Reklam
İlaçsız MarketMaserasyon Yağlar

Kantaron Yağı Faydaları Nelerdir?

Kantaron Yağının Kırmızı veya Sarı Olmasının Nedeni? Hangisi daha faydalı?

Reklam

Kantaron yağı faydaları nelerdir? kantaron, hemen hemen tüm Türkiye’de yaygın ve yabani olarak yetişen bir bitkidir. Halk arasında “binbir delik otu, yara otu, kan otu, mayasıl otu, kuzu kıran” gibi farklı adlarla da bilinir. Yüzyıllardır halk arasında çeşitli faydalarından dolayı sıklıkla kullanılır. Özellikle yanık ve yara iyileştirici özellikleri ile ön plandadır. {1*}

Sarı Kantaronun Faydaları ve Kullanım Şekli❗Youtube Videomuzu İzleyerek Bilgi Alabilirsiniz.

Kantaron Yağı Nasıl Yapılır?

Kantaron yağı üretiminde Hypericum perforatum adı verilen bitki türü kullanılır. Yağın üretim şekline bakıldığında net bir elde edilme yöntemi olmadığı ve farklı şekillerde üretildiği görülür. Üretim genellikle “maserasyon” olarak adlandırılan yöntemle gerçekleştirilir ve üretim esnasında zeytinyağı kullanılır. Kantaron yağının kalitesi ise kullanılan zeytinyağı ve kantaronun kalitesi, ekipmanın özellikleri, maserasyon süresi ve ortamı, üretimde kullanılacak bitki/yağ oranı, bitkinin parçalanma şekli ve depolama şartları gibi faktörlere bağlıdır.

Reklam

Kantaron yağı elde etmek için öncelikle bitkinin topraktan 5 cm üzerindeki kısımları toplanır. Toplanan bitkiler 2-3 cm uzunluklara parçalanarak içerisinde saf zeytinyağı bulunan bir kavanoz (1:5 oranında) içine konur. Bu kavanoz, ara ara çalkalanmak suretiyle 4-6 hafta kadar güneş ışığı altında bekletilir. Bu süre sonunda bir tülbent veya süzgeç yardımıyla süzülür. Işıktan etkilenmemesi için koyu renkli bir şişeye aktarılıp saklanır. Kantaron yağı elde edilirken taze çiçekler kullanıldığı gibi kurutulmuş çiçekler de kullanılabilir.

Kantaron Yağı Besin Değerleri

Kantaron bitkisi yani H. Perforatum, çeşitli maddelerin yer aldığı kompleks fitokimyasal bir bileşime sahiptir. Kantaron yağının yağ asitleri bileşimi zeytinyağı kullanılarak üretildiği için zeytinyağı bileşimi ile aynıdır. Yağ asitleri dışında bitkinin içeriğinde yer alan bileşenler ise şu şekilde sıralanabilir. {2*} {3*}

  • Uçucu yağ (% 0.05-1)
  • Flavonoller (%2-5)
  • Biflavanlar
  • Naftodiantron türevleri
  • Floroglusinler
  • Fenolik asitler
  • Steroller
  • Vitaminler (C vitamini ve A vitamini)
  • Antrakinonlar
  • Karotenoidler
  • Karbolik asitler
  • Ksantonlar
  • Proantosiyanidinler
  • Kumarin
  • Bazı aminoasitler
  • Tanen ve reçine

Kantaron yağı yağ asitleri bileşimi;

  • Palmitik asit (C16:0): % 7.5-20
  • Palmitoleik asit (C16:1): % 0.3-3.5
  • Stearik asit (C18:0): % 0.5-5
  • Oleik asit (C18:1): % 55-83
  • Linoleik asit (C18:2): % 3.5-21
  • Linolenik asit (C18:3): < % 1.0

Genel anlamda kantaron yağının ana bileşenleri a-pinen, kariofilen, kariofilen oksit, germakren ve 2-metiloktan bileşikleridir. Kantaron yağının sağlığa faydalı etkilere sahip olmasında rol oynayan aktif bileşenleri ise hiperisin ve hiperforindir.

Reklam

Kantaron Yağı faydaları Nelerdir?

