Günümüzde doğal (işlenmemiş) su, alkali su, şişelenmiş su ve doğrudan mutfak musluğunuzdan gelen şebeke veya musluk suyu da dâhil olmak üzere birçok farklı su seçeneği mevcuttur. Damıtılmış su, bebekler veya bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin sulardaki kirletici maddelere karşı çok hassas olmalarından dolayı uzmanlar tarafından önerilen su türüdür. Bunun nedeni, klor gibi kirletici maddeler veya metaller içermemesidir.
Araştırmalar, su damıtma işleminin bu istenmeyen madde veya metallerin yüzde 99,9’unu sudan uzaklaştırdığını göstermektedir. Damıtılmış su içmenin insanlar için tam anlamıyla faydalı olup olmadığı araştırıldığında ise hem faydalarının hem de zararlarının olabileceği görülmüştür. Örneğin, damıtılmış su yüksek oranda saflaştırıldığından dolayı normal kaynak veya musluk suyunda bulunan insan sağlığı için faydalı mineralleri içermemektedir. Bu sebeple düzenli olarak damıtılmış su tüketmek, vücutta bu minerallerin yoksunluğu ile sonuçlanabilmektedir.
Damıtılmış Su Nedir?
Damıtılmış su, kirletici materyallerden ve minerallerden neredeyse sıfıra yakın derecede arındırılmış su türüdür. Musluk suyunun önce yüksek sıcaklıklarla ısıtılması ve buharlaşma başladıktan sonra su buharlarının yoğunlaştırılıp biriktirilmesi ile elde edilmektedir. Teknik olarak, toplamda milyonda 10 birimden daha az çözünmüş madde veya kirletici içermesi gerekmektedir.
Damıtma işlemi ile sudan arındırılan kirletici maddeler veya kimyasallar şunlardır:
- Çamaşır suyu,
- Tuzlar,
- Tarım ilaçları,
- Bakır ve kurşun gibi metaller,
- Bakteriler tarafından üretilen toksinler,
- İlaç artıkları (kalıntıları).
Damıtılmış Su İçilebilir Mi?
Su içmenin insan sağlığı için pek çok faydası bulunmaktadır. Bu faydaların damıtılmış su için de geçerli olup olmadığı konusu uzmanlar tarafından araştırılmıştır. Damıtılmış su içmek, kanser veya ciddi virüsler ve enfeksiyonlar ile savaşan kişiler için oldukça önemlidir. Çünkü bağışıklık sistemini kötü yönde etkileyecek herhangi bir madde içermemektedir.
Damıtılmış su içebilir olmasına rağmen, bazı uzmanlar bu suyun mineral içermediği için birincil içme suyu olarak tüketilmemesini tavsiye etmektedir. Eğer damıtılmış suyu sık sık tüketmek gerekiyorsa, kalsiyum ve magnezyum açısından zengin besinler tüketilerek ve florür takviyeleri alarak minerallerden başka şekillerde faydalanılması önerilmektedir. Bununla birlikte, çok temiz bir su türü olduğundan, su saflığının önemli olduğu bölgelerde yaşayanların yanı sıra, kirletici maddeleri veya kimyasalları tüketmemek için ekstra dikkatli olması gereken bağışıklık sistemi sorunları yaşayan kişiler için de damıtılmış su tüketmek iyi bir seçimdir.
Damıtılmış Su İçmenin Vücudumuza Etkileri
Damıtılmış su tüketmenin insan vücudu için hem olumlu hem de olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu etkiler kişilerin genel sağlığına göre değişebilmektedir.
Damıtılmış Su İçmenin Faydaları (Artıları)
Damıtılmış su içmenin veya kullanmanın faydaları:
- Kanser veya HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemi sorunları yaşayan kişiler için iyi bir seçimdir.
- Bebeklerin her türlü kirlilikten arınmış temiz su tüketmesine yardımcı olmak için bebek maması ile karıştırılabilir.
- Bazı musluk sularında bulunabilen metaller, klor ve böcek ilaçları dâhil kirleticiler ve katkı maddeleri içermez.
Damıtılmış Su İçmenin Zararları (Eksileri)
Damıtılmış su, normal sularda bulunan doğal mineralleri içermemektedir. Damıtma işlemi sırasında, damıtılmamış suda bulunan kalsiyum, magnezyum ve florür gibi besin maddeleri de sudan ayrıştırılmaktadır. Temel olarak, damıtma işlemi “kötü” bileşikler (kimyasallar, zararlı maddeler) ile suda bulunan iyi bileşikler (mineraller) arasında ayrım yapmamaktadır. Böylece zararlı kirleticiler ile insan vücudunun düzgün bir şekilde çalışması için gereken önemli mineraller de uzaklaştırılmaktadır.
Damıtılmış su, arındırma işlemleri sonucunda saflığından dolayı temas ettiği her materyalden mineral almaya eğilimli hale gelmektedir. Bu mineral alma aktifliği, damıtılmış suyun içinde bulunduğu kaptan dahi kimyasal madde alabilmektedir. Bu alımın olmaması için damıtılmış suyun dikkatli bir şekilde saklanması gerekmektedir. Plastik şişeler veya sürahiler yerine cam veya yüksek kaliteli paslanmaz çelik içinde saklamak en güvenli yoldur.
Damıtılmış suyun tadı, normal musluk suyu veya şişelenmiş içme suyu ile aynı değildir. Minerallerden yoksun olduğu için, bazı insanlar tarafından tadı garip veya tatsız bulunmaktadır.
