Armut, güçlü antimikrobiyal ve idrar artırıcı özelliğinden dolayı böbrek hastalıklarında kullanılan son derece sağlıklı bir besindir. Bir pektin kaynağı olan armut, bağırsak hareketlerini düzenler. Ayrıca kabızlık şikayeti olanlar için de vazgeçilmezdir. Bağırsak kanserleri için önleyici olduğu söylenebilir. Fakat bunun için dengeli ve sağlıklı beslenmelisiniz, GDO’lu besinler ve hazır gıdalardan da kaçınmanız gerekmektedir. Armut çarpıntıyı keser, kanı temizler, nezleyi giderir ve salgı bezlerinin normal çalışmasını sağlar.
En yaygın armut türlerinden bazıları şunlardır: {1*}
- Bartlett
- Anjou armutu
- Asya armutu
- Bosc armut
- Comice armutu
- Concorde armutu
- Forelle
- Comcord
- Seckel
Farklı armut türlerinin yüksek oranda lif içermesi, C vitamini kaynağı olması gibi sayılabilecek pek çok yararı vardır.
Armut Besin Değeri
Orta boy armut (yaklaşık 178 gram) yaklaşık olarak besin değeri {2*}
- 101-103 kalori
- 27,5 gram karbonhidrat
- 0.7 gram protein
- 0.2 gram yağ
- 5.5 gram lif
- 7.5 miligram C vitamini (Günlük ihtiyacın %12’si)
- 8 mikrogram K vitamini (Günlük ihtiyacın %10’u)
- 0.1 miligram bakır (Günlük ihtiyacın %7’si)
- 212 miligram potasyum (Günlük ihtiyacın %6’sı)
- 0.1 miligram manganez (Günlük ihtiyacın %4’ü)
- 12,5 mikrogram folat (Günlük ihtiyacın %3’ü)
- 12,5 miligram magnezyum (Günlük ihtiyacın %3’ü)
Yukarıda sayılanlar dışında armut iyi bir A vitamini, E vitamini, niasin, pantotenik asit, kolin, betain, kalsiyum, demir, fosfor, çinko ve selenyum kaynağıdır.
Armut doğal şeker içermesine rağmen, araştırmalar, meyve ve sebze tüketiminin özellikle kadınlar arasında diyabet insidansı ile ters orantılı olduğunu göstermektedir. {3*}
178 gram armut, yaklaşık 100-103 kaloridir.
Armutun Faydaları Nelerdir?
Armutun faydaları aşağıda sıralanmıştır.
Bağışıklığı arttırıcı C vitamini kaynağıdır
Armut bir C vitamini kaynağıdır. Bu vitamin, oksidatiftir ve stresi azaltan güçlü bir antioksidandır. Taze orta boy bir armut, günlük C vitamini ihtiyacının ortalama yüzde 10’unu karşılar. Ayrıca C vitamini DNA’yı korumak, hücre mutasyonunu durdurmak, metabolizmayı desteklemek ve dokuları onarmak gibi yararları da bulunmaktadır. C vitamini tüketmek, cildin bağışıklığını arttırmaya yardımcı olur. {4*}
Lif Kaynağıdır
Orta büyüklükte bir armutun içerisinde beş gramdanın üzerinde lif bulunur. Tek bir ortamla, armut 25-30 gram lif içerir. Armutta bulunan lif, pektin lifidir. Bu lif, kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca pektif lifi, suda çözünebilen, kolesterolü düşürmeye ve sindirim sağlığını arttırmaya yardımcı olur.
Antioksidandır
Armut kabukları, önemli bitkisel besinler içerir. Polifenoller, fenolik asitler ve flavoidler buna dahildir. Araştırmacılar, meyve kabuklarında yüksek oranda sağlıklı yağ asidi bulunduğunu ve bunların da iyi bir antioksidan olduğunu ortaya koymuşlardır. {5*}
Armut içeriğindeki glutatyon sayesinde antioksidan ve antikansinojen etkiye sahiptir. Glutatyon; kanseri, yüksek tansiyonu ve felci önlemeye yardımcı olur.
