Laserasyon Nedir? Laserasyon Yaraları Nasıl Tedavi Edilir?

Laserasyon yara, deri altında oluşan travmatik yaralanmalardır. Latince karşılığı “Laceration” olan bu yaralanmalar, deri altındaki dokularda yırtılma meydana getirmektedir. Laserasyon oluşan bölgelerde kanama, ağrı, morarma ve şişme gibi semptomlarla karşılaşılmaktadır.

Deri altında meydana gelen ve bazı durumlarda evde tedavi edilebilen bu travmatik yaralanmaların ciddi boyutta olanları tıbbi müdahale gerektirebilmektedir. Deri altındaki dokuların hızla iyileşmesi ve iltihaplanma olmaması oldukça önemlidir.

Laserasyon Nedir?

Laserasyon yaralarını en basit tanımıyla deri altındaki dokuların yırtılması veya derin bir kesi oluşması şeklinde tanımlamak mümkündür. Laserasyon yaraları, kornea yırtılması gibi vücudun herhangi bir yerinde oluşabilmekte ve içindeki dokularda enfeksiyona rastlanabilmektedir.

Küçük ölçülerde ve derin olmayan laserasyon yaralarında doku hasarı azdır ve enfeksiyona pek rastlanmamaktadır. Ancak derin ve büyük laserasyon yaraları, deri altındaki kasları, iç organları ve hatta kemikleri etkileyebilecek kadar ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Özellikle bu tip önemli laserasyon yaralarında ağrı ve kanama sıklıkla görülmektedir. {1*}  

Küçük laserasyon yaraları birkaç gün içinde iyileşirken derin ve büyük laserasyon yaralarının iyileşmesi birkaç haftadan uzun sürebilmektedir.

Laserasyonun Diğer Yara Türlerinden Farkı Nedir?

Deri altındaki travmatik yaralanmalar olan laserasyon yaralarının sıklıkla kesik, aşınma veya delinme gibi farklı yaralarla karıştırıldığı görülmektedir. Tıbbi anlamda “yara” demek kesik, sıyrık, delinme gibi deride kendiliğinden veya bir dış etkenle meydana gelen lezyonlar şeklinde tanımlanmaktadır.

Kesik yaralar, tipik olarak keskin bir bıçak ve benzeri cisimle deride meydana gelen ciddi ya da hafif doku hasarlarıdır. Aşınma ise cilde sürtünme ya da çizilme yoluyla temas eden bir dış etkene bağlı oluşan yaralardır. Aşınma ve kesik yaralarının en önemli özelliği deri altındaki dokularda kayıp olmamasıdır.

Keskin veya sivri nesnelerin neden olduğu delinme yaralarında ise ciltteki açıklık küçük olmakla beraber bazı durumlarda oldukça derin olabilmektedir. Bu nedenle de delinme yaralarının enfeksiyon riski oldukça yüksektir. {2*} Travmatik yaralanmalar ise tüm bu yara türlerini kapsayabildiği gibi en önemli özelliği deri altındaki dokularda yırtılmalara neden olmasıdır.

Laserasyonun Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Laserasyon, bir aletin sebep olduğu kesikten veya dış etkenlere bağlı bir darbeden kaynaklanabilmektedir. Yaralanmanın boyutuna ve alınan darbenin şiddetine bağlı olarak laserasyonun büyüklüğü değişiklik gösterebilmektedir. Deri altındaki laserasyon ne kadar büyük ve ciddiyse semptomları da o ölçüde artmaktadır.

Laserasyon meydana gelen deride ağrı hissedilmesi en yaygın semptomdur. Ancak daha derin ve büyük laserasyon yaralarda sıklıkla deri altı kanamalara, şiddetli ağrılara ve iltihaplanmalara rastlanmaktadır. Laserasyon yaralarının büyük olanları, derin deri katmanlarındaki kaslara veya organlara zarar verebilmektedir. Bazı durumlarda deri altındaki sinirlere de zarar vererek o bölgede uyuşukluk ve güçsüzlük gibi belirtilere de neden olabilmektedir.

Laserasyonun Tedavisinde Uygulanan Yöntemler Nelerdir?

Laserasyon yaralarının derin ve ciddi boyutlarda olanları için tıbbi müdahale gerekmektedir. Daha küçük ve derin olmayan laserasyon yaralarının evdeki ilk müdahalesinde yapılması gerekenler ise şu şekildedir:

• Eğer laserasyon yarasında kanama varsa durdurmak için birkaç dakika üstüne baskı uygulamak gerekir. Bu baskı işlemi, kanama bitene kadar devam ettirilebilir.
• Laserasyon yarasının oluştuğu bölgenin suyla temizlenmesi gerekmektedir. Ancak sabun veya hidrojen peroksit gibi kimyasal içerikli sıvılar kullanılmamalıdır.
• Deri altında oluşabilecek enfeksiyonu önlemek için yaralı bölgeye antiseptik uygulamak gerekmektedir.
• Yaralanan bölgenin steril bir bandajla kapatılması ve düzenli olarak değiştirilmesi tavsiye edilmektedir.