Antik Çağlardan beri Hypericum perforatum’un yani kantaronun yara iyileştirici, ağrı kesici, diüretik etkilerinden yararlanılmış ve halk arasında sıklıkla kullanılmıştır. Hatta bu yüzden bitkiye Yunanca “Huper” ve “eikon” sözcüklerinden oluşan ve “doğaüstü” anlamına gelen “Hypericum” adı verilmiştir. {4*}

Kantaron, eski Yunan ve Roma zamanlarından bu yana, akciğer, mide, bağırsak, böbrek ve idrar yollarının kronik hastalıklarında, gece idrarını kaçıran çocukların tedavisinde, yara ve yanık iyileşmesinde kullanılmıştır. Farmakolojik araştırmalar da sarı kantaron yağının küçük yaralar ve yanıklar, güneş yanıkları, sıyrıklar, ezilmeler ve ülser gibi durumlarda kullanımını desteklemektedir. Ayrıca içeriğindeki naftodiantronlar (hiperisin gibi) ve fluroglisinoller; antioksidan, antienflamatuar, antikanser ve antimikrobiyal özellikler gösterir. {5*} {6*}

Kantaron, ülkemizde de çeşitli hastalıklara karşı kullanımı olan bir bitkidir. Genellikle halk arasında soğuk algınlığı, şeker hastalığı, ülser, mide-bağırsak rahatsızlıkları, sarılık, karaciğer ve safra kanalı rahatsızlıklarında kullanılır. Kantaron yağı haricen de antiseptik olarak ve özellikle yanık yaraları başta olmak üzere yara iyileştirici olarak da kullanılır. {1*} {7*}

Son zamanlarda oldukça popüler olan bu bitkinin farmakolojik özellikleri hakkında çok sayıda bilimsel araştırma yapılmıştır. Üzerinde en çok araştırma yapılmış olan farmakolojik etkinliği ise antidepresan etkisidir. Ancak bu etkinlik bitkinin toprak üstü kısmının ekstrelerinde gözükmektedir. O yüzden yağı için aynı durum kesin olarak ifade edilememektedir.

Karaciğer Yağlanmasının Ciltteki Belirtileri Nelerdir? Karaciğer Yağlanmasına İyi Gelen Bitkiler

Reklam

Antimikrobiyal Özelliğe Sahiptir

Kantaron yağı içerdiği hiperforin sayesinde antibakteriyel etki gösterir. Ayrıca hiperisinin de benzer etkileri vardır. Hiperforinin, test edilen tüm gram-pozitif bakterilere karşı etkili olduğu görülmüştür. {8*}

Peeva-Naumovska ve arkadaşlarının 2010 yılında yaptığı bir çalışmada üç farklı dozda (%30, %40 ve %50) kantaron yağı içeren merhemin çeşitli organizmalara karşı antibakteriyel etkileri incelenmiştir. Çalışma sonunda merhemin zararlı organizmaların gelişimini engellediği görülmüştür. Başka bir çalışma da benzer şekilde kantaron yağının yara iyileştirici ve antimikrobiyal etkisi olduğunu desteklemektedir. {9*} {10*}

Yara İyileşmesini Hızlandırır

Kantaronun yara iyileştirici etkisi; antimikrobiyal ve anti-inflamatuar özelliklerinden, fibroblastik aktivitesinden ve kollajen sentezini sitimüle etmesinden kaynaklanmaktadır. Yapılan bir çalışmada kantaron yağının, hayvanlara uygulandığında yara iyileşmesini hızlandırdığı gösterilmiştir. {11*}

Sezaryen yaraları üzerinde yapılan bir araştırmada bir gruba kantaron yağı verilmiş ve diğer grup kontrol grubu yapılmıştır. 16 gün süren çalışma sonunda sezaryen yarasının sebep olduğu ağrı ve kaşıntı gibi rahatsız edici durumlarının kantaron yağı alan grupta daha düşük olduğu görülmüştür. Yapılan başka bir bilimsel çalışmada da yoğun bakım hastalarının bası yaralarının giderilmesinde kantaron yağının iyileştirici ve onarıcı etkisi görülmüştür. {12*} {13*}

Cilt Problemlerini İyileştirir

Kantaron yağı ile ilgili akne, sedef hastalığı ve atopik egzamalı hastalar üzerinde yapılan çalışmaların sonunda yağın bu cilt bozukluklarını iyileştirdiği ve önlediği görülmüştür. {14*} {15*} {16*}

