Durian meyvesi, uzun yıllardır Doğu tıbbı uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu meyve bir dizi antioksidan, anti-inflamatuar etkili bileşikler, vitaminler ve mineraller açısından zengin olduğundan tıbbi açıdan oldukça önemlidir. Durian meyvesi, diğer meyveler kadar kapsamlı bir şekilde araştırılmamış olsa da, doğal bir ilaç olarak kullanılabilmesinin yanı sıra, bulunduğu beslenme programlarında değerli bir gıda olarak kabul edilmektedir.
BESLENME TÜYOLARI İÇİN TIKLAYINIZ
Bu süper besin, çiğ olarak tüketilebilir, meyve suyu sıkılıp içilebilir ya da başka şekillerde beslenme alışkanlıklarına dâhil edilebilmektedir. Durian meyvesi düzenli olarak tüketildiğinde vücuttaki belirli besin eksikliklerine, metabolizma ile ilgili sorunlara, çeşitli enfeksiyonlara ve daha fazla sağlık problemlerine karşı koruma sağlamaktadır.
Tarçının Faydaları Nelerdir? Detaylı Bilgi Almak İçin Youtube Videomuzu İzleyebilirsiniz.
Durian Meyvesi Nedir?
Latince Durio zibethinus olarak adlandırılan durian meyvesi, öncelikle Tayland, Malezya, Endonezya ve Filipinler de dâhil olmak üzere Güneydoğu Asya ülkelerinde hasat edilen “egzotik bir tropikal meyvedir”. Hem çiğ hem de pişmiş olarak tüketilebilmektedir. Ayrıca oldukça güçlü, kendine has bir kokuya sahiptir.
Durian meyveleri yeşilimsi-kahverengi bir renktedir. Genellikle meyve boyutları büyüktür ve dikenli bir dış yüzeye sahiptir. Durian bazen “meyvelerin kralı” olarak da adlandırılmaktadır. Dikenli kabuğunun içinde beyaz, sarı veya kırmızı bir etli kısım bulunmaktadır. Meyve eti, diğer meyvelerin çoğundan farklı olarak yumuşak, muhallebi benzeri bir dokuya sahiptir. Bu meyve, değerli besinsel bileşimi ve biyoaktif bileşiklerin varlığı nedeniyle potansiyel bir terapötik ajan olarak kabul edilmektedir.
Durian Meyvesinin Besin Değerleri
Durian meyvesi, uzmanlar tarafından oldukça besleyici, yoğun bir meyve olarak kabul edilmektedir. Özellikle zengin bir C vitamini kaynağıdır. Ayrıca sağlıklı yağlar, Tiamin, B-6 vitamini ve riboflavin, manganez ve diğer mineraller de içermektedir. Fazla miktarda yağ içerdiğinden, avokadoya benzer şekilde çoğu meyveden daha yüksek kaloriye sahiptir.
Genel olarak, tek bir porsiyonda lif, yağ, protein ve karbonhidrat barındıran çok dengeli bir besindir. Ek olarak, tüketildiğinde kişiye antosiyaninler, karotenoidler, polifenoller ve biyoflavonoidler (meyveler, kakao, kırmızı şarap ve yeşil çay gibi süper gıdalarda bulunan aynı türler) gibi antioksidanlar da dâhil olmak üzere bir dizi koruyucu bileşik sağlamaktadır. Durian’da uçucu kükürt bileşikleri, esterler ve antimikrobiyaller de bulunmaktadır. {1*}
Bir fincan çiğ veya donmuş durian meyvesi (yaklaşık 243 gram) şu besin değerlerini içermektedir: {2*}
- 357 kalori
- 66 gram karbonhidrat
- 4 gram protein
- 13 gram yağ
- 9 gram lif
- 48 miligram C vitamini (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 80’i)
- 0,9 miligram tiamin (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 61’i)
- 0,8 miligram manganez (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 39’u)
- 0,8 miligram B6 vitamini (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 38’i)
- 1,060 miligram potasyum (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 30’u)
- 0,5 miligram riboflavin (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 29’u)
- 0,5 miligram bakır (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 25 DV’si)
- 88 miligram folat (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 22’si)
- 73 miligram magnezyum (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 18’i)
- 3 miligram niasin (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 13’ü)
- 95 miligram fosfor (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 9’u)
- 0,6 miligram pantotenik asit (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 6’sı)
- 1 miligram demir (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 6’sı)
- 0,7 miligram çinko (günlük olarak tavsiye edilen miktarın yüzde 5 DV’si)
