Mide üşütmesinden kurtulmanın 7 doğal yolu nedir? Mide üşütmesi, genellikle soğuk havalarda insanların sık sık karşılaştığı ve sosyal yaşam kalitesini oldukça düşüren bir hastalık türüdür. Vücudu yorgun düşürüp kusma ve ishal gibi belirtilerin yaşandığı mide ve bağırsak enfeksiyonudur.
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ.
Mide Üşütmesi Nedir?
Mide üşütmesi norovirüsten kaynaklanır. Norovirüs kişilerin vücut sıvılarında bulunur. Mide üşütmesi, enfekte olan bir kişiyle temas halinde kolayca bulaşabilir. Örneğin enfekte olan kişi ile el sıkışmak virüsün bulaşması için yeterli olur. Özellikle aynı ev içerisinde bir kişi bu hastalığa yakalandığında diğer aile bireylerinin de aynı hastalığa yakalanma oranı oldukça yüksektir. Kapalı ortamlarda bulaş oranı artar. {1*}, {2*}
Mide üşütmesi virüsüne sahip kişiler eğer bağışıklığı yüksekse semptomlar olmadan hastalığı atlatabilir. Mide üşütmesi yaşlılar, çocuklar, bebekler ve bağışıklık sistemi düşük olan kişilerde ölüm riski taşır. Bu nedenle hastalıktan kaçınmak oldukça önemlidir.
Mide Üşütmesi Belirtileri Nedir?
Mide üşütmesi, mide ve bağırsakta tahriş ve iltihaplanmaya neden olur. Normal grip yaşayan bir hastanın sadece solunum yolu sistemi (burun, boğaz ve akciğer) etkilenir. Mide üşütmesi ise normal gripten tamamen farklıdır. Mide üşütmesinde gastrointestinal sistem saldırı altındadır.
Mide üşütmesi bazı grip hastalıklarıyla sıklıkla karıştırılır. Örnek olarak influenza bu benzetmenin en çok yaşandığı hastalıktır. Benzer semptomlar olsa da hastalık aynı virüsten kaynaklı değildir. Mide üşütmesi tıp dilinde gastroenterit olarak adlandırılır. Gastroenteritin en önemli nedeni viral enfeksiyonlardır. Bunlar norovirüsler ve rotavirüslerdir. Virüsler dışında kabuklu deniz ürünleri, özellikle çiğ veya az pişmiş istiridyelerin tüketilmesi de hastalığa sebep olmaktadır. {3*}
Mide üşütmesinin ya da tıbbi ismiyle gastroenteritin bazı yaygın belirtileri vardır. {4*}
- Sulu, tipik olarak kansız ishal (kanlı dışkı varsa daha şiddetli bir enfeksiyonunuz olduğunu göstermektedir.)
- Karın krampları ve ağrı
- Bulantı, kusma veya her ikisi
- Titreme ve kas ağrıları
- Baş ağrısı
- Tükenmişlik
- Düşük dereceli ateş
- İştah kaybı
Bulant şikayetiniz varsa Mide Bulantısına İyi Gelen Uçucu Yağlar Hangileridir? yazımızı okuyarak doğal yolla bulantınızı nasıl geçireceğinizi öğrenebilirsiniz.
Mide üşütmesi belirtileri, virüs bulaştıktan yaklaşık bir ile üç gün içerisinde ortaya çıkar. Mide üşütmesi belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye göre farklılık gösterir ve hastalarda özellikle ilk 24 saat içerisinde semptomların birçoğu görülür. Hastalık semptomları yaygın olarak iki gün ile 10 güne kadar uzayabilmektedir.
Mide üşütmesine her yaş aralığı yakalanır. Hastalık semptomları 24 saat içerisinde son bulabilir. Bu noktada virüse yakalanan kişinin bağışıklık sisteminin güçlü olması önemli rol oynar. Mide üşütmesi semptomlarını azaltmak için bazı ilaçlar kullanılsa da hastalık virüs kaynaklı olduğu için antibiyotikler işe yaramaz.
