Bıttım, Güney Doğu Anadolu Bölgesinde yetişen bir meyvedir. Bıttım sabunu, bıttım (yabani fıstık) yani bilinen adıyla menengiç tohumlarının yağından elde edilmektedir. Bıttım sabunu, Mardin Botan bölgesine özgüdür ancak Siirt şehri ile özdeşleştirilmiş ve bu bölgede adı Botan sabunu olarak tanınmıştır. Bıttım sabunu üretimi kimyasal kullanmadan, tamamen doğal şekilde ve elle yapılmaktadır. Siirt halkı uzun yıllardan beri bıttım sabununu kullanmaktadır.
Bıttım sabunu, akne, siyah nokta, egzama, sedef hastalığı, varis ve yaşlanmaya karşı oldukça etkilidir. Saç derisini güçlendirerek ve yeni saçların büyümesini sağlayarak saç dökülmesini önlemektedir. Terebentin ve menengiç bitkileri ile üretildiğinden kimyasal içermemekte ve kullanan kişilerde yan etkilere sebep olmamaktadır.
Bıttım Sabunu Nasıl Yapılır?
Bıttım sabunu hem saç hem de vücut için son derece faydalı özelliklere sahip, esansiyel yağlar bakımından zengin, tamamen organik ve el yapımı bir sabundur. En saf bıttım sabunu, Türkiye’de sadece geleneksel yöntemlerle, yabani fıstık yağı kullanılarak üretilmektedir.
Bıttım saç ve vücut sabunu, Eylül ayında, toplama işlemi genellikle kadınlar tarafından yapılan yabani fıstığın yağından elde edilmektedir. Yabani fıstığın boyutları normal antep fıstığına kıyasla oldukça küçüktür ve tepelerde bulunan yabani ağaçlarda yetişmesi sebebiyle toplanma işlemi oldukça zordur.
Toplanan bu yabani meyveler çürük olanlarından arındırılarak yıkanır, bir hafta ile on gün arasında kurumaya bırakılır ve toz hale getirilmeye hazır hale gelir.
Toz haline getirme işlemi genellikle el değirmenleri ya da dövme gibi geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır. Elde edilen toz daha sonra ılık su ile karıştırılarak, yaklaşık iki saat boyunca yoğrulur veya soğuk preslenir. Bu işlem sırasında sıkılan yağ toplanır ve kalan macun daha fazla yağ elde etmek amacı ile gece boyunca süzülmesi için ılık bir alanda bırakılır.
Daha fazla yağ elde etmek amacı ile, süzülen bu macunu kaynatmak için ikinci aşamaya geçilir. Bu aşamada macun, içerisinde kaynar su ve odun külü bulunan bakır kazanlarda yavaş yavaş kaynatılır. Kaynatma işlemi sırasında meyve kabukları kazanların dibine çöker ve yağ yukarı çıkarken, suyun çoğu buharlaşmaya başlar. Elde edilen yağ bir sonraki aşama için farklı bir kaba alınır.
Yoğurma ve ilk kaynatma sırasında elde edilen tüm yağlar temiz bir kazana konarak ısıtma işlemi tekrarlanır. Bu aşamada odun külü (kostik) ve su karışımı hazırlanır. Yağ kaynamaya başladığında, sabunlaşma reaksiyonunu başlatabilmek için karışım yavaş yavaş yağın üzerine eklenir.
Su yavaş yavaş buharlaşana kadar sık sık karıştırılarak 12-16 saat boyunca kaynatılır. İşlem sonucunda sabun karışımı, sıcakken kalıplara dökülerek açık havada kurumaya bırakılır ve 3 gün bekletildikten sonra elle kesilmeye ve şekillendirmeye hazır hale gelir. Sonucunda ise faydalı yağ asitleri açısından zengin ve doğal ilaç niteliğinde bir sabun elde edilir. {1*}
Bıttım Sabununun Cilde Faydaları Nelerdir?
Bıttım sabunu, bıttım meyvesinin eski çağlardan beri yağ haline getirilmesi ve hiçbir kimyasal kullanılmadan üretilmesi ile ortaya çıkmış ve günümüzde de popüler bir sabun haline gelmiştir. Bıttım sabunu, her türlü cilt hastalıklarının tedavisi için kullanılmakta ve oldukça olumlu sonuçlar göstermektedir.
