Zeytin Yaprağı Faydaları Nelerdir?

Zeytin yaprağı faydaları nelerdir? Zeytin yaprağı ilk olarak Eski Mısır’da tıbbi faydaları için kullanılmıştır. Zeytin yaprağı Eski Mısır’ın yanı sıra, tarihten günümüze kadar birçok millette ve kültürde bitki çayı ve tozu olarak insan beslenmesinde terapötik olarak kullanılır.

Zeytin Yaprağı Nedir?

Zeytin yaprağı, Olea europaea adı verilen zeytin ağacının yapraklarından elde edilir. Zeytin ağacı Afrika, Asya ve Akdeniz’e özgü yaprak dökmeyen bir çalıdır. Araştırmacılar, zeytin ağacının kökeninin yaklaşık 6.000-7.000 yıl önce eski İran ve Mezopotamya’ya karşılık gelen bölgelerde ortaya çıktığını düşünür.

Zeytin ağaçlarının yüksekliği genellikle 8-15 metre arasında değişiklik gösterir. Zeytin ağacının çiçekleri küçük, beyaz ve tüylüdür, yaprakları ise gümüş yeşilidir. Zeytinler yeşilden mora dönerken hasat edilir.

1800’lerin başında, ezilmiş zeytin yaprakları ateşi düşürmek için içeceklerde ve birkaç on yıl sonra, sıtma tedavisi için çayda kullanılmıştır. Fas tıbbında da kan şekerini stabilize etmek ve diyabeti kontrol altına almak için zeytin yaprağı kullanılmıştır.

Zeytin yapraklarında bulunan sekoiridoid oleuropein yapraklardaki kuru maddenin %6-9’unu oluşturur. Diğer biyoaktif bileşenler arasında sekoiridoidler, flavonoidler ve triterpenler bulunur. Bu bileşikler hücre sinyalleriyle etkileşime girebilir ve antioksidan özellikleriyle birçok sağlık yararına sebep olur.

Zeytin yapraklarında bulunan oleuropein, antiviral, antibakteriyel ve antifungal özellikleri nedeniyle 1900’lü yılların başından beri dikkat çeker. Çalışmalar, bir polifenol olan oleuropeinin, kan basıncını doğal olarak düşürmeye ve kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı olan güçlü bir antioksidan olduğunu bulmuştur. Ayrıca, hayvan çalışmalarında oleuropeinin kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı hatta yok ettiği bulunmuştur. {1*}

Zeytin Yaprağı Faydaları Nelerdir?

Zeytin yaprağı, iyi bilinen zeytinyağı faydalarına benzer şekilde antioksidan, antihipertansif, antiinflamatuar ve hipoglisemik özelliklere sahip birçok biyoaktif bileşik içerir. Zeytin yaprağı, bağışıklık sistemini destekleyen, enerjiyi artıran, kan basıncını dengeleyen güçlü bir gıdadır.

Yüksek Tansiyonu Düşürür

2011 yılında yapılan bir araştırma, zeytin yaprağını, yüksek tansiyonu olan hastalara verilen bir ilaç olan Kaptopril’e kıyasladı. Sekiz hafta boyunca günde iki kez alınan 500 mg zeytin yaprağı sistolik ve diyastolik kan basıncını önemli ölçüde azalttı. {2*}

Hem zeytin yaprağı hem de Kaptopril yüksek kan basıncını önlerken, zeytin yaprağı tedavisi aynı zamanda trigliserit düzeylerinin (kötü kolesterol) düşmesine de neden oldu. Ek olarak, zeytin yaprağı baş dönmesi, tat kaybı ve kuru öksürük gibi Kaptopril yan etkileri açısından güvenlidir.

Kalp Sağlığını İyileştirir

Binlerce yıldır kardiyovasküler işlevi desteklemek için zeytin yaprağı faydalarından tonik olarak yararlanılmıştır. Daha sonra yapılan araştırmalar da zeytin yaprağının yüksek LDL-kolesterol seviyelerini düşmesine ve normal kan basıncının korunmasına yardımcı olduğunu göstermiştir. Zeytin yaprağında bulunan ana glikozit olan oleuropein ve oleuropeinin ana ürünü olan hidroksitirosolün her ikisi de koroner kalp hastalığı ve bazı kanserlerin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir.