Mide üşütmesi, gıda zehirlenmesi ile karıştırılmamalıdır. Semptomların her ikisi için de aynı olması bu durumu zorlaştırır. Bakteri bulaşmış yemeği yedikten sonra bağırsakta bozukluklar ve karın ağrısı görülürse eğer bu kişide gıda zehirlenmesi olması muhtemeldir. Burada kilit nokta aynı yemeği yiyen başka kişiler varsa onlarda da aynı belirtilerin görülüp görülmemesidir. Mide üşütmesi de viral enfeksiyon ile bulaştığı için bazen tüketilen yiyeceklerden de bulaşabilir. Tıbbi olarak mide üşütmesi ve gıda zehirlenmesinin bu kadar benzer semptomlar göstermesinin sebebi, norovirüsün hem mide üşütmesi hem de gıda zehirlenmesine neden olmasıdır. {5*}
Mide Üşütmesi Nedenleri Nelerdir?
Mide üşütmesine birden fazla virüs sebep olmaktadır. Bunların başında en yaygın norovirüs ve rotavirüsler gözlemlenmiştir. Genellikle çocuklarda ve yetişkinlerde mide üşütmesinin başlıca nedeni norovirüstür. Norovirüse maruz kaldıktan sonraki bir veya iki gün içinde mide üşütmesi semptomları görülmeye başlar. Hasta özellikle 24 saat içerisinde semptomları şiddetli olarak yaşar. Yaygın olarak norovirüs belirtileri iki gün içerisinde geçmektedir.
Rotavirüs ise çocuklar ve bebeklerde görülme sıklığı yetişkinlere göre daha fazla olan bir virüstür. İshal görülen çocuk ve bebeklerde ilk akla gelen virüstür. Rotavirüs, bağırsak enfeksiyonunu hedef alır. Aynı zamanda ishale sebep olur. Rotavirüs semptomları bulaştıktan sonraki bir ile üç gün içerisinde görülür. Rotavirüs iyileşme süresi içerisinde iki haftaya kadar taşıyıcı oarak kalabilir. Rotavirüs ve norovirüs haricinde astrovirüs ve enterik adenovirüs de mide üşütmesine neden olmaktadır. {6*}, {7*}
Virüsler çoğunlukla kişiden kişiye temas şeklinde bulaşır. Özellikle rotavirüs hemen hemen her ortamda bulunabilir. Bulaş oranı en yüksek virüslerden biridir. Enfekte olan hastaların dışkısında bu virüsler gözlemlenir. Hastalığın teşhisi için gaita testi yapılır. Virüsün birçok bulaş yolu vardır:
- Yiyecek, içecek veya yemek kaplarını paylaşarak virüs yayabilir ve alabilirsiniz.
- Mide üşütmesi olan birine sağlık hizmeti vererek veya mide üşütmesi olan bir çocuğun ebeveyni olarak virüsü alabilirsiniz.
- Kirlenmiş nesnelere veya yüzeylere dokunduktan sonra burnunuza veya gözlerinize dokunarak virüsü alabilirsiniz.
Norovirüs kaynaklı mide üşütmesi bazı durumlarda, az pişmiş istiridye veya çiğ meyve ve sebze yemekten de kaynaklanmaktadır. Bulaşıcı gastroenterite ayrıca Salmonella , Campylobacter ve E. coli dahil bakteriler veya daha az yaygın olarak Cryptosporidium , Giardia lamblia ve diğerleri dahil parazitler neden olmaktadır. {9*}
Mide üşütmesi bazen şiddetli hale gelebilir. Bunun için en büyük risk sahibi olan kişiler arasında küçük çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler yer alır. Norovirüsün bulaşma ihtimali en çok yolcu gemileri, okullar, bakım evleri ve hastanelerde görülmektedir. Kısaca yarı kapalı ortamlar virüsün bulaşması için uygun yerlerdir. {11*}
Mide Üşütmesinden Kurtulmanın 7 Doğal Yolu Nedir?