Cildi Gençleştirir
Bıttım sabunu, içerdiği antioksidanlar sayesinde cilt dokusunu onarır, cildi gençleştirir ve elastikiyet kazandırır. İçeriğinde bulunan fenolik bileşikler cildi besleyerek sağlıklı bir görünüme kavuşmanızı sağlamaktadır.
İçeriğinde bulunan lifler, E ve B vitaminleri sayesinde cildi besler, vücuttaki çatlak izlerini tedavi etmektedir. Bıttım sabunu özellikle de hemoroid tedavisinde sıkça kullanılmaktadır. Antimikrobiyal özelliği sayesinde cildi birçok problemden korur ve doğal yüz temizleyici olarak kullanılır.
Siyah Nokta ve Sivilce Tedavisinde Etkilidir
Bıttım sabunu, cilt yüzeyinde biriken kirlerin ve ölü hücrelerin neden olduğu sivilce ve iltihapların tedavisinde oldukça etkilidir. Cilt üzerinde biriken yağ ve kiri temizleyerek cildi arındırır. Sağlıklı bir cilde sahip olmak için haftada iki kez düzenli olarak bıttım sabunu ile yüzün yıkanması önerilmektedir.
Yaraları İyileştirir
Bıttım sabunu, mikropları öldürme özelliği sayesinde yaraların temizlenmesine ve iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Ciltte oluşan ve kişiyi rahatsız eden kaşıntılara da iyi geldiği bilinmektedir.
Dolaşım Sistemi İçin Faydalıdır
Banyoda doğal bıttım sabunu ve doğal lifler ile vücuda masaj yapmak kan dolaşımını hızlandırmak açısından oldukça faydalıdır.
Ayaklarda Terlemeyi Önler
Yaz aylarında sık görülen ayak terlemesi problemi sonucu istenmeyen kokular meydana gelebilmektedir. Bunu önlemenin en kolay yollarından biri ayakları düzenli olarak bıttım sabunu ile yıkamaktır. Bıttım sabunu, ayaklarda oluşan mantarların ve mikropların sebep olduğu koku, terleme gibi problemlerin kökten çözülmesini ve bu problemlerin tekrar oluşmasını önlemektedir.
Hemoroidleri İyileştirir
Bıttım (Botan) sabunu ile sıcak banyo seansları yapıldığında, hemoroid sorununun giderilmesinde faydalı olduğu bilinmektedir. Yararlı bileşenleri ve çatlakları giderme etkisi ile hemoroidlerin olumsuz etkilerini gidermede ve bu rahatsızlığı tedavi etmede faydalı bir doğal üründür.
Yaşlanma Karşıtıdır ve Gençleştirici Etki Sağlar
Cildi sıkılaştırma ve cilde esneklik kazandırma etkisine sahip olan bıttım sabunu, içerdiği antioksidanlar sayesinde cildi onarır, besler, cilt yaşlanmasını ve kırışık oluşumunu engelleyerek cilde parlak ve sağlıklı bir görünüm kazandırır. İçeriğindeki yağlar, lifler, E ve B vitaminleri ile cildi besler ve yaşlanmanın tüm etkilerine karşı cildi korur.
Egzamayı Tedavi Eder
Bakterisidal özellikleri sayesinde bakteri oluşumunu önleyerek cildi rahatlatmaya ve gözenekleri açarak cildin nefes almasına yardımcı olur. Egzamanın belirtisi olan kaşıntı ve kızarıklıklara iyi geldiği gibi kişilerin sürekli egzama olan bölgeyi kaşımasını da engellemektedir. Böylece egzamanın bulunduğu bölgeye dışarıdan temas olmaması ve mikrop kapmaması sağlanarak bölgenin hızlı iyileşmesi de sağlanmaktadır. Özellikle saç derisindeki yaralara ve cilt üzerinde tahriş olmuş bölgelere iyi gelen bıttım sabunu, egzama tedavisine yardımcı olduğu için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Varislerin Tedavisine Yardımcı Olur
Banyo yaparken bıttım (botan) sabunu kullanmak bacaklarda oluşan varisli damarları tedavi etmenin etkili yollarından biridir. Bacaklara banyoda bıttım sabunu ile 15 dakika masaj yapmak ve ardından soğuk su ile yıkamak varisleri rahatlatacak ve iyileşmelerini sağlayacaktır.
