Aşırı alkol tüketimi, insülin direnci ve obezite gibi birçok nedenden kaynaklanan karaciğer yağlanması, adından da anlaşıldığı üzere karaciğerde yağ birikmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. İlk evrelerde tedavisi kolay olan bu rahatsızlık ileriki evrelerde ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilmektedir. Halsizlik ve iştahsızlık gibi belirtilerin yanı sıra, karaciğer yağlanması cilt sağlığını da olumsuz etkilemektedir. Karaciğer yağlanması belirtileri nelerdir? Karaciğer yağlanmasına ne iyi gelir? Karaciğer yağlanması ciltte kaşıntı, kızarıklık ve pullanma yapar mı? Merak ettiğiniz her şeyi yazımızı inceleyerek öğrenebilirsiniz.
SAĞLIK TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ.
Sık Yemek Yemenin Zararları Nelerdir? Polifaji Nedir? Youtube Videomuzdan İzleyebilirsiniz.
Karaciğer yağlanması aynı zamanda hepatik steatoz olarak da bilinmektedir. Karaciğerin işlevleri ve enzim dengeleri herhangi bir sebepten dolayı bozulmaya başladığında karaciğer yağlanması ve karaciğerde büyüme meydana gelir. Buna sebep olan pek çok neden vardır, ancak başlıca nedeni sağlıksız beslenmedir. Beslenme alışkanlıkları, öğün aralıkları ve tüketilen besinler ile uyku zamanı arasında geçen süre, sağlıklı ve dengeli biçimde devam etmediğinde karaciğer yağlanması ihtimalini artırmaktadır. Ayrıca alkol ve sigara tüketimi, hareketsiz yaşam, obezite, insülin direnci ve gebelik gibi faktörler karaciğer yağlanması için risk faktörü oluşturmaktadır.
Karaciğer vücudun en büyük ikinci organıdır. Yiyecek ve içeceklerdeki besin maddelerinin işlenmesine yardımcı olur ve kandaki zararlı maddeleri filtreleme görevi görür. Karaciğerinizde çok fazla yağ bulunması, karaciğerinize zarar verebilecek ve cilt üzerinde yara oluşumuna sebep olabilecek karaciğer iltihabına sebep olabilmektedir. Şiddetli vakalarda bu durum, karaciğer yetmezliğine yol açabilmektedir.
Çok fazla alkol tüketen bir kişide karaciğer yağlanması olduğunda buna alkolik yağlı karaciğer hastalığı (AFLD) denmektedir. Çok fazla alkol tüketmeyen kişilerde ortaya çıkan karaciğer yağlanması ise non-alkolik veya alkolik olmayan karaciğer hastalığı (NAFLD) olarak adlandırılmaktadır. Dünya Gastroenteroloji Dergisi’ndeki araştırmalara göre, NAFLD, Amerika ve Avrupa’daki insanların %25-%30’unu etkilemektedir. [1*]
Karaciğer Yağlanması Belirtileri
Çoğu zaman karaciğer yağlanması belirli semptomlara neden olmaz ve günlük yaşamı etkileyen bir duruma yol açmaz. Ancak, karın bölgesinin sağ üst tarafında hafif bir rahatsızlık, basınç veya ağrı hissedilebilmektedir. Karaciğer büyümesinin sebep olduğu bu problem, karaciğerin kemiklere yaptığı baskıdan dolayı ortaya çıkmaktadır. Karaciğer yağlanmasının diğer belirtileri şunlardır;
- Göğüs ve karın ağrısı
- Çabuk yorulma
- Mide bulantısı, kusma
- Halsizlik
- Sarılık
Karaciğer Yağlanması Neden Olur? Karaciğer Neden Yağlanır?
Karaciğer yağlanması, vücudumuz çok fazla yağ ürettiğinde veya yağı verimli şekilde metabolize edemediğinde ortaya çıkmaktadır. Fazla yağ, karaciğer hücrelerinde depolanır ve burada birikerek karaciğer yağlanmasına sebep olur. Karaciğerde yağ birikimi çeşitli şeylerden kaynaklanabilmektedir. Örneğin aşırı alkol tüketimi, karaciğer yağlanmasına ve alkole bağlı olarak gelişen karaciğer hastalıklarının başlamasına zemin hazırlamaktadır. Alkol tüketmeyen kişilerde oluşan karaciğer yağlanmasının sebepleri ise şunlardır;
- Obezite
- Yüksek Kan Şekeri
- İnsülin Direnci
- Kanda yüksek yağ oranı, trigliseritler
- Gebelik
- Hızlı Kilo kaybı
- Hepatit C gibi enfeksiyon türleri
- Metotreksat (Trexall), Tamoksifen (Nolvadex), Amiodoron (Pacerone) ve Valproik asit (Depakote) gibi bazı ilaç türlerinin yan etkileri
- Toksinlere maruz kalmak
Bazı genetik bozukluklar da karaciğer yağlanması riskini artırmaktadır.
