Herpes, deri yoluyla bulaşan virütik hastalıklardan biridir. Herpes virüsü, kişinin bağışıklık sistemi güçlü ise ömür boyu uykuda kalabilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıflamaya başladığında periyodik olarak uçuğa ya da ülsere dönüşen kabarcıklara sebep olabilir. Tedavi edilmediğinde, uçuk genellikle yaklaşık 10-14 gün sürer ve kızarıklık, ağrı ve yanma sebebiyle rahatsızlık verir.
Sağlık Tüyoları İçin Tıklayınız
Pek çok insan uçuk için doğal bir tedavi olup olmadığını merak eder veya uçuktan tamamen kurtulmanın yollarını arar. Her ne kadar günümüzde herpes virüsünün semptomlarını azaltmak için uygulanabilecek yöntemler olsa da ne yazık ki virüsün yok olmasını sağlayacak bir tedavi bulunmamaktadır.
Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile bağışıklık sistemini güçlendirerek, yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak ve herpes semptomlarının görüldüğü dönemlerinde aşağıda bahsedeceğimiz doğal yöntemleri uygulayarak herpes virüsünün etkilerini azaltabilirsiniz.
Güçlü Bir Bağışıklığa Sahip Olmanız İçin Gereken Vitaminleri Öğrenmek İçin Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
Herpes Nedir?
Herpes, deri teması, ortak eşya kullanımı ve cinsel yolla bulaşan viral bir enfeksiyondur. Bu viral enfeksiyonlar, cilt ve mukoza zarlarında küçük, sıvı dolu kabarcıkların gelişmesine neden olur. Her yaş grubundan bireylerde görülebilen herpes enfeksiyonunun en yaygın olarak bilinen tipleri HSV-1 ve HSV-2’dir.
Ağız ve çevresinde uçuk çıkmasının en yaygın nedeni, HSV-1 virüsüdür. {1*} HSV-2 virüsü ise genellikle genital herpes olarak adlandırılır. Çünkü genellikle HSV-2 virüsünün bulaşmasından sonra genital bölgede uçuk görülür. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), HSV-2 yani genital herpes virüsünün dünya çapında genital ülserlerin 1 numaralı nedeni olduğunu ve 3 yetişkinden 1’ine bulaştığını açıklamıştır. {2*}
Her iki tip uçuk virüsü de oldukça bulaşıcıdır ve her ikisi de vücudun herhangi bir bölgesinde uçuğa sebep olabilir.
Herpes Belirtileri Nelerdir?
Eğer virüs vücutta aktif durumda ise klinik muayeneyle teşhis edilebilmektedir. Ancak virüs aktif değilse, vücutta bulunan herpes antikorlarının sayısını ölçen bir kan testi aracılığıyla kişinin herpes enfeksiyonu olup olmadığı anlaşılabilmektedir.
En yaygın Herpes belirtileri ise şunlardır:
- Dudaklarda, ağız içinde, cinsel organlarda, kalçalarda ve üst uyluklarda oluşan tek bir uçuk veya birden fazla uçuk (vezikül adı verilen) kümesinin ortaya çıkması.
- HSV-1 herpesin semptomları, tipik olarak dili, dudakları, diş etlerini, bukkal mukozayı ve ağzın sert ve yumuşak damaklarını etkileyen herpetik gingivostomatit olarak bilinir. HSV-2 herpesin semptomları ise erkeklerde penis tabanında ve çevresinde, kadınlarda ise vulva, vajina ve servikste görülür.
- Uçuklar bazen çok şiddetli ağrıya sebep olabilmektedir.
- Bazı uçukların dış tabakasında ince ve beyaz bir doku gelişir ve bu dokuya dokunulduğunda yanma hissi oluşur.
- Yaygın olarak görülen diğer semptomlar ise hassasiyet, kızarıklık ve şişliktir.
- Bazı insanlar, etkilenen bölgenin yakınında karıncalanma, kaşıntı hissi hissettikleri için uçuk çıkıp çıkmayacağını öngörebilirler.
- Bazı kişiler, herpes salgınları sırasında soğuk algınlığı veya grip semptomlarına benzer başka semptomlar geliştirir. Yorgunluk, sinirlilik, ağrı veya hafif ateş görülebilir.
Herpes Nedenleri Nelerdir ve Nasıl Bulaşır?
Herpes virüsünün nedenleri arasında, virüsün deri ve cinsel temas yoluyla edinilmesi, bağışıklık sisteminin baskılanması ve bazen beslenme yetersizlikleri yer alır.
Hem HSV-1 hem de HSV-2 enfeksiyonları, virüsü taşıyan biriyle doğrudan temas yoluyla bulaşır. HSV-1 veya HSV-2 salgıları oral, genital veya anal mukozal yüzeylerde yaşar. Deriden cilde bulaşma yoluyla geçerler ve ağız, kalça veya cinsel organlardaki yaralarla herhangi bir şekilde doğrudan temas virüsün geçmesine neden olabilir.