Durian Meyvesinin Sağlığa Faydaları
Meyvelerin kralı olarak adlandırılan Durian meyvesi, C vitamini, B vitaminleri, lifler, manganez ve daha fazla faydalı bileşik için harika bir kaynaktır. Durian meyvesi tüketmenin faydaları arasında bağışıklık sisteminin, metabolik sağlığın, bilişsel ve zihinsel işlevlerin, sindirim sisteminin ve cilt sağlığının desteklenmesi ile vücuttaki serbest radikal hasarının giderilmesi bulunmaktadır
Yüksek Oranlarda Antioksidanlar, Kükürt Bileşikleri ve C Vitamini İçerir
Durian meyvesi, yüksek düzeyde antioksidanlar ve C vitamini gibi temel vitaminler içerdiğinden, kanseri teşvik eden serbest radikalleri nötralize edebilir (etkilerini yok edebilir) ve oksidatif stres ve iltihaplanmaya karşı vücudu savunabilmektedir. Bu meyveyi benzersiz kılan başka bir diğer özellik de, tiyoasetaller, tiyoesterler ve tiyolanlar gibi kükürt içeren bileşiklerin yanı sıra eser (oldukça az) miktarda alkol içermesidir. Bu özellikler, dokuları koruma ve metabolik yolları destekleme yeteneğine sahip sarımsakta bulunan aynı tür bileşiklerdir. {3*}
Çalışmalar, durian meyvesinin anti-proliferatif ve probiyotik etkileri olduğunu göstermiştir. Kanser hücrelerinin yayılmasını önlemeye, kolesterolü düşürüp arterlerin sertleşmesini sağlayarak kardiyovasküler sistem sağlığını geliştirmeye ve bilişsel beyin sağlığını desteklemeye yardımcı olmaktadır. Ayrıca vücuttaki serbest radikal hasarını azaltarak cilt, göz ve beyin sağlığını desteklemektedir.
B Vitaminleri ve Folat Açısında Zengindir
Yapılan bir araştırmaya göre durian meyvesi, emilebilir folat ve B vitaminleri açısından zengin bir doğal kaynaktır. Bu besinler metabolik sağlık, sinir ve kas fonksiyonunun korunması ve daha yüksek enerji seviyelerinin desteklenmesi için önemlidir. {4*}
Özellikle folat, homosisteinin metionine biyosentezini ve remetilasyonunu içeren metabolik yollarda önemli bir rol oynamaktadır. Sadece yeni doğanlarda nöral tüp defektlerinin (bazı bebeklerin omurilik ve beyninin gelişiminde ortaya çıkan anormallikler) önlenmesine yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kardiyovasküler problemlerin ve Alzheimer hastalığının gelişimi ile ilişkili olarak artan homosistein düzeylerinin de önlenmesine yardımcı olmaktadır. {5*} Durian meyvesinde bulunan yüksek miktardaki tiamin, glikoz metabolizması ve bağ dokularının sağlığının korunması için de faydalıdır.
MIND Diyeti Nedir? Alzheimer’dan Kurtulmaya Gerçekten Yardımcı Olabilir mi?
Metabolik Sistem ve Üreme Organlarının Sağlığını Destekler
Durian meyvesi, geleneksel tıpta doğurganlığı arttırıcı bir ajan olarak kullanılmıştır. Durian meyvesinin, metabolik ve polikistik over sendromunun (PCOS) çeşitli bileşenlerine karşı olumlu etkiler gösterdiği bulunmuştur. Bu meyvenin, anti-inflamatuar, antioksidan, anti-obezite, anti-kolesterol ve anti-hipoglisemik özelliklerinden kaynaklanmaktadır. {6*} Yüksek protein, lif ve yağ içeriğinden dolayı daha düşük glisemik indeks puanına sahip olduğu için şeker ve karbonhidrat tüketiminin etkilerine duyarlı olan insanlar için de ideal bir meyvedir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmeye Yardımcı Olur
Bazı araştırmalar, durian meyvesinin yaprağı ve köklerinin, ateş düşürücü ve sıtma önleyici özelliklerinin yanı sıra, virüsler ve enfeksiyonlarla mücadelede bağışıklık sistemini destekleyebilecek diğer birçok besin maddesi içerdiğine dair kanıtları ortaya çıkarmıştır. {7*}
Durian Meyvesi Tüketiminin Sağlığımız İçin Yan Etkileri
Genellikle çok sağlıklı bir gıda olmasına rağmen durian meyvesi, alkol gibi diğer maddelerle etkileşime girebilmektedir. Bu etkileşim, insan sağlığı için istenmeyen yan etkilere neden olabilmektedir. Durian meyvesi alkol ile birlikte tüketilirse, vücutta yan etki olarak mide bulantısı, kusma ve kalp çarpıntısı gibi problemler oluşmaktadır. Ayrıca rahatsız edici kokusu nedeniyle, bazı ülkelerde belirli halka açık yerlere, otellere ve toplu taşıma araçlarına Durian meyvesinin getirilmesi yasaklanmıştır.
Durian Meyvesi Nasıl Tüketilir?
