilirsiniz. Bu noktada hiperbarik odalar da kanser tedavisi için alternatif bir tedavi yöntemi olabilmektedir.
Kaynaklar
{1*} https://www.youngsurvival.org/learn/about-breast-cancer/statistics
{2*} https://en.wikipedia.org/wiki/Thermography
{3*} https://www.thermologyonline.org/breast/breast_thermography_what.htm
{4*} https://www.thermologyonline.org/Patients/patients_questions.htm
{5*} https://www.breastcancer.org/symptoms/testing/types/thermography
{6*} https://www.nhs.uk/retired/pages/ips.aspx
{7*} https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics.html
{8*} https://default.uhc.com/error/404.html
{9*} https://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm257633.htm
