Artrit Diyeti Nedir? Artrit günümüzde birçok insanı etkileyen iltihaplı bir sağlık problemidir. Dünya çapında yaklaşık 350 milyon insanın artrit hastası olduğuna inanılır ve Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin analizlerine göre (CDC), yalnızca ABD’de 54 milyondan fazla kişinin artrit semptomlarından muzdariptir. {1*}
Artrit Nedir? Tedavisinde Kullanılan Uçucu Yağlar Hangileridir? Youtube Videomuzu İzleyerek Bilgi Alabilirsiniz.
Artrit Diyeti Nedir?
Romatoid artrit, bağışıklık sisteminden kaynaklanan bir rahatsızlıktır ve genellikle bağırsak florasındaki dengesizlikle başlar. Yani, beslenme şekli bağırsakları bağırsaklar da artrit oluşumunu etkiler. Akıllı bir artrit diyeti, anti-inflamatuar gıdalarla dolu olmalıdır.
Omega-3 Yağ Asitleri
Bilimsel çalışmalar, omega-3 yağ asitlerinin vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterir. Somon da dahil olmak üzere, doğal olarak avlanan balıklar, omega-3 yağ asitlerinden zengin gıda grubunda ilk sırada yer alır. Balıkların ardından ise otla beslenmiş dana eti, keten tohumu, chia tohumu ve ceviz gelir. {2*}
Omega-3 yağ asitlerinden zengin diğer besinleri öğrenmek için Omega 3 İçeren Besinler Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Kükürt İçeren Gıdalar
Kükürt doğal olarak bir metilsülfonilmetan (MSM) formu içerir. 2017 yılında gerçekleştirilen bilimsel bir incelemeye göre, MSM’nin eklem ağrısını ve eklem iltihabını azaltmaya yardımcı olabilir. Arthritis Foundation’a göre ise MSM ağrıyı ileten sinir uyarılarını azaltarak vücutta analjezik bir ajan görevi görür. {3*}
Kükürt oranı en yüksek besinler soğan, sarımsak, kuşkonmaz ve lahanadır. Böylece biraz sarımsakla sotelenmiş lahana, otla beslenmiş burgerinizle biraz soğan ve tabii ki garnitür olarak kuşkonmaz veya herhangi bir lahana, lahana salatası veya lahana turşusu yiyebilirsiniz. Bu kükürt açısından zengin gıdalar, artrit semptomlarını azaltmaya gerçekten yardımcı olabilir.
Kemik Suyu
Artrit diyetinize eklemek isteyeceğiniz bir sonraki gıda kemik suyudur. Kemik suyu iyileştirici özelliğini prolin ve glisin amino asitlerini içeren bir kollajen formundan alır. Prolin ve glisin dokuların yenilenmesine yardımcı olur.
Weston A. Price Vakfı’ndan beslenme araştırmacıları, kemik suyunun iltihabı, artriti ve eklem ağrısını azaltmak için takviye olarak satılan kondroitin sülfat ve glukozamin içerdiğini vurgular. {4*}
Meyve ve Sebzeler
Artrit diyetine eklenen meyve ve sebzeler, sindirim enzimleri ve anti-inflamatuar bileşiklerle doludur. Özellikle papain içeren papaya ve bromelain içeren ananas artrit tedavisinde oldukça etkilidir.
Molecular Nutrition and Food Research’te yayınlanan ve 2011 yılında gerçekleştirilen bir araştırma, iltihaptan muzdarip hastaların papaya tüketerek iltihap semptomlarını hafifletebileceğini buldu. {5*}
2015’te yayınlanan daha yakın tarihli bir araştırma ise papayada bulunan kimyasal maddelerin anti-enflamatuar ve immünomodülatör (bağışıklık sistemini destekleyen maddeler) özelliklere sahip olduğunu buldu. {6*}
Ananasta bulunan Bromelain, hem romatoid artrit hem de osteoartrit hastalarında kullanılmak üzere ilk kez 1964 yılında anti-enflamatuar ve ağrı giderici bir madde olarak rapor edilmiştir. Günümüzde bromelain romatoid artrit tedavisinde takviye olarak kullanılır. Bromelain eklem şişliğini azaltarak eklem hareketliliğini artırır. {7*}
İltihaplanmayı azaltan sebzeler hakkında bilgi almak için İltihaba İyi Gelen Bitkiler Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Artrit Diyetinde Kaçınılması Gereken Yiyecekler Nelerdir?
Artrit semptomlarını hafifleten gıdaların yanı sıra, iltihaplanmayı ve artriti kötüleştirebilen ve bu sebeple artrit diyetine eklenmemesi gereken birçok gıda vardır.