Yanıkların İyileşmesini Hızlandırır

Kantaron yağının halk arasında sıklıkla tercih edildiği durumlardan bir diğeri de yanıklardır. Yanık bölgeye sürülen kantaron yağının iyileşmeyi hızlandırdığı bilinmektedir.
Birinci, ikinci ve üçüncü derece yanıkların tedavisinde kantaron yağının kullanıldığı bir çalışmada, birinci derece yanıkların 48 saat içinde iyileştiği gözlemlenmiştir. İkinci ve üçüncü derece yanıkların ise konvansiyonel yöntemlerle tedavi edilen yanıklara oranla en az 3 kat daha hızlı iyileştiği görülmüştür. Yapılan başka bir çalışmada da kantaron yağı içeren bir merhemin yanıkların iyileşme süresini kısaltmasının yanı sıra antiseptik aktivite gösterdiği de belirtilmiştir. {17*}

Ruh Halini İyileştirir

Kantaron, yaygın olarak depresyon, anksiyete, uyku sorunları ve mevsimsel duygudurum bozukluğu gibi durumların tedavisinde aktif olarak kullanılır. Kantaron bu etkilerini içerdiği hiperisin ve hiperforin bileşikleri ile göstermektedir. Ayrıca sigarayı bırakmanın ardından görülen yoksunluk sendromu için kullanımında da etkili sonuçlar göstermiştir. Ancak bu faydaların kantaron yağında ne kadar etkili olduğu bilinmemektedir. {18*} {19*}

Doğal Anksiyete Tedavisi İçin Uçucu Yağlar

Kantaron Yağı Nasıl Kullanılır?

Kantaron yağı, kullanım amaçlarına göre farklı yöntemlerde ve miktarlarda kullanılabilir. Yani cilt ile ilgili etkileri için topikal olarak uygulanabileceği gibi dahili olarak da kullanılabilir.

  • Dahili kullanımı: Kantaron yağı, mide koruyucu etkisi ve ülser problemi için sabah ve akşam olmak üzere günde 2 defa 1’er yemek kaşığı (10 ml) tüketilebilir.
  • Harici kullanımı: Cilt üzerinde meydana gelen sıyrık, yara, yanık, sezaryen yarası ve güneş yanıklarını iyileştirmek amacıyla 9-10 damla kantaron yağı sorunlu bölgeye masaj yapılarak uygulanmalıdır.

Kantaron Yağının 🔴 Kırmızı veya 🟡 Sarı Olmasının Nedeni? Hangisi daha faydalı?

Kantaron yağı, sarı ve kırmızı olmak üzere iki ana renkte bulunur. Bu renk farkının temel nedeni, yağın üretim sürecinde kullanılan kantaron bitkisinin farklı kısımlarının ve hazırlanış yöntemlerinin farklı olmasıdır.

Kırmızı Kantaron Yağı

Taze toplanmış kantaron bitkisinin tüm kısımlarının (çiçek, yaprak, sap) yağa bırakılarak güneş ışığında bekletilmesiyle elde edilir. Bu işlem sırasında bitkideki hypericin ve hyperforin gibi aktif bileşenler yağa geçer ve yağın kırmızımsı bir renk almasına neden olur. Kırmızı kantaron yağı genellikle daha güçlü terapötik özelliklere sahip olarak kabul edilir.

Kırmızı Kantaron Yağı Faydaları

  • Daha güçlü yara iyileştirici etkiler: Kırmızı kantaron yağı, hiperisin ve hiperforin içeriği nedeniyle ciltteki yaraların ve yanıkların daha hızlı iyileşmesini sağlayabilir.
  • Antidepresan etkisi: Hypericin, sinir sistemi üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Kırmızı kantaron yağı, hafif depresyon ve anksiyete tedavisinde geleneksel olarak kullanılmaktadır.
  • Daha güçlü antibakteriyel ve antiviral etki: Kırmızı kantaron yağı, mikroplara karşı daha güçlü bir etki gösterebilir ve enfeksiyonları önlemek amacıyla kullanılabilir.
  • Ağrı kesici: Kırmızı kantaron yağı, kas ve eklem ağrıları üzerinde yatıştırıcı etkiler sağlayabilir ve bu nedenle masaj yağı olarak tercih edilir.

Sarı Kantaron Yağı

Kurutulmuş kantaron çiçeklerinden üretilir. Rengini bitkideki flavonoidler gibi sarı pigmentlerden alır. Bu yağın rengi daha açık ve sarımsı tonlarda olur.