Grip aşısı mide üşütmesine koruma sağlamaz. Grip aşışı, influenza virüsü için üretilmiştir ve influeanza virüsü viral gastroenterite neden olmamaktadır. Bu nedenle etki etme ihtimali yoktur. Ayrıca antibiyotikler mide üşütmesine neden olan virüslere karşı savaşmadığı için antibiyotik kullanımı tedavi sürecinde kullanılmamaktadır. {12*}, {13*}
Mide üşütmesine neden olan semptomların azalması için geleneksel olarak mide bulantısı, ishal ve kusmayı önlemek için reçeteli ve reçetesiz ilaçlara yönelik tedavi seçenekleri vardır. Semptomların geçebilmesi için tavsiye edilen reçetesiz ilaçların kullanılması doktor tavsiye etmediği sürece zararlıdır. Bilinçsiz ilaç kullanımı öncelikle çocuklar ve ardından yetişkinler için virüsü yok etmeyi zorlaştırabilir. {14*}
Mide üşütmesi hastaları için yiyecek içeceğe yönelik öneriler genellikle Gatorade veya Powerade, zencefilli gazoz ve et suları gibi spor içeceklerini içerir. Tedavi genel olarak kişisel bakım önlemlerinden oluşmaktadır. {15*}, {16*}
Mide üşütmesinden kurtulmanın en kolay yolu sabırlı olup vücudu dinlendirmektir. Mide üşütmesi hastalığından kurtulmak için evde kolayca yapılabilen, iyileşme süreci hızlandıran bazı çözümler bulunmaktadır. {17*}
Bol Sıvı Tüketilmeli
Mide üşütmesi hastalığı olan kişilerde büyük çoğunlukla ishal veya kusma görülür. Norovirüs nedeniyle oluşan kusma ve ishalden dolayı kaybedilen sıvıyı yerine koymak için bol sıvı tüketilmesi gerekir. Bu dehidrasyonun önlenmesine yardımcı olmaktadır. {18*} Semptomlar başladığında birkaç saat katı gıdalardan kaçınmak gerekir. Mide üşütmesi sonucu vücudun susuz kalmaması için su, hindistancevizi suyu ve bitki çayı gibi çok sayıda sıvı tüketmek oldukça önemlidir. Kemik suyu ve doğal kafeinsiz elektrolit içecekler tüketmek bu süreçte oldukça yararlıdır. Ayrıca su içeriği fazla olan karpuz bu süreçte tercih edilebililir bir meyve türüdür. {19*}
Dehidrasyon hakkında daha fazla bilgi almak için Dehidrasyon Nedir? Dehidrasyon Nasıl Önlenir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Sindirimi Kolay Besinler Tercih Edilmeli
Mide üşütmesi hastalığında ishal ve kusma görüldüğünden yemek yeme konusunda iştahsız kalırız. Bu süreçte vücut bitkin düşmektedir. Mide bulantısı belirtisi fazla olduğu zaman özellikle katı yiyecek yemek için vücudu zorlamamak gerekir. Mide üşütmesi için genellikle Brat diyeti olarak adlandırılan muz, pirinç, elma püresi ve tost önerilmektedir. Bu dört yiyeceğin seçilmesinin nedeni midede kolay sindirilmesi ve ishal ile mücadele ederken yardımcı özellikte olmalarıdır. Bu besinler özellikle mide üşütmesine yakalanan hastaların şiddetli semptomlar yaşadığı ilk saatler ve ilk gün önerilmektedir. Bu diyet çocuklar için besin değeri açısından yeterli olmadığı için uzun süre yapmak uygun olmayabilir. {20*}
Sindirimi Zor Besinlerden Uzak Durulmalı?
