“Zeolit nedir?” son yıllarda vücudu toksinlerden arındırmaya odaklanan pek çok çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Zeolit volkanik kayaçların suyla etkileşimi sonucu oluşan, gözenekli kristal yapıya sahip bir mineraldir. Sağlık alanında en çok dikkat çeken türü olan clinoptilolite (klinoptilolit) toksin bağlama ve iyon değişimi özellikleriyle öne çıkar. Özellikle bağırsak sistemi üzerinden etki göstererek zararlı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olabilir. Son yıllarda çevresel kirlilik ve işlenmiş gıdalar nedeniyle artan toksin yükü doğal detoks desteklerine olan ilgiyi her geçen gün artırmaktadır. İlerleyen kısımlarda zeolitin yapısı, sağlığa olan katkıları ve kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar bilimsel kaynaklar eşliğinde değerlendirilecektir.
💊 Sağlıklı yaşam için ideal destek.
Zeolit Nedir?
Zeolitler mikro gözenekli yapıya sahip, kristalize hidratlı alüminosilikatlardan oluşan çoğunluğu volkanik kökenli minerallerdir. Günümüzde zeolitler iyon değişim kapasitesi ve seçici adsorpsiyon özellikleri sayesinde birçok endüstriyel ve tıbbi uygulamada kullanılmaktadır. İik kez 1756 yılında İsveçli kimyager Axel Fredrik Cronstedt tarafından tanımlanan zeolit adını Yunanca’da kaynamak anlamına gelen “zeo” (kaynamak) ve taş anlamına gelen “lithos” (taş) kelimesinden alır. Zeolitler lav ve tüf gibi silis açısından zengin kayaçların yeraltı suyu ve jeotermal koşullar altında milyonlarca yıl boyunca geçirdiği kimyasal dönüşüm sonucu oluşur (1).
Silika ve alümina tetrahedranın üç boyutlu bir ağ içinde düzenlenmesinden oluşan kimyasal yapılarındaki mikroskobik gözenekler zeolitin hem iyon değişim kapasitesi hem de adsorpsiyon kabiliyeti açısından çok güçlü olmasını sağlar. Bu nedenle zeolitler ağır metallerin bağlanması, su arıtma, hava temizleme, radyonüklidlerin tutulması ve toksinlerin emilmesi gibi çok çeşitli alanlarda kullanılabilir (2).
Doğal zeolitler arasında clinoptilolite (klinoptilolit) yapısal kararlılığı, iyon seçiciliği ve biyolojik güvenliği nedeniyle en sık kullanılan zeolit türüdür. 4 veya 4’ün üzerinde yüksek Si/Aİ içeriğine sahip olan clinoptilolite bu sayede özellikle toksin bağlama ve bağırsak geçirgenliğini azaltma kapasitesiyle dikkat çeker. Günümüzde clinoptilolite (klinoptilolit) mineralinin özelliklerini daha etkin kullanabilmek adına Tri-Stage Micronization Activation (TMA) gibi teknolojiler kullanılarak mineralin partikül boyutu küçültülerek mikronize edilir. Ayrıca Mic. Head Activated Teknolojisi gibi teknolojiler yardımıyla yüzey alanı dolayısıyla iyon bağlama ve toksin uzaklaştırma etkisi artırılmış olur (1, 2).
Zeolit Ne İşe Yarar?
Zeolit klinoptilolit insan sağlığına sunduğu potansiyel faydalar nedeniyle giderek daha fazla ilgi görmektedir. Mikro gözenekli yapısı sayesinde toksinleri bağlayabilen doğal zeolit vücudu zararlı maddelerden arındırma, bağırsak sağlığını destekleme ve oksidatif stresi azaltma gibi etkileriyle öne çıkar. Başlıca klinoptilolit zeolit faydaları bilimsel verilere dayalı olarak aşağıda başlıklar halinde açıklanmıştır.
Vücudu Zararlı Maddelerden Arındırabilir
Clinoptilolite (klinoptilolit) mineralinin gözenekli kristal ağ yapısı birçok zararlı maddeyi fiziksel olarak yakalayabilme niteliğine sahiptir. Bir diğer ifadeyle kurşun, kadmiyum, arsenik, amonyak, nitratlar ve organik toksinler gibi maddeleri yakalayarak vücuttan atılma süreçlerine destek olabilir. “Zeolit nedir?” konusunda yapılan bazı çalışmalar zeolitin hem çevresel toksinlere maruz kalan hem de sindirim sistemi sorunları yaşayanlarda detoks etkisi yaratarak destekleyici olabileceğini göstermektedir (1, 3).
