Reklam
Sağlık

Potasyum Eksikliğinin 8 Belirtisi

Potasyum nedir? Potasyum ne işe yarar? Potasyum eksikliği neden olur? Potasyum eksikliği belirtileri nelerdir? Potasyum açısından zengin yiyecekler nelerdir? Hangi yiyeceklerde potasyur vardır? Potasyum eksikliği tedavisi nedir?

Reklam

Potasyum eksikliğinin 8 belirtisi. Düşük potasyum seviyelerine sahip olmak, yorgunluk, sindirim sorunları ve sık idrara çıkma gibi semptomlara neden olabilir. Bütün bitki besinleri yüksek düzeyde potasyum içerebilir. Potasyum eksikliği, kan potasyum seviyenizin litre başına 3,5 mmol’ün altında olduğu anlamına gelir. Tıp camiasında hipokalemi olarak bilinir. {1*}, {2*}

Potasyum, vücudunuzda birçok rolü olan temel bir mineraldir. Kas kasılmalarını düzenlemeye, sağlıklı sinir fonksiyonunu sürdürmeye ve sıvı dengesini düzenlemeye yardımcı olur.

Reklam

Çoğu yetişkinin potasyum açısından günlük ihtiyaçlarını karşılamadığı tahmin ediliyor. Potasyum eksikliği, işlenmiş gıdaların çok fazla tüketildiği Batı tarzı diyetten kaynaklanabilir. Bununla birlikte, bir dizi faktör sonucu da ortaya çıkabilir:

  • Kronik ishal
  • Bazı ilaçlar (beta 2-agonistleri, teofilin, insülin, diüretikler, kortikosteroidler ve antimikrobiyaller) {3*}
  • Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları
  • Yetersiz beslenme
  • Cushing sendromu
  • Hiperaldosteronizm. Bu durum, kanda bir steroid hormon olan aldosteron fazlalığı ile karakterize edilir.
  • Böbrek yetmezliği
  • Bartter sendromu, Gitelman sendromu ve Fanconi sendromu gibi böbrek fonksiyon bozuklukları
  • Hipomagnezemi (düşük magnezyum seviyesi)
  • Yeniden beslenme sendromu
  • Aşırı meyan tüketimi {4*}
  • Aşırı terleme

Böbrek hastalığı için ilaç alıyorsanız ve potasyum seviyenizin düşük olduğundan şüpheleniyorsanız, bir sağlık uzmanıyla konuşun. Doktorunuz kan testlerinizi gözden geçirir ve ilaçlarınızı veya diyetinizi gerektiği gibi ayarlar.

Potasyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Potasyum eksikliği birçok belirtiye sebep olur.

Zayıflık ve Yorgunluk

Zayıflık ve yorgunluk, birkaç nedenden dolayı genellikle potasyum eksikliğinin ilk belirtileridir. İlk olarak, potasyum kas kasılmalarını düzenlemeye yardımcı olur. Kan potasyum seviyeleri düşük olduğunda, kaslarınız daha zayıf kasılmalar üretir.

Reklam

İkincisi, bu mineraldeki eksiklik, vücudunuzun besinleri kullanma şeklini yorgunluğa neden olabilecek şekilde etkileyebilir. Örneğin, bazı araştırmalar, potasyum eksikliğinin insülin üretimini bozabileceğini göstermiştir. Yani, yüksek kan şekeri seviyelerine ve hücreler için enerji işlevi gören daha az glikoza neden olabilir. {5*}

Kas Zayıflığı ve Krampları

Kas krampları, kasların ani, kontrolsüz kasılmalarıdır. Kan potasyum seviyeleri düşük olduğunda kas krampları ortaya çıkabilir ve ağrılı olabilir.

Potasyum, kasılmaları uyarmak için beyninizden gelen sinyalleri iletmeye yardımcı olur. Kan potasyum seviyeleri düşük olduğunda, beyniniz bu sinyalleri etkili bir şekilde iletemez. Potasyum eksikliği, uzun süreli kasılmalara neden olur ve kas kramplarına katkıda bulunur. Hafif veya orta derecede hipokalemi ile krampların ortaya çıkması olası değildir, ancak 2,5 mmol/L’den az potasyum içeren şiddetli hipokalemi ile kramplar meydana gelebilir.