İlk önce meyvenin olgun olduğundan emin olunmalıdır. Bu durum, dış kabuğunu bir bıçakla kesmeyi kolaylaştırmaktadır. Olgun durian meyvesi tüketmenin bir dezavantajı, kokunun daha güçlü olmasıdır. Bu nedenle bazı insanlar meyveyi biraz olgunlaşmamış (ham) olarak yemeyi tercih etmektedir. Ancak bozulmaya başlamadan hemen önce olgun durian meyveleri mutlaka kullanılmalıdır. Durian meyvesinin tüketilebileceği ve dikenli kabuğunu açıp etli kısmın çıkarılabileceği yöntemler ve tavsiyeler şunlardır:
- Meyveyi kesmek için durian meyvesinin sapını aşağı gelecek şekilde yerleştirin ve meyvenin üst kısmındaki kalın deriyi kesin. Kesilen yerden bu deriyi çekerek meyveyi soyun.
- Soyma işleminden sonra meyveyi ortadan ikiye kesin ve meyvenin “baklalarını” (içi) ve kabuk boyunca iç taraftaki meyve etini çıkarın. Daha sonra yemeden veya pişirmeden önce büyük, yenmeyen tohumları çıkarın.
- Durian meyvesinin kokusunu azaltmaya yardımcı olmak için durian kabuğunu soymadan önce sıcak su ile yıkamak, bu ağır aromalı kokuya sebep olan bazı parçacıkların ve bileşiklerin giderilmesine yardımcı olabilir.
- Pürüzsüz meyve eti çıkarıldıktan sonra, sağlıklı kekler, salatalar ve patates kızartması gibi tuzlu yemeklerin tariflerinde durian meyvesi kullanılabilir. Çoğu insan ağır kokusunu ve tadını maskelemeye yardımcı olabilecek şekerli tarifler tercih etse de baharatlar, pirinç ve sebzelerle de kullanımı tercih edilebilir.
Taze meyve hemen veya olgunlaşmaya başladıktan sonraki birkaç gün içinde kullanılmalıdır. Buzdolabında saklamak, daha uzun süre taze tutmanın iyi bir yoludur. Pişmiş durian meyvesi hava almayan bir kapta saklandığında buzdolabında birkaç gün bozulmadan kalabilmektedir.
Durian Meyvesi Nasıl Seçilir ve Nasıl Kullanılır?
Asya ülkeleri dışında, durian meyvesi bulmak için en ideal yerler özel olarak kurulan Asya pazarlarıdır. Bu pazarlarda taze veya dondurulmuş olarak bulabilmek mümkündür. Ancak meyve bu bölgede üretilen en pahalı meyvelerden birisidir. Koyu kahverengi veya beyaz lekelere sahip olmayan, açık renkli sivri dikenli meyveler tercih edilmelidir. Meyveyi alıp sallayarak, herhangi bir tıkırtı sesi olup olmadığına dikkat edilmelidir. Eğer tıkırtı sesi duyuluyorsa, bu ses meyvenin içinin kuruduğunu ve artık tüketilemeyeceğini göstermektedir.
Durian meyvesi eğer pişirilecekse, hem meyve eti hem de tohumları tüketilebilmektedir. Ancak dışındaki dikenli kabuk ve derisi yenmemelidir. İnsanlar durian meyvesinin tadını farklı şekillerde tanımlamaktadır. Örneğin, sarımsak, peynir ve badem gibi tatlar arasında tada sahip olduğu düşünülmektedir.
Durian meyvesinin kullanım şekilleri:
- Meyvenin eti, hem çiğ olarak hem de biraz fazla olgunlaştığında pişirilerek tüketilebilmektedir.
- Bazen şekerlemeler, unlu mamuller, tatlı içecekler ve tatlılar yapmak için kullanılmaktadır.
- Soslar içerisinde nefis yemeklere eklenerek de kullanılabilmektedir.
- Meyvenin suyu sıkılıp diğer meyve suları gibi içilebilmektedir.
Durian Meyvesinin Kokusunun Nedeni Nedir?
Durian meyvesinin kokusunun şiddeti, belirli durian türüne ve ne kadar olgun olduğuna bağlıdır. Olgunlaştığında meyvenin kokusunun şiddeti artmaktadır. Bir çalışma, meyvenin en az 44 farklı aktif koku bileşeni içerdiğini göstermiştir.{8*} Spruce Eats’de yayınlanan bir araştırmaya göre, durian meyvesinin kokusu kirli ve terli çoraplar, çürük yumurta, doğranmış soğan ve gübre kokusuna benzetilmektedir. Meyvenin güçlü kokusunun, kükürt bileşiklerinin (soğan ve sarımsakta bulunanlar gibi) ve diğer enzimlerin varlığına atfedildiği düşünülmektedir. Bunlar genellikle tüketmek için bir engel olmasa da, koku kişiyi çok rahatsız ediyorsa mide bulantısı hissetmesine neden olabilmektedir. {9*}
