Patlıcan ailesine mensup olan kırmızı kapya biberinin asıl yetiştirildiği bölgeler Güney ve Orta Amerika’dır. Ülkemizde kapya biberine yıllık biber denilmektedir. Bunun sebebi bitkisinin bir yılda yetişiyor olmasıdır. Sıcak ve kuru iklimlerde yetişen ve bolca güneş ışığı isteyen kapya biberi tam bir D vitamini deposudur. Güneşten aldığı yararlı ışınların tümünü bünyesinde toplayan kapya biberinin acı olan türleri de bulunmaktadır. Ancak genellikle acısının alınması için közlenmesi gerekmektedir. Közlenmesine rağmen de faydalı özelliklerini kaybetmeyen kapya biberi, yoğurt ile birlikte tüketildiğinde yemek borusunda oluşabilecek kanser risklerini de azaltmaktadır.
Bu özelliklerin yanı sıra mide ekşimesine, hazımsızlığa ve kabızlığa iyi gelmektedir. Bazı bölgelerde, o yörenin kültürüne göre acılı veya acısız olarak da üretilebilmektedir. Genellikle közleyerek ya da kahvaltılarda kullanılan kapya biberinin turşusu, dolması, salçası da yapılabilmektedir.
Kapya Biberinin Faydaları Nelerdir?
Sofraların vazgeçilmezi olan kapya biberi hemen hemen her bölgede yetişebilen bir biber türüdür. Acı olmayan, kırmızı renkli, bol etli olan kapya biberi C vitamini açısından oldukça zengindir.
İçeriğinde yüksek oranda A vitamini de bulunduran bu kırmızı biber, göz sağlığından cilt sağlığına kadar vücudu destekleyen güçlü bir besindir.
Kapya biberinin faydaları şunlardır;
- Damar tıkanıklıklarını önler
- Kalp krizi ve felç riskini azaltır
- Sindirim sistemini düzenler
- Hazmı kolaylaştırır
- Mide tembelliğini önler
- İçerisindeki likopen sayesinde kanserle savaşmada etkilidir
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Kolesterol düşürücü etkiye sahiptir
- Kan dolaşımını düzenler
- Eklemlerde oluşan iltihapların iyileşmesine yardımcı olur
- Sinüsleri temizler
- İçerdiği A vitamini sayesinde göz sağlığını destekleyicidir
- Prostat kanserinin önlenmesinde etkilidir
- Cinsel isteği artırır
- Endorfin hormonu salgılayarak mutluluk hissi verir
- İçerisindeki C vitamini, beta karoten ve antioksidanlar sayesinde kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltır. [1*]
- İshal tedavisine yardımcı olur
- Midede gaz birikimini önler
- Solunum yollarını açar
- Mide kanserine karşı koruma sağlar
- Meme ve mesane kanserlerine karşı korunma sağlar
- Akciğer ve karaciğer kanserlerine karşı etkilidir
- Zona hastalığına fayda sağlar
- Stresi azaltır, sinirlerin yatışmasını sağlar
- Bronşit gibi solunum hastalıklarına iyi gelir
- Yakılan enerji miktarını artırarak zayıflamaya yardımcı olur
- Eklem ağrılarını dindirir
- Terlemeyi sağlayarak, vücuttaki zararlı toksinlerin atılmasını sağlar
- Kan hücrelerinin mikroplara karşı direncini artırır
- Hafıza, beyin ve ruh sağlığını korur
- İştah açıcı özelliğe sahiptir.
Yapılan araştırmalarda içerdiği maddelerin kanser hücrelerinin oluşumunu etkilediği kanıtlanmıştır. Vücutta birçok nedenden dolayı mutasyona uğramaya eğilimli hücrelerin yapısını koruyan kapya biberi, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu birçok hastalığa karşı korumaktadır.
Antioksidan bakımından oldukça zengin olan kapya biberi, kan dolaşımını hızlandırarak kötü kolesterol (LDL) seviyesini düşürür. Hızlanan kan dolaşımı tansiyon rahatsızlıklarının artmasını önleyerek felç gibi ciddi rahatsızlıkların yaşanmasını önlemektedir.
Yüksek lif kaynağı olan kapya biberi, sindirim sisteminin sağlıklı şekilde çalışmasına yardımcı olmaktadır. Bağırsakları temizleyerek kabız olma riskini en aza indirir. Ayrıca prostat kanserini de önlemeye yardımcı olur. Yapılan bazı araştırmalarda mide asidini dengeleyerek ülser olma riskini azalttığı tespit edilmiştir.
Hormonların çalışmasını destekler ve stres, uykusuzluk gibi problemlerin yaşanmasını önler.
Vücutta biriken yağları enerjiye çevirerek kilo vermeye yardımcı olan kapya biberi yoğurt ile birlikte tüketildiğinde uzun süre tokluk hissi vermektedir.
Kemik ve kas ağrılarına iyi gelen kapya biberi bu gibi rahatsızlıkların tedavisinde oldukça faydalıdır. Kapya biberi kalsiyum açısından zengin olduğundan ileri yaşlarda görülen kemik erimesi veya romatizma gibi hastalıkları önler.
A vitamini bakımından da oldukça zengin olan kapya biberi göz sağlığını koruyan ideal besinler arasında yer almaktadır. Görme kaybına sebep olan sarı nokta hastalığının da tedavisine yardımcı olmaktadır.