Nadir durumlarda şiddetli hipokalemi de rabdomiyolize neden olabilir. Rabdomiyolize, potansiyel olarak organ hasarına yol açan, kana zararlı protein salan kas dokusunun parçalanmasını içeren tehlikeli bir tıbbi durumdur. Çoğu durumda, şiddetli hipokalemi ile birlikte önemli kas zayıflığı ortaya çıkar, ancak bazen hafif veya orta dereceli hipokaleminin akut başlangıcı ile de ortaya çıkabilir. {6*}

Kas krampları hakkında daha fazla bilgi almak için Kas Ağrıları İçin Doğal Çözüm yazımızı okuyabilirsiniz.

Reklam

Sindirim Problemleri

Sindirim sorunlarının birçok nedeni olmakla birlikte potasyum eksikliği şiddetli sindirim problemlerine sebep olabilir. Potasyum, beyinden alınan sinyalleri sindirim sisteminde bulunan kaslara iletmeye yardımcı olur. Bu sinyaller, sindirim sisteminizin yiyecekleri karıştırmasına yardımcı olan kasılmaları uyarır, böylece sindirim gerçekleşir.

Düşük potasyum seviyeleri ile sindirim sistemindeki kasılmalar zayıflar. Şişkinlik ve kabızlık gibi sindirim sorunları gelişebilir. Özellikle, kabızlık şiddetli hipokalemi ile ilişkilidir.

Anormal Kalp Atışı

Potasyum ayrıca sağlıklı kalp kası kasılmalarının sürdürülmesinde hayati bir rol oynar. Potasyum kalp atışını düzenlemeye yardımcı olur. Düşük kan potasyum seviyeleri bu akışı değiştirerek kalp aritmi olarak bilinen anormal kalp ritimlerine neden olabilir.

Kalp ritim bozuklukları da ciddi bir kalp rahatsızlığının işareti olabilir. Kalp atış hızınızda herhangi bir anormal değişiklik fark ederseniz, derhal tıbbi yardım alın.

Nefes Alma Zorlukları

Şiddetli potasyum eksikliği solunum güçlüğüne neden olabilir. Solunumun gerçekleşmesi için akciğerler birden fazla kası ve diyaframı çalıştırır.

Kandaki potasyum seviyeleri çok düşük olduğunda, ciğerler düzgün bir şekilde genişleyip büzülemez ve bu da nefes darlığına neden olur. Şiddetli potasyum eksikliği, akciğerlerin çalışmasını durdurarak ölüme bile sebep olabilir.

Bir çalışma, düşük veya yüksek kan potasyum seviyelerine sahip kişilerin, sağlıklı potasyum seviyelerine sahip insanlara kıyasla, solunum yetmezliği ve ventilatör ihtiyacı açısından önemli ölçüde daha yüksek risk altında olduğunu bulmuştur. {7*}

Karıncalanma ve Uyuşma

Yüksek potasyum veya hiperkalemisi olan kişilerde daha yaygın olmakla birlikte, potasyum eksikliği olanlar da kalıcı karıncalanma ve uyuşukluk yaşayabilir. Genellikle ellerde, kollarda, bacaklarda ve ayaklarda görülür. Zaman zaman bu semptomları yaşamak zararsız olsa da ayağınızın sürekli karıncalanma ve uyuşma, altta yatan bir durumun işareti olabilir.

Sık İdrara Çıkma

Poliüri, normalden daha fazla idrara çıkma durumunu tanımlar. Böbrekler, vücudun sıvı ve elektrolit seviyelerini dengelemekten ve atıkları idrar yoluyla uzaklaştırmaktan sorumludur.

Düşük potasyum seviyeleri, böbreklerin idrarı konsantre etme ve kanın elektrolit seviyelerini dengeleme yeteneğini bozarak idrara çıkmanın artmasına neden olabilir. Ayrıca, polidipsi olarak bilinen artan susuzluk da ortaya çıkabilir.

Aşırı idrara çıkma, daha düşük potasyum seviyelerine yol açabilir. Bu nedenle, idrara çıkma sıklığınızda ani bir değişiklik fark ederseniz, bir sağlık uzmanıyla konuşmanız önemlidir.

İdrar problemleri hakkında daha fazla bilgi almak için İdrar Rengi Nasıl Olmalı? yazımızı okuyabilirsiniz.

