Tırnakta beyaz lekeler yani diğer adıyla Leukonychia, parmaklarınızda veya ayak tırnaklarınızda beyaz çizgilerin ve noktaların göründüğü bir durum ve rahatsızlıktır. Tırnakta beyaz leke toplumlarda çok yaygın görülen ancak tamamen zararsız olan bir durumdur. Birçok sağlıklı yetişkinde hayatlarının bir noktasında tırnakta beyaz leke (Leukonychia) oluşumu görülmüştür. Çok yaygın olan tırnakta beyaz leke durumu korkulacak bir durum değildir ve ciddi bir tıbbi duruma sebep olmaz.
Keratin adı verilen bir proteinin lamine katmanlarından oluşan tırnaklar, tırnağın altındaki tabandan büyümeye başlar. Sağlıklı olan tırnaklar pürüzsüz bir görünüme sahiptir. Üzerlerinde çukur veya oyuk yoktur. Renk ve şekil açısından tek tiptirler ve leke veya renk değişikliği görülmemektedir.
Bazı insanlarda olan tırnakta beyaz lekeler, tırnak boyunca benekli küçük noktalar şeklinde görülebilmektedir. Bazı insanlarda ise beyaz benekler daha büyük olabilmektedir ve tüm tırnağa yayılabilir. Tırnakta beyaz lekeler sadece tek bir tırnakta değil, aynı anda birden fazla tırnakta oluşabilmektedir. Bu beyaz lekelerin en yaygın oluşma sebepleri, tırnak oluşumunun olduğu (matriks) tabanının yaralanmasıdır. [1*]
Tırnakta beyaz lekeler ve noktalar yaygın olarak görülen oluşumlardır. Tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olan birkaç durum vardır;
- Alerjik Reaksiyon
- Mantar Enfeksiyonu
- Tırnak Yaralanması
- Mineral Eksikliği
Bunlarla beraber tırnaklarda görülen tüm sorunlar normal olarak kabul edilmemektedir. Eğer aşağıdaki gibi birkaç durum tırnaklarınızda görülüyorsa, doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.
- Tüm tırnağın renginin değişmesi veya tırnağın altında koyu bir çizgi ya da renk oluşması
- Tırnak şeklindeki değişiklikler
- Tırnakların aniden incelmesi ya da kalınlaşması
- Tırnağın etrafındaki deriden ayrılması veya ayrık görünmesi
- Tırnak çevresinde kanama
- Tırnak çevresinde şişlik veya ağrı
- Tırnakların uzamaması [2*]
Tırnakta Beyaz Leke Oluşmasına Sebep Olan Alerjik Reaksiyon
Oje, parlatıcı, tırnak sertleştirici veya asetona karşı alerjik bir durumunuz varsa tırnaklarınızda beyaz leke oluşmaya başlayabilir. Kalıcı oje veya jel tırnakların kullanımı da tırnaklarınıza çok zarar vermekte ve tırnakta beyaz leke oluşumuna neden olabilmektedir.
Tırnakta Beyaz Leke Oluşmasına Sebep Olan Mantar Enfeksiyonu
Ayak tırnaklarınızda beyaz, yüzeysel onikomikoz adı verilen yaygın bir tırnak mantarı görülebilir. Bu mantar enfeksiyonunun ilk belirtisi tırnakta beyaz lekeler ve beyaz noktalar olabilmektedir. Bu mantar enfeksiyonu büyüyebilir ve tırnak yatağına yayılabilmektedir. Ayak tırnakları pul pul görünebilmekte ve daha sonra kalın ve kırılgan bir hale gelebilmektedir.
Tırnakta Beyaz Leke Oluşmasına Sebep Olan Tırnak Yaralanması
Tırnağınızın tabanındaki bir yaralanma, tırnaklarınız uzadıkça Leukonychia’ya yani tırnakta beyaz lekelere sebep olabilmektedir. Tırnak yaralanmalarında tırnağın büyümesi için geçen süre nedeniyle yaralanmayı hatırlamayabilirsiniz. Tırnakta beyaz lekeler bu tırnakların uzamasına bağlı olarak bazen dört hafta veya daha uzun süreler ortaya çıkmayabilir.,
Yaygın tırnak yaralanma şekilleri şunlardır;
- Parmakları kapıya sıkıştırmak
- Parmağa çekiç ile vurmak
- Tırnaklarınızı sert bir şekilde tezgâha ya da masaya vurmak
Sık sık manikür ve pedikür yaptırmak da tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olabilmektedir. Manikürcüler tarafından tırnağa uygulanan baskı ya da sert davranılması tırnaklarınıza zarar verebilmektedir.