- Fazla şeker: Diyetteki fazla şeker iltihaplanma ile ilişkilendirilmiştir. Arthritis Foundation araştırmaları işlenmiş şekerlerin vücutta sitokin (inflamasyona sebep olan bir protein) salınımını tetiklediğini ve şeker tüketiminin bu sebeple kısıtlanması gerektiğini vurgular.
- Hidrojenize yağlar ve trans yağlar: Trans yağlar ve hidrojenize yağlardan kaçınmak için kızartmalardan, fast foodlardan, margarinden, işlenmiş atıştırmalıklardan, sağlıksız kahve kremalarından ve geleneksel unlu mamullerden uzak durmaya çalışın.
- Yüksek omega-6 yağ asitleri: Hidrojenize yağlara ek olarak, hem omega-6 hem de omega-3’ün sağlıklı bir dengesine sahip olmak yerine omega-6 yoğunluğu fazla olan bir diyet iltihaplanmayı artırır.
- Geleneksel tahıllar: Aşırı işlenmiş ve glüten ağırlıklı geleneksel tahıllar iltihabı artırır ve artrit semptomlarını daha da kötüleştirir. Simit ve ekmek gibi rafine beyaz un ürünleri artrit diyetinden çıkarılması gereken gıdalardan bazılarıdır.
- Yapay tatlandırıcılar: Yapay tatlandırıcılardan, özellikle de aspartam tüketimden kaçının. Kaçınılması gereken yaygın kullanılan diğer tatlandırıcılar arasında sukraloz, asesülfam K, sakarin ve sorbitol vardır.
- MSG: Arthritis Foundation, artritiniz varsa mono-sodyum glutamattan (MSG) kaçınmanızı özellikle tavsiye eder. MSG hem kronik inflamasyonu tetikler hem de karaciğer sağlığını bozar. MSG, fast food, hazır çorba ve sosların yanı sıra şarküteri etlerinde de yaygın olarak bulunur.
Artrit diyeti uygulayacaksanız ve semptomlarınızı en kısa sürede iyileştirmek için sıralanan yiyeceklerden uzak durmaya çalışın veya tüketimlerini mümkün olduğunca kısıtlayın. Sıralanan besinlere ek olarak, ciddi bir otoimmün hastalığınız varsa domates, beyaz patates, biber ve tütünü içeren patlıcangiller ailesi de artrit semptomlarını kötüleştirebilir. {8*}
MSG zararları hakkında daha fazla bilgi almak için MSG (Monosodyum glutamat) Nedir? Yan Etkileri Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.
Artrit için En İyi Takviyeler Nelerdir?
Artrit diyetinize ek olarak, doğal takviyelerle tedavi sürecinizi destekleyebilirsiniz.
Balık Yağı
Balık yağı, artrit tedavisi de dahil olmak üzere birçok yönden sağlığa faydalıdır. 18 aylık bir çalışma, romatoid artritli hastaların tedavisinde hodan yağını, balık yağını ve iki yağın birbirine karşı nasıl etki ettiğini değerlendirdi. Her üç grubun da hastalık semptomlarında önemli iyileşmeler sağladığı tespit edildi. Günde 1.000 miligram yüksek kaliteli balık yağı tüketimi idealdir. {9*}
Zerdeçal
Zerdeçal güçlü anti-inflamatuar etkileriyle artrit hastalarına fayda sağlar. Japonya’da yapılan bir araştırma, romatoid artrit sürecinde yer aldığı bilinen inflamatuar bir sitokin olan interlökin (IL)-6 ile ilişkisini değerlendirdi ve zerdeçalın bu inflamatuar belirteçleri “önemli ölçüde azalttığını” keşfetti. Zerdeçalı yemeklerinize ekleyebilirsiniz veya günde yaklaşık 1000 miligram zerdeçal takviyesi tüketebilirsiniz. {10*}
Proteolitik Enzimler
Proteolitik enzimler yüksek oranda bromelain içerir. Balık yağıyla birlikte tüketildiğinde artrit semptomlarının azalması hatta tamamen iyileşmesi için etkili bir tedavi sunar.
Randomize bir çalışma, proteolitik enzimler ve biyoflavonoid kombinasyonunun 12 hafta boyunca alındığında dizdeki kronik osteoartritin tedavisinde romatizma ilacı kadar etkili olabileceğini bulmuştur. {11*}
Glukozamin
Glukozamin kondroitin veya glukozamin sülfat, vücudun sağlıklı eklemleri iyileştirmek veya yenilemek için ihtiyaç duyduğu besinleri sağlar.
MSM
MSM, ek formda alabileceğiniz bir kükürt formudur. Kükürt açısından zengin gıdalar tüketebilir veya msm takviyesi alabilirsiniz.
