Enerji İçeceklerinin Zararları Nelerdir? Sağlıklı Enerji İçecekleri Var mıdır?

Enerji içeceklerinin zararları nelerdir sorusu sağlığın ne kadar önemli olduğunu anladığımız bu günlerde çokça sorulmaktadır. Gün içerisinde, çalışırken düşen enerjiyi arttırmak için enerji içeceklerine yönelmek hızlı ve kolay bir yöntem olarak görülmektedir. Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Sağlık Merkezi’ne göre, {1*} multivitaminlerin yanında, enerji içecekleri, gençler ve genç yetişkinler tarafından tüketilen en popüler besin maddeleridir.

Günümüzde, şeker ve kafein içeriği yüksek olan birçok enerji içeceğinin yanı sıra kahve ve çay gibi sağlıklı enerji içecekleri de dahil olmak üzere birçok farklı türde enerji içeceği mevcuttur. Yüksek kalorili, potansiyel olarak tehlikeli içecekleri alışkanlık haline getirmek yerine, yorgun hissetmeye neden olan temel sorunların ne olduğunu bulmaya çalışmak çok daha önemlidir.  Yorgun ve halsiz hissetmenize sebep olan durumları öğrendikten sonra, yeşil çay, yerba mate veya organik kahveler gibi içecekleri tüketerek vücudunuzun ihtiyacı olan enerjiyi doğal yollardan karışlayabilirsiniz.

Enerji İçecekleri Nelerdir?

Enerji içecekleri, “zihinsel uyanıklığı ve fiziksel performansı artırabilen ürünler olarak tanıtılan, genellikle kafein, şeker, vitaminler veya karnitin gibi takviyeler ve yüksek düzeyde uyarıcı bileşenler içeren içecekler” olarak tanımlanmaktadır. {2*} Bazı enerji içecekleri içecek olarak pazarlanırken, diğerleri diyetler için takviye olarak satışa sunulmuştur. Popüler enerji içeceği türlerine örnek olarak RedBull, Monster, Rockstar, NOS ve Amp verilebilmektedir. Son zamanlarda enerji içeceklerine ek olarak çeşitli bitki ve sebzelerden yapılan shotlar (zencefilshot vb.) da tercih edilmektedir.

Enerji içeceklerinin içerisinde bulunan bazı bileşenler şunlardır:

• Şeker (standart bir enerji içeceği, çoğu sağlık otoritesi tarafından önerilen maksimum günlük ilave şeker miktarını aşan, 54 ila 62 gram arasında ilave şeker içermektedir.)
• Kafein
• B6 ve B12 Vitamini
• Taurin dahil amino asitler
• Guarana/Brezilya kakaosu
• Ginseng
• Glukuronolakton
• Yohimbe
• L-karnitin
• Acı portakal
• Yerba dostum
• Ginkgo
• Sarı Kantaron

Yukarıda listelenen birçok vitamin, mineral ve şifalı bitki uygun miktarlarda kullanıldığında tek başına faydalı olabilirken, enerji içeceği formunda içlerine yüksek miktarda şeker ve kafein eklenmesi bu içecekleri diğer kullanılan formlarına göre daha tehlikeli hale getirmektedir. Bu maddeler bu nedenle enerji içeceklerinin zararları nelerdir sorusuna yanıt olurken kullanılabilecek argümanlar arasına girmektedir.

Çoğu üretici, enerji içeceklerini, genellikle kafein içermeyen ve susuz kalmanıza yardımcı olan sodyum ve potasyum gibi elektrolitler içeren “spor içeceklerinden” ayırmaktadır. Sporcu içecekleri, ağır egzersizler sırasında kaybedilen su ve elektrolitlerin yerine konmasına yardımcı olabileceğinden kulağa daha iyi bir alternatif gibi gelse de genellikle şekerli içeceklerdir ve boyalar, yapay aromalar gibi zararlı diğer maddeler içermektedirler.

Enerji İçeceklerinin Zararları Nelerdir?

Bireyler günlük performanslarını arttırmak ve hissettikleri yorgunluğu gidermek için enerji içeceklerini tüketmektedir. Bazı enerji içecekleri bireyleri uyanık hissettirmesi amaçlanan vitaminler, mineraller, amino asitler ve diğer bileşikleri içerirken, araştırmalar enerji içeceklerinin uyarıcı etkilerinin öncelikle kafein içeriğinden kaynaklandığını göstermektedir. {3*} Orta düzeyde kafein çoğu yetişkin için kötü bir şey olmayabilir, ancak gençler, çocuklar ve yaşlılar da dahil olmak üzere bazı bireyler kafeinin etkilerine karşı daha hassas bir konumdadır.