Mide üşütmesi yaşayan bireylerin daha hızlı bu süreci atlatabilmek için bazı yiyecek ve içeceklerden uzak durması gerekir:
- Şeker
- Süt ürünleri
- Alkol
- Kafein
- Domates ürünleri
- Yağlı, baharatlı ve/veya tuzlu yiyecekler
Bu besinler midede oluşan semptomları daha şiddetli hale getirir. Her gün kafein tüketen bir kişinin böyle bir durumda kafeinsiz kalması zor olabilir fakat kahve veya kafeinli gazlı içecek türleri bağırsakları kasma yeteneğine sahiptir. Bu ishalin daha da şiddetli hale gelmesine sebep olur. Ayrıca alkol vücuttaki su oranını azaltarak süreci olumsuz yönde etkiler. {21*}
İstirahat Edilmeli
Mide üşütmesinde dinlenme en önemli etkenlerden biridir. Hastalıktan kurtulmak için en basit ve doğal yöntem dinlenmektir. Güzel bir dinlenme sonucu hastalık süreci kısalır ve hastalığın daha hafif atlatılması sağlanır. Genel olarak mide üşütmesi semptomları uzun sürmez fakat dinlenme olmadığı zamanlarda semptomlar şiddetlenir ve iyileşme süreci uzayabilir. Mide üşütmesinde ishal ve kusma sonrasında halsiz olan vücut için dinlenmek en iyi tedavi yöntemidir. {22*}
Soğuk Kompres Yapılmalı
Mide üşütmesi belirtileri arasında ateş de görülür. Ateşi yüksek olan bir hastanın alnına serin ve nemli bir bez koymak gerekir. Bu şekilde hasta kendini daha iyi hisseder.
Bitki Çayları Tüketilmeli
Mide üşütmesi tedavi yöntemleri arasında bitki çayları oldukça etkilidir. Örneğin, nane ve zencefil gibi çaylar mide bulantısını yatıştırır. Zencefil, bulantı ve kusma için en doğal, en ucuz ve en etkili yöntemlerin başında yer alır. {23*}, {24*}
Zencefil çayının diğer faydalarını öğrenmek için Limon Zencefil Çayı Faydaları Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Probiyotik Alınmalı
Mide üşütmesine neden olan virüsler ve kötü bakterilerle savaşmada etkili rol oynayan bir diğer tedavi yöntemi probiyotik kullanımıdır. Probiyotikler iyi bakterilerin çoğalmasını sağlayarak mide üşütmesinden kurtulmayı kolaylaştırır. Ayrıca probiyotikler hidrasyona yardımcı olur. Hindistan cevizi kefiri hidrasyona yardımcı olurken bağırsağı yenilemek için iyi bakteri oluşumunu artırarak hastalığı iyileştirmeye çalışır. Araştırmalar sonucu, probiyotiklerin ishali yaklaşık bir günden daha kısa sürede tedavi ettiğini gözlemlemiştir. {25*}
Mide Üşütmesinde Alınacak Önlemler Nelerdir?
Mide üşütmesini tedavi etmenin üç yolu sabırlı olmak, dinlenmek ve bol sıvı tüketmekten geçer. Mide üşütmesi vakalarında yaygın olarak görülen komplikasyon dehidrasyondur. İshal ve kusma sonucu vücutta kaybedilen sıvıyı yerine getirebilmek için bol sıvı alımı yapıldığında viral gastroenterit önlenir. Bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde mide üşütmesi ciddi dehidrasyon riskiyle sonuçlanır. Dehidrasyon bazı vakalarda ölüme yol açabilir fakat bu çok nadir görülür. Mide üşütmesine bağlı olarak hastaneye kaldırılan hastalara dehidrasyonun önlenmesi için intravenöz sıvı replasmanı tedavisi uygulanmaktadır. {26*}
Dikkat edilmesi gereken bazı ciddi dehidrasyon belirtileri vardır: {26*}
- İçe göçmüş gözler
- Kuru veya yapışkan ağız
- Baş dönmesi
- Susuz hissetmek
- Cildin normal elastikiyetini kaybetmesi
- Az miktarda idrar veya idrar yapamama
- Gözlerde kuruluk, gözyaşı üretiminde azalma
Mide üşütmesiyle birlikte daha ciddi belirtilerin görülmesi durumunda acilen bir doktora başvurulması gerekir:
- Kanlı dışkı veya kanlı kusma
- Dehidrasyon
- Çocuk ve yetişkinlerde 39 derece üzeri ateş görülmesi
- Bebeklerde 38 derece veya daha üzeri ateş görülmesi
- Karında oluşan ağrı ve şişkinlik
- 48 saatten uzun süren kusma
Mide üşütmesinden kaçınmak için özellikle elleri sık sık sabunlu suyla yıkamak önemlidir. Mide üşütmesi yaşayan bir kişiyle aynı ortamda bulunulmaması önerilir ve kapalı alanların sık sık havalandırılması gerekir.