Sarı Kantaron Yağı Faydaları:

  • Cilt sorunlarına karşı etkili: Sarı kantaron yağı, yanıklar, yara izleri, egzama ve cilt tahrişlerini hafifletmede etkili olabilir. Cildi yatıştırıcı ve onarıcı özelliklere sahiptir.
  • Antiinflamatuar etkisi: Sarı kantaron yağı, hafif iltihaplanmalara karşı kullanılabilir ve cildi sakinleştirici özellikleri vardır.
  • Cilt hücrelerinin yenilenmesini teşvik eder: Sarı kantaron yağı, cildin doğal iyileşme sürecini hızlandırarak yara iyileşmesini destekleyebilir.

Kırmızı ve Sarı Kantaron Yağı Arasındaki Farklar

  • Renk farkı: Kırmızı kantaron yağı, içerdiği hypericin pigmenti nedeniyle kırmızımsı bir renge sahiptir. Sarı kantaron yağı ise daha hafif ve sarı renktedir.
  • Etki gücü: Kırmızı kantaron yağı genellikle daha güçlü iyileştirici özelliklere sahiptir ve özellikle sinir sistemi üzerindeki etkisi ile bilinir. Sarı kantaron yağı ise daha hafif cilt sorunları ve genel bakım için kullanılır.
  • Kullanım alanları: Sarı kantaron yağı daha çok cilt sorunları ve hafif iltihaplanmalar için kullanılırken, kırmızı kantaron yağı sinir sistemi, kas ve eklem ağrıları için de tercih edilir.

Hangisi Daha Faydalıdır?

Hangi yağın daha faydalı olduğu, kullanım amacına bağlı olarak değişir:

  • Cilt sorunları, yanıklar, egzama, yara iyileşmesi gibi durumlar için her iki yağ da etkili olabilir. Ancak kırmızı kantaron yağı daha güçlü iyileştirici özellikler gösterir.
  • Depresyon, anksiyete, sinir yatıştırma gibi durumlarda kırmızı kantaron yağı daha etkilidir, çünkü sinir sistemi üzerindeki etkisi daha fazladır.
  • Hafif cilt sorunları ve günlük bakım için sarı kantaron yağı da iyi bir seçim olabilir.

Kantaron Yağının Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Kantaron bitkisinin, bilinen ciddi bir yan etkisi yoktur. Kantaronun oluşturabileceği tek ciddi yan etki ise içerdiği hiperisine bağlı olarak sadece albino hayvan türlerinde ve bazı hassas cilde sahip insanlarda görülen fotosensitizasyondur. Yani güneş ışığına karşı hassasiyet durumudur. Bu yüzden yağ uygulandıktan sonra, ciltte tahribata veya lekelenmeye sebep olmaması için güneşe çıkılmamalıdır. {10*} {20*}

Kantaronun sistemik olarak kullanımı sonucu birçok ilaçla etkileşime girdiği bilinmektedir. Bu yüzden herhangi bir ilaç kullanan bireyler doktorlarına danışmadan kantaron kullanmamalıdır. Ayrıca kantaronun hamile ve emziren kadınlarda kullanımı hakkında yeterli bilgi yoktur. Bu yüzden kullanılmadan önce mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.

Kaynaklar

  1. https://dergipark.org.tr/en/download/issue-file/19513
  2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12008092/
  3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16130753/
  4. https://www.cjhp-online.ca/index.php/cjhp/article/download/654/774/2685
  5. http://www.survivorlibrary.com/library/herbal_simples_approved_for_modern_uses_of_cure_1897.pdf
  6. https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.1201/9781420040463/handbook-medicinal-herbs-james-duke
  7. https://www.ankaranobel.com/images/urunler/turkiyede-bitkiler-ile-tedavi-60a2773112d44.pdf
  8. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/25513
  9. https://dergipark.org.tr/tr/pub/anadolu/issue/1754/21698
  10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21130859/
  11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10837993/
  12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20064022/
  13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28011162/
  14. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/bjd.14840
  15. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874110005131
  16. https://www.karger.com/Article/PDF/148223
  17. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24214835/
  18. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12775192/
  19. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/html/10.1055/s-2005-916219
  20. https://www.researchgate.net/publication/341684592_CAYIR_MERALARDAKI_ZEHIRLI_BITKILERIN_ETKILERI_VE_HAYVAN_ZEHIRLENMELERINE_KARSI_ONLEYICI_TEDBIRLER_EFFECTS_OF_POISONOUS_PLANTS_AND_PREVENTIVE_MEASURES_FOR_THE_ANIMAL_POISONING_IN_GRASSLANDS_Rustu_HATIP

Reklam

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu