Jinekomasti, hormon dengesizliğinden kaynaklanan, erkeklerde meme dokusunun (glandüler doku) büyümesidir. Jinekomasti, bazen eşit olmayan şekilde, tek memeyi ya da iki memeyi birden etkileyebilmektedir. Jinekomasti çok yaygın görülen bir durumdur ve kanser değildir.
Yeni doğanlar, ergenlik çağındaki erkekler ve yaşlı erkekler, hormon seviyelerindeki değişikliklerin bir sonucu olarak Jinekomasti problemi ile karşı karşıya kalabilirler. Ancak jinekomastiye sebep olan başka nedenler de bulunmaktadır.
Jinekomasti, genellikle ciddi bir sorun olarak görülmemektedir. Ancak bu durumla baş etmek biraz zor olabilir. Jinekomasti problemi ile karşılaşan erkekler ve erkek çocukları, göğüslerinde ağrı hissedebilir ve göğüslerinin görünümünden dolayı utanabilirler. [1*]
Jinekomasti erkekler için genellikle utanç verici ve özgüvenlerinin kırılmasına sebep olabilecek bir durumdur. Jinekomasti, hormon seviyeleri normale döndükçe kendi kendine düzelebilen bir rahatsızlıktır. Ancak düzelmez ve büyümeye devam ederse, tedavisi, ilaç ve cerrahi müdahale ile yapılabilmektedir. [2*]
Jinekomasti Belirtileri Nelerdir?
Jinekomastinin en yaygın ve belirgin semptomu büyüyen göğüslerdir. Genellikle meme ucunun arkasında hafif bir yumru ile kendini göstermeye başlamaktadır. Büyüyen bu yumrular genellikle ağrıya sebep olmazlar ancak bazı kişilerde göğüslerde hassasiyet yaşanmasına sebep olabilir.
Jinekomastinin diğer belirtileri şunlardır;
- Şişmiş meme dokusu
- Göğüslerde hassasiyet
- Ağrı
- Bir veya iki göğüste, göğüs ucunda meydana gelen akıntı (genellikle ciddi vakalarda görülmektedir)
Jinekomasti vücutta bulunan östrojen hormonuna kıyasla testesteron hormonunun miktarındaki azalma sebebi ile meydana gelmektedir. Bu düşüş, testesteronun etkilerini azaltıp östrojen seviyesinin yükselmesine sebep olabilecek çeşitli durumlardan kaynaklanabilmektedir.
Hormonlarda Değişikliğe Sebep Olan Durumlar
Testesteron ve östrojen hormonları hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsiyet özelliklerini kontrol eden hormonlardır. Testesteron, kas kütlesi ve vücut kılları gibi erkeksi özellikleri kontrol eden hormondur. Östrojen ise göğüslerin büyümesi de dahil olmak üzere tüm kadınsal özellikleri kontrol etmektedir.
Çoğu insan östrojeni yalnızca dişilik hormonu olarak düşünmektedir. Ancak östrojen, ufak miktarlarda da olsa erkek vücudunda da üretilmektedir. Erkeklerde östrojen seviyelerinin yükselmesi veya testesteron hormonlarının dengesizliği sonucunda Jinekomasti meydana gelebilmektedir.
Fizyolojik Durumlarda Jinekomasti
Yeni doğan çocukların %90’ında, anne karnında aktarılan östrojen hormonu sebebi ile Jinekomasti meydana gelebilmektedir. Ancak yeni doğan jinekomastisi, doğumdan yaklaşık iki ila üç hafta sonra kendiliğinden geçmektedir. [3*]
Ergen erkeklerin yarısı genellikle 13-14 yaşları arasında Jinekomasti problemi yaşamaktadır. Çoğu durumda Jinekomasti, tedavi olmaya gerek kalmadan altı ay ila iki yıl içinde kendiliğinden kaybolmaktadır.
Testesteron hormonu seviyelerinin azalması, 50 yaşından büyük erkeklerde Jinekomasti insidansına sebep olmaktadır.
Fizyolojik Olmayan Durumlarda Jinekomasti Oluşumu
Bir takım tıbbi durumlar, ilaç kullanımı veya madde kullanımı sonucu her yaşta ortaya çıkabilen Jinekomastinin, birkaç farklı durum sebebiyle, iyileşme süresi daha uzun sürebilmektedir.
Fizyolojik olmayan Jinekomasti, bazı kronik durumlardan kaynaklanabilmektedir;
- Karaciğer Sirozu
- Hipogonadizm (Testesteron eksikliği)
- Hipertiroidizm
- Böbrek fonksiyonlarında sorunlar
- Testis veya adrenal tümörler (Nadir görülmektedir) [4*]
Jinekomasti aynı zamanda erkeğin fazladan X kromozomuna sahip olduğu bir durum olan Klinefelter sendromunun bir belirtisidir. Bu sendrom yalnızca erkeklerde görülen genetik bir sorundur. Erkeklerin gelişimini etkileyen bu durum genellikle yetişkinlik çağına gelene kadar fark edilmemektedir. Klinefelter sendromunun nedeni, erkek çocuklarının bir adet ekstra X kromozomu ile dünyaya gelmeleridir. Klinefelter sendromunun belirtileri arasında; bebeklerde konuşmada gecikme, çocuklarda zayıf ve güçsüz kas ve kemik yapısı, kısırlık bulunmaktadır. Hastalığın kesin bir çaresi yoktur ancak hastalık fizik tedavi, testesteron replasman tedavisi, kısırlık tedavisi gibi yöntemler ile hafifletilebilir ve hastanın durumu iyileştirilebilir.
