Kişiler pek çok nedenden dolayı dövme yaptırmak isteyebilirler. Kişileri dövme yaptırmaya iten neden, bazen estetik anlamda hoş bir görünüm elde etmek olabilirken bazen ise önemli bir anı vurgulamak ve bu özel anları vücutlarına kazıyarak ölümsüzleştirmek olabilir.
Dövme yaptırmak çoğu kişi için yaratıcı ve eğlenceli bir deneyimdir. Ancak dövme yaptırmadan önce kişilerin dövme işlemi hakkında detaylı araştırma yapmaları ve işlemin risklerini öğrenmeleri uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.
2006 yılında yayınlanan verilere göre Amerika’da yaşayan yetişkinlerin %24’ünün vücudunda dövme bulunmaktadır. Buna rağmen kişilerin büyük bir çoğunluğunun dövme işlemi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığı araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Hatta vücudunda dövme olan ve olmayan kişilerin bulunduğu bir grupla anketler yapılmış ve bu anketlerin sonucunda, ankete katılanların neredeyse %50’sinin, dövmenin zararları hakkında sorulan sorulara yanlış cevap verdiği görülmüştür.
Bu açıdan baktığımızda, dövme yaptıran kişi sayısının bu kadar fazla olmasına rağmen dövme yaptırmak hakkında kişilerin yeterince donanımlı olmaması bu konu hakkında halkın bilgilendirilmesi gerektiğini göstermektedir.
Dövme Mürekkepleri Zararlı Mıdır?
Dövmelerin ya da dövme işlemi esnasında kullanılan mürekkeplerin zararlı mı yoksa zararsız mı olduğunu açıklamadan önce dövme işleminin nasıl yapıldığı hakkında bilgi vermekte fayda var.
Dövme sanatçısı iğneler kullanarak mürekkebi cilde kalıcı şekilde enjekte eder. Vücutta oluşan küçük kesikler, yarayı kapatmak ve yabancı maddelerden bölgeyi korumak için bölgeye makrofajlar gönderir. Deriye işlenen mürekkep parçacıkları, vücudun yok edemeyeceği büyüklüktedir ve bu nedenle dermis tabakasında kalır.
Dövme işlemi yapılırken renklendiriciler partikül parçacıklarını oluşturmak için gliserin benzeri taşıyıcı bir sıvı ile karıştırılır. Dövme mürekkeplerinde istenilen rengi elde etmek için pigmentler genellikle minerallerden ya da azo pigmentlerden türetilir. Ancak azo pigmentler bozulabilir ve toksik bileşikleri kana karışabilir. Bu durum sağlık açısından oldukça büyük zararlara neden olabileceği için araştırmacıların oldukça dikkatini çekmiştir. Bu nedenle bu konu hakkında detaylı çalışmalar ve incelemeler yapmaktadırlar.
Araştırmalara göre dövme mürekkeplerinin farklı renklerinde bulunan kimyasallar:
- Kırmızı- azo pigmentler, cıva, kadmiyum ve demir
- Mavi- kobalt, bakır
- Yeşil- krom, kurşun, alüminyum ve bakır
- Sarı-kadmiyum, kurşun ve çinko
- Turuncu- kadmiyum
- Beyaz- kurşun, titanyum, çinko ve baryum
- Siyah- nikel
Ancak dövme mürekkeplerinde bulunan kimyasallar bunlarla sınırlı değil. Dövme mürekkeplerinde aynı zamanda bakteriler, katkı maddeleri ve nanopartiküller bulunmaktadır. Bu maddeler, vücuda girdiklerinde vücuttaki organizmalara büyük ölçüde zarar verebilmektedirler.
British Journal of Dermatology’de yayınlanan araştırma sonuçlarına göre nano parçacıkların kan dolaşımına kadar nüfuz edebildiği gözlemlenmiştir. Nano parçacıkların önemli ölçüde sinir hasarına neden oldukları bilinmektedir. Uzun vadede, nano parçacıkların kanser riskini önemli ölçüde arttırdığı da bilinen yan etkileri arasındadır.
Yapılan araştırmalar sonucunda siyah mürekkebin diğer mürekkeplere kıyasen daha yüksek seviyede nanoparçacık içerdiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca yapılan çalışmalar, dövme mürekkebinin koruyucu madde içerse bile Staphylococci, Streptococci ve Pseudomonas gibi bazı bakterilerle kontamine olduğunu göstermekttedir.
Bilim adamları yapmış oldukları çalışmalar ve araştırmalar sonucunda cilt tabakasında kalan pigmentlerin vücuda kesin anlamda zararının olup olmadığını netleştirememişlerdir. Ancak küçük pigmentlerin lenfatik sistemlere geçtiğini ve lenf düğümlerinde biriktiğini kesinleştirmişlerdir.
Dövme Yaptırmanın Sağlık Üzerindeki Yan Etkileri
Yaptıran kişi için eğlenceli bir deneyim olan dövmenin sağlık üzerinde 4 adet olası yan etkisi bulunmaktadır. Bazı kişiler hiç yan etki yaşamayabilir. Ancak bazı kişilerde de aşağıda vermiş olduğumuz yan etkilerden bazıları görülebilmektedir.
Alerjik Reaksiyonlar
Dövme işleminden sonra kişilerin, alerjik reaksiyonlarla karşı karşıya kalma ihtimalleri oldukça yüksektir. Dövme mürekkebinin neden olduğu alerjik reaksiyonların belirtileri şunlardır:
- Ciltte kabarma
- Ciltte meydana gelen şişlikler ve kabarcıklar
- Cildin pul pul dökülmesi
- Dövme yapılan bölgeden sulu akıntı gelmesi
Bazı durumlarda ise alerjik reaksiyonlar hayati risk taşıyacak boyutlara ulaşır. Kişi nefes almada güçlük çeker, şiddetli baş ağrısı yaşar, kalp atışları hızlanır ve baş dönmesi yaşayabilir. Bu durumda kişinin en yakın sağlık kurumuna başvurması ve acil olarak müşahede altına alınması gerekir.
