Trans Yağ Nedir? Trans Yağın Zararları Nelerdir?

Trans yağ nedir? Trans yağ nasıl oluşur? Trans yağlar, ucuz, kullanımı pratik ve uzun süre bozulmadan bekletilebilen yağlardır. Yenilebilecek en sağlıksız yağlar olarak bilinen trans yağlar, üreticiler tarafından genellikle kızarmış ve işlenmiş gıdalarda fazla miktarda kullanılır. Yağ asidi tüketiminin çoğunu oluşturan yapay trans yağlar, daha katı hale getirilebilmek için sıvı bitkisel yağlara hidrojen eklenerek oluşturulmaktadır. Oluşturulan yapay yağlar genellikle genetiği oynanmış ve sağlıksız yağlardır. Bu tür yağların bilinçsiz ve gereğinden fazla kullanımı vücudumuzda çok fazla sağlık sorununa yol açar. {1*}

Vücudun optimal düzeyde çalışması için sağlıklı yağlara ihtiyacı vardır. Trans yağ ve doymuş yağların önerilen miktarı, günlük aldığımız kalorinin %10’undan daha azdır. Genellikle insanlar önerilen ve sağlıklı kabul edilen miktarlardan çok daha fazla trans yağ tüketmektedir. Sanılanın aksine bu yağlar ölçülü tüketildiğinde bizler için yararlı olabilir. Trans yağlar ve trans yağ asitleri, bazı hayvanların doğal olarak bağırsaklarında üretilmektedir. Hayvanlardan elde edilen yiyeceklerde de bu yağlara az miktarda da olsa rastlanılmaktadır.

Sık Yemek Yemenin Zararları Nelerdir? Polifaji Nedir? Youtube Videomuzu İzleyerek Bilgi Alabilirsiniz.

Trans Yağın Zararları Nelerdir?

Dünya üzerinde çoğu yerde gereğinden çok daha fazla tüketilen trans yağların sağlık üzerindeki olumsuz etkileri oldukça fazladır. Trans yağ tüketiminin zararları ortaya koyulmuş olsa da, paketli ve işlenmiş ürünleri sık tüketen toplumlarda olumsuz etkileri sürmektedir. Bu olumsuz etkilerden en çok dikkate almamız gerekenler şunlardır:

Kolesterol Düzeyini Etkiler

Trans yağın zararı var mıdır? Trans yağların, American Journal of Clinical Nutrition’da yayınlanan bir araştırmaya göre kötü (LDL) kolesterol seviyelerini yükseltirken iyi (HDL) kolesterol seviyelerini düşürdüğü kanıtlanmıştır. {2*} Araştırmacılar, ABD’de 30.000’e yakın erken ölümün trans yağ asitlerinin tüketimi ile ilgili olduğunu belirtmektedir.

Kalp Hastalığı Riskini Artırır

Trans yağların insan vücudu üzerindeki etkileri nelerdir? Çok fazla trans yağlı gıda tüketimi, kalp rahatsızlığı ve felç riskini de beraberinde getirir. Harvard Tıp Okulu’nda yapılan kontrollü deneyler ve gözlemler doğrultusunda, gereğinden fazla tüketilen trans yağ asitlerinin çoklu kalp ve damar hastalıkları riskini önemli ölçüde artırdığı kanıtlanmıştır. {3*}

Bu bulgular, Pakistan Tıp Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan makaleler ve Pakistan’da yürütülen araştırmalar tarafından da desteklenmiştir. Araştırmacılar, trans yağların uygun miktarda tüketilmesi doğrultusunda kalp hastalıkları riskini azaltmada yardımcı olabileceğini kanıtlamışlardır. {4*}

Diyabet Riskini Artırır

Trans yağların obezite ve diyabete yol açtığı yapılan çalışmalar sonucu kanıtlanmıştır. 16 yıl süren ve en önemli sorunları aşırı kilo ve obezite olan 3.300 tip 2 diyabet hastası ile yapılan bir araştırma, çok fazla trans yağ tüketen insanların, normal miktarda trans yağ tüketen insanlara göre diyabet hastalığına yakalanma riskinin %40 daha fazla olduğunu gözler önüne sermiştir. {5*}

Wake Forest Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre de trans yağ diyetinin maymunlarda obezite ve insülin direncinde sıkıntılara yol açtığı kanıtlanmıştır. Bu deneyden yola çıkılarak, aynı sorunların insanlarda da görüldüğü ortaya konmuştur. {6*}

Obezite İçin Kilo Sınırı Kaçtır? Çocuklar Hangi Kiloda Obez Sayılırlar?

Trans Yağ İçeren Gıdalar Nelerdir?

Trans yağ asitleri bazı et ve süt ürünlerinde doğal olarak bulunur fakat araştırmalar doğrultusunda, trans yağ içeren gıdaların aşırı tüketiminin, sağlığımızı olumsuz yönde etkilediği kanıtlanmıştır.

Trans yağ hangi besinlerde bulunur? Trans yağlar, kızarmış gıdalarda yaygın olarak kullanılan PHO’larda bulunmaktadır. Bu gıdalardan ilk akla gelenleri şunlardır:

• Dondurulmuş pizzalar
• Paketlenmiş unlu gıdalar
• Hazır cips ve atıştırmalıklar
• Kızarmış etler ve “Fastfood” tarzı yiyecekler
• Margarin
• Gerçek süt içermeyen kahve kremaları

Trans Yağ Tüketiminden Nasıl Kaçınabiliriz?

Trans yağ yemekten kaçınmanın en iyi yolu, genelde daha sağlıklı olan sebze, meyve, et ve baklagillerin bulunduğu zengin bir beslenme programı yapmaktır. Genelde trans yağ yerine almamız gereken sağlıklı yağları, zeytinyağı, avokado, balık ve kabuklu çerezlerden almalıyız. Paketlenmiş bir ürünün içindekiler kısmında trans yağ olup olmadığı mutlaka yazmaktadır. Yenilecek besinleri bunlara dikkat ederek tüketmek, bizim zararlı gıdalardan kaçınmamıza yardımcı olacaktır.

Trans Yağların Tüketiminin Yasaklanması/Kaldırılması

Dünya üzerinde trans yağların tehlikeleri konusunda bilinçlenen insan sayısı giderek artıyor. 2015 yılında Gıda ve İlaç dairesi, yapay trans yağların tüketiminin güvenli olmadığı hakkında bir karar verdi ve gıda üreticilerine bu yağları gıda kaynaklarından çıkartmaları için 3 yıl süre tanıdı. Resmi yasak tam olarak 2018’de başladı ve üreticiler sağlıksız yağlar yerine daha sağlıklı yağları kullanmaları için yönlendirildi. Et ve süt ürünlerinde az miktarda doğal olarak bulunan trans yağların tüketimi ve satışı için izin verilmektedir.

2018’de Dünya Sağlık Örgütü, dünyanın dört bir yanında bulunan hükümetleri gıda ürünlerinde trans yağ kullanımını azaltmaya teşvik eden bir plan yayımladı. Dünya üzerinde trans yağın kullanımını sıfıra indirmek isteyen DSÖ, 2023 yılına kadar küresel gıda kaynaklarından trans yağı ortadan kaldırmak için çalışmalara başlamıştır.