Jinekomastiye Sebep Olan İlaçlar
Bir dizi ilaç Jinekomasti rahatsızlığına sebep olabilmektedir. Bu ilaçlar şunlardır;
- Prostat büyümesi, prostat kanseri ve diğer durumları tedavi etmek için kullanılan anti-androjen ilaçlar.
- Doktorlar tarafından belirli koşullar için reçete edilen veya bazen sporcular tarafından kas oluşumunu artırmak ve performansı artırmak için yasadışı olarak kullanılan anabolik steroidler ve androjenler.
- AIDS ilaçları, Jinekomasti, HIV ve oldukça aktif antiretroviral tedavi adı verilen yöntemlerde kullanılan ilaçlar.
- Diazepam (Valium) gibi anti anksiyete ilaçları
- Trisiklik antidepresanlar
- Antibiyotikler
- Reçetesiz satılan simetidin gibi ülser ilaçları
- Kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar
- Digoksin ve kalsiyum kanal blokerleri gibi kalp ilaçları
- Metaklopramid gibi mide temizleyici ilaçlar
Jinekomastiye Sebep Olan Sağlık Koşulları
Birkaç sağlık durumu, hormonların normal dengesini etkileyerek Jinekomasti rahatsızlığına sebep olabilmektedir. Bu sağlık sorunları şunlardır;
- Hipogonadizm (Klinefelter sendromu veya hipofiz yetmezliği gibi normal testesteron üretimini engelleyen durumlar)
- Yaşlanma
- Tümörler
- Hipertiroidizm
- Böbrek Yetmezliği
- Karaciğer yetmezliği ve siroz
- Yetersiz beslenme ve açlık
Kötü beslenme jinekomastiye yol açar mı? Vücudunuz yeterli beslenmeden yoksun bırakıldığında, östrojen seviyeleri sabit kalırken testesteron seviyeleri düşer ve hormonal dengesizliklere sebep olur. Jinekomasti, sadece kötü beslenme sonucunda değil, yeterli besleniyor olsanız bile farklı birçok sebepten ortaya çıkabilmektedir.
Jinekomasti Nasıl Geçer?
Rahatsızlığınızın sebebi psödojinekomasti ise göğüslerinizdeki şişlik kendiliğinden geçmeyecektir. Ancak hormonal dengesizliklerden ve fizyolojik durumlardan dolayı Jinekomasti rahatsızlığınız varsa, diyet ve egzersiz yaparak, vücudunuzdaki yağları yakarak göğüslerdeki şişliği azaltabilirsiniz.
Jinekomasti için birkaç tedavi seçeneği de bulunmaktadır. Kendiniz ilaç kullanmamalı ve farklı tedavi yöntemlerini denememelisiniz. Jinekomasti rahatsızlığın altında yatan sebepleri öğrenebilmek için doktorunuza başvurmalısınız.
Jinekomasti Bitkisel Tedavi
Şampuanlarda, sabunlarda veya losyonlarda kullanılan çay ağacı veya lavanta yağı gibi bitkisel yağlar Jinekomasti rahatsızlığını tedavi etme konusunda oldukça başarılıdır. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu Jinekomasti rahatsızlığı olan erkeklerin uzak durması gereken gıdaları şu şekilde sıralamaktadır;
- Dereotu (prolaktini yükseltir)
- Nar suyu (östrojen hormonunu yükseltir)
- Hurma [östrojen hormonunu yükseltir)
- Gliyadin-gluten içeren tahıllar (arpa,buğday,çavdar)
Jinekomasti rahatsızlığına sahip erkeklerin tüketmesi gereken gıdalar;
- Lahana turşusu ve diğer turşular
- Patates yemekleri
- Tahıllar
Jinekomasti Kürü
Kaynayan 1 su bardağı suyun içerisine 1 tatlı kaşığı ya da 5-6 gram testere dişli aslan pençesi atıp 6 dakika bekletin. Ilıyınca günde 2 defa 1 su bardağı tüketin. Kürü 1 ay boyunca uyguladıktan sonra 1 hafta 10 gün ara vererek tekrar kür uygulamaya başlayabilirsiniz.
Önemli Bilgi: Kürü hazır kullanmak için fazladan kaynatmamalısınız. Günde 2 defa 1 su bardağı olacak şekilde taze kaynatılmalıdır. Kaynatılan kür bekletilmemelidir.
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu’nun Jinekomasti tedavisi için önerdiği kürleri uygulayarak bu rahatsızlıktan kolaylıkla kurtulabilirsiniz.
