Reklam
Beslenme

Kekreyemiş Nedir? Faydaları Nelerdir?

Reklam

Kekreyemiş, botanik biliminde “vaccinum vitis-idaea” olarak adlandırılan, dünyada ise “lingonberry” olarak bilinen bir bitkidir. Yaban mersini ile aynı familyadadır.  Kırmızı bir top şeklinde olan kekreyemiş, yaprak dökmeyen çalılardan biridir. Kuzey Amerika, Rusya, Avrupa, Kanada gibi dünyanın pek çok yerinde yetiştirilebilen bir bitkidir.  İçerisinde doğal şeker, pektin, selülöz organik asitler, A ve C vitaminleri bulunur.

Kekreyemiş Nedir?

Kekreyemiş, kızılcığa benzer bir tada sahip ancak kızılcık kadar ekşi olmayan küçük kırmızı meyvedir. Kuzey Avrupa’nın İskandinav bölgesine özgü, küçük, yaprak dökmeyen bir – Vaccinium vitis-idaea- bir yaban mersini türüdür. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’da yetişmektedir.

Reklam

Dut, ayı üzümü, kırmızı dut, keklik üzümü, kırmızı yaban mersini ve İsveç kırmızı yaban mersini gibi isimlerle bilinirler. Kekreyemiş, besin değeri, kilo kontrolü ve kalp sağlığı gibi yararlarından dolayı süper meyve olarak adlandırılmıştır. (1)

Kekreyemiş Tozu Nedir?

Kekreyemiş tozu, kekreyemiş meyvesinden elde edilmektedir. Yaban mersini familyasına aittir ve tozun içerisinde herhangi bir kimyasal madde bulunmamaktadır. Kilo vermeyi desteklediği için diyet yapanlar tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını kolaylaştırır bu sayede daha hızlı kilo verilebilir. (1)

Kekreyemiş Faydaları

Kekreyemişin  pek çok faydası bulunmaktadır:

Yüksek antioksidan içerir.

Besinsel olarak kekreyemiş, antioksidan açısından dikkat çekicidir.  ¾ fincan (100 gr) yaban mersini, vücudun başlıca antioksidan enzimlerinden manganez için günlük ihtiyacın %139’unu sağlar. (2-3-4) Ek olarak, bir porsiyon kekreyemiş E vitamini ve C vitamini için sırasıyla günlük ihtiyacın %10’unu ve %12’sini sağlar. Her ikisi de antioksidan işlevi görür. (2-5-6-7)

Reklam

Ayrıca çilek gibi kekreyemişte de de antosiyaninler ve flavonoidler bulunur. (8-9-10) Kekreyemişin kırmızı rengi, antioksidan ve antienflamatuvar fayda sağlayan antosiyaninlerden gelir. (8-10-11) Yüksek tansiyon, kalp hastalıkları açısından da faydalı bir besindir. Karaciğer fonksiyonlarını arttırır.  (12-13) Kısaca kekreyemiş; manganez, C vitamini, E vitamini, antosininler ve kuersetin açısından zengindir.

Sağlıklı Bağırsak Bakterilerini Destekler.

Sindirim sistemindeki bağırsak mikrobiyotanız olarak adlandırılan bakteriler sağlık açısından çok önemlidir. Yediklerinizin bağırsak mikrobiyotanızın yapısı üzerinde büyük bir etkisi vardır. (14-15) Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda kekreyemişin, iltihaplanmaya karşı korunmaya yardımcı olduğu görülmüştür. (16)

11 hafta boyunca kekreyemiş ile beslenen farelerde, iltihaplanmayı önledi ve bağırsaktaki faydalı bakterilerin artmasını sağladı. (16-17) Kronik iltihaplanma, kalp hastalığı, tip 2 diyabet, karaciğer hastalığı ve demans gibi hastalıklar üzerinde de olumlu etkisi vardır. (18)

Kilo Vermeye Yardımcı Olur

Kekreyemiş, kilo vermeye yardımcı olur. ¾ fincan (100 gr) porsiyon başına sadece 54 kaloridir. (2) Farelerde yüksek yağlı bir diyetle yapılan üç aylık bir çalışmada kalorilerinin %20’sini kekreyemişten alanların ağırlığı diğerlerinden %21 daha azdı ve eşit kalori alarak diyet yapanlara göre daha düşük vücut yağına sahiplerdi. (19)

Kekreyemişin obeziteyi önleyici etkisi bu çalışmada değerlendirilmedi, ancak bu durum zayıflığı destekleyen bağırsak bakterilerindeki değişimlerden kaynaklanıyor olabilir.Başka bir çalışmada ise farelerin kekreyemiş ile beslenmesinin, bağırsaktaki yüksek vücut ağırlığına bağlı Firmicutes bakterilerini azalttığı bulundu. Bunun nedeni Firmicutes’taki sindirilmemiş gıda parçalarıdır. (16-20).