Yüksek Tansiyon

Elektrolit dengesine sahip olmak, sağlıklı kan basıncını korumak için önemlidir. Diyette çok az potasyumun olması yüksek tansiyona sebep olabilir. Potasyum, böbreklerin idrar yoluyla fazla sodyumdan kurtulmasına yardımcı olur. Kanda yeterli potasyum yoksa, sodyum tekrar kan dolaşımına karışır ve zamanla yüksek tansiyona yol açar.

Genellikle diyetle düşük potasyum alımıyla ortaya çıkar. Bu nedenle, diyetten yeterli potasyum almak, sağlıklı kan basıncını korumanın bir yolu olabilir. Yüksek tansiyon hastasıysanız tedavi hakkında bir sağlık uzmanıyla konuşmanız önemlidir.

Potasyum Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?

Çoğu durumda, potasyum eksikliğinin sağlık uzmanı tarafından tedavi edilmesi gerekir. Hafif ila orta derecede potasyum eksikliği tipik olarak oral potasyum takviyeleri ile tedavi edilir. Bazı durumlarda sağlık uzmanınızın diğer ilaçları ayarlaması veya ishal, kusma veya yeme bozuklukları gibi altta yatan nedenleri tedavi etmesi gerekebilir.

Potasyum açısından zengin bir diyet genellikle hipokalemiyi tedavi etmek için yeterli değildir, çünkü yiyeceklerdeki potasyumun çoğu potasyum klorürle değil fosfatla eşleştirilmiştir. Potasyum eksikliği genellikle bir klorür eksikliğini de içerir, bu nedenle her iki eksikliği de potasyum klorür takviyeleri ile tedavi etmek en iyisidir.

Genellikle, hafif ila orta dereceli hipokalemi tedavisi için birkaç gün ila haftalar boyunca günde 60-80 mmol takviye yeterlidir. Uygun doz ve tedavi süresi doktorunuz tarafından belirlenmelidir. Şiddetli eksiklik vakalarında intravenöz (IV) tedavi önerilebilir.

Bir sağlık uzmanı tarafından önerilmedikçe, reçetesiz satılan (OTC) potasyum takviyeleri almanız önerilmez. Bununla birlikte, potasyum takviyeleri, bağırsağın iç yüzeyini tahriş ederek kanamaya veya ülserasyona neden olabilir. Bu nedenle, yiyecek ve su ile alınmaları gerekir.

Çok fazla potasyum almak, hiperkalemi olarak bilinen bir durum olan kanda aşırı potasyum birikmesine neden olabilir. Hiperkalemi, kalp aritmisine veya ölümcül olabilen diğer ciddi kalp rahatsızlıklarına neden olabilir. {8*}

Potasyum Açısından Zengin Yiyecekler Nelerdir? 

Diyet tek başına genellikle hipokalemiyi çözmese de, meyveler, sebzeler, fasulye ve fındık gibi potasyum açısından zengin gıdaların alımını artırmak faydalı olabilir. Potasyum için günlük önerilen miktar, kadınlar ve erkekler için sırasıyla günde 2.600 mg ve 3.400 mg’dır.

Potasyum kaynağı olan yiyecekler:

  • Kuru kayısı: 190 gram, günlük değerin %23’ü
  • Pişmiş mercimek: 198 gram günlük değerin %16’sı
  • Pişmiş patates: 167 gram günlük değerin %13’ü
  • Barbunya: 260 gram günlük değerin %13’ü
  • Portakal suyu: 236 mL günlük değerin %11’i
  • Muz: 115 gram günlük değerin %9’u
  • Dana biftek: 85 gram %7’si
  • Süt: 236 mL günlük değerin %8’i
  • Doğal Yoğurt: 214 gram günlük değerin %5’i
  • Domates: 123 gram günlük değerin %6’sı
  • Demlenmiş kahve: 235 mL günlük değerin %2’si

Potasyum alımınızı artırmak muhtemelen düşük potasyum seviyenizi yükseltmezken, potasyum açısından zengin bir diyet yemek yine de sağlığınız için faydalıdır.

Kaynaklar

  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482465/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539791/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4357351/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33391895/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4963920/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5314262/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32063075/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27687200/

Reklam

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu