Folik asit saç uzatır mı? Sağlıklı ve hızlı uzayan saçlara sahip olmak pek çok kişinin hayalidir. Ancak hem dış faktörlerin hem de yaşın ilerlemesi ile birlikte saç foliküllerinin yapımından sorumlu hormonların azalmasının etkisiyle zamanla saçın uzaması yavaşlayabilir. Ancak beslenme ve yaşam tarzında yapılan bazı değişiklikler saçların yeniden sağlıklı bir biçimde uzamasına yardımcı olabilir. Folik asit bir diğer adıyla B9 vitamini düzenli olarak kullanıldığında saçın uzamasına yardımcı olan vitaminlerden bir tanesidir.
Folik Asidin Saça Faydaları Nelerdir?
Halk arasında sıklıkla hamilelik dönemi ve bebek sağlığı ile ilişkilendirilen folik asidin faydaları sadece bunlarla sınırlı değildir. B kompleks vitaminlerinden bir tanesi olan B9 vitamini iki form halinde bulunur. Bunlardan bir tanesi olan folat besinlerin içerisinde doğal olarak bulunan bir vitamindir. Bir başka ifadeyle B9 vitamininin doğal formudur. Folik asit ise folatın gıda takviyesi olarak üretilen sentetik adına verilen isimdir. Bu bağlamda hem folatın hem folik asidin metabolizma üzerindeki etkileri aynıdır. {1*} Folik asidin insan vücudundaki temel görevlerinden bir tanesi saç ve tırnaklarda da bulunan hücrelerin bölünmesi ve yeni hücrelerin yapımıdır. Bu nedenle folik asit bakımından fakir beslenen kişilerde saç dökülmesi, saçların yavaş uzaması ya da tırnaklarda kırılma gibi problemler ortaya çıkabilir. Bunlara ek olarak folik asit kemik iliğinde üretilen oksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinin sağlıklı bir şekilde üretilmesinde de görev alır.
Folik asidin saça olan faydalarının ön plana çıkması ile birlikte bu konuda yapılan çalışmaların da hız kazandığı görülür. 2017 yılında, erken dönemde saçları beyazlayan kişiler üzerinde yapılan bir araştırma B kompleks vitaminlerinden bazılarının saç sağlığı üzerinde çarpıcı etkileri olduğunu göstermektedir. Bu araştırmaya göre saçları erken dönemde beyazlayan kişilere yapılan tahliller sonucunda B7, B12 ve folik asit eksikliği tespit edilmiştir. {2*} Ancak bu vitaminlerin tüketilmesinin saç uzamasına faydalı olup olmadığı ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Folat ve Folik Asit Arasındaki Fark Nedir? Folat ve Folik Asit Aynı Mı?
Günlük Alınması Gereken Folik Asit Miktarı Nedir?
Vitaminler insan sağlığı için gerekli olan mikro besin ögeleridir. Ancak insan vücudunda vitaminler üretilemez, bu nedenle sağlıklı bir yaşam için gerekli olan bu besin maddelerinin dışarıdan vücuda alınması gerekir. Folik asit ya da folat da mutlaka beslenme listeleri içerisinde yer alması gereken bir vitamin çeşididir.
Kadın ve erkeklerin günlük tüketmesi gereken folik asit miktarı yaklaşık olarak 400 mikrogram (mcg) olarak düşünülür. {3*} Folik asit adını yeşil yapraklı sebzelerden alan bir vitamin çeşididir. Bu nedenle dengeli ve düzenli beslenen kişilerde folik asit eksikliğine az rastlanır. Ancak folat bakımından zengin beslenmeyen kişilerde folik asit eksikliği anemisi olarak da bilinen bir çeşit kansızlık ortaya çıkar. {4*} Folik asit eksikliği anemisi ise fizyolojik ve psikolojik semptomların ortaya çıkmasına neden olabilir. Folik asit eksikliği belirtilerinden bazıları şunlardır;
- Asabiyet,
- Cildin solgun ve yorgun görünmesi,
- Halsizlik, sürekli uyuma isteği,
- Saçlarda beyazlama,
- Saç dökülmesi,
- Saç uzamasının yavaşlaması,
- Tırnaklarda renk değişimi,
- Tırnaklarda kırılma ve zayıflama,
- Tırnakların zor uzaması,
- Baş ağrısı,
- Ağızda ağrı