Enerji içeceklerinin zararları nelerdir? Enerji içeceklerinin olası yan etkileri şunlardır: {4*}

• Kafein doz aşımı (bir enerji içeceği ortalama 70 ila 240 miligram kafein içerirken, bir sodada yaklaşık 35 mg kafein ve bir fincan kahvede 100 mg kafein bulunmaktadır. Her gün birden fazla enerji içeceği içmek, kafein alımının hızla artmasına neden olmakta ve bu da birtakım semptomlara yol açabilmektedir)
• Anksiyete
• Kalp çarpıntısı, kalp ritmi bozuklukları, kalp hızı, kan basıncında artış
• Uyku sorunları ve uykusuzluk
• Mide bulantısı, ishal ve iştah kaybı gibi sindirim rahatsızlıkları
• Dehidrasyon
• Göğüs ağrıları
• Baş dönmesi
• Kafein ve şekere bağımlılık
• Baş ağrısı
• Yüksek şeker ve kalori alımına bağlı kilo alımı (normal bir enerji içeceği, gazlı içecekle benzer miktarda kalori ve şeker içerir, bu da obezite ve diyabet gibi problemler için risklerin artmasına neden olmaktadır) {5*}
• Diş sorunları

17 yaşın altındaki gençlerin üçte birinin düzenli olarak enerji içeceği içtiği tahmin edilmektedir. Üniversite öğrencilerinin yaklaşık %25’i enerji içecekleriyle birlikte alkol tüketmektedir. Ayrıca enerji içecekleriyle ilgili tüm acil servis başvurularının %42’si bu içeceklerin alkol veya uyuşturucularla (marihuana veya reçeteli ilaçlar gibi) karıştırılarak içilmesi ile oluşmaktadır.

Bu içeceklerin, özellikle kafein içeren türlerinin (özellikle alkolle karıştırıldığında) zararlı etkileri olduğu bilinmektedir. {6*} Şekerli, kafeinli içecekler ayrıca astımı, yüksek tansiyonu, anksiyeteyi, nöbetleri ve huzursuz bağırsak sendromu olan kişilerin semptomlarını kötüleştirmektedir. Enerji içeceklerinin zararları nelerdir bu nedenle bilinmesi çok önemlidir.

Enerji İçecekleri Yerine Tüketilebilecek Sağlıklı İçecekler Nelerdir?

Enerji içeceklerinin zararları nelerdir sorusuna yanıt verdik. Peki, vücudumuza gerekli enerjiyi sağlıklı şekilde sağlayabilir miyiz? Enerji içecekleri yerine tercih edilebilecek doğal ve sağlıklı başka alternatifleri bulunmaktadır. Enerji veren sağlıklı içecekler şunlardır:

• Yeşil çay; enerjiyi artırma, yağ yakma ve yağ depolamayı azaltma gibi metabolik hızlandırıcı etkilerle ilişkilendirilen bir enerji içeceğidir. Yeşil çay doğal olarak biraz kafein içermektedir ancak kahveden daha az kafein oranına sahiptir.
• Matcha yeşil çayı
• Sade Türk Kahvesi; İçerisinde antioksidanlar ve kafein olsa da günde birkaç fincanı aşmayacak şekilde tüketilebilir.
• Tanenler ve antioksidanlar açısından zengin olan ve bir miktar (kahveden daha az) siyah çay sağlıklı ve enerji veren içeceklerdendir.
• Yerba mate, Güney Amerika’da yetişen, yeşilimsi bir renge sahip bir çay türüdür. Polifenoller ve diğer antioksidanları içermektedir. Hem iltihap önleyici hem de kanser önleyici özelliklere sahiptir.

Sağlık açısından en iyi enerji içecekleri organik çaylar ve kahvelerdir. Fakat günde 3 veya 5 bardaktan fazla içilmemeleri gerekir. Sağlıklı enerji içeceklerinin zararları nelerdir diye bakacak olursak çok fazla tüketilmesinde oluşabilecek yan etkileri gösterebiliriz.

Beyin Güçlendirici İçecekler Nelerdir?

Vücudun Enerjisini Arttırmanın Diğer Yolları Nelerdir?

Enerji içeceklerinin zararları nelerdir konusu ile ilgili bilgi alanlar vücudu için gerekli olan enerjiyi doğal şekilde almanın yollarını aramaktadır. Enerji içecekleri ya da ek takviye gıdalara yönelmeden de vücut enerjisini arttırabilmek mümkündür. Çeşitli çay ve kahvelerin yanı sıra enerjiyi arttırabilecek diğer yöntemler şunlardır:

Düzenli Uyku Uyumak

Günde ortalama yedi ila dokuz saat uyku uyumak, bireylerin kendilerini uyanık ve üretken hissetmelerini sağlamaktadır.

Egzersiz Yapmak

Düzenli fiziksel aktivite, ruh halini ve motivasyonu iyileştirmekte ve daha iyi uyumaya yardımcı olmaktadır.

Şifalı Otlardan Yararlanmak

Ginseng ve ginkgo biloba da dahil olmak üzere bazı şifalı bitkiler, önerilen dozlarda alındığında, genellikle herhangi bir ciddi yan etki olmaksızın, bireyleri daha uyanık hissettirmektedir.

Stresi Kontrol Altına Almak

Kronik stres enerjiyi tüketebilmekte, beyin sisine neden olmakta ve uyku düzenini bozmaktadır. Meditasyon, kitap okuma, günlük tutma, aromaterapi, yoga vb. gibi aktiviteler rahatlamaya yardımcı olan stres giderici aktivitelerdir.

Beyin Güçlendirici Besinleri Tüketmek

Anti-inflamatuar ve besleyiciliği yoğun yiyecekler bireylerin kendilerini iyi hissetmeleri için ihtiyaç duyulan besinleri sağlamaktadır. Yeşil yapraklı bitki ve diğer sebzeler, yüksek kaliteli et ve protein, yumurta, taze avlanmış balık, fındık, tohum, çilek, kakao, kahve, çay, otlar ve baharatlar gibi yiyecekleri tüketmek gerekmektedir.