Sivilceleri Kurutur
Bıttım sabunu, cildin nemini kaybetmeden sivilceleri kurutmasına ve yok etmesine yardımcı olur. Özellikle ergenlik döneminde sivilcelerden kurtulmak ve yeniden oluşmalarını önlemek için düzenli olarak bıttım sabunu kullanmak gereklidir.
Gül Hastalığına Faydalıdır
Gül hastalığı, kesin nedeni bilinmemekle birlikte, yüz bölgesinde kızarıklık ve pembemsi kırmızı lekelerin görüldüğü bir deri hastalığıdır. Özellikle bahar aylarında daha da belirginleşen bu lekeler, zamanla daha da belirgin hale gelmektedir. Güneşin zararlı etkileri, stres, çevre kirliliği ve soğuk hava, gül hastalığının oluşum hızını ve etkilerini artırmaktadır. Bu hastalık en çok açık tenli insanlarda özellikle de kadınlarda görülmektedir. Yüz bölgesinde oluşmaya başlayan gül hastalığı zamanla sırt ve göğüste de ortaya çıkmaktadır. Bıttım sabunu, gül hastalığının tedavi sürecini desteklemekte, etkilerini günden güne azaltarak rahatsızlık hissini ortadan kaldırmaya yardımcı olmaktadır.
Sedef Hastalığının Tedavisinde Etkilidir
Bağışıklık sistemi bozuklukları sebebi ile ortaya çıkan sedef hastalığı, dirseklerde, koltuk altlarında, kasıklarda, dizlerde, ellerde ve tırnaklarda ortaya çıkmaktadır. Tedavi edilmediği takdirde vücudun pek çok bölgesine yayılmakta, cildin kalınlaşmasına ve şişmiş bölgelerde kaşıntı oluşmasına sebep olmaktadır. Kaşınan bölgelerde ise bir süre sonra döküntüler ve soyulmalar oluşmaktadır. Bıttım sabunu, sedef hastalığını tedavi etmek için düzenli olarak kullanıldığı takdirde, sedef hastalığı sebebi ile oluşan kaşıntı ve yanmaları azaltacak ve zamanla düzelmesine yardımcı olacaktır.
Bıttım Sabununun Saça Faydaları Nelerdir?
Bıttım sabunu, cilt üzerinde oluşan pek çok hastalığın tedavisinde yaygın olarak kullanılan ve doğal olarak üretilen oldukça faydalı bir sabundur. Cilt hastalıklarını iyileştirmeye yardımcı olduğu gibi saç ile ilgili yaşanan problemlerin tedavisinde de yardımcı olmaktadır.
Saç Dökülmesini Önler
Bıttım sabunu, saç dökülmesini durdurmak ve saçları güçlendirmek için kullanılan özel bir sabundur. İçerdiği yağlar, lifler ve vitaminler sayesinde saç derisine ve saç köklerine derinlemesine nüfuz ederek saç dökülmesi sorunlarını ortadan kaldırmaktadır.
Yeni Saçların Büyümesini Sağlar
Bıttım saç derisi sabunu, saç diplerini ve saç derisini besleyerek, kan dolaşımını hızlandırarak ve yeni saçların büyümesini sağlayarak saç derisini güçlendirir. Böylece sağlıklı ve güçlü saçlara sahip olmanızı sağlar.
Saç Şekillendirmeyi Kolaylaştırır
Kıvırcık ve kabarık saçları taramak oldukça zor olabilmektedir. Bıttım sabunu kullanarak saçlardaki elektriklenmeyi, kabarmayı ve saçların karışmasını engelleyebilir, kolayca taranmasını ve şekil almasını sağlayabilirsiniz. Bıttım sabunu kullanarak canlı ve dolgun saçlara sahip olabilir, saçlarınızın büyümesini sağlayabilir ve kırılmasını önleyebilirsiniz.
Saç Derisi Sağlığını Korur
Bıttım sabunu saç derisindeki mikropları ve bakterileri öldürerek saç derisi sağlığını korumaya yardımcı olur. Ciltte ve saçta yağlanmayı önler, saç derisinin kurumasını engeller. Bu nedenle saç derisi ve saç problemlerini önlemek için saçların düzenli olarak bıttım sabunu ile yıkanması faydalı olacaktır. Bıttım sabunu doğal saç rengini koruduğu ve boyalı saçlara da zarar vermediği için rahatlıkla kullanılabilmektedir.
Egzamayı Önler
Bıttım sabununun saç derisi ve kaş bölgesinde oluşan egzama probleminin tedavisinde etkili olduğu bilinmektedir. Hassas cilde sahip kişiler ve egzaması olan kişiler bıttım sabununu düzenli olarak kullandıklarında cilt problemlerinden kolaylıkla kurtulabilmektedir.
Saçların Güzel ve Bakımlı Görünmesini Sağlar
Bıttım sabunu içerdiği özel yağlar, besleyici lifler, E ve B vitaminleri ile saçları kökten uca kadar besler. Düzenli kullanıldığında sağlıklı ve hızlı saç büyümesi için oldukça etkilidir.
Saçların Beyazlamasını Engeller
Bıttım sabunu içerdiği besleyici ve doğal yağlar ve pigmentler sayesinde saçların beyazlamasını engellemektedir. Ayrıca gri saçların rengini geri kazanmasına yardımcı olmaktadır. Bu nedenle bıttım sabunu kullanarak tamamen doğal yollarla daha genç görünmek mümkündür.
Kepek Oluşumunu Önler
Doğal bıttım sabunu özel formülü sayesinde saç derisindeki kuruluk, sebum, kepek, bakteri ve mikroplara karşı iyileştirici etkilere sahiptir.
Doğal Bıttım Sabunu Nasıl Kullanılır?
Bıttım sabunu cilt ve saçlar için mucize etkiler yaratan doğal ve sağlığa oldukça faydalı olan bir sabundur. Bıttım sabunu, saç, cilt ve diğer rahatsızlıkların tedavisinde farklı şekillerde kullanılmaktadır.
Saç Bakımında Bıttım Sabunu
Bıttım sabununu kullanmak için önce saçlarınızı ıslatın ve sabunu dairesel hareketlerle saçlarınıza ve saç derisine masaj yaparak uygulayın. Daha sonra ılık su ile durulayın. Uygulamadan sonra iki gün boyunca saçınızı yıkamayın ve beslenmiş saçların etkisini kaybetmemesi için farklı şampuanlar kullanmayın. Bıttım sabununu her banyo yaptığınızda rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Yüz Bakımında Bıttım Sabunu
Yüz bakımı yapmak ve cilt problemlerinden kurtulmak için cildinizi önce bol su ile temizlemeli, durulamalı ve ardından bıttım sabunu ile dairesel hareketlerle nazikçe yıkamalısınız. Bıttım sabununu sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez cildinize uygulayabilir ve bıttım sabunu köpüğü ile masaj yapabilirsiniz.
Varis İçin Bıttım Sabunu
Bıttım sabunu varis tedavisi için kullanılmadan önce, kişi rahat bir pozisyonda sırtını duvara yaslayacak şekilde oturmalı ve bacakları düz iken bacakların altı yastıklarla desteklenmelidir. Bıttım sabunu life sürülerek ve iyice köpürtülerek bacaklara 15 dakika boyunca masaj yaparak uygulanmalıdır. Yapılan bu masaj, bacaklardaki kan dolaşımını hızlandıracak ve varislerin iyileşmesine yardımcı olacaktır. Uygulamadan sonra bacaklar ılık su ile iyice temizlenmeli ve durulanmalıdır.
En az 3 ay düzenli kullanım ile varislerin neden olduğu ağrı ve rahatsızlığı ortadan kaldırabilirsiniz. Bıttım sabunu ile yapılan varis masajının yatmadan önce yapılması önerilmektedir.
Hemoroid İçin Bıttım Sabunu Kullanımı
Etkilenen ve ağrı hissedilen bölgeyi bıttım sabunu ile yıkadıktan sonra bir süre sıcak su dolu küvette oturmanız tavsiye edilmektedir. Bu sayede hemoroid rahatsızlığından ve ağrılarından zaman içerisinde kurtulabilirsiniz. Bu işlemin sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez düzenli olarak uygulanması önerilmektedir.
Vücutta Bıttım Sabunu Kullanımı
Akne, siyah nokta ve sivilce için, bıttım sabunu sürülen lifler ile vücut ovularak cilt yıkanmalıdır. Sabah ve akşam her banyo ve duşta bıttım sabunu kullanılarak ciltteki bakteri ve mikroplar temizlenebilir.
Kaynaklar
{1*} https://www.earthic.com.au/pages/how-wild-pistachio-bittim-oil-soap-is-made