Cilt Reaksiyonları ve Enfeksiyon
Dövme yapılırken kullanılan iğneler cilde zarar verir ve kan damarlarının kırıldığı yerde kanın pıhtılaşmasına neden olur. Bundan dolayı dövme yapılan bölge şişer, morarır ve bölgede iltihaplanma meydana gelir. İltihaplanma iyileşme süreci içerisinde normaldir ancak yine de dikkate alınması ve göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Uygun bakımın ve bölgeye gereken hijyenin gösterilmesi durumunda iltihaplanma azalır.
The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology’de yayınlanan bir araştırma raporuna göre dövme işlemi sonrasında ciddi yan etkiler görülmesi ve aseptik inflamasyon gerçekleşmesi mümkündür.
İtalya’da yapılan anketler sonucunda, yeterli donanıma sahip olmayan tesislerde dövme işleminin yapılmasının enfeksiyon riskini arttırdığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle uzmanlar dövme yaptıracak kişilere, profesyonel anlamda eğitim almış dövme sanatçılarını tercih etmelerini ve steril stüdyolarda işlem yaptırmalarını önermektedirler.
Deriye enjekte edilen dövme mürekkebi, şişlik, kızarıklık, kaşıntı, kabarıklık gibi enfeksiyon belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Enfeksiyon ciddi boyutta olursa eğer dövmenin yapıldığı bölgede kalıcı izler oluşabilir.
Granülom ve Keloid Oluşumu
Dövme yapılan bölgenin enfekte olması durumunda granülomlar ortaya çıkabilir. Granülomlar küçük doku parçacıkları haline gelen iltihaplardır. Granülomlar, enfekte olan bölgeyi yabancı maddelerden korumak amacıyla bağışıklık hücreleri tarafından oluşturulurlar.
Ayrıca dövmelerle ilgili enfeksiyonlar cilt iyileştikten sonra keloidlere ve yara izlerine neden olabilir. Dövme yaptırırken bölgeye uygulanan kesiler, keloid büyümesini tetikleyebilir.
Kanserojen Etkiler
2018 yılında yapılan bir araştırma sonucunda, dövme işlemiyle bağlantılı 63 kanser vakası tespit edilmiştir. Araştırmalar ve çalışmalar hâlâ devam ediyor olsa da elde edilen veriler siyah, mavi ve kırmızı dövme mürekkeplerinin kanserojen madde potansiyelinde olduklarını göstermektedir.
Kına Kullanmak Daha mı Güvenli?
Dövme yapılırken cilde kalıcı dövme mürekkebi enjekte edilir. Ancak kına geçicidir ve genellikle 2 ya da 3 hafta içerisinde kaybolur. Çoğu kişi için kına daha güvenli görünse de aslında durum tam olarak böyle değildir.
FDA, geçici dövmelerin de ciddi yan etkilere yol açabileceğini söylemektedir. Raporlar bazı kına boyalarının içerisinde p-fenilendiamin adı verilen bir bileşen bulunduğunu göstermektedir. Bu bileşenin vücuda enjekte edilmesi durumunda vücutta kızarıklık, kabarcıklar, ciltte pigmentasyon kaybı, güneş ışığına karşı artan hassasiyet ve yara izleri ortaya çıkabilir.
Dövme Detoksu Nedir?
Dövme yaptırmak istiyorsanız ve dövme yaptırmanın uzun vadeli etkileri hakkında endişeleriniz varsa dövme işlemi öncesinde dövme detoksu uygulayabilirsiniz. Dövme detoksu vücudunuzdaki istenmeyen bileşiklerden bazılarının temizlenmesini sağlar. Dövme detoksu, dövmeden dolayı ciltte meydana gelecek olan olumsuz etkileri engellemez ya da tedavi etmez. Ancak dövme detoksu, vücudun karşılaştığı tehlikeli bileşenleri atmasına yardımcı olur.
Dövme Detoksu Nasıl Yapılmalıdır?
Dövme detoksu ya da diğer adıyla ağır metal detoksu yaparken bazı gıdaları normalden daha fazla tüketmeniz gerekmektedir. Bu gıdalardan bazıları şunlardır:
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Antioksidan özelliği olan otlar ve baharatlar
- İçerisinde C vitamini bulunan gıdalar
- Sarımsak ve soğan
- Keten
- Chia tohumu
Ayrıca bu besinleri tüketirken kişinin bol miktarda su içmesi gerekir. Bu sayede kişi vücudundaki zararlı maddeleri dışarı atabilir.
Katkı maddeleri içeren ve organik olmayan gıdaları tüketmekten detoks sürecinde kaçınılması gerekir.
Vücuttan atılmasını sağlamak için, ağır metalleri parçalamaya yardımcı olan besinlerin bol bol tüketilmesi gerekir. Klorella, C vitamini, deve dikeni ve probiyotikler ağır metallerin vücuttan daha kısa sürede atılmasını sağlayan besinlerdir.
Şelasyon tedavisi, aktif kömür tedavisi ve bentonit kil gibi uygulamalarda detoks sürecini olumlu yönde etkileyecek ve kısa sürede daha iyi sonuçlar almanızı sağlayacak ek tedavi yöntemlerindendir.
Özetle dövme yaptırırken detaylı araştırma yapmak gerekmektedir. Yapılan çalışmalar, pek çok insanın dövmenin risklerinin farkında olmadığını hatta dövme yaptıran kişilerin bile yeterli bilgilere sahip olmadığını göstermektedir.
