Lösemi (Kan kanseri), kemik iliğindeki kök hücrelerin gelişiminde meydana gelen bozukluk sonucu ortaya çıkar. İlik kanseri olarak da isimlendirilen bu hastalık, kanserin inatçı bir türüdür.
En büyük belirtisi adından da anlaşılacağı üzere “kanama” olan lösemi, kendi içinde kategorilere ayrılır. Bu kategorizasyon löseminin hücre türüne (myeloid, lenfoid gibi) ve süresine göre (akut, kronik) farklılık gösterir. Kan kanseri yaşam süresi hastalığın türüne göre değişir ve tedavisi mümkündür.
Lösemi Nedir?
Lösemi, kanserin kan hücrelerinde görülmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Kaynak
Alyuvarlar (kırmızı kan hücreleri), akyuvarlar (beyaz kan hücreleri) ve trombosit (kanı pıhtılaştıran hücre) insan vücudunda hayati görevler üstlenen kan hücreleridir.
Lösemi, beyaz kan hücrelerinde (akyuvarlar) ortaya çıkan bir kanser türüdür. White Blood Cells (WBC) olarak da isimlendirilen bu hücreler, normal koşullarda bağışıklığı muhafaza etmektedir. Aynı zamanda vücudu bakteri, virüs, mantar veya olağanüstü saldırılara karşı korumakla görevli olan akyuvarlarda kanser görülmesi sonucu bu çalışma sistemi anormal değişiklikler göstermeye başlar. Kaynak
Lösemi Çeşitleri Nelerdir?
İlik kanseri veya kan kanseri olarak da isimlendirilen löseminin 4 türü vardır.
Akut Miyelojenöz Lösemi (AML), kan kanserinin dört çeşidinden biridir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde ortaya çıkan AML, ilik kanserinin en sık rastlanılan türüdür. AML teşhisi konan hastanın 5 yıllık yaşam oranı yüzde 29,9’dur.
Löseminin diğer çeşidi olan Akut Lenfositik Lösemi (ALL) ise çoğunlukla çocuklarda görülür. ALL teşhisi konan hastalar için öngörülen 5 yıllık hayatta kalma oranı yüzde 62,2’dir. Detaylı bilgi
Kronik Miyelojenöz Lösemi (CML) de ilik kanserinin yetişkinlerde vücut bulmuş halidir. CML’ye yakalanan hastalar için ilk beş yıl sağ kalma oranı yüzde 66,9’dur. Kaynak
Kronik Lenfositik Lösemi (KLL) olarak isimlendirilen bu tür ise genelde 55 yaş ve üstü kişilerde ortaya çıkan kan kanseri türüdür. KLL tespit edilen kişilerde beş yıllık hayatta kalma oranı daha uzun olmakla birlikte yüzde 83,2’dir. Kaynak
Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Lösemi, akciğer, sindirim sistemi, kalp, böbrekler ve testisler başta olmak üzere vücudun her bölümüne sızma ihtimali olan bir hastalıktır. Kaynak
Lösemi belirtileri ise şunlardır:
- İstemsiz kilo kaybı
- Sürekli halsizlik ve aşırı yorgunluk
- Kemiklerde oluşan ağrı ve güçsüzlük
- Karaciğerde büyüme
- Vücutta oluşan kırmızı lekeler
- Sık sık yaşanan enfeksiyon ve kanama
- Yüksek ateş ve titreme
- Genellikle gece ortaya çıkan terleme nöbetleri
Lösemi Neden Olur? Risk Faktörleri Nelerdir?
İlik kanseri olarak da adlandırılan löseminin neden oluştuğu kesin olarak bilinmemektedir.
Ancak lösemi riskini tetikleyen faktörler şöyle sıralanır:
- Genetik yatkınlık
- Vücudun yüksek oranda kimyasala maruz kalması
- Down Sendromu gibi genetik farklılıklar
- Hastanın kemoterapi geçmişinin olması
- Kan hücresi bozuklukları
- Sigara kullanımı
Lösemi Tanısı Nasıldır?
Kan kanseri tanısı için ilk yapılan müdahale fiziki muayenedir. Sonrasında bu tanıma sürecini kan testi, biyopsi ve görüntüleme testleri takip eder. Anormallik olup olmadığını anlamak için kan örneği mikroskopta incelenir.
Lösemi teşhisi konulduktan sonra ilgili hekimler tarafından kullanılan sonraki aşama ise “evreleme”dir. Bu kısımda hastalığın boyutu değerlendirilir. Kanser hücre tipine göre aşamalandırılır.
Lösemi Tedavisi Nasıldır?
Lösemi tedavi süreci, kan hastalıkları alanında uzman onkoloji hekimler tarafından yönetilir. Lösemi tedavisi kanserin türüne ve boyutuna göre değişir. Kaynak
Lösemi tedavisinde ne yapılır? Lösemi tedavisinde aşağıdaki yöntemler uygulanır:
Kemoterapi
Kanserli hücreleri tedavi etmek için kullanılan ilaçlama yöntemine denir. Lösemi hücrelerini etkisiz hale getirmek için kullanılan kemoterapi yönteminde bir ya da birden fazla ilaç kullanılır.
Radyasyon
Lösemi hücrelerine zarar vermek ve bu hücrelerin büyümelerini engellemek için kullanır. Radyasyon işlemi vücudun bir kısmına uygulanmakla birlikte hastalığın boyutuna göre tamamına da uygulanabilir.
Kemik ilik nakli
Hastalıklı kemik iliğinin sağlıklı kemik iliği ile değiştirilmesine denir. Bu işlem otolog nakli veya donör nakli olarak da isimlendirilir.
Bağışıklık tedavisi
Kanser hücrelerini tanıyan ve bu hücrelere karşı saldırıya geçerek bağışıklığı güçlendirmeyi amaçlayan ilaçların kullanıldığı yöntemdir.
Hedefe yönelik terapi
Vücudu saran kanser hücrelerini hedef alan ilaçların kullanıldığı tedavi yöntemidir. Örnek olarak: imatinib (Gleevec), KML’ye karşı yaygın olarak kullanılan hedefli bir ilaçtır. Kaynak
Önerilen içerik: Varis Nedir? Doğal Varis Tedavisi ve Diyeti Nasıl Olur?