Sıralanan belirtilerden bazılarının olması kişide folat eksikliğinin göstergesi olabilir. {5*} Bu durumda folik asit takviyeleri kullanarak eksikliğin giderilmesi önerilir. Ancak günlük olarak tüketilmesi önerilen 400 mcg’den fazla folik asit takviyesi kullanmak saçların hızlı uzamasına yardımcı olmaz. Vitamin ve mineralleri önerilen dozundan fazla kullanmak çeşitli sağlık sorunlarına neden olabileceğinden genellikle tavsiye edilmez. Vücudun ihtiyacı olan folat besinlerle alındığında genellikle doz aşımı gibi bir sorun yaşanmaz. Ancak takviyeleri kullanırken dikkatli olmak gerekir. Örneğin 1000 mikrogram üzerinde folik asit takviyesi kullanmak, sağlıklı bir yaşam için elzem olan B12 vitamini eksikliğine bağlı belirtilerin ortaya çıkmasını geciktirebilir. Yani aşırı dozda folik asit alımı, B12 vitamini eksikliğini gizleyebilir. Vücut, kırmızı kan hücreleri yapmak için B12 vitaminini kullanarak kalp, beyin ve sinir sisteminin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olur. B12 eksikliği tedavi edilmediğinde, beyin normal çalışma yetisini kaybeder ve kalıcı sinir hasarı oluşur. {6*}
Folik asit takviyelerini tek başına bulmak mümkündür. Ancak karma olarak B kompleks vitaminlerini içerisinde bulunduran gıda takviyeleri de folik asit içerir. Bu durumda seçim yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta kişinin günlük alması gereken folik asit miktarıdır. Bu konuda yapılacak en iyi şey alanında uzman bir doktordan yardım almaktır.
Folik asidin hücre büyümesi ve çoğalmasındaki rolü onu hamilelik dönemi için önemli olan vitaminlerden biri haline getirir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi hamile kadınların günlük olarak 400 mcg folik asit almasını önerir. {7*} Planlı gebeliklerde de folik asit alımına gebelikten mümkünse 1 ay önce başlanmalıdır. Anne adaylarının çoğu hamilelik döneminde saçlarının daha hızlı uzadığını fark eder. Bu durum hamilelik döneminde değişen hormon düzeyleri ile ilgili olduğu gibi, kullanılan folik asit ile de yakından ilgilidir. Ayrıca, hamilelik öncesinde ve hamilelik döneminde anne adaylarının folik asit kullanması, bebeklerde ortaya çıkması muhtemel doğum anomali riskini en aza indirir. Genellikle gebelik öncesi dönemde anne adaylarına doktorlar folik asit içeren prenatal vitaminler önerir. {8*}
Hamilelikte Beslenme Nasıl Olmalı?
Folik Asit İçeren Besinler Nelerdir?
B9 vitamini eksikliğinde, eksikliğin gıda takviyesi yardımıyla giderilmesi gerekebilir. Ancak dengeli ve sağlıklı beslenen bireylerde folik asit eksikliğine az rastlanır. Folat bakımından zengin gıdaların bazıları şunlardır:
- Brokoli,
- Yeşil yapraklı sebzeler,
- Kırmızı et,
- Fasulye,
- Beyaz et,
- Turunçgiller,
- Buğday,
- Fındık.
Folat bakımından zengin besinleri tüketmek isteyenlerin işlenmiş gıdalardan uzak durması gerekir. Çünkü işlenmiş gıdalarda bulunan folat miktarı yok denilecek kadar azdır. Ayrıca, tüketilmesi gereken folik asit miktarı fazla ise tam tahıllı ürünler tercih edilmelidir. Portakal gibi turunçgillerin suları da yüksek oranda folat içerir, ancak içeriğinde bulunan şeker miktarı da bir o kadar fazladır. Bu nedenle tüketimi sırasında dikkatli olmak gerekir.
Folik asidin sağlık üzerine faydaları saymakla bitmez. Ancak, saç uzamasına tek başına çözüm olamaz. Eğer ani gelişen bir saç dökülmesi problemi yaşarsanız ya da saçlarınızın uzaması ile ilgili ciddi bir sorununuz varsa sebep sadece folik asit eksikliği olmayabilir. Bu nedenle en yakın sağlık kuruluşuna giderek kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.
Portakalın Faydaları Nelerdir? Portakalda Hangi Vitaminler Var?
Kaynaklar
- https://www.healthline.com/nutrition/folic-acid-vs-folate
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5514791/
- https://ods.od.nih.gov/factsheets/Folate-HealthProfessional/
- https://www.healthline.com/health/folate-deficiency-anemia
- https://www.healthline.com/health/folate-deficiency
- https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/folic-acid
- https://www.cdc.gov/ncbddd/folicacid/about.html
- https://www.healthline.com/health/pregnancy/best-prenatal-vitamins