Amalgam dolgu, diş çürümesinin neden olduğu boşlukları doldurmak için kullanılan diş dolgu malzemesidir. Dental amalgam dolgu, sıvı (elementel) cıva ve gümüş, kalay ve bakırın toz alaşımından oluşan bir metal karışımıdır. Amalgam dolgunun %50’si ağırlıklı olarak cıva içermektedir.
Amalgam Dolgu Nasıl Yapılır?
Amalgam dolgular yerleştirilirken, diş hekimi önce çürüğü gidermek için dişin çürük olan bölümünü temizler ve ardından amalgam dolgunun yerleştirilmesi için diş boşluğunu şekillendirir. Daha sonra diş hekimi, toz amalgam alaşımını sıvı cıva ile karıştırarak macun haline getirir. Yumuşatılmış amalgam macunu diş üzerindeki boşluğa yerleştirilir ve şekillendirilir. Amalgam dolgu hızla sertleşir ve katı bir diş dolgusu halini alır.
Amalgam Dolguların Faydaları Nelerdir?
Diş çürüğünü tedavi etmek için hangi dolgu malzemesinin kullanılacağına karar vermek, siz ve diş hekiminiz tarafından yapılması gereken bir seçimdir. Dişin durumuna göre hangi dolgu malzemesinin kullanılacağına karar verilmelidir.
Amalgam dolgunun faydaları şunlardır;
- Güçlü ve uzun ömürlü dolgulardır. Bu sebeple diğer dolgu türlerine göre kırılma ihtimalleri oldukça düşüktür.
- Diş çürümesi riski yüksek olan hastalarda, düşük diş preparasyonlarında (şekillendirmesi zor olan dişler) ve nemin reçine gibi malzemelerin dişe yapışmasını zorlaştırdığı durumlarda kullanılabilmektedir.
- En ucuz dolgu malzemesidir
- 150 yıldan fazla bir süredir dünya çapında milyonlarca hastada kullanılmaktadır.
Milyonlarca insanın dişlerinde kullanılan amalgam dolgular uygun fiyatlı ve uzun ömürlü olabilir ancak, amalgam dolguya sahip kişiler, yemeklerini her çiğnediklerinde, dolgunun içindeki cıva açığa çıkmakta (günde 2- 20 mikrogram) ve vücut tarafından emilmektedir. Cıva zehirlenmesi dünya çapında yaygın olan ve çok ciddi sonuçlar doğuran bir sağlık problemidir. Amalgam dolgu da cıva zehirlenmesine katkıda bulunan etmenlerin başında gelmektedir. [1*]
Amalgam Dolgunun Zararları Nelerdir?
Kullanışlı ve faydalı oluşundan daha fazla zarara sahip amalgam dolguların kullanımı pek fazla önerilmemektedir. Cıva oldukça zehirli bir elementtir ve bilinen güvenli bir maruz kalma seviyesi yoktur. Yani cıvaya ne kadar az maruz kalırsanız kalın, aynı zararlı etkileri yaratmaya yeterlidir. [2*]
Amalgam dolgunun zararları şunlardır;
Elementel Cıva İçerir
Amalgam dolgular, solunabilen ve akciğerler tarafından emilebilen, düşük seviyelerde cıva salgılamaktadır. Yüksek miktarda cıvaya maruz kalmak beyin ve böbreklerde olumsuz etkiler meydana getirmektedir.
Fetüslere ve Çocuklara Zararlıdır
Hamile kadınlarda ve gelişmekte olan fetüslerde, anne sütüyle beslenen bebekler de dahil olmak üzere altı yaşın altındaki çocuklarda, anneden geçen düşük miktarda cıva, ilerleyen dönemlerde gelişimi olumsuz yönde etkilemektedir.
Cıvaya maruz kalmak, cıvanın olumsuz etkilerine duyarlı olabilecek insanlar üzerinde daha büyük sağlık riskleri oluşturabilmektedir. Amalgam dolgu sebebi ile cıvadan etkilenme riski yüksek kişiler;
- Hamile kadınlar ve gelişmekte olan fetüsler
- Hamile kalmayı planlayan kadınlar
- Emziren kadınlar ve yeni doğan bebekler
- Altı yaşın altındaki çocuklar
- Nörolojik hastalıklara sahip kişiler
- Böbrek fonksiyonlarında bozukluk olan kişiler
- Amalgam dolgularda kullanılan cıva veya diğer bileşenlere (gümüş, bakır, kalay) karşı alerjisi ve duyarlılığı olan kişiler
- Otoimmün hastalıklara sahip kişiler
Bazı kişiler, cıvaya veya amalgam dolgularda kullanılan bileşenlere (gümüş, bakır, kalay) karşı alerjik reaksiyon gösterebilmektedir. Amalgam dolgular, alerjisi olan bu kişilerde oral lezyonlar veya diğer alerjik semptomların ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir. [3*]
Kısırlığa Sebep Olur
Amalgam dolgu içerisinde bulunan cıva sebebi ile, dolgu yaptıran kişiyi zaman içerisinde yavaş yavaş zehirlemektedir. Ağır metaller ve özellikle cıvayla zehirlenme kısırlığa sebep olmaktadır. Diş dolgusu olarak amalgam dolgu kullanılan hastalar, kronik cıva zehirlenmesine maruz kalmakta ve buna bağlı olarak hormon bozuklukları ve kısırlık ortaya çıkmaktadır.
