Günümüzde çoğu insan hafızalarını, odaklarını ve üretkenliklerini artırmanın basit yollarını arar. Bu nedenle nootropik ya da akıllı ilaçlar kullanılır. Halk arasında beyin dopingi ve zekâ artırıcı olarak bilinen nootropik ilaçlar kişinin beyin fonksiyonlarını geliştirir ve iyileştirir.
Yüzlerce nootropik ilaç bulunsa da beynin doğal yöntemlerle güçlendirilmesi mümkündür. Beynin güçlenmesine katkıda bulunan içecekler aşağıda listelenmiştir. {1*}
Yeşil Çay
Yeşil çayda bulunan kafein oranı kahveden çok daha düşük olmasına rağmen nootropik bileşenler (Teanin ve EGCG) içermektedir. İçerdiği EGCG beyne yarar sağlar ve nörodejeneratif hastalıklarla savaşmaya yardımcı olur. {2*}
Yapılan çalışmalar teaninin kafein ile birlikte alındığında dikkati artırdığını gösterir. 21 insan üzerinde yapılan başka bir araştırma ise yeşil çayın dikkati, hafızayı ve odaklanmayı desteklediğini göstermiştir. {3*, 4*}
Kombu Çayı
Kombucha, genellikle meyve ya da bitkilerden yapılan fermente bir içecektir. Probiyotik adı verilen yararlı bakteriler içerir. Bağırsak sağlığını iyileştirmeye, bağırsak beyin ekseni aracılığı ile beyin işlevini artırmaya katkı sağlar. Bununla birlikte yapılan araştırmalar, kombu çayının beyin fonksiyonlarını geliştirdiğini göstermiştir. {5*}
Portakal Suyu
Portakal, içerdiği C vitamini açısından zengin bir meyvedir ve nöroprotektif yararları bulunur. 1 su bardağı (240 ml) portakal suyu günlük tüketilmesi gereken C vitamini ihtiyacının %93’ünü karşılar. {6*}
50 insanın dahil olduğu bir araştırmada, daha yüksek C vitamini seviyesine sahip kişilerin, düşük C vitamini seviyesine sahip kişilere kıyasla daha iyi bir hafızaya ve dikkate sahip oldukları görülmüştür. {7*}
C vitaminini elde etmenin en kolay yolu portakal tüketmektir. Portakal suyu yerine portakalı bütün bir meyve halinde tüketmek daha düşük kalori ve düşük şeker alımını sağlar. Aynı zamanda, yüksek bir lif kaynağı olan portakal günlük C vitamini ihtiyacının %77’sini karşılar. {8*} Bununla birlikte normalden daha fazla şeker içeren portakal suyunun dezavantajları, avantajlarından fazladır. Yüksek oranda şeker tüketimi tip 2 diyabet, obezite ve kalp hastalığı gibi durumlara neden olabilmektedir. {9*}
Yaban Mersini Suyu
Yaban mersini, beynin güçlenmesini sağlayan polifenol bileşikleri açısından oldukça zengin bir meyvedir. Polifenol bileşikleri ise yaban mersinine mavimsi bir renk veren antosiyaninlerde bulunmaktadır.
Yaklaşık olarak 400 kişide yapılan bir araştırmada yaban mersininin daha iyi bir hafıza sağladığı görülürken, bazı araştırmalarda ise yaban mersini beyinde hiçbir olumlu etki göstermemiştir. {10*, 11*}
Yeşil Meyve Suları ve Detoks İçecekleri
Yeşil meyve suları ya da detoks içecekleri, içerdiği meyve ve sebzelere bağlı olarak C vitamini ya da diğer antioksidanları barındırır. Bu da beynin güçlenmesine katkıda bulunur. Yeşil meyve suyu ya da detoks içeceği hazırlamak için örnek meyve ve sebzeler şunlardır; {12*}
- Lahana ve ıspanak gibi kalın yapraklı yeşillikler
- Salatalık
- Yeşil elma
- Taze otlar
Detoks içeceklerini besleyici bir hale getirmek için avokado, protein tozu, yoğurt ve muz gibi gıdalar eklenebilir. Örnek 2 tarif aşağıda sıralanmıştır.
Yeşil Meyve Suyu Tarifi
3-4 porsiyon çıkmaktadır.
Buzdolabında 5 güne kadar saklanabilir.
Malzemeler
- 1 kereviz
- 2 orta boy salatalık
- 1 avuç limon otu
- 3 avuç taze ıspanak
- 2 küçük yeşil elma
- 2 misket limonu
Hazırlanışı
- Tüm meyve ve sebzeler yıkanır ve dilimlenir.
