Panik atak gibi kaygı bozuklukları, zevk aldığınız şeyleri yapmayı bırakmanıza sebep olabilmektedir. Panik atak durumlarında asansöre binmek, caddeye çıkmak ve hatta evden çıkmak bile zorlaşmaktadır. Tedavi edilmediği takdirde kaygı durumu daha da kötüye gitmeye devam edecektir. Panik atak (anksiyete) bozuklukları, duygusal bozuklukların en yaygın görülen şeklidir ve her yaşta herkesi etkileyebilmektedir. Amerikan Psikiyatri Derneği’nin araştırmalarına göre kadınlarda panik atak (anksiyete) bozuklukları erkeklere oranla daha fazla görülmektedir.
Panik Atak (Anksiyete) Nedir?
Panik atak, vücudunuzun strese karşı verdiği doğal tepkidir. İlerde yaşanacak şeylerle ilgili bir korku ya da endişe duygusudur. Okulun ilk günü, iş görüşmeleri veya kalabalıkların önünde konuşma yapmak çoğu insanın korkmasına ve gergin hissetmesine sebep olmaktadır. Ancak endişe ve korku duygularınız aşırı ise, altı aydan uzun sürüyorsa ve hayatınızı etkiliyorsa, panik atak (anksiyete) bozukluğunuz olabilir.
Yeni bir yere taşınma, yeni bir işe başlama veya sınava girme konusunda endişeli hissetmek ve korkmak normaldir. Bu tür kaygılar pek hoş hissettirmese de sizi daha çok çalışmanız ve daha başarılı olmanız için motive edebilmektedir. Sıradan kaygılar, gün içerisinde gelip giden ve günlük yaşamınızı olumsuz etkilemeyen duygulardır. Ancak panik atak bozukluğu durumunda korku ve panik duyguları her an yanınızdadır. Çoğu zaman çok yoğun ve kişiyi zayıflatıcı nitelikte olabilmektedir.
Panik Atak (Anksiyete) Türleri Nelerdir?
Panik atak birkaç farklı duygusal bozukluğun önemli bir parçasıdır. Bu bozukluklar şunlardır;
- Panik Bozukluğu: Beklenmedik zamanlarda tekrarlayan panik atakları yaşamanıza sebep olan bozukluktur. Panik bozukluğu olan bir kişi bir sonraki panik atak korkusu ile yaşayabilmektedir.
- Fobi: Belirli bir nesne, durum veya etkinlikten aşırı korkma durumudur.
- Sosyal Anksiyete Bozukluğu: Sosyal ortamlarda başkaları tarafından yargılanma korkusudur.
- Obsesif-Kompulsif Bozukluk: Belirli ve tekrar tekrar aynı davranışları gerçekleştirmenize neden olan ve sürekli mantıksız düşüncelere sahip olma durumu
- Ayrılık Kaygısı Bozukluğu: Evden veya sevdiğiniz insanlardan uzakta olma korkusudur.
- Hastalık Kaygısı Bozukluğu: Sağlıkla ilgili duyulan kaygılardır. (Eski adı Hipokondri)
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Travmatik bir olayın ardından yaşanan kaygı [1*]
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak (anksiyete) kendisini kişiden kişiye farklılık göstererek belli etmektedir. Duygular, karnınızda uçuşan kelebekler gibi ya da nabzınızın yükselmesi gibi durumlarla kendini belli edebilmektedir. Bu durumlar yaşanırken zihniniz ve bedeniniz arasında bir kopukluk varmış gibi kendinizi kontrolden çıkmış hissedebilirsiniz.
İnsanların kaygı yaşamasına sebep olan diğer durumlar arasında kabuslar, panik ataklar ve kontrol edilemeyen acı verici düşünceler veya anılar bulunmaktadır. Genel bir korku ve endişe duyulabilir veya belli bir yer veya olabilecek olan bir olaydan korkulabilir. [2*]
Genel kaygı belirtileri şunlardır;
- Kalp atışlarının hızlanması
- Nefes alış-verişinin hızlanması
- Huzursuzluk
- Odaklanmada zorluk
- Uykuya dalma güçlüğü
Panik atak belirtileriniz başka birinin belirtilerinden tamamen farklı olabilmektedir. Bu yüzden panik atak belirtilerinin tümünü bilmeniz önemlidir.
Panik Atak (Anksiyete), aşırı endişeli olma ve şiddetli korku hisleri yaşamaya verilen addır. Birçok insanda panik atak yavaş yavaş oluşmaktadır. Kişiyi strese sokan durumlar arttıkça panik atak daha da kötüleşebilmektedir.
Panik atağın şiddeti yaşanan olaylara bağlı olarak kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Bunun sebebi yaşanan kötü durumların herkesin başına gelmemesi ve zamanla değişime uğramasındandır.
Panik atak (anksiyete) yaygın belirtileri;
- Baş dönmesi ve baygınlık
- Nefes darlığı
- Ağız kuruluğu
- Terleme
- Titreme veya ateş basması
- Endişe
- Huzursuzluk
- Sıkıntı
- Korku
- Vücutta uyuşma veya karıncalanma hissi
Panik atak ve anksiyete aynı ortak semptomlar taşımaktadır, ancak birebir aynı değildir.