Sindirim Sistemini Destekleyebilir
Zeolit bağırsakta bulunan faydalı bakterilere zarar vermeden zararlı toksinleri bağlama özelliği sayesinde bağırsak mikrobiyota dengesinin korunmasına yardımcı olabilir. Zeolit içmenin faydaları arasında bağırsak duvarının geçirgenliğini azaltabilmesi de önemli yer tutar. Bu sayede “sızdıran bağırsak sendromu” olarak da bilinen geçirgen bağırsak sendromu gibi sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olabilir. Böylece klinoptilolit bağışıklık hücrelerinin de bir kısmını barındıran bağırsak sağlığını destekleyerek irritabl bağırsak sendromu ve inflamatuar bağırsak hastalıklarında destekleyici olabilir (1, 3).
Antioksidan Etki Gösterebilir
Her ne kadar zeolit doğrudan bir antioksidan olmasa da hücresel seviyede oksidatif stresi azaltıcı dolaylı etkilere sahiptir. Bazı araştırmalar zeolitin yapısında bulunan metal iyonlarının süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon ve katalaz gibi antioksidan enzimlerin aktivitesini uyardığı gösterir. Bu sayede klinoptilolit serbest radikallerin sebep olduğu hücre hasarını dolaylı da olsa en aza indirebilir (1, 3).
Bağışıklık Sistemini Güçlendirici Etkiler Gösterebilir
Zeolit bağırsağın bağışıklık sistemine bağlı dokularında düzenleyici etkilere sahip olabilir. Özellikle mukozal bağışıklık savunmasında önemli rol oynayan IgA üretimini desteklediği, T lenfositleri, makrofajlar gibi bağışıklık hücrelerinin aktivasyonunu artırdığını gösteren bazı çalışmalar vardır. Antienflamatuar etkileri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirebilir; vücuttaki inflamasyonla mücadeleye yardımcı olabilir (1, 3).
Beyin Sağlığı Destekleyebilir
Bağırsakların “ikinci beyin” olarak değerlendirilmesi bağırsak sağlığına katkıları ile bilinen zeolitin dolaylı olarak beyin sağlığını da destekleyebileceğini gösterir. Zeolit kullanımı hakkında yapılan bazı çalışmalar zeolitin bilişsel fonksiyonları korumaya yardımcı olduğu, inflamatuar süreçleri baskıladığı ve β-amiloid birikimini azalttığını göstermektedir. Bu çalışmalar doğrultusunda zeolitin beyin sağlığını olumlu yönde destekleyebileceği söylenebilir (1).
Zeolitin Kullanımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doğal zeolit kullanımı, özellikle clinoptilolite formu üzerinden değerlendirildiğinde genel olarak güvenli kabul edilmektedir. Ancak her doğal ürün gibi zeolit de doğru doz, form ve sürede kullanılmadığında potansiyel riskler barındırabilir. Zeolit kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar şunlardır (1):
- “Zeolit nasıl kullanılır?” konusunda merak içerisindeyseniz öncelikle belirtmek gerekir ki her zeolit türü insan sağlığı için uygun değildir. Özellikle lifsi yapıda olan erionit tipi gibi zeolitler solunduğunda akciğer dokusunda ciddi hasarlara neden olabilir. Bu nedenle yalnızca güvenliği bilimsel olarak kanıtlanmış clinoptilolite zeolit gibi zeolit türlerinin kullanılması önerilir.
- Mevcut çalışmalar clinoptilolite zeolitin toksik etki göstermediğini ve sistemik düzeyde güvenli olduğunu bildirmektedir. Ancak hamile veya emziren kadınlar, kronik bir sağlık sorunu bulunanlar zeolit takviyesi kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Doğru doz ve formda zeolit gıda takviyesi kullananlar zeolitin doğal detoksifikasyon etkisi sayesinde vücudu toksinlerden arındırmaya yardımcı olabilir. Zentravit Zeolit Kapsül ürünümüzü incelemek ve detaylı bilgi için linke tıklayabilirsiniz.