- Meyve ve sebzeler katı meyve sıkacağında sıkılır ve boş bir sürahiye aktarılır.
- İyice karıştırılır ve tüketilmeye hazır hale gelir.
Limon Otu Yağı Ne İşe Yarar? Limon Otu Yağı Faydaları
Yeşil Detoks İçeceği Tarifi
1 porsiyon çıkmaktadır.
Malzemeler
- 2 avuç çiğ lahana
- Yarım muz
- Yarım avokado
- 1 su bardağı yoğurt
- Yarım su bardağı süt
- 1 avuç buz
Hazırlanışı
- Lahana iyice yıkanır.
- Mikser yardımıyla bütün malzemeler karıştırılır. Detoks içeceği çok katı bir kıvamdaysa süt, sıvı kıvamdaysa muz ya da avokado eklenir.
Zerdeçallı Latte Tarifi
Altın süt olarak da bilinen zerdeçallı lattede, parlak ve sarı bir baharat olan zerdeçal kullanılır. Bu baharat vücudun beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) üretimini artıran bir antioksidan olan kurkumin içerir. Vücutta bulunan nörotrofik faktörlerin düşüklüğü, zihinsel eksiklik gibi nörolojik sorunlara neden olabilmektedir. Zerdeçallı latte tarifi: {13*}
2 porsiyon çıkmaktadır.
Malzemeler
- 2 su bardağı süt
- 1.5 çay kaşığı öğütülmüş zerdeçal
- Bal ya da tatlandırıcı
- Tarçın
Hazırlanışı
- Süt ısıtılır ve içine zerdeçal eklenerek karıştırılır.
- Hazırlanan latte kupaya aktarılarak isteğe göre tatlandırılır ve üzerine tarçın eklenir.
Zerdeçal Yağı Faydaları Nelerdir? Zerdeçal Yağı Ne İşe Yarar?
Adaptojen İçeren Latte
Adaptojenler, vücudun strese uyum sağlamasına katkıda bulunarak beyin fonksiyonlarını iyileştirir ve vücut yorgunluğunun azalmasını sağlar. Çoğu adaptojen latte, maça kökü, kurutulmuş mantar ve ashwagandha ile yapılır. {14*}
101 Çeşit Şifalı Bitki ve Baharatlar 6. Bölüm
Pancar Suyu
Pancar nitrat bakımından zengin bir sebzedir. Yapısında bulunan nitrik oksit, hücrelere oksijen sağlamaya ve kan akışını artırmaya yardımcı olur. {15*} Nitrik oksitin aynı zamanda beynin öğrenme ve karar vermeden sorumlu alanlarında olumlu etkileri bulunur. Pancar suyu tüketimi vücuduna giren nitrik oksit seviyesini artırarak bu etkilerin oluşmasını sağlar. {16*}
Bitkisel Çaylar
Bazı bitki çaylarının beyin fonksiyonlarını iyileştirme yeteneği bulunur.
Bu bitki çayları şunlardır;
Ada Çayı
Ada çayı zihinsel yararlarının yanında hafızayı ve ruh halini olumlu yönde destekler. {17*}
Gingko Biloba
2600 kişiden fazla kişi ile yapılan çalışmalar, Gingko Biloba bitkisinin Alzheimer hastalığının semptomlarını ve zihinsel geriliği hafifletebildiğini göstermiştir. {18*}
Ashwagandha
Nootropik bir bitki olan Ashwagandha, Alzheimer gibi nörodejenaratif hastalıklara karşı koruma sağlar. {19*}
Ginseng
Bazı araştırmalar Ginseng’in nöroprotektif özellikleri nedeniyle beyin fonksiyonlarını geliştirdiğini gösterse de bazı çalışmalarda Ginseng’in beyin fonksiyonlarında hiçbir etkisi bulunmamaktadır. {20*}
Rhodiola
Zihinsel yorgunluğu giderir ve beyin fonksiyonlarını geliştirir. {21*}
Kefir
Kefir, probiyotik içeren fermente bir içecektir. Bağırsaklardaki yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlar ve beyin fonksiyonlarının gelişmesinde aktif rol oynar. {22*}
Kaynaklar
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30864515/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31349535/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28056735/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28899506/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27793221/
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/786578/nutrients
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28867798/
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/786559/nutrients
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26376619/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30999017/
- https://www.research.manchester.ac.uk/portal/files/92960868/1_s2.0_S0889159118311954_main.pdf
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30351155/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31279955/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28640972/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29077028/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24933499/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5318325/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26268332/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32240781/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24666107/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19016404/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32423436/