Tırnakta Beyaz Leke Oluşmasına Sebep Olan Mineral Eksikliği
Vücudunuzda eksik olan bazı vitamin ve mineraller tırnakta beyaz leke oluşumu ile eksikliklerini gösterebilmektedir. Tırnaklarda beyaz leke oluşumuna sebep olan eksiklikler çinko eksikliği ve kalsiyum eksikliğidir.
Tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olan ancak yaygın olmayan birkaç neden vardır;
- Kalp Hastalığı
- Sağlıksız Beslenme
- Böbrek Yetmezliği
- Sedef Hastalığı ya da Egzama
- Arsenik Zehirlenmesi
Tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olsalar da oldukça nadir görülen durumlardır. Tırnaklarınızda kalıcı Leukonychia durumu varsa doktorunuza başvurmalı ve sebeplerinin ne olduğunu öğrenmelisiniz. Doktorunuz teşhis için birçok olası durum ile ilgili araştırma yapacaktır.
Tırnakta beyaz lekeler çeşitli şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Örneğin;
- Küçük, kalem ucu büyüklüğünde noktalar
- Tırnak boyunca büyük beyaz çizikler
- Daha büyük beyaz noktalar
Tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olan durumlar, lekelerin nasıl görüneceği hakkında da bilgi verebilmektedir. Örneğin; tırnak yaralanması durumunda tırnağın ortasında büyük beyaz bir nokta oluşabilir. Alerjik bir reaksiyon yaşanması durumunda tırnağın her tarafında birkaç küçük beyaz nokta görülebilir. Beyaz noktaların ve beyaz çizgilerin her tırnakta görünümleri farklı olabilmektedir.
Tırnakta beyaz lekelere bağlı olarak ek belirti veya semptomlarınız da olabilir. [3*]
Tırnakta Beyaz Leke İçin Teşhis
Tırnakta beyaz leke (Leukonychia) eğer seyrekse ve bunların büyük olasılıkla tırnak yaralanmalarından kaynaklandığını düşünüyorsanız doktora gitmenize gerek olmayabilir. Tırnak yaralanmalarını önleyerek ve daha dikkatli davranarak tırnakta beyaz leke oluşumunu engelleyebilirsiniz.
Tırnaktaki beyaz lekelerin kalıcı olduğunu ve kötüleştiğini fark ederseniz, doktorunuzu görme zamanınız gelmiş demektir. Tırnakta beyaz lekelere ve noktalara sebep olabilecek çoğu problem, teşhis konulduktan sonra kolayca çözülebilmektedir. Doktorunuz el ve ayaklarınızı, tırnaklarınızı muayene edecek ve gözlemlerine dayanarak bir teşhis koyarak tedavi aşamasına geçecektir. Eğer gözlemlemek yeterli gelmiyorsa ve doktorunuz vitamin ya da mineral eksikliğinizin olmasından şüpheleniyorsa sizden bir dizi test isteyecektir.
Tırnakta Beyaz Leke Tedavisi
Tırnakta beyaz leke tedavisi, beyaz noktaların oluşum sebebine bağlı olarak değişebilmektedir.
Alerjik durumunuzun olduğundan şüpheleniyorsanız tırnaklarınız için kullandığınız cila, parlatıcı veya tırnak ürünlerini kullanmayı bırakmalısınız. Ürünleri kullanmaya bıraktıktan sonra bile alerjiniz hala devam ediyor ve tırnaklarınızda beyaz lekeler oluşuyorsa doktorunuza başvurunuz.
Tırnakta beyaz leke oluşumuna sebep olan bir diğer durum mantar enfeksiyonlarıdır. Bu durumda doktorunuzun reçete ettiği mantar önleyicileri kullanabilir ya da doğal yollardan mantar enfeksiyonlarınızı gidermek için tedavi uygulayabilirsiniz. Ortalama tedavi süresi 3 aydır ve tedaviye bu süre boyunca devam edilmelidir. Aksi takdirde enfeksiyon tam olarak tedavi edilememektedir.
Leukonychia oluşumuna sebep olan diğer bir durum da tırnak yaralanmalarıdır ve çoğu tırnak yaralanmasının iyileşebilmesi için zamana ihtiyacı vardır. Tırnak büyüdükçe hasar, tırnak yatağında aşağıya doğru hareket edecek ve zamanla ortadan kaybolacaktır.