Laserasyon yaralarının derin ve ağır kanamalı olan durumlarında ise iç dikiş gibi tıbbi önlemler gerekebilmektedir. Ayrıca bir enfeksiyon oluşumuna engel olmak ve ağrıyı gidermek için ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Yaranın oluşmasına bağlı olarak, eğer gerekli görülürse tetanoz aşısı uygulanmalıdır. Yaranın içinde yabancı bir cisim olması durumunda ise ameliyat ile deri altındaki bölge temizlenmektedir.

Laserasyonun Yaralarının Doğal Tedavisi

Laserasyon yaralarının çok derin olmadığı ve kanamanın az olduğu durumlarda yukarıda belirtildiği gibi ilk önlemler alınmalıdır. Hemen ardından yaranın iyileşmesi ve enfeksiyon oluşmaması için bazı doğal yöntemler kullanılabilmektedir. {3*}

Evde uygulanabilecek beş doğal yöntemi şu şekilde sıralamak mümkündür:

Doğal Bal

Balın içeriğindeki bulunan bileşenler, birçok cilt sorununda etkili sonuçlar alınmasına neden olmaktadır. Cilt sorunlarından oluşan yara ve lekelerin tedavisinde, milyonlarca yıldır balın kullanıldığı bilinmektedir. Bu nedenle de laserasyon yaralar için de bal, doğal ve etkili bir ilaçtır.

British Journal of Nursing tıp dergisinde yayınlanan bilimsel bir araştırmaya göre, cilde uygulanan balın sadece enfeksiyon oluşumunu engellemekle kalmadığı aynı zamanda yaralanmaya bağlı doku kaybını hızla iyileştirdiği görülmüştür. İltihaplanmaya neden olan bakteri ve mikropları yok ederek ağrıların giderilmesinde de doğal balın etkili olduğu kanıtlanmıştır. {4*}

Öte yanda American Journal of Clinical Dermatology’de yayınlanan başka bir araştırmada ise yaraların pansumanında bal kullanmanın iltihabı azalttığı, enfeksiyonu temizlediği ve iyileşme sürecini hızlandırdığı ifade edilmiştir. Ayrıca vücutta oluşan antibiyotik direnci, yaraların iyileşmesini geciktirmektedir. Doğal balın bu açıdan da bir antibiyotik görevi üstlendiğini söylemek mümkündür. {5*} {6*}

Sarımsak

Sarımsak, vücutta oluşan yaraların daha hızlı iyileşmesinde oldukça etkilidir. Sarımsağın içindeki bileşenlerin, bakterileri yok ederek enfeksiyon oluşumuna engel olması yaraların tedavisinde de etkili bir yöntemdir. {7*}

Kolajen

Laserasyon ve diğer tüm yaraların tedavisi, vücuttaki protein ve kolajen sayesinde sağlanmaktadır. Bu nedenle deride oluşan bir yırtılma benzeri yarada, direkt olarak deriye uygulanan kolajen takviyesi yeni dokuların hızla büyümesini sağlamaktadır. {8*} Ayrıca kolajenin bol miktarda temin edilebileceği kemik suyunun içilmesi de sürecin hızlanmasını sağlamaktadır.

Çinko

Vücuttaki bütün yaraların iyileşmesinde çinko oldukça önemli bir maddedir. Laserasyona bağlı yaraların tedavi süreçlerinde çinko içeren gıdaların tüketimine özen göstermek etkili sonuçlar elde edilmesini sağlamaktadır. Doğal ortamda beslenmiş olan hayvanlardan elde edilen sığır ve kuzu eti ile kabak çekirdeği, nohut ve kaju ile çinko takviyesini yeterli ölçüde almak mümkündür. {9*}

Papatya Yağı

Cilt ve saç derisi üzerindeki mucizevi etkileri oldukça fazla olan papatya aynı zamanda yaraların iyileşmesini hızlandıran doğal bir ilaçtır. Papatya yağının, hindistancevizi yağı ile karıştırılarak yaralanan bölgeye uygulanması hem o bölgenin nemli ve steril kalmasına neden olmakta hem de yaraların iyileşmesini hızlandırmaktadır. Yapılan birçok araştırma göstermiştir ki papatya yağının kullanıldığı yaraların enfeksiyon kapma oranları oldukça düşüktür.{10*} {11*}