Karaciğer Yağlanmasının Ciltte Belirtileri
Karaciğer yağlanması cilt sağlığını da etkileyebilen bir hastalıktır. Nadir olarak görülse de karaciğer yağlanması bazı hastalarda cilt üzerinde değişimlere sebep olabilmektedir. Ciltte kaşıntı, kızarıklık, pullanma gibi durumlar karaciğer yağlanmasının cilt üzerindeki belirtilerindendir. Aynı zamanda en sık görülen karaciğer yağlanması belirtileri ise sivilce, akne ve sarılık gibi bazı cilt problemleridir.
Karaciğer Yağlanmasının Aşamaları
Karaciğer yağlanması ilk evrelerde belirli semptomlar göstermemektedir. Ancak ilerleyen evrelerde, rahatsızlık ve ağrı ile kendini gösterebilmektedir. Karaciğer yağlanması dört aşamadan oluşur;
- Basit Karaciğer Yağlanması: Karaciğerde aşırı yağ birikimi
- Steatohepatit: Karaciğerde aşırı yağlanmanın yanı sıra oluşan iltihaplanma
- Fibrozis: Karaciğerde iltihaplanma ve yara dokusunun oluşması
- Siroz: Karaciğerde oluşan yara dokusunun, karaciğerin sağlıklı dokuları ile yer değiştirmesi sonucu oluşan hastalıktır.
Karaciğer Yağlanması Teşhisi Nasıl Konur?
Karaciğer yağlanmasını teşhis etmek için doktorunuz tıbbi geçmişinizi araştıracak, fiziki muayene yapacak ve bir dizi test isteyecektir. Karaciğer yağlanmasını teşhis etmek için yapılacak uygulamalar;
- Fiziki muayene
- Kan Testleri
- Görüntüleme testleri (Ultrason, CT tarama ve MR taraması)
- Karaciğer Biyopsisi
Karaciğer Yağlanması Tedavisi Nasıl Yapılır?
Karaciğer yağlanmasını tedavi etmek için onaylanan ve kullanılan ilaçlar bulunmamaktadır. Karaciğer yağlanmasını tedavi edebilecek ilaçları geliştirmek için daha fazla araştırma ve test yapılması gerekmektedir.
Karaciğer yağlanmasının genel sebepleri arasında alkol kullanımı, sağlıksız beslenme gibi durumlar yer almaktadır. Çoğu durumda karaciğer yağlanmasını tedavi edebilmek için yaşam tarzında değişiklikler yapılmaktadır. [2*]
Karaciğer yağlanması sorununu tedavi edebilmek için kendi kendinize yapabileceğiniz birkaç yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler şunlardır;
- Kilo vermek
- Alkol kullanımını azaltmak veya bırakmak
- Aşırı kalori içermeyen, doymuş yağ ve trans yağ oranı düşük, besin değerleri açısından zengin yiyecekleri tüketmek
- Haftada en az 30 dakika egzersiz yapmak
Yapılan bazı araştırmalara göre E vitamini takviyelerinin, karaciğer yağlanması problemlerine karşı etkili olduğu saptanmıştır. Ancak kesin bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmesi için daha fazla araştırma ve incelemeye ihtiyaç vardır.
Evde tedavi uygulamadan, takviye ve doğal ilaçları kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız. Bazı takviyeler ve doğal ilaçlar karaciğerde farklı problemlerin oluşmasına sebep olabilmektedir.
Karaciğer Yağlanması İçin Yapılacak Diyetler
Karaciğer yağlanması problemi ile karşı karşıyaysanız, tedavi olmak ve komplikasyon risklerini azaltmak için uygulayabileceğiniz yöntemler bulunmaktadır. Bunlardan ilki sağlıklı beslenmek ve diyet yapmaktır. Karaciğer yağlanması sorunundan kurtulmak için yapılabilecekler şunlardır;
- Meyveler, sebzeler, baklagiller ve kepekli tahıllar dahil olmak üzere bitki bazlı gıdalar açısından zengin bir diyet programı yapılmalıdır.
- Tahıllar, beyaz pirinç, beyaz ekmek ve diğer rafine tahıl ürünleri gibi karbonhidratlı ürünleri tüketmekten kaçınmalısınız
- Kırmızı et ve diğer birçok hayvansal üründe bulunan doymuş yağ tüketimini azaltmalısınız.
- İşlenmiş ve trans yağ içeren paketli gıdaları, atıştırmalıkları tüketmekten kaçınmalısınız.
- Alkol tüketimini azaltmalı ya da bırakmalısınız.
- Karaciğer detoksu yaparak, karaciğerinizi toksinlerden arındırabilir ve sağlıklı işleyişini geri kazanmasını sağlayabilirsiniz.
- Özellikle bol bol limon ve maydanoz tüketmelisiniz. İkisi bir arada tüketildiğinde karaciğer yağlanması problemini çözmede oldukça etkilidir. Sabah kahvaltısında 1 limonun suyunu içme suyu ile karıştırıp 1 bardak içmelisiniz. Yanında tüketeceğiniz maydanoz da karaciğer yağlanması problemlerini ortadan kaldırmada etkili olacaktır.