Ulusal Kanser Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırmaya göre, günlük taze meyve tüketimi, vücutta kanser hücrelerinin gelişmesini önlemeye, iltihabı azaltmaya ve pH dengesini düzenlemeye yardımcı olur. Gün içerisinde bol miktarda sebze ve meyve yiyerek vücudunuzu zararlı maddelerden ve toksinlerden arındırabilirsiniz. {6*}
Tokluk Hissi Verir
Yapılan araştırmalara göre meyve ve sebze tüketimi obeziteden korunmaya yardımcı olur. Fazla kilolu yetişkinler arasında yapılan çalışmalar, meyve ve sebze tüketiminden alınan lifin kilo alımı ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bunun nedeni meyve ve sebzelerin çok besleyici, yoğun ve düşük kalorili olmaları ancak buna rağmen çok doyurucu olmalarıdır. {7*}
Kalp Sağlığını Destekler
İyi bir antioksidan, lif ve vitamin kaynağı olan armut, kalp sağlığını da korur. Yapılan çalışmalar, meyve tüketimi ile kalp hastalığı riski arasında bağlantı olduğunu ortaya koymuşlardır. Epidemolojik çalışmalar, meyve ve sebzeler ile yapılan diyetler, ile kardiyovasküler hastalıklar, kalp krizi ve felç riski arasında bir korelasyon olduğunu göstermektedir. Meyve ve sebzelerin bu yararlı etkileri, arterleri temiz tutan, iltihabı azaltan ve oksidatif stresi önleyen antioksidan fitokimyasalların varlığından kaynaklanmaktadır. {8*} {9*}
John Hopkins, Bloomberg Halk Sağlığı Okulu’ndan araştırmacılar, 15 yıl boyunca yetişkinleri takip etmiştir Araştırma sonucunda meyve ve sebze alımının, kanser ve kardiyovasküler hastalık riskini azalttığını bulmuşlardır. Ayrıca gün boyunca birkaç porsiyon meyve ve sebze tüketmek, genel sağlığı desteklemektedir.
Meyvenin felç, kronik obstrüktit akciğer hastalığı, divertiküloz ve hipertansiyona karşı da koruyucu bir role sahip olduğu bilinmektedir.
Sindirim İyileştirir ve Kabızlıkla Mücadele Eder
Armut içerisinde bulunan pektin sayesinde sindirim sağlığına fayda sağlar. Doğal bir idrar söktürücüdür. Bütün bir armut yemek veya armut suyu içmek bağırsak hareketlerini düzenlemeye ve şişkinliği azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca armut ve diğer meyvelerde bulunan bitkisel besinlerden sindirim organlarını oksidatif stresten korur. Ayrıca pH seviyesini dengelemeye ve vücudu alkalileşmeye yardımcı olurlar. {10*}
Diyabetle Mücadeleye Yardımcı Olur
Araştırmacılar armut da dahil, meyvelerdeki bazı flavonoidlerin insülin duyarlılığını arttığını belirtiyorlar. Ayrıca armut, diyabetin önlenmesi ve tedavisinde de yardımcı oluyor. 20 yıl boyunca 25-74 yaş arası 9600 yetişkin arasında yapılan bir araştırma, günde en az beş porsiyon meyve ve sebze yiyen kişilerde diyabet oluşumunun azaldığı görülmüştür.
Armut, glisemik ideksi düşük bir meyvedir. Armutta yaklaşık 26-28 gram karbonhidrat bulunur. {11*}
İyi Bir Atıştırmalıktır
Armut, enerji verir. Vücudun fiziksel performansını, dayanıklılığını ve konsantrasyonu arttırır. Egzersiz sonrası tüketerek glikoz ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
Kemikleri Güçlendirir
Armut, kemik sağlığı için önemli bir besin kaynağıdır. K vitamini ve bor içerir. K vitamini eksikliği, kemik sağlığını olumsuz yönde etkiler. Ayırca K vitamini; kalsiyum, fosfor ve magnezyum gibi temel besinler ile birlikte çalışır. Armut, osteoporoza karşı da iyi bir besindir.
Armutatki bor ise kemikte mineral yoğunluğunu arttır. Osteoporoz önler, arterit gibi iltihapları tedavi eder ve kas kütlesini iyileştirir. {12*}
Armut Nasıl Seçilir?
Armut, ağaç dışında, iyi bir şekilde olgunlaşabilen tek meyvedir. Lekesi olmayan ve sert armutlar tercih edilmelidir. Eğer armutu hızlı bir şekilde olgunlaştırmak isterseniz, bir kese kağıdında ve oda sıcaklığında muhafaza edebilirsiniz.
Eğer yeşil bir armut aldıysanız ve içi de çok sertse, sarıya dönmesini bekleyin. İçeri doğru bastırdığınızda armut yumuşak ise olgunlaşmış demektir. Armut en fazla 5 gün buzdolabında saklanabilir.
Kaynaklar
{1*} https://usapears.org/pear-varieties/
{2*} https://fdc.nal.usda.gov/ndb/foods/show/2371?manu=&fgcd=
{3*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11162324/
{4*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3783921/
{5*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12952433/
{6*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11138444/
{7*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20633234/
{8*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20109132/
{9*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15583375/
{10*} https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/hemorrhoids/eating-diet-nutrition
{11*} https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11162324/
{12*} https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4712861/