Avustralya’da bulunan Biyomedikal Bilimler Okulu’nda yapılan bir araştırma, 16 hafta boyunca yüksek yağlı ve yüksek karbonhidratlı bir diyetle beslenen fareleri inceledi. Herhangi bir tedavi almayan fareler, artmış abdominal ve hepatik yağ birikimi belirtileri, kalp ve karaciğerde kollajen birikimi, kalp sertliği ve oksidatif stres belirteçleri geliştirmiştir.

Diğer yandan, zeytin yaprağıyla tedavi edilen farelerin, kardiyovasküler, hepatik (karaciğer fonksiyonu) ve metabolik belirtilerinin iyileşmiş olduğu gözlemlenmiştir. Bu çalışmadan yola çıkarak, zeytin yaprağının insanlarda da aynı etkiyi oluşturabileceği kanısına varılmıştır.

Diyabetle Savaşır

2013 yılında gerçekleştirilen bir çalışma zeytin yaprağının diyabet semptomlarını doğal olarak iyileştirebileceğini bulmuştur. Çalışma sonucunda, zeytin yaprağının hipoglisemik etkilere sahip olduğu ve ayrıca vücuttaki kan şekeri seviyelerini de kontrol edebileceği tespit edilmiştir. 2017 yılında gerçekleştirilen bir başka çalışma ise, zeytin yaprağında bulunan zeytin polifenollerinin etkileşimlerini ve birleşik faydalarını doğrulayan kanıtlar bulmuştur. {3*}, {4*}

Kanser Riskini Azaltır

Zeytin yaprakları, kanserli hücrelerin büyümesini sağlayan anjiyojenik süreci durdurma yeteneğine sahiptir. Yani, kanser tedavisinde ek bir gıda olarak zeytin yaprağı faydalarından yararlanılabilir. Zeytin yapraklarında bulunan oleuropein, kanser hücrelerinin çoğalmasını ve yayılmasını inhibe ederek antioksidan ve anti-anjiyojenik etki gösterir. {5*}

Yunanistan’da 2009 yılında yapılan bir araştırma, zeytin yaprağının güçlü antioksidan özelliklere sahip olduğunu ve kanseri engellediğini gösterdi. Çalışma sürecinde, zeytin yaprakları meme kanseri, mesane kanseri ve beyin kanseri ile ilişkili hücrelerin büyümesini yavaşlattı. {6*}

Kanser oluşumunu veya büyümesini engelleyen diğer besinler hakkında bilgi almak için Kanser Savaşçısı Mantarlar yazımızı okuyabilirsiniz.

Beyin Fonksiyonunu İyileştirir

Zeytin yaprağı faydalarından biri de beyin fonksiyonları üzerindeki olumlu etkisidir. Araştırmalar, zeytin yaprağında bulunan ana bileşiklerden biri olan oleuropeinin, bunama ve Alzheimer hastalığı gibi yaşa bağlı bozuklukların semptomlarını veya oluşumunu azalttığını gösterir.

Araştırmalara göre, serbest radikaller ve Alzheimer arasında bir bağlantı vardır. Zeytin yaprağının güçlü antioksidan etkileri serbest radikallerin neden olduğu oksidatif stresle savaşmaya yardımcı olur ve beyni hafıza kaybından korur.

Oxidative Medicine and Cellular Longevity’de yayınlanan bir çalışma, oleuropeinin otofajiyi teşvik ettiğini, kümelenmiş proteinlerin azalmasını ve bilişsel bozukluğun azalmasını sağladığını bulmuştur. Yani, zeytin yaprağı hücre bileşenlerin düzenli bir şekilde parçalanmasını ve geri dönüştürülmesini destekleme yeteniğine sahiptir. {7*}

Artriti Tedavi Eder

Artrit, eklemlerde şişlik ve ağrıya neden olan iltihaplı bir eklem hastalığıdır. Zeytin yaprağı anti-inflamatuar ajan olduğu için artrit tedavisinde zeytin yaprağı faydalarından yararlanılabilir.