Panik Atak İçin Tedavi Yöntemleri
Kişiye panik atak teşhisi konduktan sonra, doktorla tedavi seçenekleri hakkında konuşulmalıdır. Bazı insanlar için tıbbi tedavi gerekli görülmemektedir. Yaşam tarzındaki değişiklikler panik atak semptomları ile başa çıkmak için yeterli olabilmektedir. Ancak orta veya şiddetli panik atak vakalarında tıbbi tedaviler, semptomların üstesinden gelmeyi ve günlük yaşamda daha rahat olmayı sağlayabilmektedir.
Panik atak tedavisi psikoterapi ve ilaç tedavisi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bir terapist veya psikologla görüşmek, kaygı durumu ortaya çıktığında bu durumla başa çıkmak için kullanılacak araçları ve stratejileri öğrenmenize yardım olacaktır. Panik atak tedavisi için tipik olarak kullanılan ilaçlar arasında antidepresanlar ve sakinleştiriciler bulunmaktadır. Bu ilaçlar beyin kimyasını dengelemek, kaygıyı önlemek ve panik atak durumunda şiddetli semptomları savuşturmak için kullanılmaktadırlar.
Panik Atak İçin Doğal Tedavi Yöntemleri
Panik atak bozukluğunu tedavi etmek için kendi kendinize uygulayabileceğiniz yöntemler bulunmaktadır. Yaşam tarzı değişiklikleri, her gün stres ve kaygı ile baş edebilmenizin ilk adımı olabilir. Doğal tedavilerin çoğu, kendinize özen göstermek, sağlıklı faaliyetlere katılmak ve sağlıksız olan aktiviteleri ortadan kaldırmaktan ibarettir.
Panik atak için uygulanacak doğal tedavi yöntemleri;
- Düzenli ve yeterli uyku
- Meditasyon
- Hareketli bir yaşam ve egzersiz
- Sağlıklı beslenme
- Çalışmak
- Alkolden uzak durmak
- Kafein tüketmemek
- Sigarayı bırakmak
Bu basit yaşam tarzı değişiklikleri, bazı kaygıları ortadan kaldırmanıza yardımcı olabilmektedir.
Panik atak bozukluğu, depresyonda olduğunuzun işareti de olabilmektedir. Anksiyete ve depresyon ayrı ayrı ortaya çıkabilse de aynı anda ortaya çıkmaları da alışılmadık bir durum değildir. Panik atak, klinik veya majör depresyon belirtisi olabilmektedir. Aynı şekilde depresyonun kötüleşen semptomları panik atak bozukluklarını da tetikleyebilmektedir.
Her iki durumun semptomları aynı tedavi yöntemleri kullanılarak iyileştirilebilmektedir.
Gebelikte Panik Atak
Doğum sonrası depresyonunun kadınlar için büyük bir endişe kaynağı olduğu herkesçe bilinen bir durumdur. Gebelik esnasında başlayan kaygı, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde daha da artarak panik atak halini alabilmektedir. Gebe kişinin bebeğiyle ilgili endişelenmesi, doğuma hazırlandığı süreçlerde gerilmesi ve korkması gayet normal bir durumdur. Ancak her geçen gün bu endişeler artıyor ve sürekli kötü bir şeyler olacağı düşünülüyorsa bu durum günlük hayatı da büyük ölçüde etkilemeye başlayacaktır.
Bazı kadınların gebelik sırasında endişeleri günden güne artmaya başlamaktadır. Endişelendiğiniz şeyler gebelik esnasında sizin kontrolünüzde olmayan şeyler olduğu için kaygı ve korku gibi hisler bir süre sonra sizi etkisi altına alabilmektedir. Hamilelik esnasında yaşanan hormonal değişiklikler beyindeki kimyasalları da etkileyerek yaşanan endişenin artmasına da sebep olabilmektedir.
Bu endişeler sizi uykusuz bırakıyor ve günlük yaşamınızı sürdürmenizi engelliyorsa bu durum daha büyük sıkıntılara yol açmaya başlayabilir. Hamilelik esnasında yaşanan kaygı ve endişenin belirtileri şunlardır;
- Kontrol edilemez bir endişe duygusu
- Özellikle bebeğin sağlığı hakkında aşırı endişelenmek
- Konsantrasyon güçlüğü
- Sinirli ve heyecanlı hissetmek
- Kasların gerilmesi
- Uykusuzluk
Bu endişeler bazen panik ataklara neden olabilmektedir. Bu ataklar yukarıdaki belirtilerle çok ani şekilde başlayıp ilerleyebilmektedir. Panik atak sırasında çok şiddetli gelişen fiziksel semptomlar olabilir ve bu durum da panik atak geçiren kişinin durumunu daha da kötüleştirebilmektedir.
Panik atak sırasında yaşanan fiziksel belirtiler;
- Nefes alamıyormuş gibi hissetmek
- Çıldırmış gibi hissetmek ve davranmak
- Korkunç bir şey olabilirmiş gibi hissetmek
- Ellerde ve kollarda seğirme, titreme
- Ağız kuruluğu
- Aşırı terleme
Gebelik dönemlerinde yaşanan panik atakların çoğunda tedavi uygulanması gerekmemektedir. Ancak evde kendi kendinize yapabileceğiniz birkaç aktivite ile bu kaygı bozukluğunuzu giderebilirsiniz.
- Derin nefes egzersizleri
- Yoga
- Doğa yürüyüşleri
- Masaj terapisi
- Akupunktur
- Meditasyon
- Dinlenme
- Günlük tutmak
- Doğum sınıflarına kaydolmak (Tokofobi-doğum korkusu var ise)
