Koltuk altı kararması nasıl geçer? Özellikle yaz aylarında daha rahatsız edici olan koltuk altı kararması çeşitli faktörlerin etkisiyle ortaya çıkabilir. Koltuk altı bölgesi oldukça hassas bir yapıya sahiptir. Bu nedenle koltuk altında kızarıklık, kararma, sivilcelenme gibi sorunlara sık rastlanır. Kullanılan kozmetik ürünler, güneş ışığı, epilasyon uygulamaları, jilet kullanımı, hormonal düzensizlikler, epidermal cilt hücrelerinin olması gerekenden hızlı çoğalması ile ortaya çıkan akantozis nigrikans hastalığı gibi faktörler koltuk altında kararmaya neden olabilir.
Koltuk altında olan renk değişiklikleri hem kadınların hem de erkeklerin ortak sorunlarındandır. Koltuk altı kararması için geliştirilen kozmetik ürünler ve evde uygulanabilecek yöntemler mevcuttur. İlk olarak koltuk altı kararmasına neden olan faktörün iyi belirlenmesi gerekir. Koltuk altı kararması genellikle tek başına ciddi bir sağlık sorunu olarak görülmez ancak estetik açıdan rahatsız edicidir.
Koltuk Altı Kararmasının Nedenleri Nelerdir?
Koltuk altı kararmasına neden olan pek çok faktör bulunur. Bu faktörlerin başında tüy dökücü krem ve losyonlar, deodorant gibi kozmetik ürünlerin uzun süre kullanılması gelir. Ek olarak, uzun süre boyunca koltuk altı bölgesindeki tüylerin jiletle tıraş edilerek alınması da koltuk altı bölgesinde renk değişikliğine neden olur. Hormon düzeylerinde yaşanan değişiklikler koltuk altı bölgesinde kararmaya neden olan bir diğer faktördür. Özellikle hamilelik döneminde yaşanan hormonal değişiklikler koltuk altı bölgesinde kararmaya neden olabilir, ancak bu durum genellikle doğumdan sonraki birkaç ay içerisinde kendiliğinden düzelir. Koltuk altı kararmasına neden olan diğer faktörler ise şunlardır;
- Daha koyu cilt tonuna sahip kişilerin cildinde, cildi UV ışınlarına karşı koruyan melanin miktarı daha fazladır. Melanin miktarı fazla olan kişilerin başta koltuk altı bölgesi olmak üzere ciltlerinin pek çok bölgesi kararmaya daha yatkındır.
- Hamilelik döneminde anne adayının vücudunda bazı hormonal değişiklikler meydana gelir. Hamilelik döneminde yaşanan hormonal değişiklikler koltuk altı kararmasının nedenleri arasında gösterilebilir. {1*}
- Bazı araştırmalara göre diyabet yani şeker hastalığı, epitel cilt hücrelerinin aşırı çoğalması ile ortaya çıkan akantozis nigrikans hastalığına, buna bağlı olarak koltuk altı kararmasına neden olabilir. {2*}
- Koltuk altı kararmasının az bilinen nedenlerinden bir tanesi de eritrazma olarak bilinen bakteri kaynaklı bir enfeksiyon hastalığıdır. {3*}
- Epilasyon sonrası oluşan batıklar da koltuk altı kararmasına neden olabilir.
Koltuk altı kararması yukarıda sayılan faktörlerden kaynaklanıyorsa muhtemelen koltuk altı kararmasına eşlik eden başka sorunlar da vardır.
Koltuk Altı Kararması Belirtileri Nelerdir?
Koltuk altı kararması belirtileri renk değişikliğine neden olan faktöre göre değişiklik gösterebilir. Koltuk altı kararması belirtilerinden bazıları şunlardır;
- Koltuk altı bölgesinde kuruluk ve kadifemsi cilt dokusu
- Kızarıklık
- Ağrı
- Kaşıntı
Koltuk Altı Kararması Nasıl Geçer?
Koltuk altı kararmasından evde uygulanabilecek bazı yöntemlerle kurtulmak mümkündür. Bu yöntemler genellikle güvenlidir ve herhangi bir yan etkiye sebep olmazlar.
Elma Sirkesi
Elma sirkesinin içerisinde bulunan hafif asitler ölü derileri yok etmeye ve koltuk altını aydınlatmaya yardımcı olur. Ayrıca sirke ve karbonat karışımının dezenfektan özelliği vardır. Bu sayede mikropları öldürmeye yardımcı olur. {4*}
Haftada üç defa, 2 çay kaşığı elma sirkesi ve 2 çay kaşığı karbonat karıştırarak koltuk altı bölgesine uygulayıp ardından soğuk suyla durulayarak koltuk altı kararmasından kurtulmak mümkündür. Ancak hassas cilde sahip olanların sirke ve karbonatı kullanırken dikkatli olmaları önerilir.