2012 yılında yapılan bir araştırma, zeytin yaprağının, artritli farelerde pençe şişmesini önemli ölçüde azalttığını bulmuştur. Osteoartrit, 33 milyondan fazla Amerikalı yetişkini etkileyen en yaygın artrit türüdür. Osteoartrit, kemikler ve eklem arasındaki kıkırdak aşındığında meydana gelir. Çalışmalar, zeytin yaprağının ayrıca osteoartrit ile ilişkili kronik ağrıyı azalttığını ve iltihaplanma sürecini kötüleştiren sitokinlerin ve enzimlerin üretimini azalttığını göstermiştir. {8*}

Artrit tedavisinde kullanılabilecek diğer besinler hakkında bilgi almak için Artrit Diyeti Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Bakterileri ve Mantarları Öldürür

Zeytin yaprağı faydalarından bir diğeri, candida enfeksiyonları, menenjit, pnömoni, kronik yorgunluk, hepatit B, sıtma, gonore, zona ve tüberküloz gibi enfeksiyonlarla savaşmasıdır. Ayrıca kulak, diş ve idrar yolu enfeksiyonlarını doğal olarak tedavi eder.

2003 yılında yapılan bir çalışma, zeytin yaprağının bakteri ve mantarlara karşı antimikrobiyal etkiye sahip olduğunu kanıtlamıştır. Çalışmada, zeytin yaprağı, dermatofitler (cilt, saç ve tırnaklarda enfeksiyonlara neden olan bakteriler), candida albicans (ağız ve genital enfeksiyona sebep olan bakteri) ve Escherichia coli hücreleri (alt bağırsakta bulunan bakteri) dahil olmak üzere test edilen hemen hemen tüm bakterileri öldürmüştür. {9*}

2017’de yapılan başka bir araştırma ise zeytin yaprağının, E. coli ve salmonella dahil olmak üzere gıda kaynaklı patojenleri kontrol eden bir antimikrobiyal madde olarak çalıştığını bulmuştur.

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Zeytin yaprağı antiviral özelliklere sahiptir. Soğuk algınlığı tedavisinde veya önlemede zeytin yaprağı faydalarından yararlanılabilir. Ayrıca tehlikeli virüsleri tedavi etme yeteneği de vardır. Araştırmalar, zeytin yaprağının grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan bazı virüsler de dahil olmak üzere, hastalığa neden olan bir dizi mikropla etkili bir şekilde savaştığını gösterir.

Zeytin yapraklarında bulunan güçlü bileşikler, virüslerin çoğalmasını ve enfeksiyona neden olmasını engeller. New York Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, zeytin yaprağının HIV-1 enfeksiyonunun vücutta sebep olduğu birçok değişikliği tersine çevirdiğini göstermiştir. {10*}

2019’da yapılan bir araştırmada, lise çağındaki öğrencilere dokuz hafta boyunca zeytin yaprağı verilmiştir. Öğrencilerin herhangi bir hastalık sebebiyle yaptığı devamsızlık günlerinde %28 oranında azalma gözlenmiştir. {11*}

Cildi Güzelleştirir

Zeytin yaprağı, ciltte meydana gelen yaşlanma belirtilerini büyük oranda azaltabilir. Antioksidan içeren yiyecekler ve otlar, cildin ve hücrelerin sağlığı için harika araçlardır. Zeytin yaprağının antioksidan özellikleri, cilt üzerinde oksidatif stresten kaynaklanan hücre hasarını önlemeye yardımcı olur.

Japonya’daki Biyokimyasal Farmakoloji Bölümü, zeytin yaprağının UV radyasyon hasarı olan farelere verildiğinde, cilt hasarı belirtileri olan cilt kalınlığını ve cilt elastikiyetini azalttığını bulmuştur. Tedavi aynı zamanda kanser hücrelerinin büyümesini de engellemiştir. {12*}

Zeytin Yaprağı Nasıl Kullanılır?