Reklam

Ayrıca bir test tüpü çalışması kekreyemişin gıdalardaki yağı sindirmek için gerekli olan enzimlerin etkisini engelleyebileceğini öne sürüyor. Eğer yağı sindiremezseniz, kalorisini alamazsınız. (21) Kekreyemişin kalorisi nispeten düşüktür ve hayvan araştırmaları, günlük olarak kekreyemiş yemenin kilo alımını önleyebileceğini öne sürmektedir.

Kan Şekerini Düzenler

Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar ve klinik deneyler, kekreyemişin ve kekreyemiş özütünün lif ve polifenol içeirğine bağlı olarak kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olduğunu göstermektedir. (22-23-24-25) İnsanlar üzerinde yapılan ön çalışmalar da bunu desteklemektedir.

Sağlıklı erkekler 1/3 fincan (40 gr) kekreyemiş ile tatlandırılmış yoğurt yediklerinde insülin ve kan şekeri seviyeleri, meyveden karbonhidrat almalarına rağmen, kekreyemiş tozu olmadan yoğurt yedikleri zamanki ile hemen hemen aynıydı. (26)

Benzer şekilde sağlıklı kadınlar yaklaşık 3 yemek kaşığı (35 gram) şekerle 2/3 fincan (150 gram) püre haline getirilmiş kekreyemiş yediklerinde, yemekten sonraki insülin değerleri kekreyemiş olmadan şekeri yiyen bir kontrol grubuna kıyasla %17 daha düşüktü. (27)Kekreyemiş, insülin seviyesini düzenleyerek, tip 2 diyabet ve obezite riskini azaltabilir. (28-29)

Kalp Sağlığına İyi Gelir.

Polifenol ve lif içerdiğinden kalp sağlığı için faydalıdır. (30) Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda kekreyemişin kan akışını düzenlediği, aterosklerozun ilerlemesini yavaşlattığı, triglieridleri düşürdüğü ve kalpteki hücreleri oksidatif hasardan korumak için kalpteki alterleri gevşetmeye yardımcı olduğu görülmüştür. (31-32-33)

Gözleri Korur

Gözler, güneşten gelen ultraviyole (UV) ışına ve akıllı telefon, bilgisayar gibi elektronik cihazlardan gelen mavi ışığa karşı savunmasızdır. (34) Yapılan laboratuvar çalışmalarında kekreyemiş özünün retina hücrelerini hem UV hem de mavi ışığa karşı koruduğunu göstermektedir. Bu koruma kekreyemişteki antosiyaninlerden kaynaklanır. (35-36)

Kanserden Korur

Kekreyemişte kansere yakalanma riskini azaltabilecek lif, bitki bileşenleri ve vitaminler bulunur. (37) Bağırsak tümörüne yakın olan farelerde yapılan 10 haftalık bir çalışmada diyetlerinde kekreyemiş ile beslenenler kontrol grubuna göre %60 daha küçük ve %30 daha az tümöre sahiptiler. (38)

Bir diğer laboratuvar çalışmasında fermente edilmiş kekreyemiş suyunun ağız kanserindeki kanserli hücrelerinin yayılmasını engellediği bulunmuştur. (39) Yapılan diğer çalışmalar, kekreyemişin lösemi, meme, kolon ve rahim ağzı kanserlerindeki kanserli hücrelerin büyümesini ve yayılmasını engellediğini göstermektedir. (40-41-42)

Beyni Çalıştırır ve Korur

Fareler üzerinde yapılan çalışmalar, kekreyemişin stres altındayken hafıza dahil olmak üzere beyin fonksiyonlarını iyileştirdiği görülmüştür. Ayrıca meyvedeki antioksidanların beyin hücrelerini koruduğu da belirtilmiştir. (43-44-45)

Virüslerde Etkili

Yapılan bir laboratuvar araştırmasında kekreyemiş özütünün antosiyaninler olmak üzere influenza A virüsünün yayılmasını durduğu görülmüştür. (46-47)

Diş eti Sorunları

Yapılan çalışmalarda kekreyemişşin diş eti rahatsızlıkları ve dişlerde plak birikimine neden olan bakterileri yok ettiği tespit edilmiştir.(48-49-50)

Böbrek İltihabı

Fareler üzerine yapılan bir çalışmada böbrek hasarından önce fareleri günde 1 ml kekreyemiş suyu ile beslemek onları böbrek fonksiyonlarının kaybından korumuştur ve böbrek iltihabını azaltmıştır. (51-52)

Kadınlarda İdrar Yolu Enfeksiyonları

Altı ay boyunca kekreyemiş suyu içen kadınların idrar yolu enfeksiyonuna yakalanma riski %20 düşmüştür. (53-54)

İdrar Yolu Enfeksiyonu Doğal Tedavisi makalemizden daha fazlasını okuyabilirsiniz.