HSV-1 virüsü genellikle oral temas yoluyla bulaşır. Öte yandan, HSV-2 (veya genital herpes) cinsel yolla bulaşan bir hastalık olarak kabul edilir ve genellikle oral veya vajinal birliktelik sırasında geçer.
Genellikle HSV-2 virüsü bulaşan kişiler, semptom göstermediği için enfekte olup olmadıklarını bilmezler ve hatta ömür boyu bunu bilmeden yaşarlar. Dolayısıyla virüsü bulaştırmamak adına herhangi bir önlem alınmaz ve HSV-2’nin bulaş riski çok daha yükselir.
Herpes virüsünün bulaşma yöntemleri ise şunlardır:
- Aktif herpes virüsü belirtileri olan birini öpmek
- Her türlü korunmasız cinsel ilişkiye girmek (oral seks dahil)
- Birden fazla partnerle seks yapmak
- Uçuk, yara ve ülser olan derilere temas edilmesi
- HIV/AIDS, otoimmün bozukluk veya hepatit gibi bağışıklık sistemini azaltan başka hastalıklara sahip olmak
- Bağışıklığın azalmasına neden olan yetersiz beslenme
- Sigara içmek, yüksek miktarda alkol ve uyuşturucu kullanmak
Doğal Yöntemlerle Herpes Nasıl Geçer?
Günümüzde herpes virüsünün kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak virüsün vücutta uykuda kalmasına ve ömür boyu semptom yaşanmamasına yönelik yöntemler uygulanabilmektedir. Bir kişinin ne sıklıkla uçuk geçireceği, uçuklarının ne kadar şiddetli olacağı veya uçuklarının iyileşmesinin ne kadar sürdüğü, kişinin bağışıklık sistemine bağlıdır. Dolayısıyla herpes virüsünü taşıyan bireylerin öncelikli olarak bağışıklık sistemini güçlü tutmaya ihtiyaçları vardır.
Sağlıklı Gıda Alımınızı Arttırın
Herpes semptomlarını durdurabilmenin ilk ve en önemli yöntemi, sağlıklı ve yeterli beslenmeye özen göstermektir. Virüsü mümkün olduğunca uykuda tutabilmek için aşağıda yer alan sağlıklı gıdaları tüketin:
- Lizit Aminoasit Açısından Zengin Gıdalar: Aminoasit içeren baklagil, balık, hindi, tavuk ve sebze tüketiminizi arttırmalısınız.
- Portakal ve Kırmızı Sebzeler: Cilt/yara iyileşmesine yardımcı olmak ve genel bağışıklığı artırmak için karotenoid, biyo flavonoid ve C vitamini içeren kırmızı sebzeler (domates, pancar, kırmızı biber, soğan vb.) ve portakal tüketebilirsiniz.
- Balık: Balık, vücutta bulunan iltihabı azaltmaya ve doku onarımına yardımcı olan en iyi omega-3 gıdalarından biridir.
- Protein İçeren Gıdalar: En iyi protein kaynakları, balık, doğal ve organik yetiştirilen kümes hayvanları ve sığır etidir.
- Çinko İçeren Gıdalar: Cildin yeniden yapılanması ve vücudu virüslerden veya enfeksiyonlardan korumaya yardımcı olma gibi birçok kimyasal reaksiyonda çinko önemli rol oynar. Yüksek çinko içeren otla beslenmiş sığır eti, kabak çekirdeği, fındık ve ıspanak gibi sebzelerin tüketimini arttırarak Herpes semptomlarını azaltabilirsiniz.
Enflamatuar Gıdalardan Kaçının
Bazı gıdalar vücutta iltihaba sebep olabilir, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve cilt tahrişine yol açabilir. Herpes semptomlarının şiddetini ve süresini azaltmak için aşağıdaki gıdalardan mümkün olduğunca kaçının.
- İlave Şeker: İlave şeker tüketmek bağışıklık sistemini baskılamaya ve vücutta var olan iltihabı daha da kötüleştirebilmeye sebep olur. İlave şeker genellikle şişelenmiş içeceklerde, paketlenmiş atıştırmalıklarda, tahıl gevreği, granola barlar ve rafine tahıllar gibi aromalı ürünlerde bulunur.
- Alkol: Yüksek miktarda alkol bağışıklık sistemini baskılar ve yorgunluk, ağrı ve cilt iltihabı gibi semptomları daha da kötüleştirebilir.
- Paketlenmiş, İşlenmiş Gıdalar: İşlenmiş, paketlenmiş gıdaların çoğunda, genetiği değiştirilmiş bileşenler (GDO’lar) , hidrojene yağlar ve bağışıklık fonksiyonunu zayıflatabilecek tahıllar bulunur. Paketlenmiş ve işlenmiş gıdalar, gıda hassasiyetleri ve alerjilerine ve iltihapların kötüleşmesine sebep olabilir. Esasen bu gıdalar sadece gereksiz kalori alımına sebep olur.