Damıtılmış suyu satın almak pahalı olabilir veya evde düzenli olarak su damıtmak zaman alabilmektedir. Ayrıca, az miktarda damıtılmış su üretmek için oldukça fazla musluk suyuna ihtiyaç olduğundan, çok fazla su israfına neden olabilmektedir.
Damıtılmış Su ve Arıtılmış Suyun Farkları
Arıtılmış suyun, damıtılmış sudan bazı farkları bulunmaktadır. Arıtılmış suda kimyasallar ve kirletici maddeler giderilmiştir, ancak yine de damıtılmış suda bulunmayan bazı mineralleri (kalsiyum, magnezyum ve florür gibi) içermektedir.
Arıtılmış su, kimyasal kirleticiler, bakteriler, mantarlar ve algler dâhil olmak üzere tüm kirletici maddeleri ortadan kaldıran bir filtreleme işleminden geçmektedir. Bu filtreleme işlemi evde yapabilmektedir. Ayrıca marketlerde şişelenmiş içme suyu olarak bulunmaktadır. Ancak tüm şişelenmiş içme suları her zaman iyi şartlarda arıtılmış değildir.
Filtrelenmiş su, arıtılmış su ile benzerdir. Bu su türü, kimyasalları, metalleri (musluk suyunda yaygın olarak bulunan kurşun ve bakır gibi) ve pestisitleri (zehirli tarım ilacı) gidermek için mikron gözenekli karbon filtrelerden geçen su çeşididir. Bazı insanlar ayrıca filtrelenmiş ve arıtılmış suyun “tadının daha iyi” olduğunu ve herhangi bir koku içermediğini düşünmektedir, ancak bu tamamen kişisel görüşlere bağlıdır.
Arıtılmış, filtrelenmiş ve damıtılmış suyun yanı sıra ters ozmoz suyu da bulunmaktadır. Bu su türü, yarı geçirgen bir zar ile kirletici maddeleri ve tuzu uzaklaştıran karbon filtreler kullanılarak filtrelenen su çeşididir.
Bazı şehirler, bol miktarda tuzlu su kaynağına sahipken yeterli tatlı su kaynağı olmadığında ters ozmoz sisteminden elde edilen suyu kullanmaktadır. Bu tip ters ozmoz filtreler kamp alanlarında ve bazı evlerde de kullanılmaktadır.
Damıtılmış Su Nerelerde Kullanılır?
Damıtılmış su, evlerde ve insan sağlığı ile ilgili çeşitli ürünlerde kullanılmaktadır. Kullanım yerlerinden bazıları şunlardır:
- Bebek mamaları bu su ile hazırlanabilir (bebek mamaları mineral içerdiğinden damıtılmış suyun sebep olabileceği mineral eksikliği, bu durumda sorun olmamaktadır),
- Suyun saflığının çok önemli olduğu tıbbi tesisler ve laboratuvarlar,
- Ev akvaryumları,
- Nemlendiriciler ve CPAP makineleri (bir çeşit solunum cihazı),
- Araba bakımı,
- Bazı bitkilerin sulanması.
Damıtılmış Su Nasıl Üretilir?
Evde damıtılmış su üretmek zor değildir, ancak biraz zaman ve sabır gerektirmektedir. Basite indirgeyecek olursak, suyu kaynatıp ortaya çıkan buharı bir tencerede biriktirme işlemi sonucu elde edilmektedir.
Evinizde bulunan mutfak ekipmanlarını kullanarak damıtılmış su üretmek için sırasıyla yapılması gereken işlemler şunlardır:
- Büyük bir tencereye, büyük tencere için bir kapağa, küçük bir tencereye, suya, buza ve fırın eldivenine ihtiyacınız bulunmaktadır.
- Bu işlem, su buharı oluşturmak için musluk suyunun kullanılmasını ve ardından buz yardımıyla buhar yoğuşmasının (maddenin fiziksel halinin gaz fazından sıvı faza değişimi ve buharlaşmanın tersi-su döngüsü) toplanması ile gerçekleştirilmektedir.
- Seçilen büyük tencerede 8 bardak su ile başlanır. Bu tariften yaklaşık 1.25 (1 tam dolu ve çeyrek bardak) bardak damıtılmış su elde edilebilir.
- Büyük tencereyi ocağın üzerine koyun ve suyu ekleyin. Ardından, küçük tencereyi büyük tenceredeki suyun üzerinde yüzecek şekilde yerleştirin.
- Ocağı orta-yüksek sıcaklıkta açın, ancak suyu çok fazla kaynatmaktan kaçınmalısınız. Suyu düşük kaynama sıcaklığında tutmalısınız.
- Büyük tencerenin kapağını ters çevirerek damıtılmış suyun kapağın ortasına ve daha küçük tencereye akmasını sağlayın.
- Yoğuşma sürecini hızlandıran ters çevrilmiş kapağın üzerine buz koyun.
- İkinci tekrarı yarım saat sonra ve üçüncü tekrarı 15 dakika sonra kapağın üzerine tekrar buz ekleyerek yapın. Ellerinizi korumak için kapağı ve tencereleri tutarken fırın eldiveni kullanın.
- Daha küçük tencereye akan su damıtılmış sudur.
- Damıtılmış suyun plastik gibi temas ettiği her şeyden mineral alabileceğini unutmamalısınız, bu nedenle cam veya çelik şişelerde dikkatli bir şekilde saklamanız uygun olacaktır.