Aloe Vera
Aloe vera cilt sorunlarında etkinliği kanıtlanmış mucizevi bitkilerden bir tanesidir. Aloe vera içerisinde bulunan aloesin adlı madde cilt pigmentasyonundan sorumlu bir enzim olan tirozinazın salınımını yavaşlatarak koltuk altı kararmasınından kutulmaya yardımcı olur. {5*} Koltuk altı kararması için aloe vera kullanmak isteyenler, her gün taze aloe vera yaprağının içerisinden çıkan jeli 10-15 dakika boyunca koltuk altında beklettikten sonra durulayabilir.
Zeytinyağı
Zeytinyağı güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Aynı zamanda zeytinyağının cildin kaybettiği nemi geri kazanmasına yardımcı olduğu uzun yıllardan bu yana bilinmektedir. {6*}
Koltuk altı kararması için haftada iki kez, 2 yemek kaşığı sızma zeytinyağı ve 2-3 yemek kaşığı esmer şeker ile hazırlanan karışım koltuk altına sürülür, 1-2 dakika yumuşak bir fırça yardımıyla fırçalandıktan sonra 5 dakika bekletilir ve durulanır. Zeytinyağına esmer şeker eklenmesinin en önemli nedeni esmer şekerin doğal peeling görevi görerek ölü derileri ciltten uzaklaştırmaya yardımcı olmasıdır.
Zerdeçal
Zerdeçal; cilde aydınlık vermek için kozmetik ürünlerinde sıklıkla tercih edilen bir baharattır. Yapılan araştırmalara göre düzenli olarak koltuk altı bölgesine uygulandığında koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. {7*} {8*}
Koltuk altı kararması için 1 çay kaşığı zerdeçal, 1 yemek kaşığı süt ve isteğe bağlı olarak 1 tatlı kaşığı bal karıştırılarak macun haline getirilir ve haftada iki kez koltuk altına uygulanır. 10-12 dakika bekletilip kuruduktan sonra bol suyla durulanır. Karışımın içerisindeki sütte bulunan laktik asit de cilt lekelerini gidermeye yardımcı olur. {9*} Ancak süt ve süt ürünlerine alerjisi olanların bu karışımı kullanmaları önerilmez.
Zerdeçallı Antiseptik Uyuz Kremi
Hint Yağı
Hint yağı oldukça etkili bir cilt bakım ürünüdür. {10*} Koltuk altı bölgesinin 1-2 çay kaşığı hint yağı ile 5 dakika ovulması koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. Cildi ölü derilerden arındırır ve ciltteki kiri temizler. Koltuk altı bölgesinde bulunan kir, yağ ve ölü deriler de hint yağı yardımıyla çıkarılabilir. {11*}
Çay Ağacı Yağı
Çay ağacı yağı, koltuk altını aydınlatmaya yardımcı olurken aynı zamanda antimikrobiyal özelliği sayesinde mikropları uzaklaştırarak ter kokusunu da önler. Ayrıca çay ağacının içerisinde bulunan antioksidanlar cilt sağlığını destekler. {12*}
Koltuk altı kararması için 4-5 damla çay ağacı yağı 1 bardak suyla karıştırılıp bir sprey şişesine doldurularak koltuk altı bölgesine sıkılır. Ancak çay ağacı yağı konsantre bir yağ olduğu için bazı kişilerde alerjik reaksiyon görülmesine neden olabilir. Bu nedenle öncelikle vücudun küçük bir alanında denenmesi önerilir.
Badem Yağı
Birkaç damla badem yağı ile koltuk altı bölgesini ovmak koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. Badem yağının içerisinde bulunan fitokimyasal maddeler cilt tonunu aydınlatmaya yardımcı olur. Ayrıca bazı araştırmalara göre bademin kendisi de cildi rahatlatır. {13*}
Limon Suyu
Koltuk altı kararmasında etkinliği kanıtlanmış bir diğer ürün de limon suyudur. 1 adet limon ince dilimlere ayrılarak koltuk altına sürüldüğünde koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. Limon içerisinde bulunan sitrik asit hem doğal peeling görevi görür hem cilt tonunu açar. {14*}
Salatalık
Halk arasında salatalık genellikle göz altı torbalarından ve göz altı morluklarından kurtulmak için kullanılan bitkisel bir üründür. Salatalığın cildi rahatlatıcı etkisi vardır. {15*} Ancak salatalığın cilt tonunu açtığına yönelik yeterli bilimsel veri yoktur.