Doğal Gıda Koruyucu

Kekreyemiş, küf oluşumunu engellediği ve gıda zehirlenmesine neden olan bakterilerin de büyümesine engel olduğu görülmüştür. (55-56)

Kekreyemiş Ne İşe Yarar?

Sağlık açısından tüketilmesi önerilen kekreyemiş kuru meyve olarak ya da toz halinde besin takviyesi olarak tüketilebilir. Sıfır oranlı yağı olan bitkilerdendir. Bu nedenle diyetlerde sıklıkla tercih edilir.  Bu yemiş, tatlılarda ve reçellerde kullanılabilir aynı zamanda sirkesi de yapılabilir. Çay olarak tüketmek de mümkündür.  Kekreyemiş metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakmaya yardımcı olur.  Tokluk hissi verdiği verir ve vücudunuzdaki toksinleri temizler. İnsülin direncini dengeler ve karaciğer yağlanmasını önler. İyi bir öksürük gidericidir.

Kekreyemiş Çayı

Kekreyemiş çay olarak da tüketilebilmektedir. Günde 2 bardak kekreyemiş çayı içerek sağlıklı kilo verilebilir. Ayrıca kan şekerini dengeler ve C ve E vitaminleri açısından zengindir. Sıcak suda demleyerek sabah ve akşam aç karnına tüketilebilir.

Kekreyemiş Tozu Zararları

Kekreyemiş tozu genellikle sağlıklı olan ve hızlı kilo vermek isteyen kişiler tarafından tercih edilmektedir. Bir zayıflama ürünü olarak kullanılmaktadır. Toz tamamen doğal olarak elde edildiği için daha önce bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Fakat eğer kronik bir rahatsızlığınız varsa veya düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız kekreyemiş tozu kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.

Kekreyemiş Tozu Yan Etkileri

  • Ödem arttırıcı özelliği olduğu için böbrek hastaları ve hamileler kullanamaz.
  • Kekreyemiş tozunun içeriğindeki bir maddeye alerjisi olan kişiler bu tozu kullanmamalıdır.
  • Kekreyemiş tozu emziren annelere de önerilmez. Çünkü emziren kadının aldığı besinler, sütten bebeğe geçebilir.

Kekreyemiş Çayı Kullananların Yorumları

Kekreyemiş çayı kullananların yorumları genellikle olumludur.  Çayın etkisi kişiden kişiye değişebilmektedir. Genel olarak zayıflamak isteyen herkesin zayıflamasına yardımcı olur.

Kekreyemiş Fiyatı

Kekreyemiş fiyatı, ürünü satan firmaya göre değişiklik göstermektedir. 160 gram kekreyemiş ortalama 45 TL’dir.

Kekreyemiş Tozu Fiyatı

Kekreyemiş tozu fiyatı, satan firmanın ürünü ne kadar elde ettiği, kar yüzdesi, kargo parası gibi faktörlerden nedeniyle değişiklik göstermektedir. Bu nedenle her satıcı firma kendi fiyatını kendisi belirlemektedir. Ancak genellikle piyasadaki ürünlerin fiyatı hemen hemen aynıdır. Ayrıca zaman içerisinde de fiyatlar değişiklik göstermektedir. Bu nedenle net bir fiyat belirtmek mümkün değildir. Fiyatlar 20 TL’den başlayıp 200 TL’ye kadar çıkabilmektedir.

Kaynaklar

  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17177509/
  • https://frida.fooddata.dk/food/769?
  • https://www.nap.edu/read/11537/chapter/39#351
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22072939/
  • https://www.fda.gov/media/99069/download
  • https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
  • https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminE-HealthProfessional/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29278401/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29134464/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3257627/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27260462/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28082789/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12548295/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30411507/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30380701/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27125264/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29566906/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26228057/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24669315/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17183312/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24785184/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20480025/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25013446/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29064442/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23360114/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22901554/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22854401/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18227495/
  • https://diabesity.ejournals.ca/index.php/diabesity/article/viewFile/19/61
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24059851/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26890232/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21779562/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28384410/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30191305/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24690313/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24083563/
  • https://www.wcrf.org/sites/default/files/Wholegrains-veg-and-fruit.pdf
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18296318/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30150430/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15563205/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15826073/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18412361/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26738388/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30353787/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29556871/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24660461/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29404673/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11273014/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28465686/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24879903/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28074603/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21364518/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11431298/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23922238/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25868124/
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21370878/

Reklam

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu