Uykusuzluk problemi ve getirdiği sorunlar yaygın olarak bilinmektedir fakat fazla uyumanın olası zararlı etkileri pek fazla bilinmemektedir. Fazla uyuma depresyon veya bazı kronik hastalıklar gibi sorunlara neden olabilmektedir.
İçindekiler
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYIN
B Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Youtube Videomuzu İzleyerek Öğrenebilirsiniz.
Uykunun Faydaları
Enerjimizi geri kazanmak ve diğer birçok bedensel işlevi (bilişsel yetenekler, detoksifikasyon vb.) desteklemek için her gece belirli bir miktarda uyumamız gerekmektedir. Çok fazla uyumak insanlar için sorunlar oluşturabilmektedir.
Uyku araştırmaları gelişmeye devam ederken, Ulusal Uyku Vakfı’ndaki araştırmacılar gibi uzmanlar her gece yedi ila dokuz saat arasında uyku uyumanın çoğu yetişkin için normal ve sağlıklı olduğunu ortaya koymuştur. Bu, yaklaşık 18 ila 64 yaş arasındaki yetişkinlerin enerjik hissetmek ve en iyi şekilde çalışmak için ihtiyaç duyduğu ortalama miktardır. {1*}
Bir gecede yaklaşık yedi ile dokuz saat arasındaki uyku insanın sağlığı açısından faydaları şunlardır;
- Ruh halini iyileştirir.
- Konsantrasyon sağlar.
- Obezite ve diğer hastalıkların oluşma riskini azaltır.
- Uzun ve sağlıklı bir yaşam
Her gece dokuz saatten fazla uyumak (hypersomnia), dinlenmiş ve enerjik hissettirmiyorsa, zihinsel veya fiziksel olarak bir şeylerin yanlış olduğunu göstermektedir.
Fazla Uyumanın Olası Nedenleri
Aşırı uyku, aşağıdaki yer alan tıbbi durumların bir belirtisi olabilmektedir;
- Kronik ağrı
- MS hastalığı dahil olmak üzere kronik inflamasyon ve otoimmün hastalıklar
- Sigara, astım, obezite veya solunum sistemini etkileyen uzun süreli enfeksiyonlara bağlı solunum sorunları
- Antidepresanlar dahil bazı ilaçların yan etkileri
- Uyku apnesi, narkolepsi, bruksizm ve periyodik uzuv hareket bozukluğu gibi uyku bozuklukları
- Huzursuz bacak sendromu
- Kronik stres
- Düşük sosyoekonomik durum
- Depresyon
Diğer bir sorun ise uzun süre yatakta kalınması rağmen iyi bir uyku çekilememesidir. Bu durum uyuduğunuz ortam ile ilgili faktörlerden kaynaklanabilmektedir. Bu faktörler şunlardır;
- Yatak odanızda çok fazla ışık ve gürültü olması
- Ortamın fazla sıcak olması
- Rahatsız bir yatak, yastık, battaniye vb.
- Gündüzleri çok az egzersiz yapmak veya hareket etmek
Fazla Uyumanın Zararları
Çok fazla uyumanın bazı belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtiler şunlardır;
- Yeteri kadar uyunsa veya yatakta çok zaman geçirilse bile sürekli yorgun, uykusuz ve uyuşuk hissetmek
- Karamsar ve sinirli hissetmek
- Yaşanan ağrıların acısının artması.
- Baş ağrısı, migren ve beyin sisi yaşamak
- Reaksiyon süresinin azalması, problem çözme becerilerinin zayıflaması ve zihinsel performansta düşüş.
- Hareketsizlik nedeniyle kilo almak ve halsiz hissetmek
Komplikasyonlar ve Fiziksel Etkiler
Araştırmalar, aşırı uykunun vücutta iltihaplanmayı artırdığı, kilo alma, ölüm ve bazı hastalıklarla bağlantılı olduğunu ortaya koymuştur.
Fazla uyumanın hormonları ve sirkadiyen döngüleri olumsuz etkilediği de bilinmektedir. Bu, üreme hormonlarında ve kişinin doğurganlığında probleme neden olabilmektedir’
Çok fazla uykudan kaynaklanabilecek olası komplikasyonlar ve yan etkiler şunlardır;
- Hafıza sorunları, bunama ve Alzheimer hastalığının risklerinin artması
- Depresyon riskinin artması
- Vücutta artan iltihaplanma, şişme ve ağrı
- Obezite riski
- Kalp hastalığı riski {2*}
- İnsülin direncine ve potansiyel olarak tip 2 diyabete yol açabilen bozulmuş glikoz toleransı
- Doğurganlığın azalması
- Felç ve diğer nedenlerden dolayı ölüm riskinin artması
Daha İyi Bir Uyku İçin İpuçları
Daha iyi bir uyku için amaçlanan şey, her gece yatakta yatarak geçirdiğiniz zamandan en iyi şekilde yararlanmaktır. Bu durum, fazla uyumadan ve yan etkileri tetiklemeden yeterince dinlendirici bir uyku çekmenizi sağlamaktadır.
Çok fazla uyumaktan kaçınmak için uyku kalitesini iyileştirmeye yönelik bazı ipuçları şunlardır;
- Uyku düzenine dikkat etmek ve aynı saatlerde uyuyup uyanmaya özen göstermek.
- Hafta sonları çok fazla uyumamak veya izin günlerinde çok geç yatmamak.
- Özellikle sırt ağrıları için kaliteli bir yatak almak.
- Özellikle günün erken saatlerinde veya uyandıktan sonra dışarıda vakit geçirerek güneş ışığından faydalanmak.
- Gün içinde, özellikle de saat 16.00’dan sonra çok fazla şekerleme yapmamak.
- Daha derin uykuya yardımcı olmak için gün boyunca egzersiz yapmak.
- Gün boyunca aşırı kafein, alkol ve uyarıcılardan kaçınmak.
- Yatma saatine yakın çok fazla mavi ışığa maruz kalmaktan kaçınmak. (Telefon, tablet, bilgisayar vb.)
- Uyku düzenine bağlı kalmaya yardımcı olacak rahatlatıcı ve sakinleştirici bir “gece rutini” oluşturmak.
Kaynaklar
{1*} https://www.sleepfoundation.org/how-sleep-works/how-much-sleep-do-we-really-need
{2*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12546611/