Ponza Taşı
Duştan önce, ıslatılmış ponza taşı ile koltuk altının ovulması doğal peeling etkisi yaratarak koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. Ancak ponza taşı kullanırken koltuk altında tahrişe neden olmamak için çok sert ovmamak önemlidir.
Ayçiçek Yağı
Birkaç damla ayçiçek yağı ile koltuk altına masaj yaparak ovduktan sonra 15-20 dakika bekleyip durulamak koltuk altı kararmasını önler. Ayçiçek yağı içerisinde bulunan E vitamini sayesinde cildi nemlendirir ve cilde parlaklık kazandırır. {16*}
Multani Mitti (Fuller Toprağı)
Multani mitti ciltteki kiri ve yağı temizlemeye, ölü derileri uzaklaştırmaya ve tıkanmış gözenekleri açmaya yardımcı olan doğal bir kildir. Koltuk altı kararması için haftada iki kez 2 yemek kaşığı multani mitti, 1 çay kaşığı su ile karıştırılarak macun haline getirilir. Hazırlanan bu karışım koltuk altına uygulanır, 10 dakika bekledikten sonra durulanır. Ancak multani mitti, hassas cilde sahip kişiler için uygun olmayabilir. 1 çay kaşığı su yeterli gelmiyorsa biraz daha su eklenebilir.
Gül Suyu
Cilt bakım ürünlerinde sıklıkla tercih edilen gül suyunun cildi rahatlatmak, cildin pH ve nem dengesini korumak, cildi aydınlatmak gibi birbirinden önemli faydası vardır. {17*} Koltuk altı kararması için haftada iki kez gül suyu ve 1 yemek kaşığı doğal peeling görevi gören karbonat ile bir macun hazırlanıp koltuk altına uygulandığında koltuk altı bölgesinin renginin açılmasına yardımcı olur.
Patates
Günde iki kez rendelenmiş ve suyu sıkılmış küçük bir patatesle koltuk altları ovalanıp 10-15 dakika bekletildikten sonra durulandığında koltuk altı kararmasından kurtulmaya yardımcı olur. Patatesin cildi rahatlattığına inanılır ancak cilt üzerindeki etkisini kanıtlayacak yeterli sayıda bilimsel çalışma yoktur.
Şap Tozu
Şap tozu cildi mikroplardan arındırır ve cildin pH ‘ını düzenler. Bunun yanında kaşıntıyı ve terlemeye bağlı kötü kokuyu gidermeye yardımcı olur. {18*} {10*} 2 çay kaşığı şap tozu ve su ile hazırlanan macun kıvamındaki karışım koltuk altına sürülüp 10-15 dakika bekledikten sonra durulandığında koltuk altı kararmasını gidermeye yardımcı olur. Şap tozu kullanmadan önce ufak bir alanda denemek alerjik reaksiyonların önüne geçmek açısından önemlidir.
Koltuk altı kararmaları herhangi bir sağlık sorunundan kaynaklanabileceği için diğer tedavi seçenekleri için alanında uzman bir doktordan bilgi almak önemlidir.
Koltuk Altı Kararması için Kullanılan İlaçlar
Koltuk altı kararmalarında evde uygulanan yöntemlerin dışında tıbbi tedaviler de vardır. Bu tedavilerde kullanılan ürünler şunlardır;
- Retinoid kremler
- Retinoid hapları
- Kimyasal peeling
- D vitamini içeren kremler
- Antibiyotikler ve kremler
Bu ürünlere ek olarak lazer tedavisi ve mikrodermabrazyon uygulaması da koltuk altı kararmasından kurtulmaya yardımcı olur.
Koltuk altı kararması genellikle tek başına endişe verici bir durum değildir. Ancak diyabet gibi sağlık sorunları koltuk altı kararmasına neden olabileceğinden uzun süreli koltuk altı kararması durumunda alanında uzman bir doktora başvurmak gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular
Koltuk altı kararması normal mi?
Koltuk altı bölgesinin vücudun diğer bölgelerinden bir farkı yoktur. Bu nedenle koltuk altı kararması normal kabul edilmez.
Diş macunu koltuk altını beyazlatır mı?
Halk arasında diş macununun koltuk altı kararmasını giderdiğine yönelik inanışlar olsa da bu durumu kanıtlayacak yeterli bilimsel araştırma yoktur.
Karbonat ile koltuk altı kararması ne kadar sürede giderilir?
Koltuk altı kararması başka bir sağlık sorunundan kaynaklanmıyorsa karbonat ile birkaç ay içerisinde koltuk altı kararmaları giderilebilir.
Kaynaklar
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3183040/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK431057/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513352/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1785201/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2769151/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5796020/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92752/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17569219/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8197926/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18080873/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19995365/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1360273/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33673587/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2801997/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23098877/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22995032/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6261181/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4331937/