Kısırlık tedavisinin ilk adımında, dişteki amalgam dolgular çıkarılmalıdır.
Amalgam dolgular aynı zamanda felç, Alzheimer, Parkinson, egzama, sedef, kısırlık ve böbrek hastalıklarına sebep olabilmektedir. Çok sağlıklı bir genç kızın amalgam dolgu yaptırdıktan 1-2 hafta sonra, dolgunun bulunduğu taraftaki boyun bölgesinde sedef oluştuğu ve adetten kesildiği görülmüş ve kanıtlanmıştır.
Ağızda oluşan birçok hastalığın sebebi olarak amalgam dolgular gösterilmektedir. Ağız hastalıklarını tedavi etmeden önce amalgam dolgular çıkarılmalı, yerine kompozit ya da seramik gibi daha sağlıklı dolgular uygulanmalıdır.
Amalgam Dolgu Nasıl Sökülür?
Amalgam dolgu sökme işlemi sırasında dolgular soğuk tutulmalıdır. Bir amalgam dolgunun delinmesi, fazla miktarda ısı üretilmesine sebep olur. Bu durum amalgam dolgu sökme işlemi sırasında hem buhar hem de cıva salınımına sebep olmaktadır. Dolguyu delme sırasında su ve hava ile soğutmak, salınan cıva buharının miktarını önemli ölçüde azaltmaktadır.
Sürekli hava ve su akışı ile cıva buharını ve partiküllerini yakalamaya yardımcı olan yüksek çekim kuvvetine sahip vakumlu tahliye cihazı kullanılmaktadır. [4] [5] [6*]
Amalgam Dolgu Sökme Protokolü
Birçok yerde amalgam dolguların zararları ile ilgili yazılar ve makaleler okumaktayız. Amalgam dolguların vücut için zararlı olduğu ve toksik maddelerle vücudumuzu zehirlediği belirtilmektedir. Özellikle otoimmün hastalıklara sahip olanlar için vücuttaki toksik maddelerden arınmak oldukça önemlidir.
Amalgam dolguların sökülmesi sırasında yapılan yanlış işlemlerin verdiği zarar, amalgam dolgu sökülmeden önce vücuda verdiği zararın iki katıdır. Holistik diş hekimi olarak tanımlanan diş hekimleri, amalgam dolgu sökme prosedürlerine uyarak bu işlemleri yapmaktadır. Amalgam dolgu sökme kuralları şunlardır; [7*]
- Amalgam dolgu sökme işleminin yapılacağı kliniklerde özel havalandırma sistemlerinin olması gerekmektedir.
- Diş üniti üzerinde, gidere karışmasını engellemek amacıyla amalgam separatörü bulunmalıdır. [8*] [9*] [10*]
- Hekim, yardımcı personel ve hasta, özel filtreli maske, gözlük, bone, eldiven ve tek kullanımlık önlük ile korunmalıdır. [11*] [12*]
- Oksijen desteği sağlanmalı ve sökme işlemi cerrahi aspiratör yardımı ile rubber dam kullanılarak yapılmalıdır.
- İşlemden 2 saat önce, 4 gram C vitamini ve amalgamın büyüklüğüne göre 250-500 mg klorella ve hekim tarafından gerekli görüldüğü takdirde nöralterapi gibi yardımcı tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.
- İşleme başlamadan önce hastaya 2,5 gram zeolit ya da 1 bardak bentonit verilmeli ve işlem bitiminden 4 saat sonra tekrar aynı doz uygulanmalıdır.
- Haftada 1 kez ve her seferinde 2 adet olmak üzere dolgular değiştirilmeli ve yenilenmelidir.
- Amalgam dolgular tamamen sökülene kadar zeolit takviyesine devam edilmelidir. Tek seansta dolgu sökme işlemi bitse bile C vitamini ve klorella kullanımı 2 hafta süre ile devam etmelidir.
- İşlem sonrası ozon cihazı kullanılarak işlemin yapıldığı oda 10 dakika boyunca ozonlanmalı ve temizlenmelidir.
Amalgam Dolgular Yerine Hangi Dolgular Kullanılır?
Amalgam dolgular, uzun yıllardan beri üretilen, gümüş, kalay, bakır ve cıva gibi metallerin birleştirilmesi ile oluşturulan metal ve gümüş renkli dolgulardır. Kompozit dolgular ise seramik parçacıklarından özel bir karışım ile elde edilmektedir. Seramik dolgular ise alınan dijital veya klasik ölçüye uygun olarak üretilen materyallerdir.
Artık amalgam dolgu uygulaması çeşitli sebeplerden dolayı birçok klinikte yapılmamaktadır. Fakat Kompozit ve seramik dolgular hem daha sağlıklı hem de daha estetik bir görünüm kazandırmaktadır.
Amalgam Dolgu ile İlgili Daha Fazla Bilgi Edinmek İçin IAOMT (International Academy of Oral Medicine and Toxicology – Uluslararası Diş Hekimliği ve Toksikoloji Akademisi) Buraya Tıklayınız
Bilimsel Referanslarla Yapılan Araştırmaları İncelemek İçin Tıklayın