Mevsim geçişlerinde yaşanan üst solunum yolları hastalıklarının tahriş ettiği boğaz ve sinüs yollarının onarımında da oldukça etkili olan kapya biberi, bronşları açarak solunum yollarının daha sağlıklı çalışmasını desteklemektedir.
B vitamini kompleksi bakımından zengin olan kapya biberi beyin içinde mucizevi etkileri olan besinler arasında yer almaktadır. Unutkanlık, konsantrasyon sorunları gibi gelişim çağından itibaren görülen hastalıkları önlemeye yardımcı olur.
Vücudun günlük ihtiyacı olan E vitamininin %50’sini karşılamaktadır. Bu sayede cildin yenilenmesine yardımcı olur. Virüs ve mikropların oluşumunu önlediği için sivilce ve akne problemlerinin ortaya çıka ihtimalini de düşürmektedir.
Kapya Biberinin Zararları Nelerdir?
Kapya biberi ne kadar faydalı olursa olsun aşırı tüketildiği zaman sağlık sorunlarına sebep olabilmektedir. Aşırı kapya biberi tüketmenin zararları şunlardır;
Gastrit
Aşırı ekşi ve acı tüketen kişilerde gastrit görülme riski oldukça fazladır. Eğer kapya biberi tüketirken aşırıya kaçarsanız gastrit ülsere ve Reflüye dönüşebilmektedir. Özellikle acı kapya biberinin fazla tüketilmesi sonucunda bu gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilmektedir.
Mide Yanması
Aşırı acı kapya biberi tüketmek mide yanması ve ekşimesine yol açabilmektedir. Çok aşırıya kaçmadan olması gerektiği miktarlarda yemenizde fayda var.
Hazımsızlık
Çok fazla kapya biberi tüketen kişilerde hazımsızlık sık görülen bir durumdur. Hazımsızlığı gidermek için maden suyu içilmeli ve bir süre, daha fazla kapya biberi tüketilmemelidir.
Kapya Biberi Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Kapya biberi sağlık açısından birçok faydası olduğu bilinen ve sıkça tüketilen bir besindir. Kapya biberinin tedavisine yaradığı birçok hastalık bulunmaktadır.
Kapya biberinin iyi geldiği hastalıklar;
- Bronşit ve benzeri solunum yolları hastalıklarına iyi gelir
- Rahim ve meme kanserine karşı etkilidir
- Mesane ve prostat kanserine karşı etkilidir
- Akciğer ve karaciğer kanserine iyi gelir
- Ruh ve sinir hastalıklarına iyi gelir
- Damar tıkanıklığını gidermede faydalıdır
- Kalp krizi riskini azaltır
- İshal tedavisine yardımcı olur
- Sedef hastalığı tedavisinde etkilidir
- Eklem hastalıklarında ağrıların giderilmesini sağlar
- Zona hastalığın tedavisine yardımcı olur
- Cinsel isteksizliğe iyi gelir
- Mide hazımsızlığını giderir
- Gaz sancılarını gidererek, karın ağrısını iyileştirir.
Kapya Biberi İçeren Diyet Önerileri
Özellikle acı kapya biberi birçok faydası sebebiyle diyet listelerinde bulunması gereken bir biber çeşididir. Acısı midesine dokunan kişiler kapya biberinin tatlı olanını da tüketebilirler. Ancak diyet listelerine eklenen kapya biberinin özellikle acısı tavsiye edilmektedir.
Acı kapya biberi metabolizmayı hızlandırmaktadır. Dolayısıyla kilo verme sorunu olan kişilerin diyet listelerinde mutlaka acı kapya biberi bulunmalıdır. Ancak sadece acı kapya biberi yiyerek kilo vermek mümkün değildir. Kapya biberi metabolizmayı hızlandırdığı için bağırsak hareketliliği de artmaktadır bu sebeple de kilo vermeye yardımcı olur. Diyet listenizde bulunan diğer besinler ile birlikte kapya biberi tüketmeniz gerekir.
Diyabet hastaları öğünlerinde 2 adet acı kapya biberi tüketirlerse hem kötü kolesterol (LDL) seviyeleri düşecek hem de vücut dirençleri artacaktır. Yaz aylarında alıp kuruttuğunuz kapya biberini başta et yemekleri olmak üzere tüm yemeklere birer ikişer atabilirsiniz.
Kapya Biberi Besin Değerleri
Türk mutfağında ayrı bir yeri olan kapya biberi birçok farklı yemekte kullanılmaktadır. Sosu da yapılabilen kapya biberi lezzetli olduğu kadar sağlıklıdır. Birçok besin değeri bulunan kapya biberi pek çok rahatsızlığın tedavisinde doğal yöntemler uygulanarak kullanılmaktadır.
Kapya biberinin besin değerleri; [2*]
- Kalori // 282 g
- Toplam Yağ // 13 g
- Potasyum // 2.220 mg
- Sodyum // 68 mg
- Karbonhidrat // 52 g
- B6 Vitamini // 2,1 mg
- Kalsiyum // 229 mg
- C Vitamini // 1 mg
- Kolesterol // 0 mg
- Protein // 14 g
- Demir // 22 mg
- A Vitamini // 50 IU
- D Vitamini // 0 IU
- Magnezyum // 178 mg
- Diyet Lifi // 35 g