Zeytin yaprağı faydalarından yararlanmanın en kolay yolu, zeytin yaprağı özüdür. Ancak, sağlığa zararlı olabilecek pestisitleri içermediğinden emin olmak için organik bir ürün aldığınızdan emin olun.

• Cilt bakımı için zeytin yaprağı: Yaşlanma karşıtı ve bakterilerle savaşma özellikleri nedeniyle, zeytin yaprağı özünü yüz yıkama jelinize veya nemlendiricinize ekleyebilirsiniz.
• Ağız sağlığı için zeytin yaprağı: Zeytin yaprağının güçlü antibakteriyel özellikleri nedeniyle, diş macununuza beş damla zeytin yaprağı özü ekleyerek zeytin yaprağı faydalarından yararlanabilirsiniz.
• Zeytin yaprağı kapsülleri: Zeytin yaprağı, kapsül ve yumuşak jel formlarında da bulunabilir. Kalp sağlığını iyileştirmek, bağışıklık fonksiyonunu desteklemek ve güçlü antioksidanlar sağlamak için zeytin yaprağı kapsülü kullanılabilir. Günde 500-1.000 mg arasında zeytin yaprağı kapsülü 2-3 doza  bölünerek alınabilir.

Zeytin Yaprağı Çayı Nasıl Yapılır?

Zeytin yaprağı faydalarından yararlanmak için en basit yollardan biri de çaydır. Bağışıklık fonksiyonunu güçlendirmek ve iltihaplanmayı azaltmak için her gün zeytin yaprağı çayı içebilirsiniz. Bir zeytin ağacına erişiminiz varsa, çay yapmak için yaprakları kullanabilirsiniz.

1. Yaprakları güzel bir şekilde yıkayın.
2. Kuruyana kadar 150 derece veya altında pişirin.
3. Kuru yaprakları ezin ve saplarını çıkarın.
4. Bir çorba kaşığı kurutulmuş zeytin yaprağını sıcak suda 10 dakika demleyin.
5. Tadı çok acı geliyorsa biraz organik bal veya limon ekleyin.
6. Zeytin yaprağı faydalarından yararlanmak için günde bir bardak (veya daha fazla) için.

Zeytin Yaprağı Yan Etkileri Nelerdir?

Zeytin yaprağı uygun miktarlarda kullanıldığında genellikle güvenlidir. Bununla birlikte, zaman zaman zeytin yaprağı, tansiyonu daha da düşürebileceği için düşük tansiyonu olan kişilerde baş dönmesine neden olabilir.

Zeytin yaprağı, özellikle doz çok yüksekse veya zeytin yaprağı çayı çok yoğunsa, mide tahrişlerine neden olabilir. Böyle bir durumda, zeytin yapraklarını Hindistan cevizi yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltin veya çaya fazladan su ekleyin. Diğer bazı yan etkiler arasında ishal, reflü, baş ağrısı, mide ağrısı sayılabilir.

Hamileyseniz veya emziriyorsanız, doktorunuzun yönlendirmesi dışında zeytin yaprağı tüketmeyin.

Tansiyonu düşürdüğü için tansiyon ilacı kullanırken zeytin yaprağı tüketmeyin. Zeytin yaprağı ayrıca hipoglisemik ve antidiyabetik özellikler gösterir, bu nedenle diyabetik ilaç kullanıyorsanız, bir doktora danışarak kullanın ve küçük dozlarla başlayın.

Zeytin yaprağı, Warfarin gibi kan sulandırıcıların etkinliğini artırabilir. Varfarin veya başka bir kan sulandırıcı kullanıyorsanız, zeytin yaprağı tüketmeden önce doktorunuza danışın.

Kemoterapi tedavisi görüyorsanız, bazı kemoterapi ilaçlarını etkileyebileceğinden, zeytin yaprağını kullanmadan önce sağlık uzmanınızla konuşun.