- Asidik Gıdalar: Bu gıdalar uçukları tahriş edebilir, daha şiddetli ağrı ve yanmaya neden olabilir. Asidin açık yaralara temas etmesini önlemek için herpes semptomları yaşadığınız dönemde domates, portakal, sirke veya diğer narenciye meyvelerini tüketmemeye özen gösterin. Ancak semptom yaşamadığınız dönemlerde bu gıdaları beslenmenize dahil etmenizde bir sakınca bulunmamaktadır.
- Arjinin Aminoasit Açısından Zengin Gıdalar: Arjinin aminoasit içeren gıdalar, herpes virüsünü uyarabilmektedir. Herpes enfeksiyonu sırasında tüketmemeniz gereken ve içeriğinde arjinin aminoasit bulunan yiyecekler arasında buğday ve çikolata bulunur.
Uçucu Yağları Deneyin
Uçuğun tedavisine yardımcı olabilecek uçucu yağlar arasında karanfil yağı, çay ağacı yağı ve mür yağı bulunur. Çay ağacı yağı, doğal antiviral, antibakteriyel özellikleri nedeniyle cilde faydalı yağlardan biridir. {3*} Bu uçucu yağları günde üç kez uçuk olan bölgelere bir ila üç damla uygulayın.
Hassas bir cilde sahipseniz uçucu yağları seyreltebilmek için yağların içine Hindistan cevizi ya da jojoba yağı ekleyerek kullanabilirsiniz.
Uçuğun Çabuk İyileşmesi İçin Ne Yapılabilir?
Ağzınızda veya cinsel organınızda uçuk çıkarsa, uçuk ağrısını azaltmaya ve uçuğu iyileştirmeye yardımcı olacak birkaç yöntem bulunmaktadır.
- Vücudunuzda yer alan açık yaralara dokunmamaya çalışın. Her dokunduğunuzda ellerinizi yıkayın.
- Semptomları yaşadığınız dönemlerde içeceklerinizi ve mutfak eşyalarınızı kimseyle paylaşmayın.
- Bulaşma riskini azaltmak için diş fırçası, dudak kremi veya makyaj malzemelerinizi başkalarıyla paylaşmaktan kaçının.
- Herpes semptomlarını atlattıktan sonra yeni bir diş fırçası edinin. Çünkü herpes salgılarının bir süre daha fırçanızda kalması muhtemeldir.
- Tahrişi azaltmak için sadece doğal, yumuşak sabun ve ılık su kullanın.
- Kaşıntı önleyici kremler, vazelinler ve merhemler uçuğunuzu daha da kötüleştirebilir. Bu ürünleri kullanmak yerine doğal uçucu yağları tercih etmek uçuğunuzun etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Uçuk ağrıya neden oluyorsa, ağrıyı azaltmak için etkilenen bölgeye sıcak bir havlu bastırmayı deneyebilir veya ılık bir duş alabilirsiniz.
- Virüsü vücudunuzun diğer bölgelerine bulaştırmamak için uçuk bölgesi için ayrı bir havlu kullanmaya özen gösterin.
Herpes Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve İstatistikler
Deriden temas yoluyla bulaşan herpes virüsü hakkında bilinmesi gerekenler ve çalışmalar sonucunda ortaya konan istatistikler şunlardır:
- Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 50 yaşın altındaki küresel nüfusun tahmini üçte ikisi (kabaca yüzde 67) herpes simpleks virüsü tip 1 (HSV-1) ile enfektedir. {4*}
- HSV-1 veya HSV-2’den erkeklere göre kadınlar daha fazla etkilenir. Orta yaşlı kadınların genital herpes olma olasılığı daha yüksektir.
- Semptom taşımayan ve herpes virüsünün kendisine bulaştığını bilmeyen kişilerin bulaştırma oranı daha yüksektir. Genital herpesi olan kişilerin yüzde 85’inin bunu bilmediği tahmin edilmektedir.
- Çoğu birey oral/yüz HSV enfeksiyonu olan HSV-1 tipine enfekte olur; bununla birlikte, HSV-2’nin neden olduğu yüz enfeksiyonu da giderek daha yaygın hale gelmektedir.
- Yüksek gelirli ülkelerde yaşayan çocukların daha iyi hijyen ve yaşam koşullarına sahip olmaları nedeniyle HSV-1 ile enfekte olma oranının git gide azaldığı bilinmektedir.
- Aktif olarak herpes semptomları olan bir kişi ile temas edildikten sonra kuluçka dönemi yaklaşık bir hafta sürmektedir.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1871807/s
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1360273/
https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus[/accordion] [/accordions]
